Στέκεται ὁρόσημο στήν ἱστορία τῆς Νάουσας ἐκείνη ἡ Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, τῆς 19ης Φεβρουαρίου τοῦ 1822. Ὅλο τό δυναμικό τῆς πόλεως, 18.000 ἄνθρωποι, στό μητροπολιτικό ναό τοῦ ἁγίου Δημητρίου μέ τόν ἐπίσκοπο Ζαχαρία, δονοῦν τόν τόπο μέ τό κραυγαλέο σύνθημα «Ἐλευθερία ἤ θάνατος», ὅταν μετά τή θεία Λειτουργία ὁ πρόκριτος Ζαφειράκης Λογοθέτης ὑψώνη τή σημαία τῆς Ἐπαναστάσεως. Κι ἀρχίζει τότε ἡ ἀναμέτρησι μέ τόν Ἀγαρηνό, ἕνα κονταροχτύπημα ὅπου ὁ καθένας δίνει τίς ἐξετάσεις του.
Ξεσηκώνεται ἡ Νάουσα μέ πρωτοπαλλήκαρα τό Γερο-Καρατάσο, τό Ζαφειράκη καί τόν Ἀγγελῆ Γάτσο. Καιροφυλακτεῖ ὁ ἀντίπαλος, ὁ αἱμοδιψής Ἐμπού Λουμπούτ μέ τό ἰσχυρό ἀσκέρι του, 17.000 Τουρκαλβανούς. Ἕνας ἄγριος πόλεμος διεξάγεται ἐπί δύο μῆνες. Ἀξιέπαινες καί λαμπρές οἱ ἐπιτυχίες τῶν Ναουσαίων. Μά, δέν προτάσσουν τά στήθη τους στόν Τοῦρκο δυνάστη μόνον οἱ ἄνδρες. Πλάι τους στέκονται πιστές κι ἀφοσιωμένες οἱ Ναουσαῖες γυναῖκες. Ἔχει καιρό πού ἄφησαν τίς ἑστίες τους, παραμέρισαν τρυφερότητες κι εὐαισθησίες καί ξεπερνώντας τή φύσι τους ἔτρεξαν στό κάλεσμα τῆς πατρίδος.
Νά ᾿τες ταμπουρωμένες μαζί μέ τά παιδιά τους στόν πύργο τοῦ Ζαφειράκη. Ἄϋπνα τά παλληκάρια, δίχως ψωμί καί νερό γιά τρία μερόνυχτα, βαστοῦν γερά τήν ἄμυνα τοῦ πύργου. Στή σκληρότητα καί τήν ἀπελπισία τῶν στιγμῶν, ἡ παρουσία τῆς Ναουσαίας μία δροσερή, ἁπαλή αὔρα γιά τούς πολεμιστές. Ψυχή τῆς ἄμυνας, κινητήριος μοχλός ἡ θαυμαστή Ζαφειράκαινα, πού δέν κουράζεται μαζί μέ τίς ἄλλες γυναῖκες νά ἐφοδιάζη διαρκῶς τούς ἄνδρες μέ βόλια. Κι ὅταν αὐτοί ἀφήνουν τόν πύργο, γιά νά δώσουν ἀλλοῦ τή μάχη, αὐτές γίνονται οἱ φρουροί τῆς ἔπαλξης.
Ἀλλά τά βόλια τέλειωσαν κι οἱ κλαγγές τῶν ὅπλων ἔπαψαν κι ἀρχίζει γιά τήν καπετάνισσα Ζαφειράκαινα, τήν κόρη της Εὐθυμία, τήν Καρατάσαινα, τή Γάτσαινα καί γιά πολλές ἄλλες ἀρχόντισσες θρυλική Ὀδύσσεια. Ἁλυσοδεμένες ἀποχαιρετοῦν τά φίλτατα πατρικά τους χώματα, πού γεύονται τή θηριωδία καί τίς ὠμότητες τοῦ κατακτητῆ, γιά νά δοκιμάσουν μέ τή σειρά τους στή Θεσσαλονίκη, σέ προσωπικό πλέον ἐπίπεδο, ὅλη τή βαναυσότητα καί τό σαδισμό τοῦ Λουμπούτ. Τό δαιμονικό του πνεῦμα ἔχει καταστρώσει τό εἶδος τοῦ μαρτυρίου τους.
Στ᾿ ἀλήθεια, τόσο μελανό τό σκηνικό πού ξετυλίγεται σ᾿ ἕναν τοῖχο τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς, ὥστε ὁ Γάλλος Πουκεβίλ ἐξιστορώντας το ὁμολογεῖ «φρικιῶ ἀναγράφων». Σ᾿ ἐκείνη τήν ἱστορική ἐκκλησία δύο γυναῖκες κτίζονται ζωντανές. Μόνο τά κεφάλια τους ξεχωρίζουν. Εἶνε ἡ Ζαφειράκαινα καί ἡ Γάτσαινα μέ ὄψι ἀγνώριστη. Ἀλειμμένα τά πρόσωπά τους μέ μέλι ἄφθονο συνέχεια πολιορκοῦνται ἀπό ἕνα σμῆνος σφῆκες, ἐνῶ συγχρόνως τό καταπονημένο σῶμα τους θερίζεται ἀπό τά σκουλήκια. Ἡ ἀνθρώπινη προσωπικότητα στόν ἔσχατο ἐξευτελισμό της! Κι ὁ Ἀγαρηνός τάζει λύτρωσι στίς μελλοθάνατες μ᾿ ἕναν ὅρο· νά προσκυνήσουν τόν Ἀλλάχ. Οἱ μέρες διαβαίνουν, μά αὐτές δέν προσκυνοῦν. Ἀλλά, τί κρίμα, τήν τρίτη μέρα ἡ λιποψυχία τῆς Γάτσαινας ἀμαυρώνει πιότερο τό σκηνικό μας. Δίκαια ὁ ποιητής λαός μας θά τῆς ἀπευθύνη σκληρά τά λόγια· «Ἡ Γάτσαινα ἐτούρκεψε καί σέ χαρέμι μπῆκε. Κρίμα στόν ἄντρα σ᾿ Γάτσαινα, προδότρα, ἀλλαξοπίστρα».
Ἀλύγιστη ὅμως ἡ καρδιά κι ἄκαμπτο τό φρόνημα τῆς Ζαφειράκαινας ἕως τήν πέμπτη μέρα, πού ὁλοκληρώθηκε τό μαρτύριό της. Ἀπάνθρωπος κι ὁ θάνατος τῆς Καρατάσαινας πού ἐξέπνευσε μέσα σ᾿ ἕνα σάκκο γεμᾶτο ἀπό φίδια. Ἀλλά καί σ᾿ αὐτή τήν ὀδυνηρή κατάστασι πού βρισκόταν, ἡ σύζυγος τοῦ ὁπλαρχηγοῦ Καρατάσου «δέν ἔπαυσε», ὑπογραμμίζει ὁ Πουκεβίλ, «νά προσεύχεται θερμῶς ὑπέρ τῶν δημίων της, ἐπικαλουμένη τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ καί τῆς Παναγίας μέχρι τῆς τελευταίας ὥρας».
Καί καταλήγει· «Οὕτως ἀπέθνησκον αἱ χριστιαναί γυναῖκες». Πόσο ἔχει ἀνάγκη ἡ γυναίκα τοῦ σήμερα νά ἐπιστρέψη στίς ρίζες τῆς Φυλῆς μας καί νά εὐθυγραμμισθῆ στά βήματα τῶν προγόνων μας, γιά νά κρατήση ἀλώβητα, ἄπαρτα τά δύο μεγάλα μεγέθη· τήν πίστι στόν Θεό καί τήν ἀγάπη στήν πατρίδα!
Ἑλληνίς
Ἀπολύτρωσις 51 (1996) 46-47
Στή μνήμη τοῦ πολιούχου της ἡ Θεσσαλονίκη ἀνασαίνει ἐλεύθερα. Μέ ὑψωμένες τίς γαλανόλευκες, μέσα σ᾿ ἕνα παραλήρημα χαρᾶς καί ἐνθουσιασμοῦ, γιορτάζει τήν ἀπελευθέρωσί της. Πόσο «ζήλεψαν» τότε τοῦτο τό πανηγύρι της τά Γιάννενα καί ὠνειρεύτηκαν τή δική τους λευτεριά! Πῶς ὅμως νά κάνουν τό μεγάλο τόλμημα, ὅταν τούς δρόμους ὅλους φράζη ἀπό παντοῦ τό φρουριακό ἐκεῖνο συγκρότημα, τά ξακουστά ὀχυρά τοῦ Μπιζανίου;
Ἔβαλε τήν τέχνη του ὅλη καί τά θωράκισε γερά ὁ φιλότουρκος γερμανός στρατηγός φόν Γκόλτς. Ἔσκαψε βουνά καί ράχες, γιά νά μετατρέψη τά ἔγκατά τους σέ πυροβολεῖα. Λέγεται πώς σέ ἀπόστασι ἀναπνοῆς ἀπό τά Γιάννενα ἡ γῆ «φιλοξενοῦσε» ἑκατόν δώδεκα πυροβόλα. Τήν ὥρα μάλιστα πού ὁ μισέλληνας Γερμανός παρέδιδε στούς Τούρκους τό καταπληκτικό ὀχυρωματικό του ἔργο, περήφανα ἀναφώνησε· «Σᾶς παραδίδω τόν τάφο τῆς Ἑλλάδος».
Πάνω στή δύναμι τοῦ λογικοῦ του στήριξε ὁ στρατηγός τά προγνωστικά του, χωρίς νά ὑπολογίση τήν τόλμη τοῦ Ἕλληνα, πού ξέρει νά προτάσση στό σιδερόφρακτο ἀντίπαλο τίς δικές του «σφενδόνες». Μέ ἐξαιρετική εὐφυΐα σχεδίασε ὁ Γερμανός τήν ὀχύρωσι τῆς περιοχῆς. Ποιός νά τοῦ τό ᾿λεγε ὅμως πώς ὁ ἀρχιστράτηγος τῶν ἑλληνικῶν δυνάμεων, ὁ διάδοχος Κωνσταντῖνος, θά διέθετε μαζί μέ τό ἐκλεκτό του ἐπιτελεῖο πολύ περισσότερη, γιά νά πατήση τό Μπιζάνι;
Ὁ Ἀγαρηνός ἔχει τήν ἰδέα πώς ἀπό τήν ἀριστερή πτέρυγα τῶν ὀχυρῶν, ἀπό τό βουνό Δρίσκος, θά δεχθῆ τό ἀποφασιστικό χτύπημα. Γι᾿ αὐτό πρός ἐκείνη τή μεριά στέλνει διαρκῶς ἐνισχύσεις καί καρτερεῖ τήν ἀναμέτρησι. Μάταια, ὅμως, γιατί στό παρά πέντε ὁ ἀρχιστράτηγος ἀντιστρέφει τό σχέδιο δράσης τοῦ στρατοῦ μας.
20 Φεβρουαρίου 1913. Μέρα γενικῆς ἐπίθεσης μέ παγωνιά φοβερή καί χιονοθύελλα ἀσταμάτητη. Μόνο τά στήθη τοῦ ἕλληνα στρατιώτη εἶνε πυρακτωμένα ἀπό τήν ἀγάπη στά πατρογονικά χώματα. Αὐτή εἶνε ὁ κινητήριος μοχλός πού τόν βοηθᾶ ν᾿ ἀψηφήση τίς ἀντίξοες συνθῆκες τοῦ καιροῦ καί νά ὁρμήση ἐναντίον τῆς δεξιᾶς πτέρυγας τοῦ ἐχθροῦ. Αἰφνιδιάζεται ὁ δυστυχής Τοῦρκος. Ἀπό ἀλλοῦ περίμενε τό ραγιά καί αὐτός τόν ξεγέλασε. Τοῦ ἐμφανίστηκε ἀπό τήν περιοχή τῆς Ὀλύτσικας, ἐκεῖ πού οἱ δικές του δυνάμεις ἦταν ἰσχνές καί ἀφύλακτες. Ἕνα-ἕνα τά εὐζωνάκια μας πατοῦν τά ὀχυρά τῆς Τσούκας, τῆς Μανωλιάσας, τοῦ ἁγίου Νικολάου. Κι ἀρχίζει τότε νά συντρίβεται ὁ θρῦλος πώς τό Μπιζάνι εἶνε ἀπόρθητο.
Πολυάριθμοι Ἀγαρηνοί σκιαγμένοι ἀπό τά σφυροκοπήματα καί τίς ἐπιτυχίες τῶν Ἑλλήνων, τρέχουν πρός τήν πεδιάδα τῆς Ραψίστας νά σωθοῦν. Σκορποῦν πανικό ἀπό πίσω τους τά δύο γενναῖα εὐζωνικά τάγματα μέ τούς θρυλικούς ταγματάρχες Ἰωάννη Βελισσαρίου καί Γεώργιο Ἰατρίδη. Πόσο ἀκριβά στοίχισε στούς δικούς μας ἡ καταδίωξι τῶν ἐχθρικῶν τμημάτων καί ἡ κατάληψι τῆς Ραψίστας; Μέχρι τή μέση βυθιζόταν τό σῶμα τους, καθώς διέσχιζαν τέλματα καί τάφρους.
Τώρα πού ἀπέχουν μόλις λίγα μέτρα ἀπό τά Γιάννενα καί ὁ πόθος γιά λευτεριά ἔχει φουντώσει, ποιός μπορεῖ ν᾿ ἀνακόψη τόν καλπασμό τῶν εὐζώνων; Εὐτυχῶς, δέν ἔφτασε ἡ διαταγή τοῦ διοικητοῦ πού τούς καθήλωνε στή Ραψίστα. Ἡ νύχτα τούς βρίσκει στήν ἐκκλησία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου. Ἡ θέσι τους εἶνε κρίσιμη καί ἐπικίνδυνη, γιατί βρίσκονται στό «στόμα τοῦ λύκου». Ὤ καί νά ᾿ξερε ὁ Ὀθωμανός τό πολύτιμο μυστικό, πώς μόνο δύο εὐζωνικά τάγματα ἔχουν παρεισφρύσει στίς δικές του γραμμές! Μές στό ἀλάφιασμά του νόμισε πώς κατέφθασε ἔξω ἀπό τά Γιάννενα ὅλος ὁ στρατός μας. Ἔχασε, τί κρῖμα, μοναδική εὐκαιρία μέσα ἀπό τά χέρια του. Τό σπουδαῖο εἶνε, ὅπως ὑπογραμμίζει στήν ἔκθεσί του ὁ ριψοκίνδυνος Βελισσαρίου, ὅτι καί σ᾿ αὐτή τή δύσκολη φάσι τοῦ ἀγώνα «οἱ ἄνδρες, διάβροχοι ἐκ τῆς διαβάσεως τῶν τελμάτων, ἔμειναν ἀγρυπνοῦντες μέ τό ὅπλον ἀνά χεῖρας... καί κατά τήν νύκτα ἐκείνην, 37 ἀξιωματικοί καί 935 ὁπλῖται ἐφυλάσσοντο αἰχμάλωτοι εἰς τόν περίβολον τῆς ἐκκλησίας»!
Ἀναπάντεχα καί ἀστάθμητα γεγονότα σημειώνονται τό διο βράδυ. Στό στρατηγεῖο τοῦ διαδόχου Κωνσταντίνου, στό χάνι τοῦ Ἐμίν Ἀγᾶ, καταφθάνει ἀποστολή ἀκριβή, πού τήν συνοδεύει ὁ ταγματάρχης Βελισσαρίου. Εἶνε ὁ ἐπίσκοπος Δωδώνης καί δύο Τοῦρκοι ἀξιωματικοί, ὁ ὑπολοχαγός Ρεούφ καί ὁ ἀνθυπολοχαγός Ταλαάτ -ἀπεσταλμένοι τοῦ Ἐσσάτ Πασᾶ- πού μεταφέρουν τήν ἐπιστολή γιά τήν παράδοσι τῆς πόλης. Κι εἶνε ἀπό τά πρωτάκουστα, νά ὑπογράφεται τό πρωτόκολλο παράδοσης τή στιγμή πού τό Μπιζάνι δέν εἶχε πέσει ἀκόμη! Ροδίζει ἡ νέα μέρα, ἡ 21 Φεβρουαρίου, καί μαζί της γλυκοχαράζει στά Γιάννενα ἡ λευτεριά.
Καθώς ἐπέστρεφαν τήν ἄλλη μέρα, οἱ Τοῦρκοι ἀξιωματικοί ρωτοῦν γιά τά στρατεύματά μας τόν Βελισσαρίου· «Μά δέν μᾶς ἐλέγετε τήν νύκτα ὅτι εἶχον κατέλθει εἰς τήν πεδιάδα;». «Ὄχι», τούς λέει, «εἰς τήν πεδιάδα μόνον ἡμεῖς εχομεν κατέλθει». «Τότε οἱ ἀξιωματικοί», διηγεῖται ὁ διος ὁ ταγματάρχης, «προσβλέψαντες ἀλλήλους καί κατανοήσαντες τό πάθημά των, ἔδηξαν τά χείλη καί μοι λέγουν εἶτα· κ. Ταγματάρχα, πρέπει νά γνωρίζετε ὅτι ἡ τιμή τῆς παραδόσεως τῶν Ἰωαννίνων ὀφείλεται εἰς ὑμᾶς». Πραγματικά, αὐτή εἶνε ἡ ἀλήθεια. Τήν ἐπιβεβαίωσε κι ὁ διάδοχος Κωνσταντῖνος. Ὅταν συναντήθηκε μέ τόν τολμηρό ταγματάρχη τό προηγούμενο βράδυ καί ἐνημερώθηκε γιά τίς παράτολμες ἐνέργειές του, συγκινημένος τοῦ εἶπε· «Βελισσαρίου, εἶσαι ἄξιος ραπίσματος ἀλλά καί φιλήματος». Κι ἔσκυψε τότε ὁ ἀρχιστράτηγος καί ἀσπάστηκε τόν ἥρωα.
Μέ τέτοιους προγόνους, πού μέ τούς ἀγῶνες τους σοῦ φωνάζουν «τήν ἱστορία δέν τήν γράφουν τά νούμερα, ἀλλά οἱ φλογερές καρδιές», πῶς νά μήν αἰσθάνεσαι περήφανος καί συνάμα χρεωμένος;
Ἑλληνίς
Ἀπολύτρωσις 52 (1997) 33-34
Σ᾽ αὐτό τό ἄρθρο θά ἐπισκεφθοῦμε τήν ὀνομαστή Ἐρυθρά Θάλασσα, πού εἶναι σέ ὅλους μας γνωστή κατά κύριο λόγο ἀπό τό περιστατικό τῆς διάβασης τῶν Ἰσραηλιτῶν. Ἡ θάλασσα ὀφείλει τό ὄνομά της «Ἐρυθρά» σέ πλῆθος μικρῶν ζωοφύτων πού ἐπιπλέουν σέ μεγάλη ἔκταση τῆς ἐπιφάνειάς της ἀπό ἀρχαιοτάτων χρόνων, δίνοντάς της χρῶμα ἐρυθρωπό. Πάντως, τήν ἐποχή τῆς «Ἐξόδου» ἀπό τήν Αἴγυπτο ἡ Ἐρυθρά ὀνομαζόταν καί Θάλασσα τῶν Καλαμιῶν. Ἦταν πολύ ρηχή τότε, ἦταν λίμνη.
Ἄν παρατηρήσουμε τόν χάρτη, διαπιστώνουμε πώς ἡ Ἐρυθρά Θάλασσα εἶναι ἕνας στενός θαλάσσιος βραχίονας τοῦ Ἰνδικοῦ ὠκεανοῦ μεταξύ βορειοανατολικῆς Ἀφρικῆς καί νοτιοδυτικῆς Ἀσίας. Ὁ κόλπος τοῦ Ἄντεν τή συνδέει μέ τόν Ἰνδικό ὠκεανό, ἐνῶ ἡ διώρυγα τοῦ Σουέζ τήν ἑνώνει μέ τή Μεσόγειο. Ὁ μικρός βραχίονας στό βόρειο ἄκρο τῆς θάλασσας δημιουργεῖ τόν κόλπο τῆς Ἄκαμπα, ὁ ὁποῖος ἀγκαλιάζει μαζί μέ τόν κόλπο τοῦ Σουέζ τή χερσόνησο τοῦ θεοβάδιστου ὄρους Σινᾶ. Ἡ Ἐρυθρά Θάλασσα ἔχει μῆκος 1.900 χιλιόμετρα, μέγιστο πλάτος 300 χιλιόμετρα καί ἔκταση 450.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Κατά κύριο λόγο οἱ ἀκτές της εἶναι χαμηλές καί ἀμμώδεις. Ὁ βυθός της κοντά στίς ἀκτές εἶναι ἀπότομος καί ἀκανόνιστος.
Ἄς ἔρθουμε τώρα στό βιβλικό κείμενο τῆς Ἐξόδου καί συγκεκριμένα στά κεφάλαια 13-14. Μετά τίς δέκα πληγές τοῦ Φαραώ, οἱ Ἑβραῖοι ξεκινοῦν τήν πορεία τους γιά τή γῆ τῆς Ἐπαγγελίας. Ξαφνικά βρίσκονται μπροστά σέ ἕνα φοβερό ἀδιέξοδο. Διαπιστώνουν ὅτι οἱ Αἰγύπτιοι τούς καταδιώκουν, ἐνῶ μπροστά τους ἁπλώνεται ἡ Ἐρυθρά Θάλασσα. Ὁ λαός παραλύει. Ἀρχίζουν νά παραπονιοῦνται στόν Μωυσῆ. Μεγάλος φόβος τούς κυριεύει καθώς αἰσθάνονται τήν ἀπειλή τοῦ αἰγυπτιακοῦ στρατοῦ νά πλησιάζει. Σ’ αὐτή τήν κρίσιμη στιγμή ὁ Θεός περνάει τόν λαό Του μέ θαυματουργικό τρόπο μέσα ἀπό τήν Ἐρυθρά Θάλασσα. Ὁ Μωυσῆς ἁπλώνει τό χέρι του πάνω στή θάλασσα, καί ὁ Κύριος, μ’ ἕναν ἰσχυρότατο ἄνεμο, κάνει τά νερά νά χωριστοῦν στά δύο• ἔτσι οἱ Ἰσραηλίτες περνοῦν στήν ἀπέναντι ἀκτή. Οἱ Αἰγύπτιοι, πού τούς καταδιώκουν μέ ἅμαξες, προχωροῦν μέ δυσκολία, ἀφοῦ οἱ τροχοί τους κολλοῦν. Ὁ Μωυσῆς ἁπλώνει καί πάλι τό χέρι του πάνω ἀπό τή θάλασσα καί αὐτή ξαναγυρίζει στή θέση της, μέ ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Τά νερά σκεπάζουν ὅλο τόν στρατό τοῦ Φαραώ, χωρίς νά γλυτώσει κανείς. Μετά τό πέρασμά τους οἱ Ἰσραηλίτες κατασκήνωσαν ἀνατολικά τῆς θάλασσας, στήν ἔρημο τοῦ Σινᾶ.
Ἡ διάνοιξη τῆς Ἐρυθρᾶς Θάλασσας, γιά νά περάσει ἕνας ὁλόκληρος λαός, ἀλλά καί ὁ καταποντισμός τῶν αἰγυπτίων ἱππέων πού ἐπιχείρησαν νά περάσουν ἀπό πίσω τους ἀκούγεται ὄντως ὡς κάτι τό ἀπίστευτο, σχεδόν μυθῶδες. Ἡ ἀνθρώπινη λογική δυσκολεύεται νά ἀποδεχθεῖ συμβάντα πού ὑπερβαίνουν τούς νόμους τῆς φύσης. Κι ὅμως, ἀνασκαφές πού ἔγιναν στόν βυθό τῆς θάλασσας ἀνέσυραν εὑρήματα καταπληκτικά.
Τόν Ἰούνιο τοῦ 2003, μετά ἀπό δύο ταξίδια κατάδυσης, ὁ μηχανικός ἀνυψωτικῶν ὀχημάτων Peter Elmer ἐντοπίζει ὑπολείμματα τροχῶν καί ἐνθουσια- σμένος δηλώνει πώς ἀνήκουν στά αἰγυπτιακά ἅρματα. Ἀνάλογες ἔρευνες εἶχαν γίνει καί παλαιότερα ἀπό τόν ἐρασιτέχνη ἀρχαιολόγο Ron Wyatt σέ συνεργασία μέ τόν ἐξερευνητή Jonathan Gray. Ὁ διευθυντής ἀρχαιοτήτων στό Κάιρο, Nassif Mohammed Hassan, ἐξέτασε ἕνα ἀπό τά εὑρήματα, τόν ὀκτάκτινο τροχό, καί δήλωσε ὅτι ἀνήκει στή 18η δυναστεία τῆς Αἰγύπτου, ἡ ὁποία βασίλευσε γύρω στά 1400 π.Χ. Οἱ συγκεκριμένοι τροχοί χρησιμοποιήθηκαν μόνο ἀπό αὐτή τή δυναστεία. Τό εὕρημα, ἑπομένως, συμπίπτει χρονικά μέ τή διάβαση τῆς βιβλικῆς διήγησης. Τουλάχιστον τό ἕνα ἀπό τά εὐρήματα εἶναι ἐπιβεβαιωμένο ἀπό τίς ἀρ- χαιολογικές ἀρχές ὅτι χρονολογεῖται στόν καιρό τῆς Ἐξόδου, ἐνῶ γιά τά ὑπόλοιπα ὑπάρχει ἀκόμη ἀρκετή πολεμική ἀπό ὅσους ἀμφισβητοῦν τήν ἱστορικότητα τῆς Βίβλου. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἀνά τούς αἰῶνες προκαλεῖ δράση καί ἀντίδραση. Πάντα θά ὑπάρχουν οἱ λογικοκρατούμενοι ὀρθολογιστές πού θά ἀ- πορρίπτουν τά ἀδύνατα, ἀλλά ποτέ δέν θά ἐκλείψει καί τό ἐκλεκτό λεῖμμα τῶν πιστῶν πού χρησιμοποιεῖ καί τή λογική ἀξιοποιώντας δίπλα στή θεία ἀποκάλυψη καί τά ἐπιστημονικά τεκμήρια. «Ὁ ἔχων ὀφθαλμοὺς τοῦ βλέπειν βλεπέτω...».
Ἀνανίας Τσιραμπίδης,
ὁμ. Καθηγητής Γεωλογίας Α.Π.Θ.
Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 54-55
(Ψα 103,34)
Χτυπᾶ ἡ καμπάνα ἀγνάντια στό ξωκκλήσι καί μηνᾶ Ἑσπερινό. Καλεῖ ὁ ἦχος της τήν κτίση ὅλη νά πλέξει μία «διαλογή» στόν Πλάστη καί Πατέρα. Πιάνει ἡ ψυχή, ἡ λογική, τό θυμιατό τῆς προσευχῆς καί ἀφήνει σάν θυμίαμα σέ Σένα ν’ ἀνεβεῖ ἡ εὐγνωμοσύνη, ἡ εὐχαριστία, ὁ πόνος, ἡ ἀγωνία, ἡ ἀπαντοχή…
«Εὐλόγει, ἡ ψυχή μου, τὸν Κύριον...».
Κεῖ κάπου στά αἰθέρια ἀπαντᾶ ἡ κραυγή τῆς προσευχῆς τόν ἦχο τῆς καμπάνας καί παίρνει χρῶμα ὁ ἦχος της κι ἀντιλαλεῖ εὐωδιά ἡ λαλιά της…
Καί καθώς ἀγκαλιάζει ἡ ματιά τήν πλάση τριγύρω, ἀνοίγει μπρός μου ἕνα ζωντανό ψαλτήρι. Κι ἐγώ τότε σιωπῶ γιά νά ἀφουγκραστῶ μία ψαλμωδία ἀλλιώτικη, ἄλογη μά τόσο θεϊκή.
Τήν ὥρα τούτη, Πλάστη μου, πού ἀπέθεσες τό φῶς, τό ἄυλο ἱμάτιό σου, καί ντύθηκες τά χρώματα τοῦ ἀποσπερνοῦ, μέσα στό ἀνάκτορό σου, τήν ὥρα αὐτή συνάζονται οἱ ἄγγελοι, οἱ λειτουργοί σου, σάν ἅγιες φωτιές τριγύρω, κι ὁ κόσμος ὁλάκερος γίνεται κήρυκας τῆς μεγαλοσύνης σου. Κι ἐγώ στέκομαι σέ μία πλαγιά, σάν σέ φυσικό στασίδι, καί βλέπω μπρός μου ἀνοιχτό, σάν ζωντανό ψαλτήρι, τήν ἄλογη τήν κτίση καί ἀκούω ψαλμούς, ἀντίφωνα καί ἄφθογγα ἰδιόμελα.
Ἀνάκτορό σου ὅλη ἡ γῆ, Πατέρα δοξασμένε. Γῆ καί οὐρανός, ὕδατα καί στεριές στά θεῖα δώματά σου, ὑμνοῦν τό μεγαλεῖο σου, σοφέ Δημιουργέ, τήν ὥρα αὐτή πού ὁ ἄνθρωπος τελείωσε τή δουλειά του καί τά ζῶα ψάχνουν γιά καταφύγιο...
Καί γίνεται ὕμνος καί τρισάγιο τό θρόισμα τῶν φύλλων καί τό κελάρυσμα τῶν ρυακιῶν εὔλαλο δοξαστικό.
Κι ἀγνάντια στίς κορφές, πού στόλισες μ’ αὐτές τή γῆ σου, ὁ ἥλιος ἀποτραβιέται γνωρίζοντας τήν πορεία του κι ἀχνή ἡ σελήνη παίρνει δειλά τή θέση της, ὅπως ἐσύ τήν ἔταξες νά κάνει, χρωματίζοντας τά αἰθέρια μέ χίλια χρώματα καί βάφοντας τή θάλασσα μέ χρυσαφένιες καί ἀσημί νότες δοξολογίας. Σκαλοπάτια σου τά σύννεφα καί οἱ ἀνέμοι τ’ ἀέρινο ὄχημά σου. Λαλιά σου οἱ φοβερές βροντές, τό θαῦμα ὁλόγυρα ἀντιλαλοῦν δάση καί θάμνοι καί πλαγιές...
Καί ἡ δική μου ἡ κραυγή ἕνας ψίθυρος μέσα σ’ αὐτή τή μεγαλειώδη συμφωνία τοῦ σύμπαντος κόσμου.
Μένω ἄναυδη μπρός σέ αὐτή τή μυσταγωγία καί ἀφουγκράζομαι τήν ἅγια τούτη ψαλμωδία, σάν βλέπω μπρός μου νά βάφει ὁ ἀγέρας τά λιόφυλλα ἀσημί μέ τή δοξολογική πνοή του, κι ἡ θάλασσα ν’ ἀναρριγεῖ -τόν ψίθυρό του νιώθοντας- καί μηνᾶ κι αὐτή μέ τή σειρά της σέ ὅλη τή γῆ πού ’χει στήν ἀγκαλιά της, τή δόξα σου...
Τήν ὥρα αὐτή τοῦ Ἑσπερινοῦ, τήν ὥρα τῆς συγγνώμης γιά τό χθές καί τῆς ὑπόσχεσης γιά τό αὔριο, ὁ λογισμός μου κι ἡ κτίση γύρω μου, ἄλογη κτίση καί κτίση λογική, ψάλλουν μπρός στό νοητό ψαλτήρι, ἀκολουθώντας τόν ψαλμωδό, δοξολογίας ἀντίφωνα καί ὕμνους εὐχαριστίας...
«Ἡδυνθείη Αὐτῷ ἡ διαλογὴ ἡμῶν... ἀμήν»!
Δ. Καλογεράκη
Τί τό ἰδιαίτερο παρουσίασε τό ἔτος 2015, πού ἤδη μᾶς ἀποχαιρέτησε; Οἱ ἀναλυτές θά παρουσιάσουν τά πλέον σημαντικά, κατά τήν ἐκτίμησή τους, συμβάντα, θά τονίσουν πῶς αὐτά θά ἐπηρεάσουν τίς μελλοντικές ἐξελίξεις, θά καθησυχάσουν τούς ὅποιους ἀνησυχοῦν βεβαιώνοντας ὅτι ὅλα βαίνουν καλῶς καί θά διανείμουν ἀδαπάνως ἐλπίδες καί αἰσιοδοξία.
Ἄς ἐξετάσουμε κάποια συμβάντα.
Ἡ δράση τοῦ δολοφονικοῦ στρατοῦ τοῦ χαλιφάτου στή Μέση Ἀνατολή (ISIS) ἀσφαλῶς θά προβληθεῖ ὡς τό γεγονός τῆς χρονιᾶς. Ὄχι βέβαια ἐπειδή αὐτός ὁ στρατός τῶν φανατικῶν δολοφόνων εὐτέλισε στό ἔπακρον τήν ἀνθρώπινη ζωή, ἰσοπέδωσε οἰκισμούς καί κατέστρεψε μνημεῖα τῆς παγκόσμιας κληρονομιᾶς, ἀλλά ἐπειδή τελικά ἐστράφη καί κατά τῶν προνομιούχων πολιτῶν• ὄχι μόνο αἰχμαλωτίζοντας καί ἐκτελώντας κατά τελετουργικό τρόπο κάποιους ἀπό αὐτούς, ἀλλά θανατώνοντας ἄλλους μέ τρομοκρατικά κτυπήματα στόν μητροπολιτικό χῶρο τῶν πρώην ἀποικιοκρατικῶν χωρῶν, οἱ πολίτες τῶν ὁποίων εἶχαν τήν πλήρη διαβεβαίωση τῶν κρατούντων γιά τήν ἀσφάλειά τους.
Ἀσφαλῶς, καθώς εἶναι ἀκόμη νωπές οἱ ἐντυπώσεις ἀπό τά γεγονότα τοῦ Παρισιοῦ, καθώς ματαιώνονται ἐκδηλώσεις καί οἱ πολίτες τρέπονται σέ ἄτακτη φυγή, ἀπομακρυνόμενοι ἀπό τά σημεῖα στά ὁποῖα ἐκδηλώνεται βία, οἱ ἀναλυτές θά σχολιάσουν: «Ὅλα ἔχουν πλέον ἀλλάξει καί δέν θά εἶναι ὅπως πρίν». Τό ἴδιο ἔλεγαν μετά τήν ἐπίθεση κατά τῶν διδύμων πύργων στή Νέα Ὑόρκη, γεγονός πού ἔδωσε ἀφορμή καί μάλιστα καί δικαίωμα(!) στίς ΗΠΑ νά ἐξαπολύσουν πολέμους γιά τήν πάταξη τῆς «τρομοκρατίας», προβάλλοντας ἐμμέσως πλήν σαφῶς τόν κάθε μουσουλμάνο ὡς ἐν δυνάμει τρομοκράτη! Καί ἐνῶ παραμένουν ἀναπάντητα ἐρωτήματα γύρω ἀπό τό συμβάν ἐκεῖνο, ἐπιχειρεῖται νά διατηρηθεῖ ἐπίκαιρο τό ἰδεολόγημα τῆς νεωτερικότητας καί στή συνέχεια τῆς νέας τάξης πραγμάτων, ὅτι δηλαδή ὅλες οἱ συγκρούσεις στό διάβα τῆς ἱστορίας εἶχαν χαρακτήρα θρησκευτικό! Κανείς ἀναλυτής δέν θά σχολιάσει γιατί ὁ Ἄσαντ δέν ἀνετράπη ἐντός 24 ὡρῶν, ἀφοῦ οἱ πολίτες τῆς χώρας του ἦσαν κατά 70% σουνίτες. Κανείς δέν θά ἐπισημάνει ὅτι τόν στρατό τῶν δολοφόνων, ὑπό τήν ἐπήρεια ναρκωτικῶν οὐσιῶν, στηρίζουν ὁλόθερμα οἱ πλέον φιλοδυτικές σουνιτικές χῶρες Σαουδική Ἀραβία, Κατάρ καί Τουρκία. Κανείς δέν θά ὑπομνήσει στούς γάλλους ἰθύνοντες ὅτι ἐκώφευαν, ὅταν λάμβαναν μηνύματα ἀπό χριστιανούς τῆς Συρίας, πού τούς ἐνημέρωναν ὅτι οἱ ἀντικαθεστωτικοί τούς σφάζουν. Καί ὄχι μόνο ἐκώφευαν, ἀλλά ἔκαναν καί τά «στραβά μάτια», ὅταν γάλλοι πολίτες ἔσπευδαν νά καταταγοῦν στόν στρατό τῶν δολοφόνων. Κανείς ἄλλωστε δέν ἔθεσε τό ἐρώτημα στούς «ὑπέρμαχους» τῶν ἐλευθεριῶν Ἀμερικανούς, γιατί οἱ χριστιανοί τοῦ Ἰράκ μειώθηκαν κατά ἕνα ἑκατομμύριο μετά τήν «ἀπελευθέρωσή» τους. Κανείς δέν θά ἐπισημάνει τόν θρῆνο τῶν ἄπληστων κερδοσκόπων γιά τήν καταστροφή ἀπό τούς Ρώσους μέ βομβαρδισμό τουλάχιστον 500 βυτίων, πού μετέφεραν τό ληστεμένο ἀπό τούς τζιχαντιστές τῆς Συρίας καί τοῦ Ἰράκ πετρέλαιο στήν Τουρκία καί ἀπό ἐκεῖ στίς ἀγορές τῆς Δύσης. Ἡ τελευταία ἐπωφελεῖται στό ἔπακρον ἀπό τήν πτώση τῆς τιμῆς τοῦ μαύρου χρυσοῦ (στή χώρα μας ἐλάχιστα τό ἀντιληφθήκαμε), καθώς πέραν τῶν ἐμφανῶν ὠφελημάτων ἀναμένει καί τό ἄλλο, τῆς οἰκονομικῆς κατάπτωσης τῆς «μισητῆς» Ρωσίας, ἡ ὁποία δαπανᾶ γιά τούς βομβαρδισμούς, ἐγείρει τό μένος τῶν φανατικῶν μουσουλμάνων καί βλέπει τά ἔσοδά της ἀπό τήν πώληση ὑδρογονανθράκων νά μειώνονται σοβαρά. Ἔτσι, οἱ πολλοί, στρεβλά ἐνημερωμένοι, θά ἐξακολουθοῦν νά πιστεύουν ὅτι οἱ ἀντιπαραθέσεις στόν πλανήτη εἶναι θρησκευτικῆς φύσεως. Ἡ νέα τάξη πραγμάτων θά ἐπιτείνει τήν προσπάθειά της γιά τήν ἐπικράτηση τῆς θρησκείας της, ἑνός συγκρητισμοῦ στά μέτρα τοῦ συστήματος. Καί οἱ ἄπληστοι πλουτοκράτες θά σωρεύουν τό χρῆμα στίς τράπεζές τους.
Συναφές πρός τό ἀνωτέρω εἶναι καί τό θέμα τῶν προσφύγων. Οἱ κρατοῦντες σέ ἀγαστή συνεργασία πρός τά μέσα «ἐνημέρωσης» εἶχαν καλλιεργήσει στό ἔπακρο τό ἰδεολόγημα τῶν πολυπολιτισμικῶν κοινωνιῶν. Ἔτσι προωθοῦσαν τόσο στά σχολεῖα, ὅσο καί στήν κοι- νωνία τό πνεῦμα τῆς εἰρηνικῆς συνύπαρξης προσώπων διαφορετικῶν πολιτιστικῶν στοιχείων! Ποιοί; Αὐτοί, πού προκαλοῦν διαρκῶς συρράξεις γιά οἰκονομικά ὀφέλη καί οἱ ἄλλοι, πού μέ τό ἀζημίωτο παραπληροφοροῦν τήν κοινή γνώμη, τό ζαλισμένο κοπάδι. Αὐτοί πού ἀπομυζοῦν τούς πλουτοπαραγωγικούς πόρους τῶν φτωχῶν καί καταφρονεμένων, τούς θέλουν δίπλα τους, ὡς ἰσότιμους πολίτες, στίς μητροπολιτικές χῶ- ρες! Καί ἔγιναν οἱ πρόσφυγες, καί κοντά σ’ αὐτούς οἱ μετανάστες, ἑκατοντάδες χιλιάδες συμφοριασμένων, πού διακινδυνεύουν τή ζωή τους γιά νά ἐπιβιώσουν, ὅσοι τό καταφέρουν! Καί ἔπεσαν οἱ μάσκες τοῦ ἀνθρωπισμοῦ καί τῆς ἀνεκτικότητας ἔναντι τοῦ διαφορετικοῦ, πολύ σύντομα. Τά σύνορα ξαναέκλεισαν. Ἡ Τουρκία, κύριος διακινητής τῶν δυστυχούντων, μέ τό ἀζημίωτο, ἐπιβραβεύεται. Ἡ χώρα μας δέχεται ἀπό «ἑταίρους» καί «συμμάχους» διαρκῶς ἐπικρίσεις γιά τήν ἀνεπάρκειά της. Καί ἐμεῖς, ὑπόδουλοι στούς ἰσχυρούς τοῦ χρήματος, καί συνεπῶς τῆς ἐξουσίας, παραπαίουμε μή θέλοντας νά χάσουμε τήν ἀπόλαυση νά πλήττουν τήν ἐθνική μας ἀξιοπρέπεια (τί εἶναι αὐτό;), νά μᾶς ληστεύουν μέσῳ τῶν δανειακῶν μας «ὑποχρεώσεων» καί νά ἀπεργάζονται τή φτωχοποίηση μεγάλου πλήθους τῶν συμπολιτῶν μας.
Μέ τά συμβαίνοντα στή γειτονιά μας, ποῦ διάθεση νά ἀσχοληθοῦμε μέ κάποια ἄλλα «ἀσήμαντα». Ἀσφαλῶς δέν μειώθηκαν οἱ θάνατοι παιδιῶν ἀπό πείνα καί ἐλαφρές ἀσθένειες, πού ξεπερνοῦν ἐτησίως τά δέκα ἑκατομμύρια. Ἀλλά ὁ ἄνθρωπος εἶναι οἰκονομικό «ἀγαθό» ἐν πλήρει ἐπαρκείᾳ γιά τόν δυτικό homo economicus. Μόνο στήν πατρίδα μας καταδικάζουμε σέ θάνατο πρίν ἀπό τή γέννηση κατ’ ἐλάχιστον 200.000 ὑπάρξεις ἤ, ἀλλιῶς, ἐξαρτήματα τοῦ σώματος τῆς κυοφορούσας μάνας. Τώρα γιά τούς ἄλλους, τό ἕνα δισεκατομμύριο περίπου πού δέν ἔχουν πρόσβαση στό πόσιμο νερό, ὅλα θά τακτοποιηθοῦν στό ἐγγύς μέλλον. Οἱ ἡγέτες ἔλαβαν πρόσφατα, στό Παρίσι πάλι, σημαντικές ἀποφάσεις!
Καί ἐμεῖς ἐμμένουμε στίς θέσεις πού ἐκφράζουν τά μέσα ἐνημέρωσης τῆς διαπλοκῆς καί προσδοκοῦμε ἀπό τό νέο ἔτος καλύτερες ἡμέρες. Ἔχουμε καί ἐμεῖς ἐπιτέλους εὕρει τόν δρόμο τῆς κοινωνικῆς «ἀπελευθέρωσης», ὅπως ἔδειξε ὁ πρόσφατα ψηφισθείς νόμος, ὁ ἀντικείμενος πρός τόν νόμο τοῦ Θεοῦ. Γιατί νά μήν αἰσιοδοξοῦμε ὅτι ὅλα θά πᾶνε καλά; Τό μέλλον εἶναι ἡ μόνη ὑπερβεβαιότητα τῶν ἀνθρώπων χωρίς Θεό (Ἀλμπέρ Καμύ)!
Ἀπ. Παπαδημητρίου
Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 44-46
Πραγματικά, ἀδυνατεῖ κανείς νά πιστέψει πῶς συμβαίνει στίς μέρες μας, πού ἡ τεχνολογία καί ἡ ἐπιστήμη ἔφθασαν στό ζενίθ τους, νά ρυθμίζει τή ζωή πολλῶν μία μοιρολατρία τοῦ παρελθόντος!
Ἀστρολογία, ὡροσκόπια, ἀποκρυφισμός, μαγεία παρουσιάζουν σήμερα πρωτοφανῆ ἔξαρση. Ραδιοφωνικοί καί τηλεοπτικοί σταθμοί, εἰδικές τηλεφωνικές ὑπηρεσίες, περιοδικά κι ἐφημερίδες διαθέτουν ἀστρολόγο, ἐνῶ τό διαδίκτυο κατακλύζεται ἀπό σχετικές πληροφορίες. Κάποτε, μάλιστα, πληροφορούμαστε ὅτι καλλιτέχνες, ἀθλητές, ἀλλά καί μεγαλώνυμοι πολιτικοί καί ἀρχηγοί κρατῶν, δέν κάνουν τίποτε ἄν προηγουμένως δέν συμβουλευθοῦν τόν ἀστρολόγο τους.
Πρόκειται, ἀσφαλῶς, γιά φαινόμενο ἀνησυχητικό, πού ὑπογραμμίζει τήν κρίση τοῦ πολιτισμοῦ μας, τήν κατάπτωση τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου καί τήν παλινδρόμηση πρός τήν προχριστιανική ἀρχαιότητα.
Βασική αἰτία πού οἱ ἄνθρωποι καταφεύγουν στήν ἀστρολογία εἶναι ἡ ἀπομάκρυνσή τους ἀπό τήν ἀλήθεια τῆς πίστεως. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος στήν ἐποχή τῶν πυραύλων καί τῶν διαστημοπλοίων ἐξακολουθεῖ νά ζῆ μέσα στή δεισιδαιμονία καί τήν εἰδωλολατρία καί καταντᾶ ἄθυρμα καί θύμα στά χέρια ἐπιτηδείων πού, ἐκμεταλλευόμενοι τή μωρία του, κάνουν χρυσές δουλειές.
Ὑφέρπει, ὡστόσο, κι ἕνας ἄλλος κίνδυνος: ἡ ἀλλοτρίωση τοῦ ὀρθόδοξου χριστιανικοῦ φρονήματος. Ἡ ἀστρολογία ἀποτελεῖ τό δολερό θρησκευτικό ὑποκατάστατο, τό ὁποῖο ἐπιχειρεῖ νά οἰκειοποιηθεῖ τόν μοναδικό καί ἀναντικατάστατο σωστικό ρόλο τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας, καθώς ἔχει ἐξελιχθεῖ σέ ἕνα εἶδος θρησκείας.
Οἱ «εἰδικοί» τῆς ἀστρολογίας ὑποστηρίζουν πώς οἱ θέσεις καί οἱ κινήσεις τῶν οὐρανίων σωμάτων, κυρίως τῶν πλανητῶν τοῦ ἡλιακοῦ μας συστήματος, παίζουν καθοριστικό καί ξεχωριστό ρόλο γιά τόν κάθε ἄνθρωπο. Ρυθμίζουν μάλιστα, ἰσχυρίζονται, τήν καθημερινή ζωή, τήν ἐπαγγελματική σταδιοδρομία, τήν οἰκογενειακή κατάσταση, τήν εὐημερία ἤ τή δυστυχία καί γενικά ὁλόκληρη τή ζωή του. Τίς θέσεις αὐτές τίς ὀνομάζουν ζώδια, δηλαδή ζῶα, ἀπό τό νοητό σχῆμα τῶν ἀστερισμῶν πού θυμίζει μορφές ζώων (ταῦρος, κριός, σκορπιός, ἰχθεῖς κτλ).
Ἀναμφισβήτητα, ἡ ἀστρολογία δέν ἔχει καμιά ἀπολύτως ἐπιστημονική ὑπόσταση. «Δέν ὑπάρχει στίς ἡμέρες μας σέ ὁλόκληρη τήν ὑφήλιο οὔτε ἕνας ἀστρονόμος μεγάλος ἤ μικρός πού νά πιστεύει στήν ἀστρολογία... Οἱ ἀστρονόμοι μέ ἀκριβῆ γνώση τοῦ πράγματος προσβλέπουν στήν ἀστρολογία μέ πλήρη ἀπιστία καί τοποθετοῦνται ἀπέναντι στούς τσαρλατάνους πού τήν ὑπηρετοῦν μέ δεδηλωμένη ἀντίθεση», δηλώνει ὁ ἀστρονόμος P. Gouderc.
Ἐπίσης, ἡ Διεθνής Ἀστρονομική Ἑταιρεία σέ συνέδριό της δημοσίευσε τήν ἑξῆς δήλωση: «Αὐτό πού τιτλοφορεῖται ἀστρολογία, κοσμοβιολογία κτλ. δέν εἶναι παρά ἕνα κράμα δεισιδαιμονίας, τσαρλατανισμοῦ καί ἐμπορίου... Ἡ ἀστρολογία δέν εἶναι παρά ἕνα σύστημα κανόνων πού γίνονται αὐθαίρετα ἀποδεκτοί».
Ἀλλά καί ἡ Ἀμερικανική Ἑταιρεία Ψυχολογικῶν καί Κοινωνικῶν Σπουδῶν προέβη στήν ἑξῆς ἐπίσημη δήλωση: «Οἱ ψυχολόγοι δέν βρίσκουν καμιά ἔνδειξη ὅτι ἡ ἀστρολογία ἔχει κάποια ἀξία ὡς πρός τίς πληροφορίες τοῦ παρελθόντος, τοῦ παρόντος καί τοῦ μέλλοντος γιά τή ζωή ἤ τόν προορισμό ὁποιουδήποτε».
Τίς ὑπεύθυνες διακηρύξεις τῶν εἰδικῶν ἐπιστημόνων ἔρχεται νά ἐπικυρώσει ἡ καθημερινή πραγματικότητα. Κατά κανόνα οἱ συμβουλές τῶν ἀστρολόγων εἶναι κοινότοπες, γενικές καί ἀόριστες, γιά νά καλύπτουν εὐρύ φάσμα πιθανοτήτων καί νά μέ- νουν ἀνεξέλεγκτες. Κάποτε ὅμως γιά λόγους ἐντυπωσιασμοῦ γίνονται συγκεκριμένες. Καί τότε ἀρχίζει ἡ γελοιοποίηση. «Θά περάσετε κοντά σέ κάποιο ἀγαπημένο σας πρόσωπο ἕνα πολύ ὄμορφο βράδυ», προέβλεπε ἀστρολόγος γιά κάποιον «Ὑδροχόο». Συναινώντας σέ αὐτό κι ἄλλη ἀστρολόγος ἀποφαινόταν: «Ἀνήκετε στούς εὐνοημένους». Καί ὁ «εὐνοημένος» πέρασε τή νύχτα του στό κελί τῆς Ἀσφάλειας... παρέα μέ τόν δεσμοφύλακα. Τέτοιες παταγώδεις διαψεύσεις βρίσκει κανείς ἄπειρες, ἄν θελήσει νά ἐρευνήσει καί νά τίς διασταυρώσει.
Εὔλογο εἶναι καί τό ἐρώτημα: Τί γίνεται μέ τά δίδυμα; Γιατί δέν ἔχουν τήν ἴδια «τύχη»; Π.χ. ὁ Ἠσαῦ καί ὁ Ἰακώβ, τά παιδιά τοῦ Ἰσαάκ, γεννήθηκαν στόν ἴδιο ἀστερισμό. Πόσο, ὅμως, διαφορετικοί χαρακτῆρες ἦταν καί πόσο διαφορετικός ὁ τρόπος τῆς ζωῆς τους καί τῆς ἐξέλιξής τους!
Μέ τόσες ἀντιφάσεις καί διαψεύσεις, πῶς μπορεῖ νά ἑρμηνευθεῖ ὁ παρατηρούμενος οἶστρος τῆς ἀστρολογίας; Αὐτή ἡ «νόθος θυγατέρα τῆς ἀστρονομίας», -ἔτσι τήν χαρακτήριζε ὁ Κέπλερ-, δέν εἶναι καθόλου ἀθώα, ὅπως συνήθως φαίνεται. Ἐπιδρᾶ βαθιά στόν χαρακτήρα καί ἀλλοιώνει τήν ψυχοσύνθεση, τή νοοτροπία, τή συμπεριφορά καί τήν ὅλη προσωπικότητα τοῦ ἀνθρώπου, λειτουργώντας ὡς «ψυχοναρκω- τικό». Ὁ εἰδικός ἐπιστήμονας Τ. Ἀντόρνο τονίζει: «Ἡ ἀστρολογία εἶναι μιά ἰδεολογία τῆς ἐξάρτησης, πού προετοιμάζει ἔμμεσα τά πνεύματα τῶν ἀθρώπων γιά τήν ἀποδο-χή ὁλοκληρωτικῶν ῾῾πιστεύω᾽᾽. Ἡ σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα ἐπιβάλλεται στούς ἀνθρώπους σάν ἕνα καταπιεστικό σύστημα χωρίς διεξόδους διαφυγῆς, σάν ἕνα πεπρωμένο ἀνεξάρτητα ἀπό τίς ἐπιθυμίες καί τίς ἀνάγκες τους».
Γιά τόν λόγο αὐτό ὁ χριστιανισμός, ὁδηγώντας μας ἀπό τό ἔρεβος τῆς πλάνης στό φῶς τῆς Ἀλήθειας, καταδικάζει τήν ἀστρολογία. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος παραγγέλλει στόν Τιμόθεο: «Τοὺς δὲ βεβήλους καὶ γραώδεις μύθους παραιτοῦ» (Α΄ Τι 4, 7). «Τέκνον, μὴ γίνου οἰωνοσκόπος,… ἐκ γὰρ τούτων ἁπάντων εἰδωλολατρία γίνεται», διαβάζουμε στή «Διδαχή τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων». Στίς πιό ἐπικίνδυνες ἀπόκρυφες μαγικές πρακτικές ἐνέταξαν τήν ἀστρο- λογία οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας καί τή θεωροῦν ὡς ἔργο τοῦ ἀνθρωποκτόνου σατανᾶ. Ὁ Μ. Βασίλειος τήν ἀποκαλεῖ «πολυάσχολον ματαιότητα» καί παρατηρεῖ πώς, ἄν τό μέλλον μας καί τίς πράξεις μας ὅριζαν τά ἄστρα καί τά ζώδια, τότε θά ἦταν περιττοί οἱ νομοθέτες καί οἱ νόμοι τους, καθώς καί οἱ δικαστές, πού τιμωροῦν τήν πονηρία καί τήν ἀδικία καί τιμοῦν τήν ἀρετή. Ὁ 61ος κανόνας τῆς ΣΤ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καί ὁ 36ος τῆς ἐν Λαοδικείᾳ ἀπειλοῦν μέ ἀφορισμό τούς ἀσχολουμένους μέ αὐτήν. Ὁ πιστός χριστιανός κινεῖται μέ ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοια καί στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ἡ ζωή του δέν κατευθύνεται ἀπό τά ἄστρα, ἀλλά ἀπό τό πολικό Ἀστέρι, τόν Χριστό, πού εἶναι «ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή» (Ἰω 14,6).
Εὐδοξία Αὐγουστίνου
Φιλόλογος-Θεολόγος
Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 60-61
«Οἱ βάρβαροι δέν θά ξανάρθουν ἀπ᾽ τά σύνορα. Τούς ἐκπαιδεύουν οἱ σοφοί μέ τηλεόραση. Κι οἱ ὀρδές τους ἀπ᾽ τά παιδικά δωμάτια θά ὁρμήσουν».
Π. Α. Σινόπουλος.
Τώρα πλέον ἔχουν εἰσβάλει ἀπό παντοῦ. Τά σύνορα ἔπεσαν. Internet, Computers, Tablets, Smartphones εἶναι οἱ νέοι παγκόσμιοι κατακτητές!
Σύμφωνα μέ μελέτη-ἔκθεση τοῦ Ἱδρύματος Kaiser Family τά παιδιά ἡλικίας 8 ἕως 10 ἐτῶν στίς Ἡνωμένες Πολιτεῖες δαπανοῦν ὀχτώ ὧρες τήν ἡμέρα μπροστά στήν ὀθόνη, ἐνῶ τά μεγαλύτερα, οἱ ἔφηβοι, ξοδεύουν κατά μέσον ὅρο δώδεκα ὧρες. Ἡ τηλεόραση κρατᾶ τά σκῆπτρα, ἀλλά καί οἱ ὑπολογιστές, τά tablets καί τά smartphones κερδίζουν συνεχῶς ἔδαφος.
Μία νέα ἐπιδημία ἀπειλεῖ τή νεότητα μέ ἀνυπολόγιστες συνέπειες: ὁ ἐθισμός τοῦ διαδικτύου, «ἠλεκτρονική ἡρωίνη» τόν ὀνομάζουν ἄλλοι. Ἐξελίσσεται δυστυχῶς σέ μία παγκόσμια μάστιγα γιά τά παιδιά καί τούς νέους. Παρά τό γεγονός ὅτι ὁ ἐθισμός στό διαδίκτυο, μέχρι στιγμῆς στίς Η.Π.Α. δέν ἀναγνωρίζεται ὡς ψυχική ἀσθένεια, ὡστόσο μεταξύ τῶν γιατρῶν καί τῶν ἀξιωματούχων ὑγείας ὑπάρχει μία αὐξανόμενη ἀνησυχία, γι᾽ αὐτό κι ἐκφράζουν τήν ἀνάγκη θεραπείας σέ κέντρα ἀπεξάρτησης. Ἀντιμετωπίζουν τό φαινόμενο ὡς κάτι πιό περίπλοκο ἀπ᾽ ὅ,τι ἕνα ἁπλό κοινωνικό πρόβλημα. Στίς χῶρες ὅμως τῆς Ἄπω Ἀνατολῆς -Κίνα, Νότια Κορέα, Ἰαπωνία- ἀντιμετωπίζεται ἤδη ὡς ἀσθένεια.
Ἡ Νότια Κορέα ἔχει τό ὑψηλότερο ποσοστό ἐθισμοῦ στό διαδίκτυο σέ ὅλο τόν κόσμο• τό ἕνα στά δέκα παιδιά εἶναι ἐθισμένο στό διαδίκτυο. Δύο ἑκατομμύρια τοξικομανεῖς τοῦ διαδικτύου προσφεύγουν σέ κέντρα μέ 12ήμερα προ- γράμματα ἀποτοξίνωσης.
Στήν Ἰαπωνία 518.000 ἔφηβοι ἡλικίας 12 ἕως 18 ἐτῶν εἶναι ἐξαρτημένοι ἀπό τό διαδίκτυο, μέ συνεχῶς αὐξανόμενο τόν ἀριθμό. Στά κέντρα ἀποτοξίνωσης γίνεται μεγάλη προσπάθεια ἀπεξάρτησης. Ἀξιωματοῦχος τοῦ Ὑπουργείου δηλώνει: «Θέλουμε τά παιδιά αὐτά νά τά βγάλουμε ἀπ’ τόν εἰκονικό κόσμο καί νά τά ἐνθαρρύνουμε νά ἔχουν πραγματική κοινωνία μέ ἄλλα παιδιά καί ἐνήλικες».
Στήν Κίνα τό 2013 ὑπολογίζονταν 24.000.000 οἱ νέοι οἱ ὁποῖοι ἦταν ἐξαρτημένοι ἀπό τό διαδίκτυο καί ὑπῆρχαν 300 κέντρα ἀπεξάρτησης στά ὁποῖα ἐφαρμόζονταν πολύ σκληρές μέθοδοι.
Ἀλλά καί στήν Ἑλλάδα τά πράγματα δέν εἶναι αἰσιόδοξα. Ἀπό ἔρευνα τοῦ Ἐρευνητικοῦ Πανεπιστημιακοῦ Ἰνστιτούτου, Ψυχικῆς Ὑγείας, πού διεξήχθη τό 2014 ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Παγκόσμιου Ὀργανισμοῦ Ὑγείας, σέ πανελλήνιο ἀντιπροσωπευτικό δεῖγμα 4.141 ἐφήβων προκύπτει ὅτι οἱ μισοί ἔφηβοι στήν Ἑλλάδα, ἡλικίας ἀπό 11 ἕως 15 ἐτῶν (τό 54,5%) περνοῦν κατά μέσον ὅρο τουλάχιστον πέντε ὧρες τήν ἡμέρα μπροστά σέ κάποια ἠλεκτρονική συσκευή μέ ὀθόνη (τηλεόραση, ὑπολογιστή, κινητό τηλέφωνο).
Συμπτώματα ἐξάρτησης ἀπό τό διαδίκτυο ἐμφανίζει ἕνας στούς ἑπτά μαθητές ἡλικίας 15 ἐτῶν (14,1%), σχεδόν τό ἴδιο ποσοστό στά ἀγόρια (13,9%) ὅσο καί στά κορίτσια(14,4%). Ἕνα στά ὀχτώ ἀγόρια βρίσκεται σέ κίνδυνο προβληματικῆς σχέσης καί μέ τόν ἠλεκτρονικό τζόγο, ἐνῶ τό 4,2% ἔχει ἤδη προβληματική ἐνασχόληση (ἐφημ. «Η Καθημερινή», 3/4/2015).
Δυστυχῶς ἡ πλειονότητα τῶν γονιῶν δέν συνειδητοποιεῖ τούς κινδύνους πού διατρέχουν τά παιδιά τους, ὅταν ἐκτίθενται ἄκριτα στήν ὀθόνη ἀλλά καί στή σύγχρονη τεχνολογία ἐν γένει.
Ἡ Ἀμερικανική Παιδιατρική Ἀκαδημία τονίζει ὅτι τά παιδιά πρίν ἀπό τήν ἡλικία τῶν δύο ἐτῶν δέν θά πρέπει νά ἐκτίθενται σέ ὁποιοδήποτε μέσο ἠλεκτρονικῆς ἐνημέρωσης: «Ὁ ἐγκέφαλος ἑνός παιδιοῦ ἀναπτύσσεται μέ ταχεῖς ρυθμούς κατά τή διάρκεια τῶν πρώτων ἐτῶν καί τά μικρά παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα ἀπό τήν ἀλληλεπίδραση μεταξύ τῶν ἀνθρώπων καί ὄχι ἀπό τίς ὀθόνες». Τά μεγαλύτερα παιδιά καί οἱ ἔφηβοι θά πρέπει νά περιορίσουν στό ἐλάχιστο τόν χρόνο ψυχαγωγίας μπροστά στήν ὀθόνη -μία, τό πολύ δύο, ὧρες τήν ἡμέρα- ἐπιλέγοντας ὑψηλῆς ποιότητας πρόγραμμα. Τόν ἐλεύθερο χρόνο πού διαθέτουν εἶναι καλό νά παίζουν σέ ἐξωτερικούς χώρους καί νά «χρησιμοποιοῦν τή φαντασία τους στό ἐλεύθερο παιχνίδι», συστήνει ἡ Ἀκαδημία.
Σέ πολλά δημοφιλῆ βιντεοπαιχνίδια ὑπάρχει βία. Αὐτή δημιουργεῖ «ἀνοσία» στό παιδί μέ ἀποτέλεσμα νά ἐνεργεῖ βίαια καί εἶναι πιθανό νά δείχνει μειωμένη κατανόηση καί ἐνσυναίσθηση, δηλώνει ὁ παιδίατρος Δημήτρης Χριστάκης, καθηγητής τοῦ Παιδαγωγικοῦ Ἰνστιτούτου Ἐρευνῶν τοῦ Σιάτλ.
Χαρακτηριστική εἶναι ἡ ἀπάντηση παιδιοῦ γιά τά ἀγαπημένα του βιντεοπαιχνίδια: «Τά ἀγαπῶ, γιατί ὑπάρχουν ζόμπι σ᾽ αὐτά καί τά σκοτώνεις μέ ὅπλα καί ἐπειδή ὑπάρχει βία… μοῦ ἀρέσει τό αἷμα καί ἡ βία».
Οἱ ἔφηβοι πού περνοῦν πολύ χρόνο παίζοντας βίαια βιντεοπαιχνίδια ἤ παρακολουθοῦν ταινίες στόν ὑπολογιστή ἤ στήν τηλεόραση μέ βιαιότητες εἶναι πιό ἐπιθετικοί στή συμπεριφορά τους ἀπέναντι στούς γονεῖς καί στούς δασκάλους τους, ἀλλά καί ἐριστικοί μέ τίς παρέες καί τούς φίλους τους.
Στά δύσκολα πέτρινα χρόνια τῆς ἐφηβείας ἔχουν ὡς μόνο συμβουλάτορα τό διαδίκτυο, μέ ὅλες τίς ἀρνητικές ἐπιπτώσεις πού αὐτό συνεπάγεται. Ἡ διεθνῶς ἀναγνωρισμένη κλινική ψυχολόγος Δρ. Catherine Steiner-Adair διαπιστώνει ὅτι τό μέσο Ἀμερικανάκι βλέπει πορνό ἀπό τήν ἡλικία τῶν 11 ἐτῶν. Φοβοῦμαι πώς δέν ἀπέχει πολύ ἀπό τήν ἡλικία αὐτή καί τό μέσο Ἑλληνόπουλο!
«Ἡ εἰκονική πραγματικότητα», τονίζει ἡ ἐπιστημονική συγγραφέας Jane Brody, «δέν εἶναι πραγματικότητα. Τά παιδιά πού δέν κατανοοῦν τήν πραγματική ζωή τῶν κοινωνικῶν ἀλληλεπιδράσεων ἔχουν πρόβλημα ἀνάπτυξης τῆς κοινωνικῆς καί συναισθηματικῆς νοημοσύνης».
Δέν μποροῦν ὅμως νά ἀγνοηθοῦν καί οἱ φυσικές συνέπειες στή σωματική ὑγεία καί εὐεξία τῶν παιδιῶν. Τά παιδιά μπορεῖ νά παρουσιάσουν πόνους στά δάχτυλα καί στούς καρπούς, στένωση τῶν αἱμοφόρων ἀγγείων τῶν ὀφθαλμῶν τους -οἱ μακρο- χρόνιες συνέπειές τους μᾶς εἶναι ἄγνωστες- πό-νο στόν αὐχένα καί στήν πλάτη ὡς ἀποτέλεσμα τῆς πολύωρης ἐνασχόλησής τους μέ τήν τηλεόραση, τόν ὑπολογιστή, τό tablet ἤ τό smartphone.
Εἶναι τόσες πολλές οἱ ἀρνητικές ἐπιπτώσεις ἀ- πό τήν ὑπερβολική χρήση κάθε εἴδους ὀθόνης γιά τά παιδιά καί τούς ἐφήβους, πού οἱ γονεῖς, οἱ δάσκαλοι, ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Πολιτεία δέν πρέπει νά ἐφησυχάζουν.
Ἀθανάσιος Ἀστ. Γκάτζιος
Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 50-52
Μάνα, ἐσύ πού δέν ἔχεις διακοπές καί σχόλη, πού θυσιάζεσαι διαρκῶς μέσα στό σπίτι, χριστιανή μάνα, πού προπάντων νοιάζεσαι γιά τή χριστιανική ἀνατροφή καί προκοπή τῶν παιδιῶν σου, σήμερα, 2 Φεβρουαρίου -γιορτή τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Κυρίου-, ἔχεις τήν τιμητική σου. Γιορτάζεις! Μιά ἀγκαλιά λουλούδια καί μύρια εὐχαριστῶ σοῦ ἀξίζουν.
Μά ἰδιαίτερα ἀφιερώνω τοῦτες τίς γραμμές σέ σένα, πολύπαθη εὐσεβῆ μάνα, πού πονᾶς καί λυγίζεις γιά τό ξεστράτισμα τοῦ παιδιοῦ σου. Σέ βλέπω σκυθρωπή, πονεμένη. Σέ πληγώνει κατάστηθα ἡ ἀδιαφορία του γιά τούς δικούς του, γιά τίς σπουδές του. Ἀναρωτιέσαι: Αὐτό τό παιδί, πού κάποτε νανούριζα καί τό ’παιρνα στήν ἀγκαλιά μου, εἶναι δικό μου; Ποῦ ξενυχτάει ἄραγε τά βράδια, ποιά εἶναι ἡ συντροφιά του, πότε καί πῶς θά γυρίσει στό σπίτι;
Δακρύβρεχτη μάνα, φιλῶ τά κουρασμένα σου χέρια καί σέ ἱκετεύω: Μήν πάψεις νά τά ὑψώνεις σέ προσευχή γιά τό παιδί σου πού σέ ποτίζει «φαρμάκι»! Μήν ἀποκάμνεις! Κράτα ζεστή ἐπικοινωνία μέ τή μεγάλη μάνα τοῦ κόσμου, τήν Παναγία μας. Πόσο θά σέ καταλάβει καί θά σπεύσει σέ ταχινή πρεσβεία πρός τόν Υἱό της!
Πάρε ἀκόμη κουράγιο καί δύναμη ἀπό τόσες ἄλλες ἅγιες μάνες πού ἔζησαν πολύ πρίν ἀπό σένα καί σήκωσαν ὑπομονετικά τόν σταυρό τους. Ὅσο μάθαιναν τίς παρεκτροπές τῶν παιδιῶν τους, ὅσο τά ἔβλεπαν σέ ποιά κατάντια εἶχαν φτάσει, τόσο ἔλειωναν στήν προσευχή. Τί ἐπίμονες ἱκεσίες ἔκαναν, τί δάκρυα καυτά ἔχυναν, γιά νά ξεφύγουν τά βλαστάρια τους ἀπό τά δίχτυα τῆς πλανεύτρας ἁμαρτίας καί νά τά ἑλκύσει ἡ σταυρική Ἀγάπη! Κι ἦρθε κάποτε ἡ ποθητή στιγμή πού οἱ ἱερές τους ἐπιθυμίες πῆραν σάρκα καί ὀστᾶ. Ἔφτασε ἡ ὥρα τῆς χάριτος γιά τά παιδιά τῶν δακρύων τους!
Μάνα, τοῦ 21ου αἰώνα, μιμήσου τέτοιες εὐσεβεῖς μητέρες τῆς Ἐκκλησίας μας! Νά ’σαι σίγουρη πώς τά δάκρυα μιᾶς προσευχόμενης μητέρας ποτέ δέν πᾶνε χαμένα. Ἔχουν δύναμη τεράστια, γιά νά μεταστρέψουν καί ν᾽ ἀλλοιώσουν καί τά πιό ἀτίθασα παιδιά.
Πολλές φορές, βέβαια, σκέφτεσαι πῶς εἶναι δυνατόν νά ἐπιστρέψει τό παιδί σου πού ἔχει πέσει τόσο χαμηλά κι ἡ ἁμαρτία, ἡ πλάνη τό ἔχει νεκρώσει. Καλή μου μητέρα, μή χάνεις τήν ἐλπίδα σου στόν ἀναστημένο μας Κύριο. Ἐσύ ἅρπαξε τό μυστικό σου ὅπλο, τήν προσευχή, καί ἀνάμενε τούς θαυμαστούς καρπούς της. Ἄκουσέ με, τό πιστεύω καί σοῦ τό εὔχομαι: Θά πεῖ καί σέ σένα κάποια στιγμή ὁ νεκρεγέρτης Ἰησοῦς: «μὴ κλαῖε» (Λκ 7,13). Κι ὕστερα θά στραφεῖ στό παιδί σου καί θά τό προστάξει: «νεανίσκε, σοὶ λέγω, ἐγέρθητι» (Λκ 7,14). Οἱ καρδιόβγαλτες, οἱ δακρύβρεχτες προσευχές σου, μητέρα, θά ᾽χουν κάνει τότε τό θαῦμα τους!
Μαρία Γούδα
Φιλόλογος-Θεολόγος
Μέ κάθε λαμπρότητα καί μέσα σέ κατανυκτική ἀτμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε ἡ ὑποδοχή στή μεγάλη πόλη. Μέ εὐλαβική προσμονή περίμεναν χιλιάδες ἄνθρωποι γιά νά ἀσπαστοῦν τήν τίμια κάρα τοῦ ἁγίου Παρθενίου, τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ, τοῦ ὁποίου ἡ ζωή ξετυλίχθηκε πάνω στή φλούδα αὐτῆς τῆς γῆς πρίν xίλια ἑπτακόσια χρόνια.
Ἀκαταγώνιστος πόλος ἕλξης, στ᾽ ἀλήθεια, ἡ ἁγιότητα! Ἐδῶ τά «ξερά κόκκαλα» ἀναδύουν εὐωδιά καί ἐπιτελοῦν θαυμάσια. Ἡ ἁγιαστική χάρη τοῦ Θεοῦ ἐξαγιάζει τήν ὕλη καί μεταποιεῖ τό σῶμα τῶν ἁγίων σέ δοχεῖο τῆς ἄκτιστης θείας ἐνέργειας, χριστοφόρο καί πνευματοφόρο. Ἡ τιμή τῶν ἁγίων λειψάνων σέ κάθε ἐποχή προεικονίζει τή νέα, τή δοξασμένη κατάσταση τοῦ σώματος στήν αἰωνιότητα.
Τμῆμα τῆς τιμίας κάρας τοῦ ὁσίου Παρθενίου εἶναι θησαυρισμένο στήν ἱερά μονή Μακρυμάλλη τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Χαλκίδος. Καί μεταφέρεται ὅπου ζητηθεῖ, ὡς εὐλογία γιά τόν στηριγμό καί τόν ἁγιασμό τῶν πιστῶν. Στόν θαυματουργό Ἅγιο προσφεύγουν ἰδιαίτερα οἱ πάσχοντες ἀπό τή νόσο τοῦ καρκίνου ὄχι μόνο στίς 7 Φεβρουαρίου πού τιμᾶται ἡ μνήμη του, ἀλλά καί κάθε ἐποχή, σέ κάθε πόνο καί ἀνάγκη.
Ἀπό τόν πατέρα του, τόν εὐσεβέστατο διάκονο Χριστοφόρο, διδάχθηκε ὁ ὅσιος Παρθένιος τά αἰώνια μαθήματα τῆς πίστης καί τῆς ἀγάπης, πού καρποφόρησαν περίσσια στήν ψυχή του. Νεαρός ἀκόμα, γιά τήν ἀγάπη τῶν ἐλαχίστων ἀδελφῶν, ἔγινε ψαράς στήν Ἀπολλωνιάδα, λίμνη τῆς Βιθυνίας. Κάθε δίχτυ καί μία προσμονή καί μία προσευχή γιά νά ἔχουν τροφή οἱ πτωχοί ἀδελφοί. Ἡ θεία παρουσία ἦταν ἡ ἀνταμοιβή στόν μόχθο καί στήν ἀγρύπνια του. Αἰσθανόταν ὅτι ἐργαζόταν σέ ἕνα ἀπό τά πλοιάρια τῶν Ἀποστόλων καί συναναστρεφόταν τόν Ἰησοῦ μαζί μέ τόν Πέτρο καί τόν Ἰωάννη. Ἡ ἀγάπη του ἀφειδώλευτη δέν ζητοῦσε ποτέ τήν ἀνταπόδοση καί ἀπαντοῦσε ἁπλά σέ κάθε εὐχαριστία τῶν εὐεργετημένων: «Γιατί μέ εὐχαριστεῖτε; Δέν ἔχω καμία τέτοια ἀξίωση. Μήπως εἴμαστε ξένοι; Ἐμεῖς εἴμαστε ἀδελφοί. Τί ἁπλούστερο καί φυσικότερο ἀπό τό νά βοηθᾶ ἀδελφός τούς ἀδελφούς;».
Μέ τήν ἐνάρετη παρουσία του, τή χάρη τῆς ἁπλότητας καί τόν ἱδρώτα τῆς φιλαδελφίας του ἐπιβλήθηκε στή χριστιανική κοινότητα τῆς πατρίδας του.
Ἀπό ψαρά ἁπλό ὁ ἐπίσκοπος Μελιτοπόλεως Φίλιππος (ἤ Φιλητός) τόν ἔκανε ἁλιέα στήν κιβωτό τῆς Ἐκκλησίας χειροτονώντας τον πρεσβύτερο. Ἀργότερα, στά χρόνια τῆς βασιλείας τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, ὁ ἐπίσκοπος Κυζίκου Ἀχίλλιος τόν χειροτόνησε ἐπίσκοπο Λαμψάκου τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Διακονία ἀκάματου ζήλου ἡ ποιμαντορία τοῦ Παρθενίου. Ὁ ἄνθρωπος τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ ἀκτινοβολοῦσε εἰρήνη καί μετέδιδε εὐλογία σέ ὅλους. Μέ τά δίχτυα τῆς ἀγάπης του ἁλίευσε τίς ψυχές τῶν εἰδωλολατρῶν συμπατριωτῶν του πού ἀσπάζονταν μέ ἐνθουσιασμό τήν ἀλήθεια τοῦ εὐαγγελίου. Προικισμένος μέ τό θεῖο χάρισμα τῆς θαυματουργίας, ἐκδίωκε τούς δαίμονες ἀπό τούς ἀνθρώπους καί θεράπευε κάθε εἴδους ἀσθένεια. Ἡ ἀγαπῶσα καρδιά του ἀνέπαυε καί παραμυθοῦσε ὅσους τόν πλησίαζαν, χαρίζοντας τήν ἴαση σώματος καί ψυχῆς. Ὁδηγοῦσε στό Βάπτισμα τούς ἀπίστους, χειραγωγοῦσε στήν ἀλήθεια τούς πλανεμένους, ἐνθάρρυνε τούς μετανοοῦντες, μέχρι τή δύση τῆς ἐπίγειας ζωῆς του. «Αὐτὸς γὰρ ἀληθῶς ἐν γῇ, θαυμασίαν διετέλεσε ζωὴν καὶ πολιτείαν».
Ἀπό τά βάθη τῶν αἰώνων ζωντανός καί σήμερα ὁ θεοφόρος ἱεράρχης τοῦ Χριστοῦ δέχεται τίς δεήσεις μας καί πρεσβεύει στοργικά γιά ὅσους τόν ἐπικαλοῦνται: «Νοσημάτων ποικίλων καὶ χαλεπῶν θλίψεων ὥσπερ ἐλυτρώσω, θεόφρον, τοὺς προσιόντας σοί, οὕτως ἀπάλλαξον πάσης ἀνάγκης καὶ λύπης, ἅγιε Παρθένιε, τοὺς σὲ γεραίροντας».
Ἰχνηλάτης
Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 38-39
Ἡ γιορτή τῆς Ὑπαπαντῆς, μέ τήν ὁποία ἀνοίγει ὁ Φεβρουάριος, φέρνει στόν νοῦ τήν ἁγία μορφή τοῦ πρεσβύτη Συμεών, ὁ ὁποῖος ἀξιώθηκε, σύμφωνα μέ ὅ,τι τοῦ εἶχε ἀποκαλύψει τό ἅγιο Πνεῦμα, νά δεῖ καί νά δεχθεῖ στήν ἀγκαλιά του «τὸ σωτήριον» τοῦ Θεοῦ (Λκ 2,30), τόν σωτήρα τοῦ κόσμου.
Ἀντικρύζοντας ὁ γέροντας τό θεῖο βρέφος -τόν ἴδιο τόν Θεό «ἐν σαρκί»- προφητεύει. Προβλέπει μέ τήν δύναμη τοῦ Πνεύματος τό μέλλον αὐτοῦ τοῦ παιδιοῦ καί ἀπευθυνόμενος στήν παρθένο μητέρα Του τονίζει· «Ἰδοὺ οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (Λκ 2, 34). Δηλαδή: Αὐτός θά γίνει αἰτία νά πέσουν καί νά ἀνυψωθοῦν πολλοί Ἰσραηλῖτες καί θά εἶναι σημεῖο πού θά ἀντιλέγεται, θά προκαλεῖ γύρω ἀπό τό πρόσωπό του ἀντιλογία.
Πόσο ἀληθινά ἀποδείχθηκαν τά λόγια τοῦ Συμεών, τό γνωρίζουμε ἀπό τήν ἱστορία. Πόσοι Ἰσραηλῖτες προσέκρουσαν σ’ αὐτόν τόν «λίθον προσκόμματος» (Ρω 9,33) καί ἔπεσαν! Ἀνάμεσα στούς πρώτους, ἀρχιερεῖς, γραμματεῖς καί φαρισαῖοι, οἱ ὁποῖοι, ἐνῶ ἦταν ἄνθρωποι τῆς θρησκείας καί τοῦ Νόμου, δέν ἀναγνώρισαν στόν Ἰησοῦ τόν Μεσσία, ὄχι διότι δέν τούς δόθηκαν διαπιστευτήρια, ἀλλά διότι αὐτοτυφλώθηκαν καί πωρώθηκαν• ἐπειδή ζητοῦσαν «τὴν ἰδίαν δικαιοσύνην στῆσαι», ἐπεδίωκαν δηλαδή νά ὑπερισχύσει ἡ δική τους δῆθεν εὐσέβεια, καί ὄχι νά ὑποταγοῦν στήν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ (βλ. Ρω 10,3). Καί δέν εἶναι μόνον αὐτοί. Ἔπεσαν καί χιλιάδες ἄλλοι Ἑβραῖοι, πού βλέποντας τά σημεῖα τοῦ Κυρίου τόν ἀναγνώριζαν καί τόν ἐπευφημοῦσαν ὡς «υἱὸν Δαυΐδ» (βλ. Μθ 21,9) καί «βασιλέα τοῦ Ἰσραήλ» (βλ. Ἰω 12,13), ἐνῶ στόν καιρό τοῦ πειρασμοῦ ζητοῦσαν τόν θάνατό του καί κραύγαζαν ἀδιάντροπα· «Τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν!» (Μθ 27,25). Καί τούς μιμήθηκαν χιλιάδες ἤ καί ἑκατομμύρια ἄλλοι στήν συνέχεια.
Ὅμως καί πόσοι ἀνυψώθηκαν! Ἴσως σέ σύγκριση μέ τό πλῆθος τῶν πεπτωκότων νά μήν εἶναι πολλοί, εἶναι ὅμως ὅ,τι ἁγνότερο καί τιμιώτερο εἶχε νά προσφέρει ὁ Ἰσραήλ. Εἶναι ἀσφαλῶς ὁ γέροντας Συμεών, ἡ προφήτιδα Ἄννα, «θυγάτηρ Φανουήλ» (Λκ 2,36), ὁ Ζαχαρίας καί ἡ Ἐλισάβετ, εἶναι ἡ παρθένος Μαρία καί ὁ Ἰωσήφ· κι ἀκόμη εἶναι ὁ Ἰωάννης ὁ βαπτιστής, οἱ μαθητές τοῦ Κυρίου, τά πλήθη πού πίστεψαν στό ἀποστολικό κήρυγμα -ὅσοι ἔμειναν μέχρι τέλους πιστοί-, ὁ Παῦλος, «Ἑβραῖος ἐξ Ἑ- βραίων» (Φι 3,5), οἱ ἑβραῖοι συνεργάτες του, καί σίγουρα πολλοί ἄλλοι πού δέν ἀναφέρουμε ἤ ἀγνοοῦμε. Εἶναι τό «κατάλειμμα», γιά τό ὁποῖο κάνει λόγο ὁ προφήτης Ἠσαΐας (10,22), ἤ τό «λεῖμμα κατ’ ἐκλογὴν χάριτος» (Ρω 11,5) κατά τόν ἀπόστολο Παῦλο. Ὅλοι αὐτοί προσέκρουσαν στόν λίθο Χριστό καί ὄχι μόνο δέν ἔπεσαν, ἀλλά διά τῆς πίστεως σ’ Αὐτόν ἐκτινάχθηκαν στήν σφαίρα τοῦ οὐρανοῦ.
Ὅμως ἡ προφητεία τοῦ Συμεών δέν ἐκτείνεται μόνο μέχρι τά ὅρια τοῦ Ἰσραήλ. Ἐκπληρώθηκε καί ἐκπληρώνεται καθημερινά σ’ ὁλόκληρη τήν οἰκουμένη. Ἀποτελεῖ ἱστορική διαπίστωση: Ὅποιος γνωρίσει τόν Ἰησοῦ ἤ θά τόν ἀναγνωρίσει ὡς Θεό καί θά τοῦ παραδώσει τόν ἑαυτό του ἤ θά σταθεῖ ἀπέναντί του ὡς ἐχθρός του. Μέση κατάσταση δέν ὑπάρχει. «Ὁ μὴ ὢν μετ’ ἐμοῦ κατ’ ἐμοῦ ἐστι, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ’ ἐμοῦ σκορπίζει» (Μθ 12,30), εἶπε ὁ ἴδιος, κι αὐτό συμβαίνει πάντοτε. Κανείς δέν μισήθηκε τόσο, ὅσο ὁ Χριστός καί τό κήρυγμά του. Ἀλλά καί κανείς δέν ἀγαπήθηκε τόσο, ὅσο Αὐτός. Τόν μίσησαν, ἐκτός ἀπό τούς Ἑβραίους, τά ἐθνικά ἱερατεῖα καί ὅσοι ἐπωφελοῦνταν οἰκονομικά ἀπό τήν λατρεία τῶν ψευδοθεῶν. Γιά εὐνόητους λόγους. Τόν μίσησαν οἱ ρωμαῖοι αὐτοκράτορες ὡς ὑπονομευτή τάχα τῆς ἑνότητας τῆς αὐτοκρατορίας· ἐπειδή οἱ Χριστιανοί ἀρνοῦνταν νά τούς ἀναγνωρίσουν καί νά τούς λατρεύσουν ὡς «Κυρίους». Τά τριακόσια πρῶτα χρόνια ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας αὐτό τό μῖσος καί ἡ ἐχθρότητα ἐκδηλώθηκαν μέ ἰδιαίτερη σκληρότητα καί ὁδήγησαν σέ διωγμούς πρωτοφανοῦς ἀγριότητας χιλιάδες πιστούς. Ἀλλά καί στήν ἐποχή μας· εἶναι νωπά ἀκόμη τά αἵματα τῶν χιλιάδων ἐπίσης μαρτύρων τῆς σοβιετικῆς θηριωδίας καί ὅλων τῶν ὁμόλογων ἀθεϊστικῶν καθεστώτων τοῦ 20οῦ αἰώνα. Γιά νά ἀναφερθοῦμε μόνο σ’ αὐτά τά πασίγνωστα.
Ἀλλά καί πόσοι ἀγάπησαν καί ἀγαποῦν τόν πρᾶο καί ταπεινό Ἰησοῦ! Χιλιάδες Δημήτριοι, Γεώργιοι, Μαρίνες καί Παρασκευές πού πότισαν μέ τό αἷμα τῆς θυσίας τους τό δένδρο τῆς χριστιανικῆς πίστης. Ἀλλά καί Βασίλειοι καί Γρηγόριοι καί Χρυσόστομοι καί Φώτιοι, οἱ ὁποῖοι ὄχι μόνον ἀναδείχθηκαν μεγάλοι ἱεράρχες, πατρίκιοι τοῦ Ναζωραίου, ἀλλά σφράγισαν μέ τήν σφραγίδα τῆς χριστιανικῆς πίστης ἕναν ὁλόκληρο πολιτισμό πού ἔζησε καί μεγαλούργησε ἐπί μία καί πλέον χιλιετία. Καί ἀκόμη, ἀμέτρητοι ἄλλοι οἱ ὁποῖοι διακρίθηκαν καί διακρίνονται ὡς ἐκλεκτοί ἐργάτες τοῦ πνεύματος στό στάδιο τῆς προσευχῆς καί τῆς ἄσκησης, τῆς ἱεραποστολῆς καί τῆς προσφορᾶς πρός τόν συνάνθρωπο. Καί μαζί τους οἱ καθημερινοί ἄνθρωποι, οἱ ἁπλοί καί ἄσημοι, οἱ ὁποῖοι ἐμπνεόμενοι ἀπό τήν πίστη στόν Κύριο ζοῦν μέσα σ’ αὐτόν τόν κόσμο «ἐν πάσῃ εὐσεβείᾳ καὶ σεμνότητι» (Α´ Τι 2,2) καί ἀποτελοῦν «τὸ ἅλας τῆς γῆς» καί «τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Μθ 5,13-14).
Ἐμεῖς σέ ποιά παράταξη ἀνήκουμε; Συγκαταλεγόμαστε στούς ἐχθρούς ἤ στούς φίλους τοῦ Κυρίου; Τό ὅτι λεγόμαστε χριστιανοί δέν δηλώνει τίποτε, ἄν δέν ἔχουμε συνείδηση τῆς βαρύτητας αὐτοῦ τοῦ ὀνόματος. Καί τέτοια συνείδηση ἔχουν μόνον ὅσοι μετουσιώνουν τό χριστιανικό κήρυγμα σέ ζωή. Ὅσοι ἀκολουθοῦν πιστά τά ἴχνη τοῦ «τῆς πίστεως ἀρχηγοῦ καὶ τελειωτοῦ Ἰησοῦ» (βλ. Ἑβ 12,2) μέ ὁποιοδήποτε τίμημα.
Εὐάγγελος Ἀλ. Δάκας