Tό δικαστήριο αὐτό πραγματοποι­εῖται στή μαρτυρική μεγαλόνησο τῆς Κύπρου, τόν 13ο αἰώνα, τήν ἐποχή τῆς φο­- βερῆς λατινοκρατίας. Δύο παπικοί κήρυκες, ὁ Ἀνδρέας καί ὁ Ἠλίερμος, στέκονται μέ ἀλαζονεία καί ἰταμότητα μπρο­- στά στούς σεμνούς ὀρθόδοξους μοναχούς τῆς μονῆς Καντάρας. Στίς διάφορες θεολογικοῦ περιεχομένου ἐρωτήσεις τῶν παπικῶν οἱ ὀρθόδοξοι ἀπαντοῦν μέ ὕ­φος καί ἦθος πού ἁρμόζει στό σχῆμα τους. Στήν κρίσιμη ἐρώτηση «πῶς δὲ τὰς ἱερὰς μυσταγωγίας ἐκτελεῖτε;» δίνουν μέ ἁπλότητα τήν ἀπάντηση: «καθὼς παρέδωκαν ἡμῖν οἱ ἀπ’ ἀρχῆς αὐτόπται καὶ κήρυκες τοῦ Θεοῦ Λόγου καὶ μετ’ αὐτοὺς αἱ ἅγιαι καὶ οἰκουμενικαὶ συνοδοὶ τῶν ἁγίων καὶ θεοφόρων πατέρων». Χωρίς δισταγμό μάλιστα ὁμολογοῦν πώς τελοῦν τή θεία Κοινωνία μέ τόν ὀρθό­δο­ξο, πατροπαράδοτο τρόπο καί ὄχι κατά τήν τροποποίηση τῶν παπικῶν. Στήν εὐ­θεία ἐρώτηση τῶν ἀνακριτῶν τί πιστεύ­ουν γιά τούς παπικούς, οἱ ἅγιοι μοναχοί μέ παρρησία διακηρύσσουν ὅτι οἱ παπικοί ἔχουν παρεκκλίνει ἀπό τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ καί τήν παράδο­ση τῆς Ἐκκλησίας.
 Οἱ γενναῖοι ὁμολογητές μοναχοί εἶ­ναι ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Ἰωάννης, οἱ μοναχοί Κόνων, Ἰερεμίας, Μᾶρ­κος, Θεόκτιστος, Κύριλλος, Βαρνάβας, Μάξιμος, Ἰωσήφ, Γερμανός, Θεόγνωτος, κα­θώς καί οἱ μοναχοί Γεράσιμος καί Γεννάδιος πού προέρχονταν ἀπό τή Μονή Μαχαι­ρᾶ. Γιά τή σθεναρή ὁμολογία τῆς ὀρθόδοξης πίστης οἱ δεκατρεῖς μοναχοί ὑπο- μένουν ἀπειλές καί βασανισμούς. Ὁ­δη­γοῦνται ἀπό τή λατινική-παπική ἐξ­ου­σία τῆς Κύπρου στίς φυλακές τῆς Λευκωσίας, ὅπου γιά τρία χρόνια ὑφίστανται μέ καρτερία ἀπερίγραπτα μαρτύρια. Ὁ ἀνίερος στόχος τῶν βασανιστῶν εἶναι ἡ ἀποκήρυξη τοῦ ὀρθόδοξου δόγματος. Οἱ ἅγιοι μοναχοί προτιμοῦν τόν θάνατο, παρά νά ἀλλοιώσουν, ἔστω καί στό ἐλάχιστο, τήν ἀτόφια ὀρθόδοξη πίστη τους. Μέσα στά ἀβάσταχτα βασανι­στή­ρια ἐγ­καταλείπει αὐτόν τόν κόσμο πρῶ­τος ὁ μοναχός Θεό- γνωτος. Οἱ ὑπόλοιποι θά λάβουν τό στεφάνι τοῦ μαρτυρίου μέ σκληρότερο τρόπο. Μετά ἀπό πίεση τοῦ δυτικοῦ ἱερατείου, ὁ κυβερνήτης τῆς Κύπρου διατάζει τόν βασανισμό καί τή θανάτωσή τους. Τούς ἀφαιροῦν βίαια τό ἱερό μοναχικό σχῆ­μα, τούς δένουν σέ ἄγρια ἄλογα, καί τούς σέρνουν πάνω στίς κοφτερές πέτρες τῆς κοίτης τοῦ ξερο­πό­ταμου Παδιαίου, χτυπώντας τους ταυτόχρονα μέ ραβδιά καί λιθοβολώντας τους.
 Τό μένος τῶν ἀλλοδόξων δέν ἡσυχάζει οὔτε μέ τόν φρικτό θάνατο τῶν μαρτύρων. Τά κατακομματιασμένα σώματα τῶν Ἁγίων τά ρίχνουν στίς φλόγες μεγάλης φωτιᾶς.
Μά δέν μποροῦν νά ἐξαλείψουν ἀ­πό τήν αἰωνιότητα τή θυσία πού εὐα­ρεστεῖ τόν δικαιοκρίτη Κύριο. Αὐτός στεφανώνει τούς γενναίους ἀγωνιστές τῆς ἀλήθειας μέ τριπλούς στεφάνους: τῶν Ὁσίων, τῶν Ὁμολογητῶν καί τῶν Μαρτύρων.
 Οἱ δεκατρεῖς μοναχοί τῆς Καντάρας μέ τό μαρτύριό τους, στίς 19 Μαΐου τοῦ 1231, στήριξαν τό φρόνημα τῶν ὀρ­θοδόξων Κυπρίων στήν ἑλληνορθόδοξη αὐτοσυνειδησία τους καί γιγάντωσαν τήν ἀντίσταση ἔναντι τῶν παράλογων ἀπαιτήσεων τῶν παπικῶν.
 Στίς ὄχθες τῆς κοίτης Πεδιαίου εἶ­ναι χτισμένο ἕνα πανέμορφο παρεκκλήσι πρός τιμήν τῶν 13 Ὁσιομαρτύρων τῆς Καντάρας. Ἡ διήγηση γιά τό μαρτύριό τους σώθηκε σέ δύο χειρό­γραφα. Τό πρῶτο χρονολογεῖται τόν 14ο αἰ­ώνα καί φυλάσσεται στήν Ἐ­θνική Βιβλιοθήκη τοῦ Παρισιοῦ, ἐνῶ τό δεύτερο γράφτηκε τό 1426 καί βρίσκεται στή Μαρκιανή Βιβλιοθήκη τῆς Βενετίας.
 Ἡ βαμμένη μέ αἷμα μαρτυρικό σελίδα στό συναξάρι τῆς 19ης Μαΐου διασαλπίζει τό μίσος τῶν παπικῶν ἔναντι τῶν ὀρθοδόξων, ἀλλά καί ὁριοθετεῖ τήν πορεία τῆς Ὀρ­θόδοξης Ἐκκλησίας στίς χαλεπές ἡμέρες κάθε ἐποχῆς καί τῆς δικῆς μας.

Ἰχνηλάτης

 Στή μελέτη «Εἰς τήν Ἀνάστασιν τοῦ Κυ­­ρίου» ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁ­γι­ο­ρεί­της διδάσκει ὅτι ὁ πιστός ὀφείλει νά με­τάσχει στή χαρά τῆς ἀναστάσεως μέ τρεῖς τρό­πους: Νά χαρεῖ μέ τόν Κύ­ριο, τόν ἀναστάντα Χριστό, νά χαρεῖ μέ τή μητέρα Του καί νά χαρεῖ μέ τό σῶμα του.
 Ὁ πρῶτος λόγος τοῦ Κυρίου μετά τήν ἀνάστασή του ἦταν τό «χαίρετε», διότι τό πέλαγος τῆς χαρᾶς κα­τέκλυσε τόν πρό ὀ­λίγου καταφρο­νεμένο Ἰησοῦ. Καθώς ἡ ἀν­­θρώπινη φύση τοῦ Λόγου τοῦ Θε­οῦ ὑ­πῆρξε τό «μεθόριο» ἀνάμεσα στόν Κτί­στη καί στά κτίσματα, μέ τήν ἀνάστασή του καθιστᾶ τόν ἑαυτό του ἀ­γωγό διά τοῦ ὁποίου διοχετεύει τή δόξα καί τή μα­κα­ρι­ότητα τῆς θεότητας στούς «μα­κα­ρί­ους ἀγγέλους καί στούς ἀν­θρώ­πους». Ὁ Κύ­ριος ἀγάπησε τόν ἄνθρω­πο καί τό ἀ­πέ­δει­ξε μέ τό Πάθος Του. Φυ­σι­κό ἰδί­ωμα τῆς ἀγάπης εἶναι «νά κοινοποιεῖ τά τῶν φίλων». Ἔτσι, καί ἡ χαρά πού κατέκλυσε τήν ἀν­θρώπινη φύση τοῦ Ἰησοῦ κατακλύ­ζει καί ὅσους Τόν ἀγαποῦν. Ἄλλωστε, εἶναι δίκαιο νά μετάσχει κανείς στή χαρά τῆς ἀναστά­σε­ως, ἐφόσον συμμετεῖχε στό Πά­θος, τονίζει ὁ ἅγιος Νικό­δημος.
 Ἡ Κυριακή τῆς Ἀναστάσεως, «ὁ ἥ­λιος τῶν ἀστέρων», ἡ «βασιλὶς τῶν ἡμε­ρῶν», ἀποτελεῖ πηγή χα­ρᾶς γι᾽ αὐ­τόν πού ἀγα­πᾶ τόν Κύ­ριο. Καί μάλιστα, ὅ­ποιος δέν συγχαίρει μέ τόν Ἰησοῦ τήν ἡ­μέρα αὐτή εἶναι «ξένος» καί «ἀλ­λό­τρι­ος» τοῦ Χρι­στοῦ. Ἡ χαρά τῆς Ἀνά­στασης ἀ­ποδεικνύει τήν πίστη.
 Ὁ πιστός ὀφείλει νά συγχαί­ρει τήν ἡ­μέρα τῆς Ἀνάστασης καί μέ τή μητέρα τοῦ Κυρίου. Ἡ χαρά τῆς Θε­ο­τό­κου εἶναι τόσο με­γάλη ὅσο με­γάλη ὑπῆρξε ἡ θλίψη της στά Πάθη τοῦ Υἱοῦ της. Ὁ μεγά­λος πό­νος της πηγάζει ἀπό τή με­γάλη ἀγάπη γιά τόν μο­νογενῆ της Υἱό, καί ἡ με­γά­λη ἀγάπη γεννᾶ τήν ἄμε­τρη χαρά τήν ἡμέρα τῆς Ἀ­ναστάσεως. Συγχαίρου, λοι­­­πόν, προτρέπει ὁ ἅγιος Νι­κό­δημος τόν πιστό, μέ τή Δέ­σ­ποι­- να τοῦ οὐρα­νοῦ καί τῆς γῆς, πού εἶναι τό δο­χεῖο τῆς χαρᾶς, διό­τι σέ αὐτήν δόθηκε ἡ χαρά πρίν ἀκόμη ἀ­πό τήν Ἀνάσταση, τήν ἡμέρα τοῦ Εὐ­αγγε­λισμοῦ της.
 Ὀφείλει ὅμως νά χαίρει ἐπίσης ὁ πι­­στός τήν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως, δι­ότι μέ τήν ἀνά­σταση τοῦ Κυρίου, τό σῶ­μα του, πού εἶναι «γῆ καὶ σποδός», συνδο­ξά­ζε­ται μέ τό σῶ­μα τοῦ ἀναστάντος Κυρίου. Τό γεγο­νός αὐτό ἀφήνει ἄφωνη κά­θε γλῶσσα καί ἐκ­πλήττει κάθε νοῦ. Ἀκόμη καί ὅταν θλί­βε­σαι νά χαί­ρεσαι, προ­τρέ­πει ὁ ἅγιος πατέ­­ρας, νά πλουτίζεις μέ τή φτώ­χια σου, νά εὐ­φραί- νεσαι μέ τίς ὅ­ποιες δυ­στυχίες σου. Διότι ὅσο μεγα­λύτερες θλί­ψεις γευθεῖς, τό­σο ἐνδο­ξό­τερη ἀνάσταση θά λά­βεις. Πό­σα ἐφηῦρε ἡ ἀγάπη τοῦ γλυκυτάτου Ἰησοῦ προκει­μένου νά εὐεργετήσει τό πλάσμα Του!

Ἀπόδοση Δ. Καλογεράκη

Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 134

 Γιορτάζουμε καί πανηγυρίζουμε οἱ χρι­στια­νοί αὐτή τήν περίοδο τό μεγαλύτερο γε­γονός στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας, τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ.
 Ὁ Χριστός πέθανε, ἀλλά δέν μπόρεσε ὁ Ἅ­δης νά τόν κρατήσει δέσμιό του. Τρεῖς ἡμέ­ρες μετά τόν θάνατό του ἀνέστη ἀπό τούς νεκρούς. Οἱ ἄπιστοι βέβαια χλευάζουν τήν πίστη μας στήν ἀνάστασή του. Τήν χλευά­ζουν διότι θά τούς συνέφερε νά μήν ἀνα­σταινόταν ὁ Κύριος, νά μήν ἦταν ἀλήθεια ὅσα εἶπε. Διότι ἡ ἀνάσταση ἀποδεικνύει ὅτι ὁ Ἰη­σοῦς εἶναι ὁ αἰώνιος καί παντοδύναμος καί ἀ­διά­ψευστος Θεός. Ὅμως ὁ Χριστός ἀνα­στή­θη­κε. Καί εἶναι βέβαιο ὅτι ἀνα­στή­θη­κε, διότι ὑπάρχουν γιά τήν ἀνάστασή του πολλές καί ἔγκυρες μαρτυρίες.
 Λέει ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς στήν ἀρχή τῶν Πράξεων ὅτι ἀφοῦ ἀναστήθηκε, ὁ Κύριος, ἐμφα­νιζόταν στούς μαθητές του ἐπί 40 ἡμέρες «συνα­λιζόμενος αὐτοῖς» (Πρξ 1,3-4). Ὄχι ἁπλῶς τούς ἐμφανιζόταν, ἀλλά ἔφαγε καί ἤπιε μαζί τους. Αὐ­τό σημαίνει ἡ μετοχή «συναλιζόμενος». Ἐμ­φανί­σθηκε πρωί καί με­σημέρι. Ποτέ δέν ἐμφανί­σθηκε βράδυ. Ἐμφα­νίσθηκε σέ ἕνα, σέ δύο, σέ ἑπτά, σέ δέκα, σέ ἕνδεκα, σέ πεντακόσιους. Καί γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στούς Κορινθίους ὅτι πολλοί ἀπ’ αὐτούς τούς πεντακόσιους, πού τόν εἶδαν καί τόν ψηλάφησαν, ζοῦν ἀκόμη (βλ. Α´ Κο 15,6). Εἶναι σάν νά τούς λέει: «Πηγαίνετε νά τούς ρωτήσετε».
 Πόσο πειστικές ἦταν αὐτές οἱ ἐμφανίσεις τοῦ ἀναστημένου Ἰησοῦ φαίνεται ἀπό τό γεγονός ὅτι αὐτοί πού τόν εἶδαν, οἱ μαθητές του, κήρυξαν τήν ἀνάστασή του σ’ ὅλο τόν κόσμο. Καί ὄχι μόνο τήν κήρυξαν καί τήν διατράνωσαν ἀλλά πλήρωσαν γι’ αὐτό τό κήρυγμά τους μέ τήν ἴδια τήν ζωή τους, μέ τό αἷμα τους.
 Ὁρισμένοι βέβαια θά ποῦν ὅτι εἶ­ναι πολλοί αὐ­τοί πού ὑπερασπίζονται μέ τό αἷμα τους τήν σα­θρή ἰδεολογία τους. Καί πράγματι οἱ αἰῶνες ἔχουν νά ἐπιδείξουν πολλούς τέτοιους μάρ­τυ­ρες πού θυσιάσθηκαν γιά τά μά­ται­α «πι­στεύω» τους. Ἄλλο ὡστόσο ἡ ἰδεολογία καί ἄλλο τά γεγονότα. Ἡ ἰδεολογία ἔχει σχέση μέ τόν νοῦ καί ὁ νοῦς μπορεῖ νά πλανηθεῖ, τά γεγονότα ὅμως ἔχουν σχέ­ση μέ τίς αἰσθήσεις καί οἱ αἰσθήσεις δέν πλανῶνται. Δέν πεθαίνει ποτέ κανείς γιά ἕνα τέτοιο παραμύθι. Κι ὅμως γι’ αὐτό τό «παρα­μύθι» πέθαναν μέ μαρτυρικό θάνατο πολλοί, πάρα πολλοί ἀπό τούς μαθη­τές τοῦ Κυρίου.
 Ἀλλά τί σημαίνει ἡ ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ γιά μᾶς; Σημαίνει ὅτι ἡ τρα­γω­δία μας ἔλαβε τέλος. Καί ἡ πιό με­γάλη τραγωδία τοῦ ἀνθρώπου, ἡ πιό φοβερή, εἶναι ὁ θάνατος. Ὁ θάνατος λοιπόν μέ τήν ἀνάστασή Του συνε­τρί­βη, δέν ἔχει πλέον ἐξουσία καί ἰσχύ. Μπορεῖ γιά ἕνα διάστημα νά βασιλεύ­ει ἀκόμη, μπορεῖ νά πεθαίνουμε -καί θά πεθάνουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι μέχρι τόν τελευταῖο (βλ. Ἑβ 9,27)-, ἀλλά δέν θά πεθάνουμε γιά πάν­τα. Τελείωσε αὐτή ἡ ἱστορία. Ὁ θάνατος δέν μπορεῖ νά μᾶς κρατήσει πλέον στά δεσμά του, ὅπως δέν κράτησε καί τόν Κύριό μας. Καί ἀφοῦ ὁ Χριστός εἶναι ἡ κεφαλή μας, καί ἀφοῦ ἀνέστη ἡ κεφα­λή, θά ἀναστηθεῖ καί τό σῶμα του, θά ἀναστηθοῦμε κι ἐμεῖς.
 Λοιπόν, ὅπως θά ἔλεγε ὁ ἅγιος Αὐ­γου­στῖνος, ὅσοι πενθεῖτε, ὅσοι κλαύσα­τε δικούς σας -καί ποιός δέν ἔχει κλαύ­- ­σει στήν ζωή του δικό του ἄνθρωπο;- σκουπίστε τά δάκρυά σας. Ὁ τάφος δέν εἶναι τό τέρμα. Ὁ τάφος εἶναι ἡ ἀρχή μιᾶς καινούργιας ζωῆς, πού θά ὁλο­κλη­ρωθεῖ καί θά φανεῖ ἔνδοξη κα­τά τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου, ὅταν θά δοῦμε καί πάλι τούς ἀγαπη­τούς μας.
 Ὅσοι ἀντιμετωπίζετε ἀδιέξοδα, ὅσοι βρίσκεσθε μπροστά σέ δυσκολίες ἀξε­πέ­ραστες, θάρρος! Τίποτε δέν εἶναι πιό ἀ­διέξοδο ἀπό τό ἀδιέξοδο τοῦ τάφου. Ὅμως ὁ τάφος τοῦ Χριστοῦ ὁ ὁλό­φω­τος, ὅπως φωτίζει καί ὅλους τούς ὑπό­λοιπους τάφους, φωτίζει καί τά ἀδιέ­ξο- δά μας, ρίχνει φῶς ἄπλετο ἐκεῖ πού μόνο σκοτάδι ὑπάρχει.
 Ὅσοι ἀγωνίζεσθε πνευματικά, εὐ­φρανθεῖτε! Ἀναστήθηκε ἐκεῖνος πού ἑ­τοιμάζει στεφάνι νίκης γιά σᾶς. Μό­νο νά ἀγωνισθεῖτε μέχρι τέλους, ἔτσι λέει: «Γίνου πιστὸς ἄχρι θανάτου, καὶ δώσω σοι τὸν στέφανον τῆς ζωῆς» (Ἀπ 2,10), τό στεφάνι πού εἶναι καμω­μένο ἀπό ζω­ή. Ἔχει νόημα ὁ ἀγώνας, ἔχει νόημα τό νά κοπιάζουμε καί νά ἀντιστεκόμαστε στήν ἁμαρτία, στόν Σατανᾶ. Ἔχει νόη­μα ἀκόμη καί τό νά ματώνουμε πάνω στήν προσπάθεια. Ὁ Ἀναστημένος στέ­κει μπροστά μας καί μᾶς περιμένει θρι­αμβευτές.
 Ἀλλά καί ὅσοι εἴμαστε ἁμαρτωλοί, θάρρος! Ἀναστήθηκε ἐκεῖνος ὁ ὁ­ποῖος ἔγινε «ἱλασμὸς περὶ τῶν ἁμαρ­τιῶν ἡ­μῶν» (Α´ Ἰω 2,2) μέ τό αἷμα του, καί μέ τήν ἀνάστασή του μᾶς δικαιώνει (βλ. Ρω 4,25) καί μᾶς ἀνεβάζει στόν οὐρανό καί μᾶς κάνει σύνθρονους τοῦ Θεοῦ. Ἀρκεῖ νά προσπαθήσουμε, ὥστε μέ τήν με­τά­νοιά μας νά φανοῦμε ἀντάξιοι αὐ­τοῦ τοῦ δώρου, αὐτοῦ τοῦ χαρίσματος.
Εὐφρανθεῖτε ὅλοι οἱ Χριστιανοί! Ὅ­λοι νά εὐφρανθοῦμε. Σήμερα εἶναι ἡμέρα χαρᾶς, πανηγύρεως, σήμερα γιορτάζει ὁ οὐρανός καί θριαμβεύει ἡ γῆ.
 Ὁ Χριστός ἀνέστη, ἀδελφοί!

Εὐάγγελος Ἀλ. Δάκας

Ἀπολύτρωσις 71 (2016) 132-133

 «Δέν μπορεῖς νά μέ καταλάβεις, ὅσο κι ἄν προσπαθεῖς. Δέν ἔζησες αὐτό πού ζῶ ἐγώ», ἔκανε μέ πα­ρά­πονο ἡ νεαρή μου φίλη καί τά μάτια της δακρύσανε. Ἐδῶ καί δύο χρόνια σηκώνει τόν σταυ­ρό μίας μαρτυρι­κῆς ἀσθένειας...
«Ἴσως ἐγώ νά μή μπορῶ», ἀ­πάν­τησα μέ συντριβή. «Μπορεῖ ὅ­μως Αὐ­τός», εἶπα καί ἔδειξα τόν Ἐσταυ­ρωμένο πού κρεμότανε στόν τοῖχο ἀπέναντι. «Αὐτός πού ἔζησε αὐτό πού ζῆς ἐσύ: τόν πόνο τοῦ σώ­ματος ἐπάνω στόν σταυρό, ὁ ἀ­ναμάρ­τη­τος...».  Στύλωσε μέ λα­χτά­ρα τή μα­τιά της στόν σταυρό καί ὁ πόνος στή μορφή της γλύκανε.
 Ἐκεῖνος, ὁ Νυμφίος, καταλά­βαι­νε. Ἐκεῖνος πού ἄφησε ἑκούσια τήν ἀνενδεῆ ἀπάθεια τῆς θεότητας, γιά νά φορέσει τό φθαρτό ἀνθρώπινό μας ἐνδιαίτημα• Ἐκεῖνος πού ἁγία­σε ὅλο τόν πόνο μας μέ τόν πόνο Του. Δέν ἔμεινε θλίψη ἀν­θρώπινη πού νά μή ζήσει ὁ Θεός τοῦ Γολ­γο­θᾶ στή γήινη πορεία Του: δοκί­μασε τή φτώχεια μας, ρακένδυτος σέ μιά σπηλιά τῆς Βηθλεέμ• τήν προσφυ­γιά, ἐξ­όριστος στήν Αἴγυπτο• τή φθονερή συ­κοφαντία, κατατρεγμέ­νος ἀνελέητα ἀ­πό τούς φαρισαίους καί τούς γραμ­ματεῖς• τή χλεύη καί τήν ἀδικία στό πραιτώριο καί τήν ἀχαριστία αὐτῶν πού κραύγαζαν τό «σταύρωσον!»• τήν ἐγκατάλει­ψη, ὅταν οἱ φίλοι φεῦγαν στή Γεθση­μα­νῆ• τήν προδοσία, ὅταν ὁ μαθη­τής του Τόν παρέδιδε μέ φίλημα• τή μο­ναξιά, μιά μοναξιά πού δέν τή βίωσε ποτέ κανένα πλάσμα ἀνθρώ­πινο, ὅταν μέ ὀδύνη φώναζε ἐπάνω στόν σταυρό: «Θεέ μου Θεέ μου, ἱνατί με ἐγκα­τέλι­πες;» (Μθ 27,47). Ὥς καί ὁ Πατέ­ρας, ὁ Θεός, ἀπέ­στρεφε τό βλέμμα Του ἀπό τή βδε­λυρή ἀνθρώπινη ἁ­μαρτία πού φορ­τώ­θηκε ἑ­κούσια ὁ ἠγαπημένος, ὁμοούσιος Υἱός, μό­νος, μονώτατος ἐπάνω στόν σταυ­ρό• καί ὕστερα τήν κρύα γεύση τοῦ θα­νάτου καί τήν παγωνιά τοῦ τά­φου• Ἐκεῖνος, ἡ Αὐτοζωή!
 Κοιτάζω τόν σταυρό κι ἐγώ, γιά νά ἀνακουφίσω τόν δικό μου κρυφό πόνο μέσα μου. Κάθε μου δάκρυ ἀν­θρώπινο ἔβρεξε πρῶτα τό δικό Του θεῖο πρόσω­πο. Ἔγινε ὁ Θεός μου ἄνθρωπος, γιά νά βρῶ ἐγώ συνάν­θρωπο, κάποιον νά μέ κατα­λαβαίνει ὥς τά μύχιά μου τήν ὥρα πού φω­νάζω ὀδυνώμενη μαζί μέ τόν Δαβίδ: «καὶ ὑπέμεινα συλλυπού­με­νον καὶ οὐχ ὑπῆρξε• καὶ παρακα­λοῦν­τας καὶ οὐχ εὗρον» (Ψα 68,21). Ἔψαξα ἀν­θρώπινη καρδιά νά μέ συλλυπη­θεῖ καί δέν ὑ­πῆρ­χε• καί ἀνθρώπους πα­ρη­γορητές καί δέν τούς βρῆκα που­θενά.
 Τήν ὥρα πού πονῶ μοναχικά καί ἀκα­τανόητα στό σῶμα ἤ στήν ψυ­χή εἶ­ναι ἡ εὐκαιρία μου• ἡ εὐκαιρία πού μοῦ χάρισε ὁ ἠγαπημένος μου Θεός πού πάντοτε πονᾶ, γιατί ἐγώ δέν Τόν ἀγά­πησα: νά γνωριστοῦμε, νά μοιρα­στοῦμε τίς καρδιές μας πού πονοῦν, νά σφι­χταγκαλιαστοῦμε στόν σταυρό, νά ἀλα­φρώσει, ὅπως μοναδικά γνωρίζει Ἐκεῖ­ νος, τό φορ­τίο μου, νά τό μετουσι­ώσει σέ χαρά• ἐκείνη τή βαθειά, λεπτότατη χα­ρά, πού ἄφησαν θησαυρό στόν κό­σμο μας οἱ ἅγιοι, ὅταν μᾶς λέγανε πα­ρά­δοξα: «ἀγάπησα τό μαρτύριο»• ὅ­ταν τελείωναν τή μαρτυρική ζωή τους μέ ἕνα «Δόξα τῷ Κυρίῳ πάν­των ἕνεκεν».
 Θυμήθηκα ἕνα νεαρό παιδί καθη­λωμένο στό ἀναπηρικό του καρο­τσάκι ἀπό τή σκλήρυνση πού μοῦ ᾽λεγε: «Εὐ­χαριστῶ γιά τήν ἀρρώ­στια μου. Ἄν δέν τήν εἶχα, δέν θά χαιρόμουν τόν Θεό πο­τέ!».
 Αὐτή ἡ χαρά μέσα στά δάκρυα, ἕνα ἀπό τά πιό πανάκριβα, ὑπέρ­λογα δω­ρήματα τοῦ πάθους τοῦ Χριστοῦ καί τῆς ἀνάστασης, τότε καί σήμερα καί πάν­τοτε!
 Μέσα σέ μιά βαθειά σιωπή ἡ φίλη μου κοιτάζει ἀκόμα τόν σταυρό. Πιάνω τό χέρι της μέ ἀλληλέγ­γυα στοργή:
«Ἀδελφή μου, ὅταν πονᾶς, κοί­τα­ξε τόν σταυρό! Μονάχα τόν σταυ­ρό! Ἐκεῖ ὑπάρχει Αὐτός πού σέ κατα­λαβαίνει ἀ­πό­λυτα».
 Νιώθω τήν ἱλαρή μορφή Του νά με­ρεύει τήν πλη­γή μου μέσα μου καί ἡ ψυχή μου ψιθυρίζει εὐ­γνώ­μονα:
 Σ᾽ εὐχαριστῶ πού πόνεσες, Θεέ μου! πού καταδέχτηκες ν’ ἀνα­δε­χθεῖς Ἐσύ, ὁ ἀναμάρτητος, ὅλη τή θλίψη πού συσ­σώρευσε στή λίγη ἀνθρώπινη ζωή μου ἡ ἁμαρτία, ἡ πτώση τῆς παρακοῆς μου στήν Ἐ­δέμ.
 Σ᾽ εὐχαριστῶ πού πόνεσες, γιά νά μήν εἶμαι ἐγώ μόνη, ὅταν πονῶ• γιά νά ᾽χω Ἄνθρωπο, Θεάνθρωπο νά μέ κατα­λαβαίνει ὥς τά βάθη μου.
 Σ᾽ εὐχαριστῶ πού πόνεσες ἐπά­νω στόν σταυρό, γιά νά μοῦ δείχνεις ἀδιά­ψευστα πώς τέρμα τῆς δοκιμα­σίας εἶναι μόνο ἡ Ἀνάσταση στό ἐδῶ καί στό ἐ­πέ­κεινα• ἡ Ἀνάσταση ἀπ᾽ τήν ἀπελ­πι­σία, πού μαραίνει τήν ψυχή, καί ἀπό τά πά­θη μου, πού κάνουν μόνο αὐτά τόν πόνο μου ἀβάσταχτο• κι ἡ Ἀνάσταση ἡ ἄλλη, ἡ αἰώνια, πού θά γευτῶ ὅταν, συμμέ­το­χη στό πάθος Σου σ᾽ αὐτήν ἐδῶ τή γῆ, θά κοινωνήσω μέ τή χά­ρη Σου στήν ἀτελεύτητη ὀμορφιά τῆς Βασιλείας Σου. Ἀμήν.

Μαρία Παστουρματζῆ

 Ἡ πορεία τοῦ Χριστοῦ πρός τό ἑ­κού­σιο πάθος συνιστᾶ τό αἰώνιο ὑπό­δειγμα ἄκρας συνέ­πειας ἔργων καί λόγων. Σέ ἀν­τίθεση μέ πλεί­στους ὅσους φιλο­σό­φους καί φιλοσοφοῦντες προγενεστέρων αἰώνων καί κοινωνικούς ἀνα­λυ­τές καί μελετητές τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς, τῆς ἀνύπαρκτης γιά πολ­λούς ἀπό αὐτούς, ὁ Χριστός ἀπευ­θύνθηκε καί ἀπευθύνεται στόν πονεμένο ἄνθρωπο μέ λόγια ἁπλά καί πλήρως κα­τανοητά. Δέν εἶναι συνε­πῶς τό ἀκα­τα­νόητο ἤ τό δυσνόητο τῶν λό­γων πού ἀπωθεῖ διαχρονικά τούς ἀνθρώ­πους, ἀλλά οἱ συνέπειες ἐκ τῆς ἀποδοχῆς αὐτῶν.
 Ὁ Χριστός καλεῖ δια­χρονικά τούς πι­στούς νά ἄρουν τόν σταυρό τους. Τί ἐν­νοεῖ; Γιατί δέν ἔκανε τόν λόγο του πιό ἑλκυστικό, παρηγορητικό ἤ ἐν­θουσιαστικό, ὥστε νά κερδίσει περισσό­τερο τή συμπάθεια τοῦ εὐμετάβλητου σέ κάθε ἐποχή λα­οῦ, ὁ ὁποῖος τελικά πέφτει θύμα τῶν δημα­γωγῶν; Ὁ Χριστός δέν ὑπῆρξε δη­μαγωγός ἤ δάσκαλος τῆς οὐ­τοπίας, ὅπως τόν χαρακτήρισαν κάποιοι ἐμπα­θεῖς ἤ ἀνήμποροι νά ἀπο­δεχθοῦν τόν λόγο Του. Ὁ Χριστός τό­νισε στόν Πι­λᾶτο• «εἰς τοῦ­το ἐλήλυθα εἰς τὸν κόσμον, ἵνα μαρ­τυ­ρή­σω τῇ ἀλη­θείᾳ» (Ἰω 18,37). Καί εἶναι ἀπο­δε­κτό ὅτι ἡ ἀλήθεια εἶναι πικρή. Δέν ἦλθε νά πείσει μέ ἐπι­χειρήματα ἀν­θρώ­πινης σοφί­ας, γι’ αὐτό καί τό κήρυγμά του πολλοί τότε, συν­τρι­πτικά περισσότεροι σήμερα, τό χαρακτηρίζουν μω­ρία! Ἦλ­θε νά ἐλευθερώσει τόν ἄν­θρωπο, τόν δυ­ναστευόμενο ἀπό τή δου­λεία τοῦ δια­­βόλου, τόν αὐτοσταυ­ρού­μενο μέ τά βέλη τῶν ἁμαρτιῶν πού διαπράτ­τει.
 Ἡ μεγάλη τραγωδία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὅτι ἀπέκρουσε καί ἀποκρούει τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ στό ὄνομα τῆς προσ­ωπικῆς του ἐλευθερίας. Βλέπει παντοῦ στή δι­δα­σκαλία Του ἀπαγο­ρεύ­σεις στε­ρητικές αὐ­τῆς καί βαυκαλίζεται μέ τήν ψευδαί­σθηση τῆς ἐλευθερίας στήν ἀπόρ­ριψή της. Καί ὅμως ὁ Χρι­στός ὑπῆρξε ὁ μόνος πού συμ­πόνεσε τόν λαό, πού τόν εἶδε ὡς πρόβατα χωρίς ποι­μένα κα­ταδυ­να­στευ­όμενο ἀπό τόν ἀρ­χέκακο διάβολο καί τά ὄργανά του, πού ἀ­σκοῦ­σαν καί ἀσκοῦν στόν ἴδιο βαθμό τίς ἐξουσίες ἐπάνω στή γῆ! Ὁ Χριστός δέν ἐπωφελήθηκε στό ἐλάχιστο ἀπό τόν ἐν­τυπω­σια­σμό τοῦ λαοῦ καί τήν προ­σή­λωση στό πρόσωπό Του ὥς καί λίγες ἡ­μέρες πρίν ἀπό τόν θάνατό Του. Γνώ­ριζε ὅτι οἱ δημαγωγοί θά ἐξέρχονταν νικητές γιά μία ἀκόμη φορά καί θά ἔπει­θαν τόν λαό νά κραυγάσει «σταύ­ρωσον, σταύρωσον». Ὁ Χριστός πορεύ­θηκε πρός τό πάθος καί ἔκτεινε τά χέρια στόν σταυρό δείχνοντας τήν ἀπέ­ραντη ἀγάπη του πρός τόν πάσχοντα ἄνθρω­πο• ἀκόμη καί πρός ἐκεῖνον πού δέν εἶχε τή συναίσθηση ὅτι πάσχει, τόν ἐμπαθῆ ἄρχοντα τοῦ Ἰσραήλ, πού τόν ὁ­δή­γησε στήν καταδίκη, ἐπειδή διέψευσε τό ὅρα­μά του νά τοῦ προσφέρει ἐγκόσμια ἐξουσία. Τό θαυ­μαστό καί παρα­βλεπό­μενο «πάτερ, ἄφες αὐτοῖς• οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Ἰω 23,34), τό ὁποῖο ἐπαναλαμβάνει ὁ πρω­τομάρτυρας διά­κονος Στέ­φανος μέ τό «Κύριε, μὴ στήσῃς αὐτοῖς τὴν ἁμαρ­τίαν ταύτην» (Πρξ 7,60), εἶναι τό μεγάλο θαῦμα τῆς ἀγάπης. Ὁ ἐμπαθής ἄνθρωπος προ­τιμᾶ τό μίσος ἀπό τήν ἀγάπη, τήν ὁ­ποία στίς σύγχρονες γλῶσσες ἔχει ὑπο­βιβάσει καί ταυτίσει μέ τόν ἔρωτα, σέ πρώτη φάση, μέ τή γενετήσια ἱκανο­ποί­ηση, τελικά.
 Ὁ ἄνθρωπος ἀρνεῖται νά σηκώσει τόν σταυ­ρό τοῦ Χριστοῦ. Προτιμᾶ νά σηκώ­νει κάποιον ἄλλον, κατά πολύ πιό βαρύ καί κατα­θλιπτικό, ἐπαιρό­μενος συν­άμα γιά τήν ἀποτίναξη τῶν παν­τοί­ων ζυγῶν. Ἀμετανόητος παρα­μένει δοῦλος τῶν πα­θῶν του, βασικό­τερα ἀπό τά ὁποῖα εἶναι ἡ φι­λαργυρία, ἡ φιληδονία καί ἡ φιλοδοξία. Κυ­ρι­ευμένος ἀπό τή φιλαργυρία, διακηρύσσει τά περί ἰσότητας καί δικαιοσύνης, ὅμως ὁδηγεῖ μέ τήν ἀπλη­στία του τούς συν­ανθρώπους του στήν ἔ­σχατη ἔνδεια. Κυριευμένος ἀπό τή φιληδονία ὁδη­γεῖται στήν αὐτοκατα­στρο­φή του προσ­φέ­ροντας τόν ἑαυτό του θυσία στόν βωμό τῶν ἀκό­ρεστων ἡδονῶν του. Κυριευμένος ἀπό τή φι­­λο­δoξία, αἱματοκυλίει τήν ἀνθρωπό­τητα σπέρ­νοντας παντοῦ τόν θάνατο καί τήν ὑ­πο­δού­λωση στό ὄνο­μα τῆς ἐλευθερίας, τήν ὁποία κα­τανοεῖ μόνο κατά τήν οἰκονο­μική της διάσταση.
 Κάποιοι κοινωνικοί ἀναλυτές, ἀνήμ­ποροι νά ἑρμηνεύσουν τήν ἀνθρώπινη τραγω­δί­α, χρησιμο­ποιοῦν ὅρους ὑλι­στικῆς φιλοσοφίας καί θεωροῦν τόν ἐμ­παθῆ δήμιο τῶν συνανθρώπων του κα­τα­δικαστέο στό ὄνομα τοῦ φυσικοῦ δικαίου, τοῦ ἀνύπαρ­κτου δηλαδή, καί δικαιώνουν τό θύμα παραβλέποντας δυό ἄκρως σημαντικές πτυχές τοῦ ἀνθρώ­πινου προσώπου: 1) Οἱ θύτες εἶναι συνάμα καί θύματα. 2) Τά θύματα εἶναι ἐν δυ­νάμει θύτες, ὅταν ζοῦν μέ τό ὄνειρο νά περάσουν στή χορεία τῶν πρώτων.
 Ὑπό τίς συνθῆκες αὐτές ὁ πόνος εἶναι ἀφό­ρητος γιά θύτες καί θύματα. Καί φυ­σικά δέν κάνει διάκριση στίς ἐπισκέψεις του, ἄν καί πα­ρου­σι­ά­ζεται ὑπό διαφορε­τικές μορφές. Ἡ προσ­πάθεια φυγῆς ἀπό τόν πόνο χαρακτηρίζει τόν ἄνθρωπο χωρίς Θεό. Οἱ ἔχοντες προσφεύγουν στίς μεσσι­α­νικές διακηρύξεις κάποιων ἐπι­στη­μόνων, οἱ ὁποῖοι ὅμως ἀδυνατοῦν νά προσφέρουν θεραπεία τῆς ψυχῆς, τήν ὕ­παρξη τῆς ὁποίας ἀρνοῦνται ἤ ἀγνο­οῦν. Οἱ ἀπόκληροι ἀποδέχονται τή «μοίρα» τους χωρίς ἐλπίδα συντριβό­μενοι ἀπό τήν ἀνέχεια, στήν ὁποία τούς ὁδήγησε ἡ ἀ­πλη­στία τῶν ὀλίγων.
 Καί οἱ μέν καί οἱ δέ παραλύουν μπρο­στά στόν ἀκραῖο ἀνθρώπινο πόνο, τόν θάνατο. Μή ἔχοντες ἐλπίδα ἐπιχειροῦν νά προσφέρουν στόν ἑαυτό τους κάποια ψεύτικη παρηγοριά ἐπιτι­θέ­μενοι συνάμα κατά τοῦ Χριστοῦ. Τί φοβερό, ὁ ἀνα­στάσιμος παι­άνας «Χριστός ἀνέ­στη» νά ἠχεῖ γιά τούς αὐτο­σταυ­ρού­μενους δού­λους τῶν πα­θῶν ὡς πένθιμο ἐμβατή­ριο! Πόσο τραγικό νά πεθαίνει κάποιος σταυ­ρωμένος χωρίς ἐλπίδα ἀνά­στασης!

 
Ἀπόστολος Παπαδημητρίου

 «Ἀπὸ καιρὸ ἀρχίσανε κάποιοι δικοί μας κληρικοὶ νὰ θέλουν καὶ νὰ ἐπιδιώκουν νά δέσουν στενὲς σχέσεις μὲ τοὺς παπικούς, ποὺ ἐπὶ τόσους αἰῶνες μᾶς ρημάξανε. Γιατί στ' ἀληθινά, δὲν ὑπάρχει πιὸ μεγάλος ἀντίμαχος τῆς φυλῆς μας, κι ἐπίμονος... πού, σώνει καὶ καλὰ θέλει νὰ σβήσει τὴν Ὀρθοδοξία... Καὶ θὰ ἐξαφανισθεῖ (ἡ ῾Ελλάδα) ὄχι τόσο εὔκολα μὲ τὸν ἀμερικανισμὸ ποὺ πάθαμε, ὅσο ἂν γίνουμε στὴ θρησκεία παπικοί. Γιατί γι' αὐτοῦ πᾶμε. Παπική Ἑλλάδα θὰ πεῖ ἀξαφάνιση τῆς Ἑλλάδας», ἔγραφε πρίν ἀπό χρόνια ὁ ἀϊβαλιώτης Φώτης Κόντογλου1.
 Ἡ ἴδια ἱστορία, ὅμως, ἐπαναλαμβάνεται  καί στίς μέρες μας, καθώς ἑτοιμάζεται ἡ προετοιμασία ξεκίνησε τό 1902 νά γίνει στήν Κρήτη τόν Ἰούνιο ἡ σύγκληση τῆς Ἁ­γίας καί Μεγάλης Συνόδου, προξενώντας πόνο καί ἀγωνία στίς καρδιές τῶν ὀρθοδόξων. Καί τοῦτο διότι ἡ θεματολογία της δέν ἐξέφρασε ποτέ τό ὀρθόδοξο πλήρωμα, τό ὁποῖο οὐδέποτε συμμετεῖχε στή διαδικασία τῆς προπαρασκευῆς της.  Σημειώνει ἀποκα­λυπτικά ὁ μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἱε­ρόθεος: «Τά κείμενα τῶν θεμάτων αὐτῶν ὁλοκληρώθηκαν ἀπό τήν Εἰδική Διορθόδο­ξη Ἐπιτροπή καί παραπέμφθηκαν ἤδη στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο, χωρίς νά τά γνωρίζη ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας μας»2. Ἀξίζει νά σημειωθεῖ ὅτι «ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλ­ λάδος ἀπό τό 1961, πού ἄρχισαν οἱ Παν­ορθόδοξες Προσυνοδικές Διασκέψεις γιά τήν παραπάνω Μεγάλη Σύνοδο δέν ἀσχολήθηκε μέ τίς ἀποφάσεις τῶν Διασκέψεων αὐτῶν σέ ἐπίπεδο Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας», παρατηρεῖ ὁ καθηγητής τῆς Δογματικῆς κ. Δ.Τσελεγγίδης3.
 Ὁ ἀποκλεισμός τῶν ἐπισκόπων συντελεῖται, ἐπίσης, καί ἀπό τό γεγονός ὅτι στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο θά συμμετέχουν μόνον 24 ἀρχιερεῖς ἀπό κάθε τοπική ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Δικαίωμα ψήφου δέν θά ἔχει ὁ κάθε ἐπίσκοπος ξεχωριστά, ἀλλά μό­νον ὁ προκαθήμενος τῆς καθεμιᾶς, ὁ ὁ­ποῖ­ος θά ψηφίζει μέ βάση τήν πλειοψηφία τῆς εἰκοσιτετραμελοῦς συνοδίας του. Μέ τόν τρόπο αὐτό, ὅμως, «καταργεῖται ἡ πρακτική ὅλων τῶν μέχρι τοῦδε Ἱερῶν Συνόδων... ὅ­που κάθε ἐπίσκοπος ἔχει καί τή δική του ψῆφο... καί καθιστᾶ τά μέλη τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, πλήν τῶν Προκαθημένων, διακοσμητικά στοιχεῖα, ἀφαιρεθέντος ἀπ’ αὐτῶν τοῦ δικαιώματος τῆς ψήφου», ὑπογραμμίζει ὁ μητροπολίτης Λεμεσοῦ κ. Ἀθανάσιος4.      
 Ἐπιπλέον, στό «ἐγκριθὲν σχέδιο» δια­βά­ζουμε: «Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀνα­γνωρίζει τήν ἱστορικήν ὕπαρξιν ἄλλων χρι­­ στιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν, μή εὑρισκομένων ἐν κοινωνίᾳ μετ’ αὐτῆς» (ἄρ­θρο 6, ΣαμπεζύΓενεύη, 2128 Ἰανουαρίου 2016). Εὔλογη προβάλλει ἡ ἀπορία : Δέν  ἀναιρεῖται ἔτσι ἡ πίστη μας στή «Μίαν, Ἁ­γί­αν, Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησί­αν»; Ἐξάλλου, «θεολογικά, δογματικά καί νομοκανονικά ἡ ἀπόδοση τοῦ τίτλου “Ἐκ­κλησία” σέ αἱρετικές ἤ σχισματικές κοινότητες εἶναι παντελῶς λανθασμένη, γιατί μία εἶναι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ... Ἐάν εἶναι ἐκκλησίες οἱ αἱρέσεις, τότε ποῦ εἶναι ἡ μο­να­δική καί Μία Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί τῶν ἁγίων Ἀποστόλων;»  (μητροπ. Λεμεσοῦ, ἔ.ἀ.). «Ὑπάρχουν Χριστιανικές Ἐκκλησίες ἐκτός τῆς Μιᾶς, Ἁγίας Κα­θολικῆς καί Ἀ­ποστολικῆς Ἐκκλησίας;» (μητροπ. Ναυπάκτου5). Ἔτσι νομιμοποι­οῦν­ται οἱ αἱρέσεις καί  ἀναγνωρίζονται οἱ αἱρετικοί ὡς Ἐκκλησία! Δηλαδή «...ἕνα κείμενο πού προωθεῖται πρός ἔγκριση, ...εἰσηγεῖται οὐσιαστικά τήν Προτεσταντική θεωρία τῶν “κλάδων” νομιμοποιώντας μέ τήν ἀποδοχή του τήν ὕπαρξη πολλῶν Ἐκκλησιῶν μέ πολύ διαφορετικά δόγματα» (Τσελεγγίδης, ἔ.ἀ.).
Στό ἴδιο ἄρθρο πληροφορούμαστε ἀκό­μη ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μέ τή συμμετοχή της στήν Οἰκουμενική Κίνηση ἔχει ὡς «ἀντικειμενικόν σκοπόν τήν προλείανσιν τῆς ὁδοῦ τῆς ὁδηγούσης πρός τήν ἑνότητα». Τί εἴδους ἑνότητα Ἐκκλησιῶν ἀναζητεῖται στό πλαίσιο τῆς Οἰκουμενικῆς Κίνησης καί ποῦ ἀποσκοπεῖ; Δημιουργεῖται ἡ ἐντύπωση «ὅτι εἶναι δεδομένη ἡ διαίρεση στήν Ἐκ­κλησία καί οἱ προοπτικές τῶν διαλεγομένων ἀποβλέπουν στήν διασπασθεῖσα ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας» (Τσελεγγίδης6).
 Γίνεται ἐπίσης ἀναφορά στό «Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν» (ἄρθρο 21). Εὔστο­χα σημειώνει ὁ μητροπολίτης Λεμεσοῦ: «Ἡ ἀναφορά τοῦ κειμένου στό “Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν” μοῦ δίνει τήν εὐκαιρία νά διατυπώσω τήν ἔνστασή μου ἀπέναντι σέ κατά καιρούς διάφορα συγκρητιστικά ἀντικανονικά γεγονότα πού ἔγιναν σ᾽ αὐτό, ἀλλά καί σ᾽ αὐτήν ταύτην τήν ὀνομασίαν του, ἀφοῦ σ᾽ αὐτό ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκ­κλησία θεωρεῖται ὡς “μία ἐκ τῶν Ἐκκλη σιῶν” ἤ κλάδος τῆς μίας Ἐκκλησίας, πού ψάχνει καί ἀγωνίζεται γιά τήν πραγμάτωσή της στό Παγκόσμιο Συμβούλιο Ἐκκλησιῶν» (ἔ.ἀ.).
 Ἔκπληξη προκαλεῖ τό ἄρθρο  22, τό ὁ­ποῖο προλαμβάνει κάθε  λογοκρισία καί ἐ­πι­βάλλει φίμωση κάθε ἄλλης ἀπόψεως. Συγκεκριμένα ἀναφέρει: «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκ­κλησία θεωρεῖ καταδικαστέαν πᾶσαν δι­ά­σπα­σιν τῆς ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας, ὑπό ἀτόμων ἤ ὁμάδων, ἐπί προφάσει τηρήσεως ἤ δῆθεν προασπίσεως τῆς γνησίας Ὀρθοδοξίας. Ὡς μαρτυρεῖ ἡ ὅλη ζωή τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ διατήρησις τῆς γνησίας ὀρθοδόξου πίστεως διασφαλίζεται μόνον διά τοῦ συνοδικοῦ συστήματος, τό ὁποῖον ἀνέκαθεν ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ ἀπετέλει τόν ἁρ­μόδιον καί ἔσχατον κριτήν περί τῶν θεμάτων πίστεως».
 Ἑπομένως οἱ ὀρθόδοξοι οἱ ὁποῖοι θά ἀντιδράσουν ἀπειλοῦνται μέ ποινές καί κινδυνεύουν νά χαρακτηρισθοῦν ὡς αἱρετικοί. Δημιουργεῖται μάλιστα ἡ ἐντύπωση ὅτι ἡ ἐπικείμενη Σύνοδος «προδικάζει τό ἀλάθητο τῶν ἀποφάσεών της... Στό ἄρθρο αὐτό παραγνωρίζεται τό ἱστορικό γεγονός ὅτι στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔσχατο κριτήριο εἶναι ἡ γρηγοροῦσα δογματική συνείδηση τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία στό παρελθόν ἐπικύρωσε ἤ θεώρησε ληστρικές ἀκόμη καί Οἰκουμενικές Συνόδους. Τό Συνοδικό Σύστημα ἀπό μόνο του δέν διασφαλίζει μηχανιστικά τήν ὀρθότητα τῆς Ὀρθο­δόξου πίστεως. Αὐτό γίνεται μόνο ὅ­ταν οἱ συνοδικοί Ἐπίσκοποι ἔχουν μέσα τους ἐνεργοποιημένο τό Ἅγιο Πνεῦμα καί τήν Ὑποστατική Ὁδό, τόν Χριστό δηλαδή, ὁπότε ὡς συνοδικοί εἶναι στήν πράξη καί “ἑπόμενοι τοῖς ἁγίοις Πατράσι”» (Τσελεγγίδης, ἔ.ἀ.). Ἔτσι, περιθωριοποιοῦνται οἱ κληρικοί, οἱ μοναχοί καί ὁ εὐσεβής λαός, πού ὑπῆρξαν πάντοτε οἱ θεματοφύλακες τῆς ἀκεραιότητας τῆς ὀρθόδοξης πίστης μας. Ὅμως, «οὔτε σύνοδος ἄνευ τοῦ πιστοῦ λα­οῦ, τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας, οὔτε λαός ἄνευ συνόδου Ἐπισκόπων μποροῦν νά θεωρήσουν ἑαυτούς σῶμα Χριστοῦ καί Ἐκκλησίαν Χριστοῦ καί νά ἐκφράσουν σω­στά τό βίωμα καί τό δόγμα τῆς Ἐκκλησίας» (μητροπ. Λεμεσοῦ, ἔ.ἀ.).
 Ἐκτιμώντας συνολικά τό «ἐγκριθὲν σχέδιον» τῆς Ε´ Προσυνοδικῆς Πανορθοδόξου Διασκέψεως (ΣαμπεζύΓενεύη, 1017 Ὀ­κτωβρίου 2015) ὁ κ.Τσελεγγίδης παρατηρεῖ: «Οἱ ἐμπνευστές καί οἱ συντάκτες του ἐπιχειροῦν μιά θεσμική νομιμοποίηση τοῦ χριστιανικοῦ συγκρητισμοῦοἰκουμενισμοῦ μέ μιά ἀπόφαση Πανορθοδόξου Συνόδου. Αὐτό ὅμως θά ἦταν καταστροφικό γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Γι’ αὐτό προτείνω, ταπεινῶς, τήν καθολική ἀπόσυρσή του» (ἔ.ἀ.).
Πόσο φωτισμένα συμβούλευε τήν Ἱε­ραρχία τῆς Σερβίας ὁ ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς: «Τό ὀρθοδοξότερον εἶναι νά μή συγκληθεῖ καθόλου ἡ Οἰκουμενική Σύνοδος ἤ νά μή συμμετάσχει κάποιος σ’ αὐ­τήν». Διότι «τί δύναται νά περιμένει κανείς ἀπό μίαν τοιαύτην Οἰκουμενικήν Σύνοδον; Ἕν μόνον: σχίσματα καί αἱρέσεις καί διαφόρους ἄλλας συμφοράς. Αὐτό εἶναι ἡ βαθεῖα μου αἴσθησις καί ἡ πλήρης ὀδύνης ἐ­πί­γνωσις. Δι’ αὐτό παρακαλῶ καί ἱκετεύω τήν Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ἱεαρχίας νά ἀπόσχει ἀπό τήν συμμετοχήν εἰς τήν προετοιμα­σίαν τῆς Συνόδου καί ἀπό τήν συμμετοχήν εἰς τήν Σύνοδον».

Εὐδοξία Αὐγουστίνου

Ἀπολύτρωσις, Ἀπρ. 2016
 

1. Φ. Κόντογλου, Τό βαθύ μυστήριο τῆς Ὀρ­θοδοξίας, [Μυστικά Ἄνθη], 53.
2. Μητρ. Ναυπάκτου,  Ἐπιστολή (2η) πρός τήν Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, 20 /1/2016.
3. Δ.Τσελεγγίδη, Ἐπιστολή πρός τούς Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας, Θεσσαλονίκη, 12/2/2016.
4. Μητρ. Λεμεσοῦ, Ἐπιστολή πρός τήν  Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου, 11/2/2016.
 5. Μητρ. Ναυπάκτου, Ἐπιστολή (1η) πρός τήν Ἱεράν Σύνοδον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, 18 /1/2016.
6. Δ. Τσελεγγίδη, Ἐπιστολή πρός τούς ὀρθοδόξους ἀρχιερεῖς, Θεσσαλονίκη, 3/2/2016.
7.  Ἰουστίνου Πόποβιτς, Ὑπόμνημα Περί τήν μελετωμένην «Μεγάλην Συνοδον» τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, Πρός τήν Σύνοδον τῆς Ἱεραρχίας τῆς Σερβικῆς Ἐκκλησίας, 1977. Σέ ἀντίστοιχο προηγούμενο ὑπόμνημα τό 1971 τόνιζε: «Προσ­ωπικῶς δέν βλέπω, ὅτι κατά τάς σημερινάς περι­στάσεις ὑπάρχει πράγματι ἀναπόφευκτος ἀνάγκη διά τήν σύγκλησιν τῆς Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἐάν ὅμως ὑπάρχῃ, ἡ παροῦσα στιγμή εἶναι ἡ πλέον ἀκατάλληλος εἰς τήν ἱστορίαν τῆς Ἐκκλησίας μας… Πᾶσα  νέα Οἰκουμενική Σύνοδος δέν θά εἶναι οὔτε Ἁγία, οὔτε Οἰκουμενική, οὔτε Ὀ­γδόη, ἐάν πρωτίστως δέν δεχθῇ τάς προγενεστέρας οἰκουμενικάς καί ἀσαλεύτους ἀποφάσεις των».