Κάθε χρόνο, κατά τή διάρκεια τῆς πιό κατανυκτικῆς ἐκκλησιαστικῆς πε­ριόδου, τοῦ Τριωδίου, ὁ διάβολος μέ τό ἀντι-Τρι­ώδιό του, μέ τά καρνα­βά­λια* πού κορυ­βαντιοῦν, προσπαθεῖ νά καλύψει τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας.
 Εἶναι γνωστό ὅτι στήν ἀρχαιότητα, τότε πού οἱ πρόγονοί μας ἀγνοοῦσαν τόν ἀ­λη­θινό Θεό καί πορεύονταν στό σκοτάδι, ἐπιδίδονταν σέ ἀνάλογες ὀργιαστικές τε­λετές, κατά τίς ὁποῖες καταργοῦνταν κάθε ἔννοια ἠθικῆς. Κατά τή διάρκεια τῶν διο­νυσιακῶν ἑορτῶν, οἱ ἑορταστές φοροῦ­σαν δέρ­ματα ζώων, ἄλειφαν τό πρόσωπό τους μέ τήν τρυγία (κατακάθι τοῦ κρα­σιοῦ), κραύγαζαν, βωμολοχοῦσαν, χόρευ­αν, μεθοῦσαν, κυλιοῦνταν στούς δρόμους, ἀσχη­μο­νοῦσαν... Ἀργότερα, πα­ρό­μοιες λα­τρευτικές τελετές ἔκα­ναν οἱ Ρω­μαῖοι πρός τιμήν τοῦ Κρό­νου, στά λεγόμενα Σατουρνάλια, ὅ­πως ἐπί­σης καί οἱ ἀρ­χαῖοι Αἰγύπτιοι κατά τόν ἑορτασμό τῆς Ἴ­σιδας!
 Τά ἴδια φαινόμενα παρατηροῦνται καί σήμερα κατά τή διάρκεια τοῦ καρνάβα­λου: πολυποσία, πολυφαγία, χει­ρονο­μίες καί ἄσματα ἀπρεπῆ, κραι­πάλη, μεταμφιέ­σεις κάθε εἴδους, πλειστάκις μέ ἀντιστρο­φή φύλου, ξε­τσίπωτα γλέντια, χοροί κάποτε -δυ­στυ­χῶς- καί στά σχολεῖα μέ λι­κνί­σματα πάσης φύσεως, μάσκες -κάποιοι τίς φοροῦν καθημερινά- πάρτυ μασκέ. Μέ τό προσωπεῖο ὅμως παύει ὁ ἄν­θρωπος νά εἶναι πρόσωπο καί μετα­βάλλεται σέ ἀ­πρόσωπο ὄν, κινούμενο μόνο ἀπό ἐμπα­θεῖς ὀρέξεις καί ἐπι­θυμίες. Χαρα­κτηριστικός καί ἐπίκαι­ρος ὁ ψαλμικός λόγος· «ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὢν οὐ συνῆκε, παρα­συ­νεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὡμοι­ώθη αὐτοῖς» (48,13). Δὲν εἶναι καθό­λου τυχαῖο πού οἱ νεοπαγανιστές στά ἔν­τυπά τους ἀναφέρουν ὅτι «οἱ Ἀπό­κριες παραμένουν ἡ μόνη μή χριστιανική γιορ­τή στή σύγχρονη Ἑλ­λάδα»!
 Συχνά καρναβαλιστές διαπο­μπεύ­ουν θρησκευτικά, ἐθνικά σύμβολα καί ἱερά πρόσωπα· διακωμωδοῦν ἀ­κόμη καί μυ­στή­ρια τῆς Ἐκκλησίας ἤ ἐμφανίζονται μέ ἀμ­φίεση κληρικῶν ἔχον­τας κρεμάσει στό στῆθος τους ἕνα ξύ­λινο σταυρό! Θά μπο­ροῦσαν, στ᾽ ἀλή­θεια, μέ τήν ἴδια εὐκολία νά δια­κω­μωδήσουν μουσουλμάνους, Ἑ­βραί­­ους, παπικούς, κάποιον πρόε­δρο Δη­μοκρατίας;
 Καί ἀναρωτιέται κανείς: Τέτοιες ἀπα­ρά­δεκτες ἀντιχριστιανικές καί αἰ­σχρές μεταμφιέσεις συνιστοῦν ψυχα­γωγία; Στήν Πάτρα π.χ. στά λεγόμενα «μπουρμπού­λια», ὅλοι μασκαρεμένοι ἐπιδίδονται σέ σεξουαλικά ὄργια, χω­ρίς νά γνωρίζουν ποιούς ἐρωτικούς συντρόφους ἐπιλέγουν! Κάποτε ἐκτυ­λίσσονται καί τραγωδίες αἱ­μομιξιῶν λόγῳ τῆς μάσκας· δέν εἶναι μά­λιστα λίγες οἱ ἀνεπιθύμητες ἐγκυμοσύνες πού καταλήγουν στήν ἔκτρωση. Ἡ κα­τά­σταση αὐτή ὄχι μόνον προσβάλλει τήν δη­μόσια αἰδῶ, ἀλλά σκοτώνει τό πνεῦμα, τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν ὁποία συνυφαίνεται ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, ἰσο­πε­δώνει τόν πολιτισμό μας καί δυναμιτίζει τά θεμέλια τῆς ἑλλη­νικῆς οἰκογένειας.
  Ἀσφαλῶς εἶναι ἀφελές νά πιστεύ­ουμε ὅτι πρόκειται γιά ἕνα ἁπλό καί ἀθῶο ἔ­θι­μο. Ἐπιπλέον, ὅλες αὐτές τίς βδελυρές καί ἀκατανόμαστες πράξεις προσπαθοῦν νά τίς καθιερώσουν στή συνείδηση τοῦ λαοῦ μας, σέ ἕνα χῶρο πού ἀποπνέει ἄρωμα Ὀρθοδοξίας, ὡς πολιτιστικές ἐκδηλώσεις καί νά τίς παρουσιάσουν ὡς «παράδοση».
 Τί νά ποῦμε γιά τή σπατάλη ὑπέ­ρογ­κων χρηματικῶν ποσῶν, ἀκόμα καί ἐν μέσῳ κρίσης, πού διατίθενται γιά τήν ἐπι­τυχημένη διεξαγωγή τῆς φιέστας αὐτῆς!  Ἕνα κράτος, πού συν­τηρεῖται ἀπό τά «φι­λάν­θρωπα αἰσθή­ματα» τῶν δανειστῶν, μέ τίς στρατιές τῶν ἀνέργων καί τῶν ἀστέγων, μέ τούς τόσους ἀπόρους πού ἐκλιπαροῦν γιά φάρμακα καί περίθαλψη, «ἔκαψε» καί «καί­ει» ἀμύθητα χρήματα γιά μάσκες, ἐν­δυ­μα­σί­ες, ὀρχῆστρες καί ποτά! Ἐ­πιπλέον, οἱ συ­νέ­πειες σέ πνευματικό ἐπίπεδο εἶναι ἀνυπο­λόγιστες, ἀφοῦ ὁ ἄνθρωπος, ἡ κο­ρω­νίδα τῆς δημι­ουρ­γίας καί εἰκόνα τοῦ Θεοῦ πέ­φτει τόσο χαμηλά καί κηλιδώνει τόν χιτώ­να τῆς ψυχῆς του!
  Ἀλλά πρέπει νά γνωρίζουμε ὅτι κατη­γορηματικά οἱ 227 Πατέρες τῆς Ἐκκλη­σίας τῆς ἐν Τρούλλῳ Ἕκτης Οἰ­κουμενικῆς Συνόδου τοῦ 692 μέ τόν 62ο κανόνα κα­ταδίκασαν τά ἔκ­τροπα πού συνέβαιναν σέ παρόμοιες καρνα­βαλικές ἑορτές τῆς ἐπο­χῆς τους. Πρόσθεταν μάλιστα: «Μηδένα ἄνδρα γυ­ναικείαν στο­λὴν ἐνδιδύσκεσθαι ἢ γυ­ναῖκα τὴν ἀνδράσιν ἁρμόδιον ἀλλὰ μήτε προσω­πεῖα κωμικὰ ἢ σατυρικὰ ἢ τρα­γικὰ ὑποδύεσθαι». Καί ὁ ἅγιος Ἰ­ω­άν­νης ὁ Χρυσόστομος, ἀνασκευά­ζοντας τό ἐ­πιχείρημα ὅτι μέ τόν τρόπο αὐτό ὁ κό­σμος χαί­ρεται, ὑποστηρίζει ὅτι ἡ χαρά καί ἡ εὐ­φροσύνη πρέπει νά συμβα­δί­ζουν μέ τήν ἠθική καί τήν εὐπρέπεια. «Πορνεῖον γέ­γονέ σου ἡ οἰκία, μανία καὶ οἶστρος, καὶ οὐκ αἰ­σχύνῃ ταῦτα ἡ­δονὴν καλῶν;». Πό­σο περισσότερο πρέπει νά ντρεπόμαστε σή­με­ρα, πού ὁλόκληρες πόλεις μεταβάλ­λον­ται σέ ἄντρα ἀκολασίας κατά τήν πε­ρίοδο τῆς Ἀποκριᾶς!
 Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης στό βιβλίο του «Χρηστοήθεια τῶν Χρι­στιανῶν» γράφει σχετικά: «Κατ᾽ ἀλή­θειαν ἠ­μπορεῖ νά εἰπῇ τινάς, ὅτι τότε οἱ Χριστιανοί δαιμο­νίζονται ὅλοι· διό­τι χο­ρεύ­ουν, παίζουν, τραγουδοῦν ἀ­συνειδήτως, ἕως καί αὐτοί οἱ πλέον γέροντες... τότε πανηγυρίζει ἡ ἀ­σέλ­γεια· ἑορτάζει ἡ ἀ­κο­λασία· εὐ­φραί­νε­ται ἡ μέθη· ἀγάλλεται ἡ τρυφή καί ἀ­σω­τεία· χορεύει ὁ διάβολος... Ἀσυγ­κρίτως γάρ εἶναι μεγαλυτέρα ἡ βλά­βη, ὅπου προσλαμβάνουν εἰς τάς ἀπο­κρέ­ας, πάρεξ ἡ ὠφέλεια ὅπου λαμβάνουν ἀπό τήν ἐρ­χομένην Τεσσαρακοστήν».
 Ἀναμφισβήτητα, ἡ ἐν Χριστῷ ζωή, ἡ ζωή τῆς χαρμολύπης, ἡ σταυροαναστά­σιμη, εἶ­ναι ἡ στενή ὁδός, ἡ ὁποία ὡστόσο «ἀπάγει εἰς τὴν ζωήν» καί προσφέρει μία ἄλλου εἴδους ἀγαλλίαση καί εὐφροσύνη. Κι αὐτό μποροῦν νά τό καταθέσουν οἱ πιστοί οἱ ὁ­ποῖοι, ἐνῶ οἱ καρναβαλιστές ἐπι­δίδονται στά βακχικά σκιρτήματα, ἐκεῖ­νοι ὡς καλοί ἀθλητές συμ­προ­σ­εύχον­ται καί προετοιμάζο­νται αὐτή τήν περίοδο νά ἀ­κού­σουν τό θεάρεστο παράγ­γελ­μα τῆς ἐκ­κίνησης: «Τό στά­διον τῶν ἀρετῶν ᾐ­νέ­ωκται, οἱ βουλό­μενοι ἀ­θλῆ­σαι εἰσέλ­θε­τε...».

Εὐδ. Αὐγουστίνου

Φιλόλογος - Θεολόγος

* Ἡ λέξη «καρναβάλι» προέρχεται ἀπό τήν ἰταλική λέξη carnevale (carne=κρέας + vale = χαῖρε, ἔχε γειά)· εἶναι ταυτόσημη μέ τή δική μας «Ἀπόκρεω» (= ἀποχή ἀπό τό κρέας»), ὅπως ὀνομάσθηκε ἡ τελευταία ἡμέ­ρα τῆς κρεατοφαγίας.