ΔΕΛΤΙΟΝ ΤΥΠΟΥ

Σήμερα, Κυριακή 7 Μαΐου 2017 πλήθος λαού της Θεσσαλονίκης, και όχι μόνον, ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, των Ορθοδόξων Χριστιανικών Σωματείων και της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων, σε μια εκδήλωση ενημερώσεως και διαμαρτυρίας για την κατάσταση στο χώρο της Παιδείας, με θέμα: «Ελληνορθόδοξη Παιδεία ή άθεα γράμματα;». Οι προβληματισμοί όλων ενώθηκαν σε κοινή προσπάθεια εξεύρεσης απαντήσεως, και οι ομιλητές που ακούστηκαν με προσοχή και ενδιαφέρον, συνέβαλαν αποφασιστικά στο να ακτινογραφήσουμε τις ιδιομορφίες και δυσχέρειες του θέματος αυτού και να καταλήξουμε σε σημαντικά συμπεράσματα. Η παρουσία του κόσμου ήταν συγκινητική και μπορούμε να ισχυριστούμε, ότι η συγκέντρωση αυτή ήταν μια επάξια συνέχεια της αντίστοιχης περυσινής εκδήλωσης «Μένουμε Έλληνες και Ορθόδοξοι». Κάθε ηλικίας άτομα προσήλθαν, με έκδηλη την αγωνία για την πορεία που προσπαθούν μερικοί εντελώς ανιστόρητα και αθεμελίωτα να οικοδομήσουν, αποδομώντας αρχές και αξίες μέσα στο θεσμό της Παιδείας.

Η έναρξη της Ημερίδος έγινε με την προσλαλιά του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Ανθίμου, με του οποίου την ευλογία και αμέριστη συμπαράσταση διοργανώθηκε η όλη προσπάθεια. Ο Παναγιώτατος κήρυξε την έναρξη των εργασιών και απηύθυνε λόγους πατρικής αγάπης και ευλογίας, με προβληματισμό και ανησυχία για την πορεία των πραγμάτων στο χώρο της Παιδείας. Ταυτόχρονα υπέδειξε τρόπους και λύσεις για μια δημιουργική παραμονή στα όσα μάθαμε και διδαχθήκαμε από την Εκκλησία και τους Πατέρες, για την αξία της αγωγής και τον τρόπο που την υπηρετούμε στο χώρο των σχολείων.

Στη συνέχεια, ακολούθησε η χορωδία του Δημοτικού των Εκπαιδευτηρίων «Ο Απόστολος Παύλος». Τα μικρά παιδιά συγκίνησαν με την παρουσία και τον ενθουσιασμό τους και έδωσαν χαρμόσυνο τόνο στην ατμόσφαιρα. Κατόπιν ξεκίνησαν οι εισηγήσεις.

Πρώτος ομιλητής, ο Γενικός Γραμματέας της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων, κ. Παναγιώτης Τσαγκάρης, μάχιμος εκπαιδευτικός σε Λύκειο της Μυτιλήνης και βαθύς γνώστης των προβλημάτων που έχουν ανακύψει τα τελευταία χρόνια με τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών. Τόνισε εμφαντικά, ότι «τα νέα Προγράμματα για το μάθημα των Θρησκευτικών αλλοιώνουν ριζικά τον Ορθόδοξο χριστιανικό χαρακτήρα του μαθήματος. Μεταβάλλουν ακόμη, τους θεολογικούς και παιδαγωγικούς σκοπούς του μαθήματος, σε στόχους πολιτικούς και κοινωνικούς, με την επιβολή μιας νέας και άγνωστης στην ορθόδοξη πίστη “εκκοσμικευμένης θεολογίας”». Ο ομιλητής επεσήμανε χαρακτηριστικά, ότι η Παιδεία που οφείλει να προσφέρει το Υπουργείο Παιδείας μέσα από το -καλούμενο σήμερα- μάθημα των Θρησκευτικών στην πολυδοκιμαζομένη πατρίδα μας, δεν μπορεί να είναι άλλη από την ελληνορθόδοξη Παιδεία. «Σ΄ αυτή την Παιδεία, η σύνδεση του σχολείου και του μαθητή με την εκκλησιαστική κοινότητα και ζωή, θεωρείται απαραίτητο στοιχείο για την πνευματική υποδομή των ίδιων των μαθητών αλλά και για την ίδια την υπαρξιακή δομή του ελληνικού πολιτισμού, ο οποίος είναι ανάγκη να διατηρηθεί ως βασικό συστατικό στοιχείο της ταυτότητας και της συνείδησης των Ελλήνων».

Ο κ. Τσαγκάρης κατέληξε συμπερασματικά, λέγοντας, ότι παρά τις μεγάλες δυσχέρειες και τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, «πιστεύουμε ακράδαντα ότι η Εκκλησία και η Ελληνορθόδοξη Παιδεία θα σώσουν και πάλι το Γένος μας, αναδεικνύοντας ήρωες της πίστεως και του έθνους. Διότι, όπως επιγραμματικά αποφαίνεται ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης, «μπορεί ο διάβολος να καταστρέφει, αλλά ο καλός Θεός εργάζεται και δεν θα αφήση να εξαφανισθή το Γένος μας…».

Επόμενη εισηγήτρια, ήταν η καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κα Μαρία Μαντουβάλου, η οποία ξεκίνησε τη δική της παρέμβαση-ομιλία, λέγοντας πως «οι διοργανωτές της Ημερίδας για την Παιδεία εκτοξεύουν προς τον Ελληνικό Λαό και κάθε αρμόδιο το αγωνιώδες διλημματικό ερώτημα: “Ελληνορθόδοξη παιδεία ή άθεα γράμματα;” και αναζητούν απεγνωσμένα καθαρή και αμετάκλητη απάντηση». Και συνέχισε: «Το ερώτημα δεν είναι γέννημα θεωρητικού στοχασμού για ανταλλαγή απόψεων αλλά αδήριτη ανάγκη να διαφυλάξουμε από την καταιγίδα που ξέσπασε τους θησαυρούς μας, που δεν είναι άλλοι από την Ορθοδοξία και την Ελλάδα. Δυστυχώς, όταν οι άλλοι βυσσοδομούσαν τα τελευταία τουλάχιστον τριάντα χρόνια και γρυλίζανε αναμασώντας συνθήματα και πυρπολώντας το σπίτι μας, εμείς κωφεύαμε. Τώρα ήρθε η ώρα να απαντήσουμε στο ερώτημα: Έλληνα Ορθόδοξε «στον αιώνα σου, λέγε, τι βλέπεις;»¹ και η απάντηση, «Βλέπω τους εμπόρους να εισπράττουν σκύβοντας το κέρδος των δικών τους πτωμάτων»². Επεσήμανε την ευθύνη όλων μας λέγοντας: «Για την μέχρι σήμερα αδράνεια δεν υπάρχει δικαιολογία. Ο ευσεβής κυβερνήτης Καποδίστριας είχε διακηρύξει “Τα σχολεία δεν είναι απλώς τόποι προσκτήσεως γνώσεων, αλλά κυρίως φροντιστήρια ηθικής, χριστιανικής και εθνικής αγωγής”, και για τους δασκάλους τόνιζε ότι πρέπει να είναι φιλόθρησκοι. Προηγήθηκε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, που οι προφητείες του βγαίνουν σήμερα αληθινές. Ολοκλήρωσε δε την εισήγησή της με την πεποίθηση, πως «σήμερα διατρανώνουμε μαζί με τον ποιητή την Πίστη μας, ότι “Μνήμη του λαού μου σε λένε Πίνδο και σε λένε Άθω„³. Και θυμόμαστε τον άξιο ιεράρχη, μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο που ό,τι βλέπουμε σήμερα με αποτροπιασμό να συμβαίνει στην παιδεία, το είχε προεξαγγείλει, ως προφήτης, μια εικοσαετία πριν. «Σήμερα, όμως, που “να έγιναν ξάφνου τα λεμόνια πικρολέμονα„⁴ εδώ, από τη Θεσσαλονίκη διασαλπίζεται το σωτήριο «ο καθείς και τα όπλα του»⁵ και η βεβαιότητα «ό,τι σώσεις μες στην αστραπή καθαρό στον αιώνα θα διαρκέσει»⁶.

Τέλος, ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος στην ομιλία του επεσήμανε: «Είναι σημαντικό να δούμε τη σημερινή παιδεία μέσα από το χθες. Να δούμε αν καλλιεργήθηκε περισσότερο ή υποτιμήθηκε βαναυσότερα. Η Παιδεία στον τόπο μας έχει τελειώσει. Το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα δεν υπηρετεί την παιδεία, υπηρετεί την παραγωγή, διαστρέφει την προσωπικότητα του μαθητή και τον αντιμετωπίζει, όχι ως προσωπικότητα, αλλά σαν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Το μοναδικό κριτήριο των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων: ο τρόπος της εισόδου στις Ανώτατες Σχολές». «Οι μαθητές απορρίπτουν το σχολείο: Γιατί δεν τούς αγγίζει, δεν ασχολείται με τα προβλήματα τους, δεν καλλιεργεί την προσωπικότητα τους, αλλά τούς οδηγεί στον ανταγωνισμό και υπονομεύει την επικοινωνία και την μεταξύ τους φιλία». «Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού πού προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε είναι μια ακόμη ένδειξη της παρακμής της Παιδείας μας και της αποτυχίας του παιδευτικού ρόλου του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος. Επιβεβαιώνει ότι το εκπαιδευτικό σύστημα δεν ασχολείται με τον μαθητή». «Ο λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου: "Ποιήσατε δικαιοσύνης ὅπλον καί μή θανάτου τήν παίδευσιν…" είναι ο πιο καίριος λόγος πού ακούστηκε για την Παιδεία. Είναι το μέτρο αξιολόγησης της Παιδείας». «Ένας άλλος συγκλονιστικός λόγος: “Πᾶσά τε ἐπιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης καὶ τῆς ἄλλης ἀρετῆς πανουργία, οὐ σοφία φαίνεται„⁷ των αρχαίων προγόνων μας, έρχεται να επιβεβαιώσει τα ανωτέρω, αλλά και να ερμηνεύσει το κατάντημα της πατρίδας μας σήμερα. Η πατρίδα μας σήμερα καταστράφηκε από αυτούς που έχουν τη γνώση, την επιστήμη, αλλά που δεν έχουν ΑΡΕΤΗ. Ο σκοπός μιας αληθινής Παιδείας, μιας Παιδείας που είναι όπλο δικαιοσύνης, είναι: η αποκάλυψη της φύσης των όντων, η φανέρωση του ανθρώπινου προσώπου, η αποκάλυψη του νοήματος της ζωής, ἡ πνευματική καλλιέργεια του ανθρώπου, δηλαδή η καλλιέργεια των αρετών, ἡ πορεία προς την ολοκλήρωση προς τη θέωση. Η Παιδεία, λοιπόν, είναι όπλο δικαιοσύνης ή μήπως όπλο θανάτου; Οδηγεί προς την αλήθεια και τη ζωή; Οι ίδιες οι στατιστικές της Πολιτείας, τα λόγια των ίδιων των παιδιών, το πλήθος των νέων ανθρώπων που καταφεύγουν στις εξαρτήσεις, φανερώνουν ότι η σημερινή Παιδεία είναι «όπλο θανάτου». «Όπλο θανάτου» η Παιδεία! Σκληρός ο λόγος… Δεν είναι όμως άδικος … Είναι αληθινός!». Και ο Σεβασμιώτατος, κατέληξε λέγοντας: «Ονειρεύομαι ένα σχολείο που να έχει κέντρο το πρόσωπο του μαθητή και όχι το μυαλό του, να του αποκαλύπτει την αλήθεια για το Θεό, τον άνθρωπο και τον κόσμο. Να του φανερώνει το μυστήριο του ανθρώπου. Να τον βοηθά να προβληματίζεται. Να προσπαθεί να τον ακούσει. Να έχει την τόλμη και το ρεαλισμό να του εξηγήσει αυτό που ούτε οι άθεοι δεν μπορούν να αρνηθούν, ότι δηλαδή ο άνθρωπος χωρίς Θεό είναι ένα σκουπίδι και σε σκουπίδι καταλήγει. Αλλά μαζί με το Θεό γίνεται κατά χάριν θεός. Ονειρεύομαι μια Παιδεία για τη ζωή, μια παιδεία που να προσφέρει ζωή και όχι θάνατο!».

Η Εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την έγκριση Ψηφίσματος, τις ευχαριστίες προς τους συμμετέχοντες και τους συντελεστές της και τον Εθνικό Ύμνο, που έψαλλαν όλοι οι παριστάμενοι.

Η ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

.....................................

1. Οδ. Ελύτη, «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ» Τα Πάθη, Ανάγνωσμα έκτο, Προφητικόν.

2. Οδ. Ελύτη, «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ», ο.π.

3. Οδ. Ελύτη, «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ» Τα Πάθη, Ανάγνωσμα δεύτερο, Ε΄.

4. Κώστα Μόντη, «Κλειστές Πόρτες»

5. Οδ. Ελύτη, «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ» Τα Πάθη, Α΄

6. Οδ. Ελύτη, «ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ» μέρος Β΄

7. Πλάτων, Μενέξενος, 347a

 ΔΕΙΤΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΗΜΕΡΙΔΑ

https://www.youtube.com/watch?v=PIg1Nc3BIaA

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ

https://www.youtube.com/watch?v=DAGQOMmbzFQ       

   Τήν Κυριακή τῶν Μυροφόρων (30 Ἀπριλίου) τελέσθηκε τό Μνημόσυνο τοῦ μακαριστοῦ διδασκάλου τῆς Ἀδελφότητός μας ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΣΑΚΚΟΥ στόν Ἱερό Ναό τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος, στό ἱεραποστολικό κέντρο τῆς Ἀδελφότητος «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΛΠΙΣ», στό Φίλυρο Θεσσαλονίκης.

   Τήν ἴδια μέρα τό ἀπόγευμα καί ὥρα 6:30 πραγματοποιήθηκε ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ στήν αἴθουσα «ΑΠΟΛΥΤΡΩΣΙΣ», Πέλοπος 7, Θεσσαλονίκη.

 ΓΙΑ ΝΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΤΕ ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

 Στό πρόσωπο τοῦ Γρηγορίου Ε΄ ἐξ ἀρ­χῆς τό ἔθνος εἶχε στηρίξει πολλές ἐλ­πίδες. Ἀτένιζε πρός αὐτόν μέ ἐμπιστο­σύνη στήν ἀρετή του, μέ πεποίθηση στήν παιδεία του καί ἐλπίδα στό ἀκέραιο τοῦ χαρακτήρα του, στόν πατριωτισμό του καί στή δραστηριότητα πού εἶχε ἤδη δοκι­μαστεῖ. Γι’ αὐτό τόν κάλεσε στόν πατρι­αρχικό θρόνο τῆς Κωνσταντινουπό­λε­ως, ὅπου θά στηνόταν ὁ σταυρός του. Ὁ θρόνος τοῦ Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου ἄ­νοιγε στόν Γρηγόριο Ε´ τίς ἀγκάλες τῆς τιμῆς καί τῆς δόξας, ἀλλά συνάμα καί τήν ὁδό τοῦ μαρτυρίου.

 Ὁ Γρηγόριος ἦρθε στήν Κωνσταντινούπολη μέ στόχο τήν ἀνάπλαση τοῦ κλήρου καί τοῦ λαοῦ. Ἦρθε σάν ἔμπειρος γιατρός γιά νά θεραπεύσει τά τραύματα τοῦ ἔθνους. Καί τό ἐπέτυχε.
 Τά πολεμικά γεγονότα τῆς Μολδο­βλα­χίας κυριολεκτικά ἀναστάτωσαν τήν τουρκική ἐξουσία. Κατέπληξαν τόν ἀνύποπτο μοχθηρό σουλτάνο Μαχμούτ, ὁ ὁποῖος ἄρχισε νά ἐνεργεῖ ὑπό τό κράτος τοῦ αἰφνιδιασμοῦ καί τῆς ἀγανακτήσεως μέ σπουδή καί μίσος ἐναντίον ὅλων. Φυσικά καί ἐναντίον τοῦ πατριάρχη. Ἦταν τόσο ἔντονες, πιεστικές καί ἀπειλητικές οἱ ἐπείγουσες σουλτανικές διαταγές, ὥστε ἀναγκάσθηκε ἡ Ἐκκλησία νά προβεῖ στόν ἀφορισμό τῶν ἐπαναστατῶν. Διαφορετικά θά ἀκολουθοῦσε γενική σφαγή τῶν ἀμάχων καί ἐκθεμελίωση τῶν Πατριαρχείων ἀπό τόν μαινό­μενο τουρκικό ὄχλο.
 Ἄδικα κατηγορεῖται ὁ ἱερομάρτυς καί ἐθνομάρτυς πατριάρχης γιά τήν ἔκ­δοση τοῦ ἀφορισμοῦ τῆς ἐπανάστασης στήν Μολδοβλαχία τό 1821. Οἱ ἐπικριτές του λησμονοῦν ὅτι:
1) Ὁ πατριάρχης ἦταν μέν ὁ πνευματικός ἡγέτης τῶν Ὀρθοδόξων, ἀλλά ἦ­ταν καί ἕνας ὑπάλληλος τῆς Πύλης, κατά κάποιον τρόπο ὑπουργός τῶν ἐξωτερι­κῶν τῶν ὑποδούλων, πού λογοδοτοῦσε στόν σουλτάνο. Ὡς ἀντιπρόσωπος τοῦ Χριστοῦ δέν ἔπρεπε νά ὑπογράψει κείμενο στό ὁ­ποῖο δέν πίστευε. Ἀλλά ὡς ἀρχηγός ἑνός ἔθνους πού κινδύνευε ὄ­φειλε νά κάνει πολιτικό ἑλιγμό καί νά στέρξει σέ μέτρο, τό ὁποῖο ἔστω καί προσωρινά ἔσωζε ἀπό τή σφαγή. Τό ἴδιο τό κείμενο κραυγάζει ὅτι εἶναι προϊόν βίας και ἔσχατης ἀνάγ­κης.
2) Ὁ ἀφορισμός δέν ἦταν ἐπινόημα τοῦ πατριάρχη καί τῆς Συνόδου, ἀλλά τῆς Ὑψηλῆς Πύλης. Τό ἐπιμαρτυρεῖ ἕνα ἔγ­γραφο τῆς Ὑψηλῆς Πύλης πρός τόν ρῶσο πρεσβευτή Στρογανώφ τόν Ἰούνιο τοῦ 1821, κατά τό ὁποῖο «ἡ Ὑψηλή Πύλη εἶχε τό δικαίωμα καί τήν δύναμιν νά ἐξ­ολο­θρεύσῃ πᾶν τό ἑλληνικόν ἔθνος, ἀλλ’  ἀν­τί τούτου, μακροθύμως φερομένη, διέτα­ξε τόν πατριάρχην ἵνα καταπνίξῃ τήν ἐ­πα­νάστασιν διά τοῦ ἀφορισμοῦ».
3) Μέ τήν ἔκδοση καί ἀποστολή τοῦ ἀφορισμοῦ ἀποσοβήθηκε ἡ ἀπειλούμενη γενική σφαγή τῶν Ὀρθοδόξων. Τό δί­λημ­μα ἦταν ἀδυσώπητο γιά τόν Γρηγό­ρι­ο: Ἤ θά ἐξέδιδε τόν ἀφορισμό γιά νά ρίξει στά­χτη στά καχύποπτα μάτια τοῦ σουλτάνου ἤ δέν θά ἀφόριζε, ὁπότε ὁ ἑλ­ληνικός κό­σμος θά ἦταν καταδικασμένος στήν ἀπώ­λεια. Κάθε ἄλλη ἀπόφαση θά ἦταν παράλογη, ἄστοχη καί μή ρεαλι­στι­κή.
4) Στήν οὐσία τό μέτρο τοῦ ἀφο­ρι­σμοῦ δέν εἶχε βάση. Ὁ ἀφορισμός εἶναι τό ἰσχυρότερο πνευματικό ὅπλο τῆς Ἐκ­κλη­σίας μέ τό ὁποῖο ἐκβάλλεται ἀπό τή μάν­δρα τοῦ Χριστοῦ ὅποιος καταπατᾶ τήν πίστη καί τήν ἠθική τοῦ Εὐαγγελίου. Ἀλ­λά ἡ Πύλη ἀπαιτοῦσε πολλές φορές τήν ἔκδοση ἀφορισμοῦ γιά πο­λι­τική ἐκ­με­τάλ­λευση. Καί ὁπωσδήποτε ἔ­χει κάτι τό τρα­γελαφικό ὁ ἀφορισμός κατά τῶν ὑ­περ­- μάχων τῆς πίστεως ὥστε νά εὐνο­η­θοῦν οἱ ἐχθροί τῆς πίστεως.
5) Ὁ πατριάρχης πίστευε ὅτι οἱ Ἕλ­ληνες θά κατανοοῦσαν τή θέση του καί θά καταλάβαιναν ὅτι ὁ ἀφορισμός δέν εἶ­ναι ἔκφραση τῆς πατριαρχικῆς βού­λη­σης. Γι’ αὐτό καί ὁ ἀφορισμός δέν εἶχε δυσ­μενῆ ἐπίδραση στήν Πελοπόννησο, ἀπό ὅ­που καί καταγόταν ὁ πατριάρχης. Οἱ ἴ­διοι οἱ ἀ­φοριζόμενοι τόν θεώρησαν ἄ­γραφο χαρ­τί.
6) Ὁ ἴδιος ὁ σουλτάνος ποτέ δέν πί­στεψε ὅτι ὁ ἀφορισμός ἐξέφραζε τίς πε­ποιθήσεις τῶν συντακτῶν του. Θεωροῦσε τόν πατριάρχη συνυπεύθυνο γιά τήν Ἐπανάσταση. Γι’ αὐτό καί στή θα­νατική του καταδίκη (γιαφτά) ἔγραψε ὅτι ὁ πα­τριάρχης συμμετεῖχε κρυφά ὡς ἀρχηγός τῆς Ἐπανάστασης. Γράφει σχε­τι­κά καί ὁ Πουκεβίλ: «Ὁ Γρηγόριος εἶχε ἀναθεμα­τίσει τούς αὐτουργούς τῆς ἐπα­νάστασης, χωρίς νά ἀφοπλίσει καί τήν τυραννία, ἥ­τις ἐθεώρησε τά πατριαρχεῖα ὡς ταμεῖ­ον καί ὁπλοστάσιον, ἐξ ὧν θά ἐξώρμων πρός ἀνατροπήν τῆς Πύλης. Τό ράπισμα κατη­νέχθη, τό δέ πλῆθος ἐδέ­χθη τήν συ­κο­φαν­τίαν ταύτην καί οἱ Γε­νίτσαροι ἐ­πέρ­ριψαν κατά τῆς Ἐκκκλη­σίας τό πῦρ καί τόν σίδηρον». Ἔτσι προ­ετοίμαζε ὁ σουλ­τάνος τό θύμα του γιά τή μεγάλη θυσία.
7) Ὁ πατριωτισμός τοῦ Γρηγορίου Ε΄, ἑνός ἀνθρώπου ὁ ὁποῖος ἀνάλωσε τόν ἑαυτό του στήν ὑπόθεση τῆς ἀνά­στα­σης τοῦ Γένους, πού συμβούλευε τά πρέ­πον­τα ὡς ἔμπειρος καί βαθύς πολιτικός γνώ­στης πραγμάτων καί γεγονότων, καί γνώ­ριζε τά πάντα μέχρι καί τίς λεπτο­μέ­ρειες, εἶναι ἀδιαμφισβήτητος. Σύγχρονοί του (Μ. Οἰκονόμου, Ν. Σπηλιάδης) τόν πα­ρουσιάζουν ὡς προσωπικότητα μέ φι­λο­πατρία, πνεῦμα αὐτοθυσίας καί πολι­­τική εὐθυκρισία.
8) Ὁ ἀφορισμός ἐκδόθηκε ὄχι γιά νά ἀσφαλιστοῦν ἡ ζωή καί τά προνόμια τῶν συντακτῶν του ἀλλά, ὅπως προανα­φέρ­θηκε, γιά ν’ ἀποτραπεῖ ὁ γενικός κίν­δυ­νος σφα­γῆς τῶν Ὀρθοδόξων.
Καί ἡ θυσία δέν ἄργησε νά προσ­φερ­θεῖ. Ἦταν πρωί, ἀνήμερα τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα, ὅταν χωρίς ἀπολογία καί μάρτυρες, ἀπήγαγαν τόν Γρηγόριο καί μετά ἀπό ταλαιπωρία καί χλευασμούς τόν ἀπηγχόνησαν στή μεσαία πύλη τοῦ Πατριαρχείου ὡς «πρωτόλειο» σφάγιο τῆς Ἐπανάστασης. Τό σκήνωμά του ρί­χθηκε στή θάλασσα δεμένο μέ δύο ὀγκό­λιθους, μά ἐπίμονα αὐτή ἀρνιόταν νά τό δεχθεῖ στά βάθη της καί ἔτσι ἐπανῆλθε στήν ἐπιφάνεια. Τελικά τό περι­συνέλεξε ὁ πλοίαρχος Νικόλαος Σκλάβος, ὁ ὁποῖος τό μετέφερε στήν Ὀδησσό, ὅπου ἐτάφη μέ βασιλικές τιμές.
 Ὁ Γρηγόριος Ε΄ μπορεῖ νά μήν ἀξι­ώθηκε νά τοῦ κλείσουν τά μάτια οἱ ἔμπι­στοι καί φίλοι. Μπορεῖ νά μή συν­τρόφευσε τό σκῆνος του ὁ κλαυθμός ὅσων ἀληθινά πονοῦσαν. Μπορεῖ ἀντί γιά στρῶμα νά εἶχε τόν τραχύ βρόχο∙ ἀν­τί γιά σάβανο λευκό τίς ἀκαθαρσίες τῶν δρόμων τοῦ Φαναρίου∙ ἀντί γιά κηδεία σεμνή τήν ἀ­χρεία τῶν Ἑβραίων πομπή∙ ἀντί γιά τάφο ἐ­λα­φρό τά κύματα τῆς θάλασσας. Ἀλλά στή συν­είδηση τοῦ λαοῦ ἀνυψώθηκε καί τιμήθηκε ὅσον ὀλίγοι. Τό ἔθνος, πού διαισθάνεται καί δια­κρί­νει ποιοί εἶναι οἱ ἐθνοσωτῆρες καί ποιοί οἱ ὀ­λετῆ­ρες, ποιοί οἱ ἐθνοπατέρες καί ποιοί οἱ ἐ­­­θνο­κτόνοι, τόν ἔκανε φλάμπουρο, τραγούδι καί θούριό του. Τόν ἔκανε σύμ­βολο καί ἱερό σάλπισμα.
 Γι’ αὐτό μέ κατάνυξη μπρός στό τίμιο λεί­ψανό του ὑψώνει τή φωνή μαζί μέ τόν Βα­λα­ω­ρίτη:

Τό λείψανό σου τό φτωχό, τό ποδο­πα­τημένο,
τ’ ἀνάστησε ἡ ἀγάπη μας κι ἐδῶ μαρ­μαρωμένο
θά στέκει ὁλόρθο, ἀκλόνητο κι αἰ­ώ­νιο θέ νά ζήσει
νά ᾽ναι φοβέρα ἀδιάκοπη σ’ Ἀνατολή καί Δύση.

Α. Κάρπου

   Πλησιάζει ἡ μέρα τῆς μεγάλης γιορτῆς τοῦ ἔθνους καί τῆς χριστιανοσύνης. Ξημερώνει ἡ 25η Μαρτίου, πού χρόνια τώρα γεμίζει μέ χαρά καί ἐνθουσιασμό τήν καρδιά μας. Γιορτάζουμε ὡς χριστιανοί καί ὡς Ἕλληνες τό διπλό θαῦμα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί τῆς ἐθνικῆς μας παλιγγενεσίας. Γεγονότα καί τά δύο θαυμαστά, ἀπό αὐτά πού ἅπαξ συμβαίνουν στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας, χαράσσουν βαθιά τή μνήμη καί τήν καρδιά μας καί μέλλουν νά ἐπηρεάζουν ὅλες τίς γενιές πού ἀκολουθοῦν.
   Ἰδιαίτερα ὅμως ἡ 25η Μαρτίου ἔχει πολλά νά πεῖ στά παιδιά τῆς σχολικῆς ἡλικίας, ἀκριβῶς τή στιγμή πού πλάθεται ἡ προσωπικότητά τους καί πού δομεῖται ἡ ὅλη τους πνευματική συγκρότηση. Ἐνῶ, λοιπόν, θά περίμενε κανείς νά εἶναι πυρετώδης ὁ ρυθμός τῆς προετοιμασίας τῆς γιορτῆς, δέν παρατηρεῖται καμία κίνηση, πού νά θυμίζει πώς κάτι συμβαίνει στόν σχολικό χῶρο. Μή τάχα οἱ προεργασίες γίνονται ἀθόρυβα καί μᾶς ἑτοιμάζουν κάποια ἔκπληξη; Θά ᾿ταν, ἀλήθεια, εὐχῆς ἔργο κάτι τέτοιο, μά ἡ ἐμπειρία τῶν τελευταίων χρόνων δέν προϋποθέτει τέτοιες ἀναπάντεχες προσμονές. Ἄλλοι ἥρωες, πού καθιερώθηκαν βίαια καί μετά ἀπό ἐπίπονες προβολές τους στά μέσα μαζικῆς ἐνημερώσεως, διεκδικοῦν τίς καρδιές τῶν παιδιῶν. Μέ τά τραγικά κατορθώματά τους καθηλώνουν τά βλέμματα τῶν ἀθώων παιδιῶν, πού δέν ἔχουν ὡστόσο τή δυνατότητα νά ὑποψιαστοῦν τό ὕπουλο παιχνίδι τῶν μεγάλων, οἱ ὁποῖοι γενναιόδωρα τούς προσφέρουν ἐπικίνδυνα θεάματα.
   Καί καλά οἱ μαθητές. Οἱ δάσκαλοι ὅμως τί κάνουν, ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει; Εὔλογο εἶναι νά καταβάλλουν πιό ἐντατικές προσπάθειες, γιά νά ἀποσπάσουν τήν προσοχή τῶν παιδιῶν πρός τίς μορφές ἐκεῖνες πού εἶχαν τάξει στή ζωή τους σκοπό νά ὑπηρετήσουν τήν πίστη καί τήν πατρίδα. Καί ἐδῶ ὅμως ὑπάρχει μιά δικαιολογία λογικοφανής καί πολύ ἐπίκαιρη, πού ἀπαλλάσσει τούς ἐκπαιδευτικούς τῶν ὑποχρεώσεών τους. Ὑπάρχουν τόσα ἄλυτα προβλήματα στόν κλάδο καί εἶναι ἐξ ἴσου πατριωτισμός νά ἐπιδίδεσαι μέ ζῆλο στήν ἐπίλυση τῶν καυτῶν συνδικαλιστικῶν ζητημάτων. Ἐξ ἄλλου, οἱ παρελάσεις, τά πατριωτικά σκέτς, τά ποιήματα κτλ. δέν εἶναι πάντα ἀποδείξεις τιμῆς πρός τούς ἑορταζομένους, ἰσχυρίζονται· καί πίσω ἀπό αὐτά τά ἐπιχειρήματα διακρίνει κανείς ὁλοκάθαρα τήν ἐπιθυμία τους γιά καταστολή τοῦ πατριωτικοῦ ἐνθουσιασμοῦ ἐν ὀνόματι τοῦ διεθνισμοῦ.
   Θά ᾿ταν ὅμως ἀχαριστία νά μιλᾶ κανείς γιά γενικότητες, διότι, δόξα τῷ Θεῷ, ὑπάρχουν οἱ ἐκπαιδευτικοί ἐκεῖνοι πού μοχθοῦν νά μεταδώσουν στίς ψυχές τῶν παιδιῶν τους αὐτό πού οἱ ἴδιοι ζοῦν καί πού ἀσφαλίζουν τή γνησιότητά του στήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας καί στήν ἱστορία τοῦ ἔθνους. Εἶναι ἀρκετές οἱ ἐλπιδοφόρες περιπτώσεις τῶν δασκάλων πού ζωντανεύουν στίς καρδιές τῶν μαθητῶν τους γεγονότα πού σημάδεψαν τά χρονικά τῆς ἀνθρωπότητας. Αὐτοί συνεχίζουν μέσα σέ δύσκολους καιρούς τόν ἀγώνα τοῦ ’21 γιά ἐθνική ἀνεξαρτησία, ἐξασφαλίζοντας στά ἑλληνόπουλα τήν ἀτομική τους ἀπελευθέρωση ἀπό δεσμά ὕπουλα καί καταλυτικά.

Δ. Τοσουνίδου

   Ἡ ἐπανάσταση τῆς 25ης Μαρτίου 1821 εἶναι ἀπό τά σπουδαιότερα γεγονότα τῆς νεώτερης ἑλληνικῆς Ἱστορίας. Μετά ἀπό 400 χρόνια σκλαβιᾶς ἀνακηρύσσεται «ἐνώπιον Θεοῦ καί ἀνθρώπων» τό νέο ἑλληνικό Κράτος.
   Κι ἐνῶ ἀπό ὅλους ἀναγνωρίζεται ἡ σημασία καί ἡ ἀξία τῆς ἐπαναστάσεως τοῦ ’21, ὑπάρχει ὅμως διαφωνία ὡς πρός τούς λόγους γιά τούς ὁποίους πολέμησαν οἱ Ἕλληνες. Ἔτσι, ἀκούστηκε καί γράφτηκε στίς μέρες μας ὅτι το ’21 δέν ξεσηκώθηκαν οἱ Ἕλληνες ἐναντίον τῶν Τούρκων, ἀλλά οἱ φτωχοί ἐναντίον τῶν πλουσίων, οἱ ἀγροτολαϊκές μάζες ἐνάντια τῶν κοτζαμπάσηδων καί τοῦ ἀνωτέρου κλήρου, ἡ ἐπανάσταση τοῦ ’21 ἦταν ἕνας ταξικός ἀγώνας. Τό πόσο, ὅμως, ἀνιστόρητη καί ἄδικη εἶναι αὐτή ἡ ὑπόθεση τό ἀποδεικνύουν τά γεγονότα καί τά κείμενα τῶν πρωταγωνιστῶν τοῦ ἀγώνα.
   Ἕνα μικρό ἀνθολόγιο ἀπό κείμενα τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ ’21 θά μᾶς δώσει ἀκριβῶς τούς λόγους γιά τούς ὁποίους πολέμησαν, ἀλλά καί τήν αἰτία «τοῦ θαύματος», ὅπως χαρακτηρίστηκε ὁ ἀγώνας του ’21.
«Ὅποιος λοιπόν εἶναι καλός
κι ὀρθόδοξος χριστιανός
μέ τ' ἄρματα στό χέρι,
ἄς δράμη σάν ξεφτέρι
τό Γένος του νά σώση
μέ χαρά, μπρέ παιδιά.
Σταυρός, ἡ πίστις καί ἡ καρδιά
ντουφέκια καί καλά σπαθιά
γκρεμίζουν τυραννίαν
τιμοῦν ἐλευθερίαν
ὁπ’ ἔδωκε ὁ πλάστης
στό ντουνιά, μπρέ παιδιά».
             Ρήγας Φεραῖος

«Ἡ πρώτη βάσις τοῦ ἱεροῦ κινήματός μας εἶναι πίστις καί πατρίς, αὐτά ἐκηρύξαμεν, αὐτά καί τώρα κηρύττομεν».

23 Μαΐου 1821, Γεώργ. Κατακουζηνός.

«Ἀδελφοί Ἕλληνες, ἔπειτα ἀπό τετρακοσίων χρόνων σκληράν σκλαβιάν, ὁ Θεός εὐσπλαχνισθείς ἀπεφάσισε νά μᾶς δώση τήν ἐλευθερίαν, καθώς τήν ἐχαίροντο μιάν φοράν οἱ προπάτορές μας, πλήν διά νά τήν ἀπολαύσωμεν πρέπει νά ἀποφασίσωμεν ν’ ἀποθάνωμεν μέ τά ὅπλα εἰς τάς χεῖρας. Ἡμεῖς ὡς τόσον θέλομεν ἀπολαύσει τά δύο μεγαλύτερα καλά, τόν παράδεισον καί τήν αἰώνιον μνήμην τῶν μεταγενεστέρων, ἐπειδή διά τόν σταυρόν καί τήν ἐλευθερίαν ἀποθνήσκομεν».

Ἀθανάσιος Διάκος

«Ὅτι τότε οἱ Ἕλληνες ὁρκίστηκαν νά δουλέψουν διά θρησκεία καί πατρίδα καί δέν τούς κόλλαγε μολύβι, οὔτε σπαθί».

Στρατ. Μακρυγιάννης, Ἀπομνημονεύματα

«Εἶναι καιρός νά ἀποτινάξωμεν τόν ἀφόρητον τοῦτον ζυγόν, νά ἐλευθερώσωμεν τήν πατρίδα, νά κρημνίσωμεν ἀπό τά ὕψη τήν ἡμισέληνον, διά νά ὑψώσωμεν τό σημεῖον δι’ οὗ πάντοτε νικῶμεν, λέγω τόν Σταυρόν, καί οὕτω νά ἐκδικήσωμεν τήν Πατρίδα καί τήν ὀρθόδοξον ἡμῶν πίστιν ἀπό τήν ἀσεβῆ τῶν ἀσεβῶν καταφρόνησιν».

Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης

«Πάψε νά γελιέσαι, Ἀλῆ· εἶδα τόν σταυρό στίς σημαῖες τῶν χριστιανῶν· πολεμᾶνε γιά τή θρησκεία τους καί γιά τήν πατρίδα».

Ταχήρ Ἀμπάζ, Τοῦρκος

«Αἱ σημαῖαι ἡμῶν φέρουσιν ἕναν σταυρόν καί ἕναν στέφανον ἐκ δάφνης. Ἐλευθερία! Θρησκεία! Πατρίς! Ἰδού τό ἔμβλημα ἡμῶν. Ἡ εἰρήνη ἔστω μεθ’ ὑμῶν, ἀδελφοί».

28 Ἰουνίου 1821, Μᾶρκος Βότσαρης

«Ὅσοι αὐτόχθονες κάτοικοι τῆς ἐπικρατείας τῆς Ἑλλάδος πιστεύουσιν εἰς Χριστόν, εἰσίν Ἕλληνες καί ἀπολαμβάνουσιν, ἄνευ τινός διαφορᾶς, ὅλων τῶν πολιτικῶν δικαιωμάτων».

Β΄ Ἐθνοσυνέλευσι στό Ἄστρος

«Καί τότε οἱ στρατιῶτες, ἀφοῦ σταυροκοπήθηκαν, ξεκίνησαν… Γαλάζιες οἱ σημαῖες μέ τόν λευκό σταυρό, ἀσπροντυμένοι οἱ στρατιῶτες… Νά βλέπεις αὐτούς τούς κακόμοιρους Ἕλληνες, πολλούς ξυπόλυτους, χωρίς ψωμί ἤ μέ ψωμί πού δέν τρωγόταν, νά σκαρφαλώνουν στίς πλαγιές, νά κατρακυλοῦν στίς κοιλάδες, νά ρίχνονται πάνω στόν τυραννικό εἰσβολέα, πολεμώντας γιά τήν ὑπεράσπιση τῆς πατρίδας τους, ἦταν κάτι πού συγκλόνιζε».

George Jarvis, Ἀμερικανός περιηγητής

«Τά σημειώνω κι ἐγώ ἐδῶ, ἴσως ἐσεῖς οἱ μεταγενέστεροι, σάν ἰδῆτε τήν ἀρετή μας, θά εἶστε εἰλικρινώτεροι διά τήν πατρίδα. Γλυκώτερον πράμα δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τήν πατρίδα καί θρησκεία. Ὅταν δι’ αὐτά τόν ἄνθρωπο δέν τόν τύπτη ἡ συνείδησί του, ἀλλά τά δουλεύη ὡς τίμιος καί τά προσκυνῆ, εἶναι ὁ πλέον εὐτυχής καί πλέον πλούσιος».

Στρατηγός Μακρυγιάννης

«Τό ἑλληνικόν ἔθνος εἰς τήν ἱεράν του θρησκείαν ὀφείλει τόν χαρακτῆρα του, τά ἤθη του, τά ἔθιμά του, τήν ὡραιοτάτην γλῶσσαν του, τήν προγονικήν του εὔκλειαν καί τό λαμπρόν ὄνομά του. Εἰς τήν ἱεράν του θρησκείαν ὀφείλει τάς σημερινάς ἀριστείας του, τήν ἀνεξαρτησίαν καί πολιτικήν του ὕπαρξιν, διότι μέγας ὁ Θεός τῶν χριστιανῶν, ὅστις ὑπερασπίζεται τά δίκαιά των καί τήν ἁγίαν του Ἐκκλησίαν καί συμμάχεται μετ’ αὐτῶν κατά τῆς ἀνομίας καί ἀσέβειας».

Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης

«Ὁ ἐφημέριος τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος ἱερεύς Παπαπαναγιώτης Μπουγάτσας ἐκ Μποχωρίου, ἀπό τῆς ἐνάρξεως τῆς πολιορκίας καί ἅμα ὡς ἤρχισεν ὁ κανονιοβολισμός καί τό τουφέκι, μετέβαινεν εἰς τήν Ἐκκλησίαν του, ἐλάμβανεν εἰς χεῖρας του τά ἄχραντα μυστήρια καί ἀσκεπής, μέ τόν φανόν του, ὑπό τήν βροχήν τῶν σφαιρῶν περιήρχετο ἀπό προμαχῶνος εἰς προμαχῶνα καί ἐκοινώνει τούς ψυχορραγοῦντας, παρηγορῶν αὐτούς διά λόγων καταλλήλων καί ἐμψυχῶν τούς μαχομένους διά τοῦ παραδείγματός του. Τήν μετ’ ἀληθοῦς αὐταπαρνήσεως ἐκπλήρωσιν τοῦ ἱεροῦ τούτου καθήκοντος, οὐδεμίαν ἡμέραν παρέλειψεν».

Νικόλαος Μακρῆς

Ὅταν ἔτσι ὁμιλοῦν οἱ ἥρωες καί πρωταγωνιστές, ἐμεῖς δέν ἔχουμε νά προσθέσουμε κάτι ἄλλο. Ὅσο κι ἄν θέλουν μερικοί νά παραχαράξουν τό νόημα τοῦ ἀγώνα καί νά τό περιορίσουν στά στενά πλαίσια τοῦ ἱστορικοῦ ὑλισμοῦ, δέν θά τό κατορθώσουν. Οὔτε θά μπορέσουν νά σβήσουν τήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας καί τῶν ἀνθρώπων της, τῆς Ἑλληνοσώτειρας Ἐκκλησίας. Πάντα θά ἠχοῦν τά λόγια τοῦ Κολοκοτρώνη: «Ἐμεῖς, ὅταν πιάσαμε τά ἄρματα, εἴπαμε πρῶτα ὑπέρ πίστεως καί μετά ὑπέρ πατρίδος».

Ἰάφεθ
Ἀπολύτρωσις 43 (1988) 47-48.

   Ὑπάρχει παρεξήγηση γιά τό τί εἶναι ὑπαρξιακά οἱ χριστιανοί. Ἀνέκαθεν διαδίδονται ποικίλες πλάνες καί συκοφαντίες γιά «τό γένος τῶν χριστιανῶν». Συχνά καί οἱ ἴδιοι οἱ χριστιανοί ἀγνοοῦν τήν πραγματική ὀντότητά τους, δέν συνειδητοποιοῦν τήν οἰκοδομούμενη χριστιανική ὑπόστασή τους. Ἡ πλάνη, ἡ συκοφαντία καί ἡ ἄγνοια γιά τήν ὑπαρξιακή δομή τῶν χριστιανῶν, ἀσφαλῶς εἶναι στήν κυριολεξία σατανικά κατορθώματα, πού νωθραίνουν, ἀποπροσανατολίζουν τούς χριστιανούς καί κρατοῦν ἑκατομμύρια ἀνθρώπους μακριά ἀπό τή χριστιανοποίηση. Διότι, δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει λογικός ἄνθρωπος πού νά γνωρίζει σωστά τήν οὐσία τῆς χριστιανικότητος καί νά μή λαχταρᾶ, νά μή σπεύδει μέ κάθε θυσία νά γίνει χριστιανός. Γι’ αὐτό, οἱ χριστιανοί πού συνειδητοποιοῦν τή χριστιανική ὕπαρξή τους, σέ ὅλες τίς ἐποχές, αἰσθάνονται ἀνάγκη καί χρέος «νά μαθητεύσουν πάντα τά ἔθνη», νά ἀποκαλύπτουν καί νά προβάλλουν στούς ἀνθρώπους τή γνήσια χριστιανικότητα.
   Ἀπό τήν ἀρχή τονίζουμε μέ ἔμφαση ὅτι οἱ χριστιανοί δέν εἶναι σκέτοι ἄνθρωποι. Διαφέρουν ριζικά ἀπό τούς ἀνθρώπους. Διαφέρουν στήν οὐσία τους, στή φύση τους, στήν ὕπαρξή τους. Ἡ χριστιανικότητα τῶν χριστιανῶν δέν εἶναι ἠθικό γνώρισμα ἤ κοινωνική ἰδιομορφία ἤ θεολογία ἤ θρησκεία κάποιων ἀνθρώπων. Εἶναι «καινή κτίση», εἶναι κυοφορούμενη νέα ὕπαρξη, πού ἔχει δικά της γνωρίσματα, δικές της διαστάσεις, ἀλλιώτικη ἀρχή, ἀπέραντη προοπτική. Ὅπως ἡ ἀνθρωπότητα ἄρχισε ἀπό τόν Ἀδάμ νά ὑπάρχει πάνω στή γῆ ὡς ξεχωριστή ὕπαρξη καί ἁπλώνεται ἔκτοτε μέ τά ἀναρίθμητα ἀνθρώπινα πρόσωπα, ἔτσι καί ἡ χριστιανική ὕπαρξη ἄρχισε μέ τόν Θεάνθρωπο Χριστό νά ὑπάρχει πάνω στή γῆ ὡς «καινή κτίση» καί ἁπλώνεται ἔκτοτε στούς ἀναρίθμητους χριστιανούς ὅλων τῶν ἐποχῶν.
   Μέ δυό λόγια, ἄλλο εἶδος ὕπαρξης εἶναι οἱ ἄνθρωποι καί ἄλλο εἶδος ὕπαρξης εἶναι οἱ χριστιανοί. Προέρχονται, βέβαια, ἀπό τούς ἀνθρώπους οἱ χριστιανοί, ἀλλά διαφέρουν οὐσιαστικά ἀπό αὐτούς. Εἶναι ξεχωριστά ὄντα. Εἶναι θεανθρώπινες ὑποστάσεις, ὅπως ὁ γενάρχης τους Χριστός. Ὅπως συγγενεύουν τά ζῶα μέ τά φυτά, ἀλλά δέν εἶναι φυτά, ὅπως συγγενεύουν οἱ ἄνθρωποι μέ τά ζῶα, ἀλλά δέν εἶναι σκέτα ζῶα, ἔτσι συγγενεύουν οἱ χριστιανοί μέ τούς ἀνθρώπους, ἀλλά δέν εἶναι μόνον ἄνθρωποι. Τά ζῶα μοιάζουν μέ τά φυτά, διότι, ὅπως ἐκεῖνα, εἶναι κτιστά. Ἀλλά διαφέρουν ριζικά ἀπό αὐτά, διότι ἔχουν ὁρμές, αἰσθήματα, ἔνστικτα, πού δέν ἔχουν βέβαια τά φυτά. Τό ἴδιο καί οἱ ἄνθρωποι μοιάζουν μέ τά ζῶα, ἀλλά ἔχουν οὐσιαστική εἰδοποιό διαφορά, τόν νοῦ, τή σκέψη, τήν ἔκφραση, τήν αὐτοσυνειδησία, τήν ἐλευθερία, τίς πνευματικές λαχτάρες, τήν «κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ» δημιουργία τους, πού φυσικά δέν ἔχουν τά ζῶα. Ἔτσι γίνεται καί μέ τούς χριστιανούς. Μοιάζουν μέ τούς ἀνθρώπους, προέρχονται ἀπό αὐτούς. Ἔχουν ἀνθρώπινη μορφή, ἀνθρώπινο σῶμα, ἀνθρώπινη ψυχή, ἀνθρώπινα σωματικά καί πνευματικά χαρακτηριστικά. Εἶναι κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ κτισμένοι. Ἀλλά στούς χριστιανούς, ὅλα αὐτά εἶναι διαφοροποιημένα καί ἀνακαινισμένα στή ρίζα τους. Στούς χριστιανούς, ἡ κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ δημιουργημένη ἀνθρώπινη ὕπαρξη ἑνώνεται μέ τό πρωτότυπο, πού εἶναι ὁ Χριστός, καί αὐτός «οἰκίζει» τόν ἑαυτό του στούς χριστιανούς. Οἱ χριστιανοί δείχνουν σκέτοι ἄνθρωποι, ὅπως σκέτος ἄνθρωπος ἔδειχνε καί ὁ Χριστός. Ἀλλά, ὅπως ὁ Χριστός εἶναι Θεάνθρωπος, ἔτσι καί οἱ χριστιανοί εἶναι ὑπό κατασκευήν χριστοί, κατά χάριν Θεοῦ θεάνθρωποι.
   Ἀκριβῶς, ἐπειδή διαφέρει ὄχι ἁπλῶς ἠθικά, ἀλλά κυρίως ὑπαρξιακά ὁ χριστιανός ἀπό τόν ἄνθρωπο, γι᾿ αὐτό δέν μπορεῖ ἀπό μόνος του ὁ ἄνθρωπος νά γίνει χριστιανός. Χρειάζεται τή δημιουργική ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Ὅπως τό ἅγιο Πνεῦμα ἐπεσκίασε τήν Παναγία καί τήν κατέστησε «μακαρία ὕπαρξη» μές στήν ὁποία κυοφορήθηκε καί ἐνσαρκώθηκε ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ καί ἔγινε τό πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ, ἔτσι, τό ἴδιο τό ἅγιο Πνεῦμα μέ τό ἅγιο Βάπτισμα φυτεύει στούς ἀνθρώπους τή χριστιανική ὕπαρξη, στό ἅγιο Χρῖσμα τήν προικίζει μέ τήν αὐξητική δύναμη, καί μέ τή θεία Εὐχαριστία τή συντηρεῖ καί τήν ἁπλώνει. Δηλαδή, μέ τά ἅγια μυστήρια, μέ τήν ὅλη ἐκκλησιαστική ζωή, ἐπιτελεῖται στούς θεληματικά προσερχομένους ἀνθρώπους τό μέγα θαῦμα τῆς ὑπαρξιακῆς ἀλλαγῆς καί μεταποιήσεώς τους, πού τούς κάνει ἀπό θνητούς ἀνθρώπους θεανθρώπους, υἱούς Θεοῦ καί ὁμοθέους κατά χάριν. Ὁ Θεός πού, μετά τόν πνευματικό κόσμο ἔκτισε βαθμίδα-βαθμίδα τόν ὑλικό κόσμο, τά φυτά, τά ζῶα, τούς ἀνθρώπους, τώρα, μέ τίς ἐκκλησιαστικές διαδικασίες, κατασκευάζει τούς χριστιανούς. Το ἅγιο Πνεῦμα, πού «ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος», πού οὐσιώνει τά φυτά, πού ζωοποιεῖ τά ζῶα, πού λογικοποιεῖ τούς ἀνθρώπους, τώρα, στήν ἐκκλησιαστική ζωή, φυτεύει μέσα στούς ἀνθρώπους τή χριστιανικότητα, τήν αὐξάνει, τή συντηρεῖ, τήν ἑτοιμάζει γιά τήν αἰωνιότητα.
   Ὅμως, ἐνῶ ὅλα τά ἄλλα κτίσματα δημιουργήθηκαν καί συντηροῦνται μέ μόνη τή θέληση τοῦ Θεοῦ, οἱ χριστιανοί δημιουργοῦνται καί συντηροῦνται βέβαια ἀπό τόν Θεό, ἀλλά μέ τή δική τους θεληματική συνέργεια. Γι᾿ αὐτό, τά ἄλλα ὄντα δέν ἀρνοῦνται καί δέν ἀλλάζουν τήν ὕπαρξή τους. Πολλοί χριστιανοί, ὅμως, δυστυχῶς δέν προσέχουν, διακόπτουν τήν κοινωνία τους μέ τόν Χριστό στήν ἐκκλησιαστική ζωή καί πισωγυρίζουν στήν ἀνθρώπινη κατάσταση. Καί αὐτό εἶναι ἡ μεγαλύτερη συμφορά πού μπορεῖ νά πάθει ὁ χριστιανός, ἅμα δέν προσέχει καί ἀποκόπτεται ἀπό τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Διότι, ἡ χριστιανοποίηση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὁ ὕψιστος προορισμός του καί ἡ μοναδική δικαίωσή του. Μόνο ἅμα ἀπό ἀνθρώπινη θνητή ὕπαρξη γίνει χριστοΰπαρξη ὁ ἄνθρωπος, μόνο τότε ἀσφαλίζεται καί ὁλοκληρώνεται καί δικαιώνεται. Γι᾿ αὐτό, ἠ ἐκκλησιαστική ζωή, πού σπάει τό φράγμα τῆς ἀνθρώπινης θνητότητος καί θεανθρωποποιεῖ τόν ἄνθρωπο, εἶναι ἡ μόνη πραγματική καί στήν κυριολεξία ἐπανάσταση, πού ἐπαν-ἀνασταίνει τόν ἄνθρωπο καί τόν θεώνει.
   Λοιπόν, οἱ χριστιανοί δέν εἶναι ἁπλῶς καλοί ἄνθρωποι. Εἶναι ἄνθρωποι πού μέ τή συμμετοχή τους στήν ἐκκλησιαστική ζωή χριστώνονται καί θεώνονται.
 

Δῆμος Χρ. Ματσκίδης
Θεολόγος τ.Γυμνασιάρχης

   «Τόν Γολγοθά σου νά μή τόν φοβᾶσαι, ἀκόμα καί ὁ θάνατος εἶναι νεκρός...», λέει ἕνα χριστιανικό τραγούδι. Καί πόσο ἰσχύει, ἰδιαίτερα ὅταν τό νιώθεις, ὅταν ξέρεις ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ἀνέχτηκε τό μίσος τοῦ κόσμου, τό ὁποῖο καί ὁδήγησε στόν σταυρό τοῦ πόνου! Ὅταν ξέρεις ὅτι μετά τά σεπτά πάθη Του «ἀνέστη ἐκ νεκρῶν», τότε ξέρεις ὅτι τόν σταυρό πού κουβαλᾶς, τόν Γολγοθά πού ζεῖς, εἴτε μικρό εἴτε μεγάλο, δέν ὑπάρχει λόγος νά τόν φοβᾶσαι. Κι αὐτό καλεῖται ὁ πιστός νά πράξει τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
   Τί εἶναι ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή; Ἕνας ἀγώνας. Μία μάχη κατά τῶν παθῶν. Πάθη ὑπῆρχαν, ὑπάρχουν καί πάντα θά ὑπάρχουν. Καί αὐτά ἀναζωπυρώνουν τήν ἁμαρτία, κάνοντας ὑπόδουλο τόν ἄνθρωπο σέ αὐτήν. Αὐτός εἶναι ὁ ἀγώνας πού καλούμαστε νά δώσουμε ὅλοι μαζί τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Γιατί ὅλοι μαζί; Ἐπειδή ἐπιζητοῦμε «τήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί τήν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Μέ τήν ἀγάπη καί τόν σεβασμό πρός τόν ἀδελφό μας καί τό ἀντίστροφο μποροῦμε νά κερδίσουμε αὐτόν τόν ἀγώνα καί νά στεφθοῦμε νικητές ἀπό τόν Κύριό μας. Καί τί μᾶς ἑνώνει μέ τούς ἀδελφούς; Ἡ κοινή πίστη, προσευχή καί προσδοκία τῆς δικῆς μας ἀνάστασης, ὅπως ἀναφέρει τό Σύμβολο τῆς Πίστεως.
   Ὁ ἀγώνας αὐτός πού θά κληθοῦμε νά πραγματοποιήσουμε αὐτήν τήν «πένθιμη» περίοδο (γιατί καί ὁ ἀγώνας τοῦ καθενός εἶναι ἕνα διαρκές πένθος) εἶναι μεγάλος. Γιά πολλούς ἀπό ἐμᾶς εἶναι ἕνα πανύψηλο βουνό πού πρέπει νά τό ἀνεβοῦμε, ξέροντας ὅτι θά βροῦμε πολλές δυσκολίες καί ἀγκάθια πού θά μᾶς «γδάρουν». Κανένας δέν γυρνᾶ ἀπό τή μάχη χωρίς νά τραυματιστεῖ. Τά ἀγκάθια εἶναι οἱ πειρασμοί καί θά μπαίνουν ἐμπόδια μπροστά μας. Μόνο μέ πίστη, προσευχή καί μετάνοια μποροῦμε νά τά ξεπεράσουμε. Ἡ ἐνανθρώπηση, ἡ ἑκούσια κένωση καί ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ ὑποδεικνύουν ἐμπειρικά τήν ὁδό τῆς ἀγάπης καί τῆς σωτηρίας. Εἶναι ἡ «κρεμαστή» γέφυρα πού θά πρέπει νά διασχίσουμε μέ ἰσορροπία γιά νά περάσουμε στήν ἀπέναντι ὄχθη τῆς σωτηρίας τῆς ψυχῆς μας καί τῆς ἀπόλαυσης τῆς δόξας τοῦ Κυρίου μας. Τίποτα δέν φοβίζει αὐτόν πού ἀγωνίζεται, προσεύχεται, μετανοεῖ καί θεωρεῖ τά μέλλοντα παρόντα. Καί αὐτό ἄλλωστε ἀναφέρουν τόσο ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ὅσο καί πρίν ἀπό Αὐτόν, ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος: «Μετανοεῖτε, ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Μτθ. 4, 17).
   Αὐτή τή μάχη θά δώσουμε αὐτή τήν τόσο γλυκιά ἀλλά καί πένθιμη περίοδο. Θά εἶναι γλυκιά ἐάν ἀφιερώσουμε τούς ἑαυτούς μας στήν προσευχή καί τήν μετάνοια μέ ταπείνωση, κατάνυξη, συντριβή καί ἀληθινή συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν μας. Θά εἶναι ὅμως καί πένθιμη, γιατί, ὅπως προαναφέρθηκε, ὁ ἀγώνας τοῦ ἀνθρώπου στήν ἐπίγεια ζωή του εἶναι ἕνας διαρκές πένθος καί ταυτόχρονα πενθώντας γιά τά Πάθη τοῦ Κυρίου μας πού θά βιώσουμε σέ λίγο καιρό.
   Ὁ ἱερός Χρυσόστομος λέει: «Ἁμάρτησες; Λυπήσου, μετανοώντας εἰλικρινά καί ἀπαλλάσσεσαι ἀπό τήν ἁμαρτία. Δέν εἶναι κοπιῶδες αὐτό. Σάν νά σοῦ λέγει ὁ Θεός, νά κλάψεις γιά τίς ἁμαρτίες σου ζητῶ. Δέν σοῦ ζητῶ νά διασχίσεις πελάγη, νά φθάσεις σέ μακρινά λιμάνια, νά περπατήσεις σέ ἄγνωστα μέρη, νά καταβάλεις χρήματα, νά διαπλεύσεις ἄγρια κύματα. Τί ζητῶ; Νά πενθήσεις γιά τήν ἁμαρτία» (ΕΠΕ 30, 266).
   Ὁ ἀγώνας τώρα ἀρχίζει. Ἄς ὁπλιστοῦμε μέ τό ἔλεος καί τή Χάρη τοῦ Κυρίου μας, μέ πίστη, προσευχή καί εἰλικρινῆ μετάνοια, ὅπως μᾶς ἀναλύει παραπάνω ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, καί τότε ὁ Χριστός θά ἔρθει «σάν Κυρηναῖος γιά νά σηκώσει τόν δικό μας τόν Σταυρό». Σέ λίγο καιρό θά βιώσουμε τήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας, πού εἶναι τό τέλος τῶν παρόντων καί ἀρχή τῶν μελλόντων, καί πού μόνο μέ καθαρή τήν ψυχή μας μπορεῖ νά κατανοηθεῖ. Ὁ ἀγώνας θά εἶναι μεγάλος καί ἐπίπονος, ἀλλά, «τόν Γολγοθά σου νά μή τόν φοβᾶσαι, ἀκόμα καί ὁ θάνατος εἶναι νεκρός», ἀφού «Χριστός ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας...».
Καλή καί Ἁγία Μεγάλη Τεσσαρακοστή! Καλόν ἀγώνα!

Σωτήριος Σαρβάνης
Τελειόφοιτος Θεολογικῆς Σχολῆς ΑΠΘ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Σχετικά με την άρνηση Σχολείων να παραλάβουν

τις Δηλώσεις αντίρρησης των Γονέων

για τον 3ο άξονα της «Θεματικής Εβδομάδας»

  Ο κ. Υπουργός Παιδείας δήλωσε προφορικά ότι δεν μπορεί να γίνει δεκτή η Δήλωση Απαλλαγής που υποβάλλουν οι γονείς στα Γυμνάσια και ότι οι μαθητές είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθήσουν τη Θεματική Εβδομάδα .

  Με αφορμή αυτή τη δήλωση του κ. Υπουργού, κάποιοι Διευθυντές Γυμνασίων αρνήθηκαν να παραλάβουν τη δήλωση των γονέων, προσπαθώντας να αποθαρρύνουν του γονείς.

   Αυτό όμως είναι παράνομο και διώκεται πειθαρχικά διότι :

1. Ο κος Υπουργός δεν εξέδωσε μέχρι στιγμής γραπτώς την άρνησή του αυτή. Αλλά και αν το κάνει, γνωρίζει ότι δεν έχει νόμιμη βάση, διότι αντίκειται:

  α) στά άρθρα 10 και 16 του Συντάγματος,

  β) στο άρθρο 2 του Προσθέτου Πρωτοκόλλου της Σύμβασης της Ρώμης και

  γ) την Διεθνή Σύμβαση Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα του Παιδιού Ν. 2101/1992 άρθρα 5 , 8 , 29 .

2. Κάθε Υπηρεσία (λχ. Σχολείο) οφείλει να παραλαμβάνει τα έγγραφα που απευθύνονται σ΄ αυτήν , να τα καταγράφει στο βιβλίο εισερχομένων και να γνωστοποιεί τον αριθμό πρωτοκόλλου στον πολίτη που κατέθεσε, σύμφωνα με τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (άρθ. 4 Ν. 2690/1999 ΦΕΚ Α’ 45 ). Αν η Υπηρεσία έχει αντίρρηση επί του εγγράφου, οφείλει να το παραλάβει και να κατόπιν απαντήσει εγγράφως.

3. Αν κάποιο σχολείο δεν επιμένει να μην παραλαμβάνει τη Δήλωση, ο γονέας μπορεί να τη στείλει στο Σχολείο με συστημένο ταχυδρομείο ή courier. Στο κάτω μέρος της Δήλωσης, πριν την υπογραφή του, θα σημειώσει χειρόγραφα ότι ζητά να του αποσταλεί ταχυδρομικά από το Σχολείο ο αριθμός πρωτοκόλλου του εγγράφου.

4. Οι υπάλληλοι που αρνούνται παραλαβή εγγράφων διαπράττουν πειθαρχικό αδίκημα που καταγγέλλεται στην κα Γενική Επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης σε έτοιμη φόρμα κειμένου: http://www.gedd.gr .

5. Τέτοιες Δηλώσεις Απαλλαγής υποβάλλουν εδώ και χρόνια γονείς άλλων θρησκευμάτων για την μη παρακολούθηση του μαθήματος των θρησκευτικών και γίνονται αναντίρρητα δεκτές, για τις οποίες επικροτεί ο Συνήγορος του Πολίτη (ΣτΠ, Δελτίο Τύπου 31.07.2008 ).

6. Σε παλαιότερες αποφάσεις ή ανακοινώσεις τους η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ Απόφαση αριθ. 77Α/25.6.2002 ) ο Συνήγορος του Πολίτη (ΣτΠ – επιστολή σε κο Υπ. ΥΠΕΠΘ 21.11.2008 που αφορούσαν τον αγώνα τους για την κατοχύρωση της απαλλαγής μαθητών από το μάθημα των Θρησκευτικών) , έκριναν ότι μπορούν οι γονείς να ζητούν απαλλαγή από τα σχολεία, όταν το περιεχόμενο που προσφέρεται στα παιδιά τους είναι αντίθετο με τις θρησκευτικές και φιλοσοφικές τους πεποιθήσεις.

   Επομένως είναι υποχρεωμένα τα Γυμνάσια να δεχθούν τη Δήλωση Απαλλαγής και να απαλλάξουν τα παιδιά από την παρακολούθηση του συγκεκριμένου θεματικού άξονα σύμφωνα με την Δήλωση του γονέα.-