Θά ἀναφέρω ὁρισμένα κύρια σημεῖα ἀπό τή ζωή τῆς ἁγίας Παρασκευῆς πού εἶναι πάντοτε ἐπίκαιρα, πάντοτε διδακτικά καί πάντοτε ἀποτελοῦν ἕνα πρότυπο, ἕνα παράδειγμα γιά μᾶς τούς χριστιανούς, ἰδιαίτερα σήμερα στόν 21ο αἰώνα, πού βλέπουμε ὅτι ὅσο περνοῦν τά χρόνια καί οἱ αἰῶνες, τόσο ξεφτίζει ἡ πίστη μας, ἀμβλύνεται ἡ εὐσέβεια, ταλακώνεται ἡ πνευματικότητά μας. Εἶναι ἀνάγκη νά μελετοῦμε τούς βίους τῶν ἁγίων γιά νά ἀναπτερώνουμε τό φρόνημα, γιά νά παίρνουμε παραδείγματα ἀπό τήν ἡρωική καί μαρτυρική ζωή τους, παραδείγματα πού μᾶς ἐμπνέουν καί μᾶς δυναμώνουν. Στόν αἰώνα μας, πού φουντώνει ἡ ἁμαρτία, ἡ ἀποστασία, ἡ ἀθεΐα καί ἡ διαφθορά καί ἀρχίζει νά ψυχραίνεται ἡ ἀγάπη καί τῶν ἐκλεκτῶν ἀκόμη, πρέπει αὐτή τήν ἀγάπη νά τή θερμάνουμε. Καί ἕνας τρόπος πού θερμαίνεται ἡ ἀγάπη μας εἶναι νά μελετοῦμε τά λαμπρά παλληκάρια τῆς πίστεώς μας, τούς προφῆτες, τούς ἀποστόλους, τούς μάρτυρες, πατέρες καί διδασκάλους, τούς ἁγίους, τίς ἅγιες γυναῖκες πού ἔδειξαν ἡρωικό φρόνημα καί ἀγωνίσθηκαν γιά νά κρατήσουν τήν ὀρθόδοξη πίστη ἀκεραία καί τήν ἁγία ζωή ἀμόλυντη.
  ῾Η ἁγία Παρασκευή γεννήθηκε στή Ρώμη μέ θαυμαστό τρόπο λίγο πρίν ἀπό τά μέσα τοῦ 2ου αἰῶνος. Δηλαδή πολύ κοντά στή ζωή τῶν μεταποστολικῶν πατέρων, στήν ἐποχή πού ἔζησαν ὁ ἅγ. ᾿Ιγνάτιος, ὁ ἅγ. Πολύκαρπος καί ἄλλοι ἅγιοι καί μάρτυρες. Γεννήθηκε μάλιστα στήν πρωτεύουσα τῆς αὐτοκρατορίας, στή Ρώμη.
  Γνωρίζουμε τά ὀνόματα τῶν γονιῶν της. ῾Ο πατέρας της ὀνομαζόταν ᾿Αγάθων κι ἦταν ὄνομα καί πρᾶγμα ἀγαθός, εὐλογημένος ἄνθρωπος, πιστός. Καί ἡ μητέρα της ὀνομαζόταν Πολιτεία. Πολύ ὡραῖο ὄνομα, διότι καί αὐτή, ὅπως ὁ ἄνδρας της ὁ ἀγαθός, ἦταν ζωντανό μέλος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, τῆς ἁγίας πολιτείας -διότι ἡ οὐράνια βασιλεία ἔγινε ἐπίγεια πραγματικότητα μέ τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ μας, μέ τήν ἐνανθρώπησή του, τόν θάνατο καί τήν ἀνάσταση καί τήν ἵδρυση τῆς Ἐκκλησίας.
  Εὐλαβεῖς, λοιπόν, οἱ γονεῖς τῆς Παρασκευῆς. Δόξαζαν τόν Θεό ἀλλά εἶχαν ἕναν πόνο, μιά πικρία· δέν εἶχαν παιδί. Μέ ἐμπιστοσύνη στόν Κύριο προσευχήθηκαν ἔχοντας ὡς παραδείγματα τούς ἀνθρώπους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης πού ὁ Θεός τούς εὐλόγησε, ὥστε ἐνῶ ἦταν στεῖροι ἤ σέ μεγάλη ἡλικία ἔφεραν παιδιά στόν κόσμο. ῾Ο ᾿Αβραάμ καί ἡ Σάρρα γέννησαν τόν ᾿Ισαάκ. ῾Ο ᾿Ελκανά καί ἡ ῎Αννα τόν Σαμουήλ. ᾿Επίσης ὁ μεγάλος κριτής Σαμψών ἔτσι γεννήθηκε καί ἀργότερα καί ὁ ᾿Ιωάννης ὁ Βαπτιστής ἀπό τόν Ζαχαρία καί τήν ᾿Ελισάβετ καί ἀκόμη ἡ γλυκυτάτη μητέρα ὅλων μας, ἡ Παναγία, πού κι αὐτή γεννήθηκε μέ θαυμαστό τρόπο ἀπό τόν ᾿Ιωακείμ καί τήν ῎Αννα. ῎Εχοντας, λοιπόν, τά παραδείγματα αὐτά ὁ ᾿Αγάθων καί ἡ Πολιτεία προσευχήθηκαν στόν Θεό νά τούς χαρίσει ἕνα παιδί. Καί μετά ἀπό χρόνια προσευχή, ἀγρυπνία, νηστεία ὁ Θεός τούς χάρισε ἕνα ἐκλεκτό πλάσμα, πού ἐπειδή γεννήθηκε τήν Παρασκευή ἡμέρα τῆς ἔδωσαν τό ὄνομα Παρασκευή.
  Χαριτωμένο παιδί ἡ Παρασκευή, θεόσταλτο δῶρο. Ἦταν ἀπό μικρή, πανέμορφη, γλυκυτάτη σάν ἀγγελούδι. Οἱ γονεῖς εὐχαρίστησαν τόν Θεό, ἀλλά ἔνιωσαν καί τό μεγάλο χρέος τους νά ἀναθρέψουν τή θυγατέρα τους ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου. Πράγματι, τή βάφτισαν καί ἔγινε χριστιανή μέ τό ὄνομα Παρασκευή καί μετά τήν ἀνέθρεψαν πνευματικά, τή γαλούχησαν μέ τό ἄδολο γάλα τῆς εὐσεβείας καί τή συνέδεσαν μέ τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία, μέ τή θερμή πίστη, πού καλλιέργησαν στά σπλάγχνα της καί μέ τήν ἁγία ζωή πού ἀπό μικρή καλλιέργησε ἡ κόρη τους, ἡ Παρασκευή.
  ῞Ολα τά πράγματα πήγαιναν καλά. Εὐτυχισμένοι οἱ γονεῖς, εὐτυχισμένη καί χαρούμενη ἡ Παρασκευή μέ τή σκιά καί τήν ἀσφάλεια καί τήν καθοδήγηση τῶν γονιῶν της προέκοπτε σοφίᾳ καί ἡλικίᾳ. Μεγάλωνε σωματικά καί διανοητικά, καί πνευματικά πρόκοπτε. ᾿Αλλά σέ ἡλικία 20 ἐτῶν, μέσα σέ σύντομο χρονικό διάστημα, ἔχασε καί τούς δυό γονεῖς της. Συγκινητική εἶναι ἡ στιγμή πού φεύγοντας οἱ γονεῖς τῆς δίνουν τίς τελευταῖες συμβουλές: νά μείνει πιστή, ἁγνή, ἀφοσιωμένη στόν Χριστό καί στήν Ἐκκλησία.
  ῾Η Παρασκευή ἔμεινε μόνη στόν κόσμο αὐτό. ᾿Αλλά οἱ γονεῖς ἐκτός ἀπό τήν καλλιέργεια καί τήν ἁγία παράδοση πού τῆς ἔδωσαν, τῆς ἄφησαν καί μιά μεγάλη κληρονομιά, περιουσία ὁλόκληρη. Ἡ περιουσία, ἡ ὀμορφιά καί ἡ σοφία της ἦταν ἡ αἰτία νά παρουσιάζονται πολλοί γαμπροί, μνηστῆρες, καί νά τή ζητοῦν. ᾿Αλλά ἡ Παρασκευή ἔκανε τάμα νά μείνει ἀφοσιωμένη στόν Νυμφίο πού διάλεξε, τόν ὡραῖο Νυμφίο, τόν γλυκύτατο ᾿Ιησοῦ Χριστό. ῾Ο Κύριος βοήθησε τούς γονεῖς της νά γεννηθεῖ μέ θαυμαστό τρόπο καί αὐτή δίδει τή ζωή της, τά νιάτα της, τήν περιουσία της, τά πάντα στόν Χριστό. Μάλιστα, γιά νά μήν εἶναι πειρασμός ἡ περιουσία καί τήν ἐποφθαλμιοῦν διάφοροι μνηστῆρες καί ὑποψήφιοι γαμπροί, ἀλλά καί γιά νά εἶναι καί ἡ ἴδια ἀδέσμευτη, μοίρασε τήν περιουσία της στούς φτωχούς, στά ἱδρύματα καί στά ἔργα τῆς Ἐκκλησίας. Κράτησε μόνο τά ἀπαραίτητα καί ἀφιερώθηκε στήν ἱεραποστολή.
  ῏Ηταν τόσο θαυμαστή καί τόσο γλυκειά στή συναναστροφή καί στήν ὁμιλία της, ὥστε πάρα πολλές γυναῖκες καί κοπέλες ἐπιζητοῦσαν τή φιλία της καί τή γνωριμία της. Καί χρησιμοποίησε αὐτές τίς σχέσεις ἡ Παρασκευή γιά νά διδάξει τόν Χριστό. Ἔτσι ἔγινε ἱεραπόστολος ἀνάμεσα στόν γυναικεῖο κόσμο τῆς Ρώμης καί τῶν γύρω πόλεων. Καί εἶχε μεγάλες ἐπιτυχίες στό ἱεραποστολικό της ἔργο. Πολλούς ὁδήγησε στόν Χριστό καί στήν πίστη. Ἀναφέρεται αὐτό ἀπό τούς βιογράφους καί τούς συναξαριστές ὡς ἕνα μεγάλο ἐπίτευγμα τῆς Παρασκευῆς, πού ὀφείλεται καί στά λόγια της, ἀλλά πρό πάντων στή ζωή της πού ἔλαμπε καί μοσχοβολοῦσε· ἡ λάμψη προσείλκυε καί τό ἄρωμά της ηὔφρανε καί προετοίμαζε ἀνθρώπους γιά τήν πίστη. Πολλούς, λοιπόν, εἰδωλολάτρες, πολλές εἰδωλολάτρισσες ὁδήγησε ἡ Παρασκευή στήν ἐν Χριστῷ πίστη.
  Τό πρᾶγμα αὐτό ἔγινε γνωστό στούς ἐχθρούς τῆς πίστεως. ῎Ηδη οἱ μνηστῆρες, τούς ὁποίους ἀρνήθηκε νά τούς κάνει συζύγους, τήν κατήγγειλαν, τήν κατηγόρησαν ὅτι εἶναι χριστιανή -ὄχι ἁπλῶς χριστιανή, ἀλλά χριστιανή μέ δραστηριότητα. Καί τότε στοίχιζε πολύ ἀκριβά τό νά εἶσαι ἀπόστολος καί ἱεραπόστολος. Οἱ ἀπόστολοι καί ἱεραπόστολοι εἶχαν μαρτυρικό τέλος. Ἡ Παρασκευή ὁδηγεῖται στόν ἴδιο τόν αὐτοκράτορα. Ἀπό αὐτό φαίνεται ὅτι ἦταν καί ἡ οἰκογένειά της ἀριστοκρατική, γνωστή οἰκογένεια στή Ρώμη, ἀλλά καί ἡ δραστηριότητά της καί ἡ φήμη της ἦταν τόσο μεγάλη πού θέλησε ὁ ἴδιος ὁ αὐτοκράτορας, ὁ ᾿Αντωνῖνος Πῖος, ὁ εὐσεβής, νά τή γνωρίσει. Θαύμασε ὁ αὐτοκράτορας καί τό κάλλος της καί τή σοφία της καί προσπάθησε μέ ὑποσχέσεις, μέ δελεάσματα καί κολακεῖες καί ἐγκώμια νά τήν πάρει μέ τό μέρος του. ᾿Αλλά ἡ Παρασκευή ἔμεινε σταθερή, ὁμολόγησε μέ σταθερότητα τήν πίστη της. ᾿Αφοῦ δέν κατόρθωσαν τίποτε οἱ κολακεῖες καί οἱ ὑποσχέσεις, ὁ αὐτοκράτορας ἄρχισε τίς ἀπειλές. Οὔτε καί οἱ ἀπειλές τήν τρόμαξαν. Δέν τήν μετακίνησαν ἀπό τήν πίστη της. ῎Εμεινε σταθερή. Ταπεινώθηκε ὁ αὐτοκράτορας καί τήν παρέδωσε στούς δημίους νά τή βασανίσουν μέ πολυώδυνα βάσανα. Ματωμένη καί πληγωμένη ἡ ἁγία κλείσθηκε στή φυλακή.
  Ἔκανε δεύτερη καί τρίτη καί τέταρτη, πολλές ἀπόπειρες ὁ αὐτοκράτορας, ἀλλά ἀδύνατον νά ἐπηρεάσει τήν Παρασκευή∙ κάθε φορά ἀποδεικνυόταν καί πιό δυνατή. Μάλιστα, ἀναφέρει ὁ συναξαριστής καί ἕνα καταπληκτικό θαῦμα. Τήν ἔβαλε μέσα σέ ἀναμμένη πίσσα νά τήν κάψει. Καί ἡ πίσσα δέν τήν ἄγγιξε, ἔμεινε ἀπυρόβλητη, σέ σημεῖο πού νόμισε ὁ αὐτοκράτορας ὅτι ἡ πίσσα δέν καίει καί πῆγε νά πλησιάσει καί ἔχασε τά μάτια του, τό φῶς του. ᾿Αλλά ἡ Παρασκευή θαυματουργικά, μέ προσευχή τόν θεράπευσε, ὁπότε τήν ἄφησε ἐλεύθερη.
  ῾Ο αὐτοκράτορας ᾿Αντωνῖνος Πῖος, ὅπως ἀναφέρει ἡ ἱστορία, ἦταν στόν θρόνο κατά τό 138-161 μ.Χ. Μετά ἀπ᾿ αὐτόν ἀνέλαβε ἄλλος αὐτοκράτορας, ὁ Μᾶρκος Αὐρήλιος, καί ἐπειδή ἡ ἁγ. Παρασκευή συνέχιζε τό ἔργο της, ἐκεῖνος διέταξε νά τήν ἀποκεφαλίσουν καί ἔτσι παρέδωσε τό πνεῦμά της.
  Δέν λέγω βέβαια ὅλα τά στοιχεῖα τοῦ μαρτυρίου της. Νά σημειώσω μόνον ὅτι οἱ δήμιοι πού τή βασάνιζαν βλέποντας τήν καρτερία της συγκλονίστηκαν καί πολλοί ἀπ᾿ αὐτούς πίστεψαν∙ ὄχι ἁπλῶς ἔγιναν χριστιανοί, ἀλλά μαρτύρησαν καί ἀποκεφαλίσθηκαν οἱ ἴδιοι.
  ᾿Από τά Ἀπόστιχα τοῦ Ἑσπερινοῦ διαλέγω 2-3, γιά νά ἀκούσουμε τί λένε γιά τήν ἁγία Παρασκευή.
  «Πολυώδυνα βάσανα ὑποστῆναι, Πανένδοξε, ἀνδρικῷ φρονήματι ηὐτομόλησας, καί τῶν ῾Ελλήνων σεβάσματα, ὡς κόνιν ἐλέπτυνας· τῷ γάρ σθένει τοῦ Σταυροῦ, τόν ἀντίπαλον ἔκτεινας, τόν καυχώμενον ὑπεράνωθεν ἄστρων θρόνον θεῖναι· πρό ποδῶν σου γάρ ἐρράγη ὥσπερ στρουθίον παιζόμενος».
  Παρασκευή, ὑπέστης βάσανα πολύ ὀδυνηρά ἀλλά τά ὑπέμεινες ὅλα μέ ἀνδρικό φρόνημα. Νά ἡ ἀνδρεία γυναίκα! Δέν εἶναι ἀνδρεία ἡ γυναίκα, ὅταν βάζει παντελόνι καί καπνίζει καί χρησιμοποιεῖ καί ναρκωτικά καί κάνει τόν ἀντρούκλα. Αὐτό εἶναι διαφθορά τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως. ᾿Ανδρεία γυναίκα εἶναι ἡ ἁγία Παρασκευή, ἀνδρεία γυναίκα εἶναι αὐτή πού περιγράφει ἡ Παλαιά Διαθήκη. Στό βιβλίο μου «Τό ἀληθινό πρόσωπο τῆς γυναίκας» παρουσιάζεται ποιό εἶναι τό ὡραῖο πρόσωπο τῆς γυναίκας καί σᾶς συνιστῶ νά τό διαβάσετε.
  Μέ ἀνδρικό, λοιπόν, φρόνημα ὑπέμεινε πολυώδυνα βάσανα ἡ Πανένδοξος. «Καί τῶν ῾Ελλήνων σεβάσματα», καί τά εἴδωλα τῶν ἐθνικῶν, «ὡς κόνιν ἐλέπτυνας», τά ἔκανες σκόνη. Πῶς; «Τῷ γάρ σθένει τοῦ Σταυροῦ». Καί «τόν ἀντίπαλον», τόν διάβολο, αὐτόν πού καυχήθηκε, ὅπως διαβάζουμε στήν Π. Δ., «ὑπεράνωθεν ἄστρων θρόνον θεῖναι», ὅτι θά βάλει τόν θρόνο του πάνω ἀπό τά ἄστρα, τόν ἔβαλε κάτω ἀπό τά πόδια της καί σάν πουλάκι τόν συνέτριψε, τόν περιέπαιξε.
  Στό δεύτερο Ἀπόστιχο διαβάζουμε:
«Τῆς πλακός τήν βαρύτητα καί πυρός τήν κατάκαυσιν, θεϊκῇ προνοίᾳ ἄγγελος τάχιστα τήν μέν ὡς φύλλον ἀνέδειξε, τήν δέ αὔραν ἔνδροσον, οἷα πάλαι τοῖς Παισί, τοῦ τετάρτου ἡ ὅρασις, μεθ᾿ ὧν ἔκραζες· Σοῦ τό ἔλεος μέγα Πανοικτίρμον· ὅθεν σέβω γηθομένη σοῦ τό πανύμνητον ὄνομα».
  Δύο ἀπό τά μαρτύρια τῆς ἁγίας ἦταν αὐτά: ῎Εβαλαν πάνω της βάρος γιά νά τή συντρίψουν, νά τή λειώσουν, καί ἄναψαν φωτιά γιά νά τήν κάψουν. ᾿Αλλά ἡ μέν πλάκα ἡ βαρειά ἔγινε σάν φύλλο, πού μέ τήν ἀνάσα της τό τίναξε πέρα ἡ ἁγία, διότι πῆγε ὁ ἄγγελος καί βοήθησε, τήν δέ φωτιά τήν ἔκανε δροσερή, ὅπως συνέβη καί στούς τρεῖς παῖδες στήν κάμινο. ᾿Ενῶ ὁ Ναβουχοδονόσορ ἔβαλε τρεῖς παῖδες μέσα στό καμίνι, εἶδε τέσσερις· «οἷα πάλαι τοῖς παισί, τοῦ τετάρτου ἡ ὅρασις». Ποιός εἶναι αὐτός ὁ τέταρτος; ῏Ηταν ὁ ἄγγελος Κυρίου. ῎Ετσι κι ἐδῶ, ἄγγελος Κυρίου ἦλθε καί ἔκανε τή βαρειά πλάκα φύλλο καί τή φωτιά τήν ἔκανε δροσιά.
  Στό τρίτο Ἀπόστιχο διαβάζουμε:
  «Καθαρότητα σώματος καί ψυχῆς τήν λαμπρότητα, κτησαμένη πάντοτε ὤφθης ἄμωμος· σύ γάρ νυμφίον ποθήσασα, κατ᾿ ἴχνος ἐβάδισας, νοητοῦ μύρου, σεμνή Παρασκευή ἀοίδιμε· καί νῦν πρέσβευε τόν Σωτῆρα τῶν ὅλων λύσιν δοῦναι ὀφλημάτων τοῖς ἐν πίστει ἐπιτελοῦσι τήν μνήμην σου».
  Κράτησες τήν ἁγνότητα καί καθαρότητα τοῦ σώματος ἀλλά καί τήν λαμπρότητα τῆς ψυχῆς καί εἶσαι ἄμωμος, Παρασκευή, χωρίς μῶμο, χωρίς ψεγάδι. ῞Οπως ὁ Παῦλος λέει γιά τή νύμφη Ἐκκλησία ὅτι ὁ Χριστός τήν κάνει τελεία, ἄμωμο, μή ἔχουσα μῶμον, σπῖλον ἤ κηλίδα. Καί ἔτσι, ἔγινες ἄξια νύμφη τοῦ Νυμφίου Χριστοῦ, τόν ὁποῖο πόθησες καί βάδισες μέ σεμνότητα πάνω στά ἴχνη του καί μοσχοβολᾶς μέ τό πνευματικό μύρο, Παρασκευή ἀοίδιμε. «Καί νῦν πρέσβευε» στόν Σωτῆρα νά μᾶς λυτρώσει, νά δώσει τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτημάτων καί νά δώσει καί σέ μᾶς, πού τελοῦμε τή μνήμη σου, πίστη -κι ἔχουμε τόση ἀνάγκη ἀπό πίστη!

* * *

  Τελειώνοντας, θά ἤθελα νά πῶ λίγα λόγια γιά τό Ἀπολυτίκιο τῆς ἁγίας Παρασκευῆς. Εἶναι ἀπό τά δυσκολώτατα Ἀπολυτίκια. Πάρα πολλοί θεολόγοι, καί παλαιότεροι (ὅπως ὁ μεγάλος διδάσκαλος τοῦ Γένους, ὁ ᾿Αθανάσιος ὁ Πάριος) καί νεώτεροι, προσπάθησαν νά ἑρμηνεύσουν τό Ἀπολυτίκιο αὐτό καί ὁμολογοῦν ὅτι βρίσκουν δυσκολίες.
  Πρῶτα-πρῶτα τό τροπάριο αὐτό εἶναι πανάρχαιο. Εἶναι ἀπό τόν αἰώνα πού ἔζησε καί μαρτύρησε ἡ ἁγ. Παρασκευή καί εἶναι πάρα πολύ βιβλικό καί σύντομο:
  «Τήν σπουδήν σου τῇ κλήσει κατάλληλον ἐργασαμένη, φερώνυμε, τήν ὁμώνυμόν σου πίστιν εἰς κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευή ἀθληφόρε· ὅθεν προχέεις ἰάματα καί πρεσβεύεις ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν».
  Τό Ἀπολυτίκιο μιλάει γιά δύο πράγματα· γιά τή σπουδή καί γιά τήν κλήση. Αὐτές οἱ λέξεις ἀπαντοῦν συχνά στήν Καινή Διαθήκη. Νά, μιά μαρτυρία: ῾Η Β´ Πε 1,10 λέγει· «Διό μᾶλλον, ἀδελφοί, σπουδάσατε βεβαίαν ὑμῶν τήν κλῆσιν καί ἐκλογήν ποιεῖσθαι». ᾿Αλλοῦ λέγει νά πολιτευόμαστε «ἀξίως τῆς κλήσεως ἧς ἐκλήθημεν»· «ἀξίως τῆς κλήσεως», ἀξίως τοῦ εὐαγγελίου, ἀξίως τοῦ Θεοῦ. ῞Ενας πού πολιτεύεται καί ζῆ ὅπως ἀξίζει στόν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ, τοῦ εὐαγγελίου, τοῦ Χριστοῦ, αὐτός ζῆ «ἀξίως τῆς κλήσεως».
  ῾Η κλήση εἶναι τοῦ Θεοῦ, ἡ σπουδή εἶναι δική μας. ῾Ο Θεός κάνει τό πᾶν γιά νά μᾶς σώσει, ἀλλά θέλει κι ἐμεῖς νά συνεργασθοῦμε μαζί του, διότι ἄν δέν συνεργασθοῦμε εἶναι σάν νά μᾶς σώζει μέ διαταγή, ὁπότε καταστρατηγεῖται ἡ ἐλευθερία μας, χάνουμε τήν ἀνθρωπιά μας. Δέν μᾶς σώζει ἀναγκαστικά. Κάνει ὅ,τι χρειάζεται νά κάνει γιά τή σωτηρία μας καί μᾶς λέει: ἐλᾶτε! ᾿Ενῶ πνιγόμαστε, μᾶς δίνει τό χέρι του. Δέν μᾶς ἁρπάζει. Θέλει νά πιάσουμε τό χέρι του. ῎Αν δέν τό πιάσουμε, δέν μᾶς ἁρπάζει μέ τό ζόρι νά μᾶς βγάλει ἀπό τόν πνιγμό.
  Θά τό καταλάβουμε αὐτό καλύτερα μέ ἕνα παράδειγμα: ῾Η κλήση εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ, εἶναι τό στημόνι πού ὁ Θεός ἀπό τόν οὐρανό ἀπό τόν θρόνο του ρίχνει κάτω. Σέ μᾶς ἀφήνεται πάνω στό στημόνι νά ὑφάνουμε τό ὑφάδι. Καί ὑφαίνοντας τό ὑφάδι νά ἀνεβαίνουμε ψηλά, ψηλότερα νά φθάσουμε στόν οὐρανό, ἐκεῖ ἀπό ὅπου ξεκίνησε τό στημόνι. Καί ὅταν φθάσουμε ἐκεῖ, μέ τό στημόνι τοῦ Θεοῦ καί μέ τό ὑφάδι τῆς δικῆς μας ἐργασίας καί ἐνεργείας, σπουδῆς, θά ἔχουμε ὑφάνει τό πέπλο γιά τούς γάμους μας μέ τό ᾿Αρνίον, μέ τόν Νυμφίο Χριστό!
  ῎Ετσι ἡ ἁγ. Παρασκευή πάνω στό στημόνι τῆς θείας κλήσεως, πού ὁ Θεός ἀπηύθυνε σ᾿ αὐτήν, μέ τή σαΐτα τῆς πίστεως, τῆς ἀγάπης της, τῆς ἐλπίδος, μέ τή δική της σπουδή, ἐνέργεια καί προσπάθεια ὕφανε τό πέπλο τῆς σωτηρίας, τό νυμφικό της. Αὐτό λέγει τό τροπάριο καί αὐτό λέγει καί ὁ ἀπ. Πέτρος ὅταν λέγει·  «σπουδάσατε βεβαίαν ὑμῶν τήν κλῆσιν καί ἐκλογήν ποιεῖσθαι». ῾Ο Θεός σᾶς διάλεξε καί σᾶς κάλεσε. Τώρα ἐσεῖς φροντίστε αὐτή τήν κλήση καί τήν ἐκλογή τοῦ Κυρίου νά τήν ἀποδείξετε, νά τήν καταστήσετε βεβαία, νά μήν πάει χαμένη. ῾Ο Θεός ἔστειλε τό στημόνι, πολύτιμο, πανάκριβο. Μόνοι μας δέν θά μπορούσαμε ποτέ νά πᾶμε στόν οὐρανό καί νά κατεβάσουμε τό στημόνι. ῾Ο Θεός τό δίδει. ῎Αν ὅμως δέν ἐνεργήσουμε, θά πάει χαμένο. Γι᾿ αὐτό ἀλλοῦ ὁ Παῦλος λέγει· φροντίστε, ἀγωνισθεῖτε «μή εἰς κενόν τήν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς». ῾Η χάρις τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ κλήση. Νά μήν πάει χαμένη. Μή χάσετε τήν προθεσμία!
  ῎Ετσι, λοιπόν, Παρασκευή, στήν κλήση τοῦ Θεοῦ, στό στημόνι ἐργάσθηκες κατάλληλη τήν σπουδήν σου. Σπουδή εἶναι ἡ δραστηριότητα, ἡ προσπάθεια, οἱ προσευχές, νηστεῖες, δάκρυα, μυστηριακή ζωή, μετάνοια, κοινωνία, ὅ,τι κάνουμε γιά νά ὑφάνουμε τή σωτηρία μας μέ τό ὑφάδι τό δικό μας στό στημόνι τοῦ Θεοῦ, νά συνεργασθοῦμε μέ τόν Θεό γιά τή σωτηρία μας. Καί ἡ Παρασκευή ὄχι μόνο φρόντισε, σπούδασε, νά ἀξιοποιήσει τήν κλήση ἀλλά τήν ἀξιοποίησε κατάλληλα, γι’ αὐτό παρακάτω ὀνομάζεται «ἀθληφόρος». ῾Ο ἀθλητής «οὐ στεφανοῦται, ἐάν μή νομίμως ἀθλήσῃ». Εἶναι πολύ ὡραῖο πράγμα ἡ σπουδή, ὁ ζῆλος, ἀλλά ἐάν ὁ ζῆλος δέν εἶναι κατάλληλος, δέν εἶναι μέ ἐπίγνωση, εἶναι φανατισμός· καί ὁ φανατισμός καταστρέφει. Εἶναι μεγάλη συμφορά ὁ φανατισμός. Ἡ ἁγία Παρασκευή, λοιπόν, κατάλληλα ἐργάσθηκε τή σπουδή στήν κλήση.
  «Φερώνυμος» ἀποκαλεῖται ἡ ἁγία, διότι ἐργάσθηκε τή σπουδή στήν κλήση σύμφωνα μέ τό ὄνομά της, Παρασκευή, πού δηλώνει προετοιμασία, προπαρασκευή. Σάν νά λέει ὁ ὑμνογράφος· Εἶσαι ὄνομα καί πρᾶγμα Παρασκευή, ἀφοῦ ὄχι μόνο τό ὄνομά σου εἶναι Παρασκευή ἀλλά καί ἐργάσθηκες, προετοίμασες, παρασκεύασες τή δική σου προσπάθεια πολύ κατάλληλα καί συνεργάσθηκες μέ τήν κλήση τοῦ Θεοῦ.
  Στή συνέχεια λέγει τό Ἀπολυτίκιο: «Τήν ὁμώνυμόν σου πίστιν εἰς κατοικίαν κεκλήρωσαι». Φερώνυμε, πού ἔχεις τό ὄνομα Παρασκευή, ἔχεις ὁμώνυμον πίστη, τό ὄνομά σου Παρασκευή σημαίνει πίστη. Καί ὄχι μόνο κατάλληλα, φερώνυμε, ἐργάσθηκες τή σπουδή σου στήν κλήση ἀλλά καί τήν ὁμώνυμόν σου πίστιν τήν ἔκανες κατοικία καί κληρονομιά σου, Παρασκευή ἀθληφόρε. Ἡ πίστη δέν εἶναι τίποτε ἄλλο ἀπό τήν πνευματική μας καλλιέργεια, ἀπό τήν προετοιμασία μας, τήν παρασκευή μας γιά τόν οὐρανό. ᾿Εδῶ, λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, περπατοῦμε μέ πίστη ὄχι μέ εἶδος. ᾿Εκεῖ πρόσωπο μέ πρόσωπο. ᾿Εδῶ μέ τήν πίστη προετοιμάζουμε τήν οὐράνια κατοικία. ῾Ο ᾿Αβραάμ εἶχε τήν πίστη ὡς κατοικία. ᾿Ενῶ ἦταν ζάπλουτος, δέν ἔκτισε πολυκατοικίες. «᾿Εξεδέχετο γάρ τήν τούς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καί δημιουργός  ὁ Θεός» (῾Εβ 11,10). Περίμενε τήν πολιτεία τήν ὁποία τοῦ ἔκτισε ὁ Θεός· ἐκεῖ νά κατοικήσει, στήν οὐράνια πολιτεία. Αὐτήν περίμενε. Καί μέ τήν πίστη τόν ἀόρατο τόν ἔβλεπε σάν ὁρατό μπροστά του. ῾Η πίστη, λοιπόν, εἶναι ἡ προετοιμασία μας γιά τήν αἰωνιότητα, ἡ πίστη εἶναι ἕνα φρούριο πού μᾶς φρουρεῖ, μιά κατοικία. Καί αὐτή ἡ κατοικία εἶναι ἡ κληρονομιά, ὁ κλῆρος τῆς Παρασκευῆς. Παρασκευή, ὅπως λέει καί τό ὄνομά σου, διάλεξες γιά κατοικία σου, γιά κλῆρο τήν πίστη.
  ᾿Επιπλέον εἶναι καί τό ἄλλο: Ἡ Παρασκευή θυμίζει τή Μ. Παρασκευή, τήν ἡμέρα τῆς σταυρώσεως τοῦ Κυρίου μας. Καί αὐτό εἶναι πού μᾶς βοηθάει νά ἑρμηνεύσουμε πῶς «τήν ὁμώνυμόν σου πίστιν εἰς κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευή ἀθληφόρε». Ἡ Παρασκευή δέν εἶναι μόνο ἡ ἐργάτρια τῆς κατάλληλης σπουδῆς, ἀλλά εἶναι καί ἡ ἀθληφόρος, ἀφοῦ ἀγωνίσθηκε σέ ἕνα σκληρό μαρτύριο, ὅπως εἴδαμε, μέ πολυώδυνα βάσανα. Καί ἡ Μ. Παρασκευή, δηλαδή ὁ σταυρός τοῦ Κυρίου, ἔγινε ἡ κατοικία της, ἔγινε ἡ κληρονομιά της, διότι ἔτσι ἔκλεισε τή ζωή της, μέ τό μαρτύριο.
  Αὐτό τό μαρτύριο ἦταν ἡ κατάληξη τῆς ζωῆς, ἡ κατοικία της, ἀλλά καί τό ἴδιο τό μαρτύριο εἶναι αὐτό πού ἔκτισε τήν οὐράνια κατοικία της καί τήν ὁδήγησε στόν οὐρανό, στόν παράδεισο, ὅπου ἔχει τήν παρρησία, τή δύναμη, τό δικαίωμα κοντά στόν Χριστό νά πρεσβεύει ὑπέρ ἡμῶν καί νά «προχέει ἰάματα». Ὅπως ὁ κρουνός βγάζει τό νερό καί μᾶς ποτίζει, ἔτσι ἡ ἀθληφόρος Παρασκευή ἔχει τή δύναμη νά προχέει ἰάματα. Εἶναι ἡ μεγαλομάρτυς, ἡ ὁσία, ἡ παρθένος. Σάν τρία ἄστρα, τή στολίζουν ἡ ὁσιότητα, ὁ ἄσπιλος βίος πού ἔζησε, ἡ παρθενία καί τό μαρτύριο. ῾Οσιότητα, παρθενία καί μαρτύριο. Εἶναι ὁσιοπαρθενομάρτυς!
  Καί εἶναι ἡ ἁγία Παρασκευή μία ἀπό τίς δημοφιλέστατες ἁγίες τῆς Ἐκκλησίας μας, πολύ ἀγαπητή στόν λαό, στίς πόλεις καί στά χωριά. Εἶναι γεμάτη ἡ πατρίδα μας ἀπό ἐκκλησιές καί ἐξωκκλήσια ἀφιερωμένα στήν ἁγία Παρασκευή. Θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι δίπλα καί κοντά στήν Παναγία εἶναι τρεῖς μεγάλες ἁγίες· ἡ ἁγ. Βαρβάρα, ἡ ἁγ. Αἰκατερίνη, ἡ ἁγ. Παρασκευή, καί στή συνέχεια οἱ ἄλλες παρθενομάρτυρες.
  Αὐτά -τά λίγα ἀπό τά πολλά- εἶχα νά πῶ γιά τήν ἁγ. Παρασκευή. Νά τήν παρακαλέσουμε νά πρεσβεύει στόν Κύριο νά αὐξήσει τόν ζῆλο μας, τή σπουδή μας, νά ἀξιοποιήσουμε τήν κλήση τοῦ Θεοῦ καί τή χάρη. Στά χρόνια αὐτά τῆς ἀπιστίας καί τῆς διαφθορᾶς ἡ ἁγ. Παρασκευή νά εἶναι συναγωνίστρια στόν ἀγώνα τῆς πίστεως, στήν πορεία μας γιά τή σωτηρία. ᾿Αμήν!

Στέργιος Σάκκος
(Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, Δε 25-7-05)

 Λίγους μῆνες πρίν ἀπό τό θεῖο Πάθος του ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός μαζί μέ τρεῖς μαθητές του, τόν Πέτρο, τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη, ἀνέβηκε στό ὄρος κι ἐκεῖ «μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν» (Μθ 17,1-9· Μρ 9,2-9· Λκ 9,28-36). Τό γεγονός προσεγγίζει μέ τόν δικό της λυρικό ἀλλά καί διδακτικό τρόπο ἡ Ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας μας.
 Τοποθετώντας τή Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος μέσα στό ὅλο σχέδιο τῆς θείας οἰκονομίας οἱ σχετικοί ὕμνοι ἐπισημαίνουν ὅτι αὐτή προτυπώνει τήν Ἀνάσταση: «Πρό τοῦ σταυροῦ... μετεμορφώθης... δεῖξαι βουλόμενος τῆς Ἀναστάσεως τήν λαμπρότητα», ψάλλει ὁ μοναχός Κοσμᾶς στό στιχηρό ἰδιόμελο τοῦ Ὄρθρου τῆς γιορτῆς. Ἐπιπλέον ἡ Μεταμόρφωση προϊδεάζει γιά τή Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου: Στή θ΄ ὠδή τοῦ Ὄρθρου ἀπευθυνόμενος στόν Κύριο ὁ ποιητής λέγει ὅτι ἔλαμψες μ᾿ ἕνα θαυμαστό καί ἀπερίγραπτο τρόπο «ἵνα σου δείξῃς ἐμφανῶς τήν ἀπόρρητον (=ἀνέκφραστη) δευτέραν συγκατάβασιν... Θεός ὀφθήσῃ (=θά ἐμφανισθεῖς) ἐστώς ἐν μέσῳ θεῶν».
 Σκοπός τῆς Mεταμόρφωσης εἶναι ὁ στηριγμός τῶν μαθητῶν. Nά δοῦν καί νά μελετήσουν τά θαυμάσια τοῦ Kυρίου, γιά νά «μή δειλιάσωσι τά παθήματα». Γι᾽αὐτό ὁ Kύριος μεταμορφώθηκε «πρό τοῦ Σταυροῦ» ἤ «πρό τοῦ τιμίου Σταυροῦ καί τοῦ Πάθους», ὅταν εἶχε ἐπιτελέσει «ἅπαντα τά τῆς φρικτῆς οἰκονομίας θεοπρεπῶς». Θά μείνουν ἀδείλιαστοι στό Πάθος οἱ μαθητές, ἐφόσον ἔχουν πεισθεῖ ὅτι ἑκούσια πάσχει ὁ Διδάσκαλος, ὅπως σημειώνει τό Κοντάκιο τῆς ἑορτῆς.
 Ὁ τόπος ὅπου πραγματοποιήθηκε ἡ Μεταμόρφωση δηλώνεται μέ τή διατύπωση τοῦ εὐαγγελικοῦ στίχου «εἰς ὄρος ὑψηλόν» ἤ «εἰς ὄρος ἅγιον». Σέ ὁρισμένα τροπάρια, ὅπως στό Ἀπολυτίκιο τῆς ἑορτῆς, ἀναφέρεται ἀόριστα «ἐν τῷ ὄρει», ἐνῶ ἀλλοῦ προσδιορίζεται συγκεκριμένα ὡς «τό Θαβώρ». Τονίζεται μάλιστα ἡ ὑπεροχή τοῦ Θαβώρ ἔναντι τοῦ ὄρους Σινᾶ καί μακαρίζεται, διότι αὐτό ἀξιώθηκε «φωτός... οὐκ αἰσθητοῦ ἡλίου τῆς ἄνω δέ λαμπρότητος».
 Οἱ τρεῖς μαθητές πού ἔγιναν «μάρτυρες»  καί «κοινωνοί τῆς ὑπερκοσμίου δόξης» κατονομάζονται καί συχνότερα ἀναφέρονται γενικά ὡς «μαθηταί», «ἀπόστολοι», «τοῦ Λόγου ὑπηρέται» ἤ ἐγκωμιαστικά ὡς «τῶν ἀποστόλων οἱ πρόκριτοι», «κορυφαῖοι», «ἀκρότης», «ἡ ἐκλογή», «οἱ ἔξαρχοι», «τῆς χάριτος πρωτοστάται καί κήρυκες».
 Μαζί μέ τούς μαθητές γίνονται «κοινωνοί τῆς εὐφροσύνης» τῆς Μεταμόρφωσης καί οἱ δύο προφῆτες Μωυσῆς καί Ἠλίας, οἱ σοφοί «πρωτοστάται καί κήρυκες», οἱ «ἀκραίμονες (=κορυφαῖοι) τῶν προφητῶν». Παρίστανται στό γεγονός μέ τρόμο ὡς «Θεοῦ θεράποντες» καί «οἰκέται» καί πιστοποιοῦν τή θεότητα τοῦ Χριστοῦ ἀναβοώντας «ἰδού... Χριστός, ὅν πάλαι προηγγείλαμεν ὄντα Θεόν».
 Γιατί ἀπό ὅλη τήν Παλαιά Διαθήκη ἐπιλέγονται αὐτά τά δύο πρόσωπα; Ἀπό τά τροπάρια συνάγονται οἱ ἑξῆς ἀπαντήσεις:
  *Εἶχαν μία σχετική ἐμπειρία τῆς θεϊκῆς παρουσίας στήν Παλαιά Διαθήκη. Ὁ θεόπτης Μωυσῆς εἶχε δεῖ τόν Θεό «ἐν πυρός ἀτμίδι καί γνόφῳ», ἐνῶ ὁ Ἠλίας «ἐν λεπτοτάτῃ αὔρᾳ».
Ἡ Μεταμόρφωση ἐνώπιον τῶν ἀποστόλων καί τῶν δύο προφητῶν ἀποδεικνύει ὅτι ὁ Κύριος εἶναι «Θεός τοῦ νόμου καί τῆς χάριτος». Τονίζεται μάλιστα στήν Ὑμνογραφία ἡ ὑπεροχή τῆς δεύτερης ἔναντι τοῦ πρώτου: «Παρῆλθε ἡ σκιά τοῦ νόμου ἐξασθενήσασα, ἐλήλυθε δέ σαφῶς Χριστός ἡ ἀλήθεια». Ἡ σχετική θεοπτία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης τώρα ὁλοκληρώνεται. Ὁ θεόπτης Μωυσῆς μετά τό θάνατό του  ἔγινε αὐτόπτης, εἶδε τό φῶς τῆς θεότητος ἄμεσα καί «οὐ δι᾿ ἀμυδρῶν αἰνιγμάτων».
  *Ἐκπροσωποῦν τά δύο μέρη τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τό νόμο (Μωυσῆς) καί τούς προφῆτες (Ἠλίας). Οἱ δύο ἄνδρες μαρτυροῦν τόν Χριστό ὡς «νόμου καί προφητῶν πληρωτήν καί ποιητήν» καί ἀποδεικνύουν ὅτι «ὁ πάλαι διά νόμου καί προφητῶν λαλήσας ὑπῆρχε Θεός».
  *Ἀντιπροσωπεύουν δύο κόσμους: τῶν ζώντων (Ἠλίας) καί τῶν νεκρῶν (Μωυσῆς) καί μαρτυροῦν ὅτι ὁ Κύριος «ζώντων καί νεκρῶν κυριεύει».
 Ἀπό τίς ἄφθονες θεολογικές ἀλήθειες πού διατυπώνουν οἱ ὕμνοι τῆς Μεταμορφώσεως ἐπισημαίνω:
 1.    Τήν τριαδικότητα τοῦ Θεοῦ, πού ἀποκαλύπτεται στόν κόσμο «μυστικῶς» ἀλλά καί «ἀναφανδόν», καθώς στό γεγονός παρουσιάζονται καί τά τρία πρόσωπα τῆς Τριάδος.
 2.    Τή θεανθρώπινη φύση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ· «μυστήριον πρό αἰώνων κεκαλυμμένον», τό ὁποῖο «ἐπ᾿ ἐσχάτων ἐφανέρωσεν» ἡ Μεταμόρφωση.
    

Σοφία Καρακασίδου
            Δρ. Θεολογίας

 Φωτεινό μετέωρο, ἀστέρι ἄδυτο φαντάζει ἡ αὐστηρή μορφή του στόν πολύφωτο οὐρανό τῆς Ἐκκλησίας. Κι ἡ θαρραλέα ὁμολογία του, ἀνέπαφη ἀπό τῶν αἰώνων τό πέρασμα, φθάνει στ᾿ αὐτιά μας ζωηρή, κρυστάλλινη. Γίνεται μήνυμα ἐνθαρρυντικό καί παράγγελμα ἐπιτακτικό• «ζηλῶν ἐζήλωκα τῷ Κυρίῳ παντοκράτορι» (Γ' Βα 19,10).
 Σέ χρόνια δύσκολα ἔζησε ὁ προφήτης Ἠλίας. Σέ ἐποχή θρησκευτικῆς ἀποστασίας, ἠθικῆς ἐξαχρειώσεως καί κοινωνικῆς ἀκαταστασίας. Μέ μελανά χρώματα ἀποτυπώνει τήν ἐποχή τοῦ προφήτου ἡ χρυσῆ γλῶσσα τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου• «Πυκνότατο σύννεφο κάλυπτε τά σύμπαντα, διότι ὅλοι πρόκοβαν στό κακό. Εἶχε ναυαγήσει ἡ οἰκουμένη, ὄχι στά νερά ἀλλά στήν ἀσέλγεια. Ἡ σωφροσύνη εἶχε παραμερισθῆ καί ἡ ἀκολασία ἐπιδεικνυόταν. Ἡ ἀρετή καταδιωκόταν καί ἡ κακία καμάρωνε».
 Βυθισμένοι στό σκοτάδι τῆς εἰδωλολατρίας οἱ ἄνθρωποι, «τόν Κτίστη ἔβλεπαν καί τά κτίσματα προσκυνοῦσαν». Μά ἐκεῖ πού τό κακό ἔπαιρνε τίς πιό τραγικές διαστάσεις του ἦταν στήν ἐξαχρείωσι καί αὐτῶν τῶν λειτουργῶν τοῦ Θεοῦ. Ὑπῆρχε μία νοοτροπία συμβιβασμοῦ τῶν ἀσυμβιβάστων. Μία προσπάθεια νά ἱκανοποιήσουν καί τόν Θεό καί τά εἴδωλα. Ἔτσι κατήντησαν "ἱερεῖς τῆς αἰσχύνης". Μέ τό ὄνομα τοῦ Θεοῦ ὡδηγοῦσαν τούς ἀνθρώπους στήν ἀθεΐα. Ἐπαγγελλόμενοι τήν ἀλήθεια κατηύθυναν στήν πλάνη τίς ψυχές.
 Ἀνάμεσα σ᾿ ὅλους αὐτούς ὁ Ἠλίας «κρατοῦσε τό λυχνάρι τῆς ἀρετῆς, τό φῶς τῆς εὐσεβείας». Ἑβραϊκό τ᾿ ὄνομά του, σημαίνει «ὁ Γιαχβέ εἶνε ὁ Θεός μου». Ἀλλά καί ὅπως ἀκούγεται στή δική μας γλῶσσα, στρέφει τή σκέψη μας στόν ἥλιο πού φωτίζει, ζωογονεῖ, θερμαίνει. Βέβαια, ὅπως ἔδειχναν τά πράγματα, «κανέναν δέν ὠφελοῦσε τό φῶς τοῦ προφήτου, διότι ὅλοι κείτονταν σέ ὕπνο βαθύ, αἰχμάλωτοι τῆς ἁμαρτίας». Αὐτό ὅμως δέν πτόησε τόν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ. Δέν τόν παρέσυρε ὁ χείμαρρος τῆς ἀσεβείας. Δέν τόν κατέβαλε ἡ ὁρμή τῆς γενικῆς κρίσεως. «Μονώτατος» αὐτός ἀναδείχθηκε νικητής τοῦ κακοῦ.
 Συγκλονιστική μές στήν ἀπολυτότητά της ἡ νοοτροπία του καθηλώνει ἀλλά καί ἐμπνέει• «Ὅσο ὁ Ἰσραήλ ἐγκαταλείπει τό νόμο σου, Κύριε, τόσο ἐγώ θά τόν φυλάγω. Ὅσο ἐκεῖνοι θά φεύγουν μακριά σου, τόσο ἐγώ θά σέ πλησιάζω. Ὅσο θά σέ περιφρονοῦν, τόσο θά σέ λατρεύω. Ὅσο θά ντρέπωνται νά σέ ὁμολογήσουν, τόσο θά διακηρύττω τήν πίστι στ᾿ ὄνομά σου».
 Ὤ  καί νά ἄνοιγαν τ᾿ αὐτιά τῆς ψυχῆς μας, ἀδελφέ μου! Νά ἄγγιζε τίς χορδές της τό μήνυμα τοῦ ζηλωτοῦ προφήτου! Θά γινόταν τότε ἕνα εὐλογημένο ὁρόσημο γιά ᾿μᾶς ἡ μνήμη του, 20ή Ἰουλίου. Θά ξεκινούσαμε τό πιό ὄμορφο καλοκαίρι τῆς ζωῆς μας, -γιατί ὄχι;- τήν ἀνανεωμένη ἐν Χριστῷ ζωή μας. Μιά ζωή ἀσυμβίβαστη μέ τοῦ κακοῦ τήν τυραννία, διαποτισμένη ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, πυρωμένη ἀπό τόν ἱερό ζῆλο. Στόν αἰῶνα μας, τόν ψυχρό καί ἀδιάφορο, κάνε μας, Κύριε, ζηλωτάς εὐσεβείας! Ἀμήν.
               

Στέργιος Σάκκος