ΕΡΩΤΗΣΗ: Στήν προηγούμενη συνέντευξη μᾶς εἰπατε, κ. Καθηγητά, ὅτι οἰ μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ προφήτευσαν , ὅτι τό 1914 θά γινόταν ἡ β΄ παρουσία. Δέν ἔγινε ὅμως καί ξευτελίστηκαν. Μάλιστα πολλοί ὀπαδοί τούς ἐγκατέλειψαν τότε. Πῶς ὅμως γύρισαν πάλι στό 1914 καί ἰσχυρίζονται ὅτι πράγματι ἔγινε τό 1914 ἡ β΄ παρουσία;

    ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Διεπίστωσαν ὅτι μέ τίς συνεχεῖς καί ἀλλεπάληλες ἀποτυχίες τους δέν θά ἔμενε κανένας στήν ὀργάνωσή τους. Γι’ αὐτό ἐπινόησαν μιά νέα λύση, γιά ν’ ἀσφαλιστοῦν τουλάχιστο γιά μιά γενεά. Ξεχώρισαν τήν β΄ παρουσία ἀπό τό τέλος τοῦ κόσμου. Διεκήρυξαν ὅτι ἡ β΄ παρουσία ἔγινε τό 1914, ὅπως προέβλεψαν, ἀλλά τό τέλος τοῦ κόσμου δέν ἦρθε. Θά ἔρθει ὁπωσδήποτε σύντομα, ἀφοῦ πρέπει νά ζοῦν ἄνθρωποι πού ἔζησαν τό 1914. Ἀπό τό 1914 μένει ἕνα μικρό χρονικό διάστημα ὥς τό τέλος τοῦ κόσμου. Αὐτά γράφουν.

    ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποῦ στηρίζονται οἱ μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ, γιά νά διδάσκουν ὅτι ἔγινε ἡ δευτέρα παρουσία τό 1914, χωρίς νά ἔχει ἔρθει καί τό τέλος του κόσμου;

    ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σέ δύο μεγάλες πλάνες, πού εἶναι ὁλοφάνερα διαστρέβλωση καί τοῦ γράμματος καί τοῦ νοήματος τῆς Γραφῆς. Ἡ μία ἡ θεωρία τους γιά τή «συντέλεια τοῦ αἰῶνος» καί ἡ ἄλλη θεωρία τους γιά τόν «ἔσχατον καιρόν».

    Πιστεύουν καί διδάσκουν, καί τό γράφουν χωρίς φόβο καί ντροπή, ὅτι ἡ ἔκφραση «συντέλεια τοῦ αἰῶνος» δέν σημαίνει τό τέλος τοῦ κόσμου, ἀλλά μία μικρή χρονική περίοδο πού ἀρχίζει ἀπό τή β΄ παρουσία καί φθάνει μέχρι τό τέλος τοῦ κόσμου. Ἰσχυρίζονται ὅτι ἄλλο εἶναι τέλος καί ἄλλο συντέλεια. Ἡ συντέλεια εἶναι χρονική περίοδος καί ὄχι τέλος.

    ΕΡΩΤΗΣΗ: Νομίζω ὅτι στά λεξικά τό «συντέλεια» σημαίνει τέλος. Μήπως στήν ἁγία Γραφή σημαίνει κάτι ἄλλο;

    ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ὄχι, ἀλλά ὅ,τι καί στά λεξικά. Ἄς ἀνοίξει κανείς ὅλα τά λεξικά τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσας καί τά εἰδικά λεξικά τῆς Γραφῆς. Παντοῦ θά βρεῖ τίς ἑρμηνεῖες: τέλος, τέρμα, τελευτή, finis. Ἄς ἀνοίξει ἀκόμη τά εἰδικά λεξικά τῶν παπύρων τῆς ἐποχῆς τῆς Κ.Δ. πού βρέθηκαν σέ ἀνασκαφές καθώς καί τά εἰδικά λεξικά τῶν ἔργων τῶν ἀποστολικῶν πατέρων, πού ἦταν ἄμεσοι μαθητές τῶν ἀποστόλων κι ἔγραψαν ἀκριβῶς στή γλῶσσα τῆς ἁγίας Γραφῆς. Παντοῦ θά βρεῖ τή λέξη μέ τή σημασία «τέλος, τέρμα», μέ τή σημασία ἑνός χρονικοῦ σημείου, ὅπου τερματίζεται ὁ παρών αἰών, καί οὐδέποτε μιᾶς περιόδου ἔστω καί ἐλαχίστης. Ἀνάλογη σημασία ἔχει καί τό ἀντίστοιχο ρῆμα «συντελῶ». Σημαίνει πάντοτε «τελειώνω», «τερματίζω», «θέτω τέρμα». Ἀναφέρω παραδείγματα ἀπό τήν Κ. Διαθήκη πρῶτα γιά τό ρῆμα καί ἔπειτα γιά τό οὐσιαστικό. Ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος, εὐθύς μετά τό τέλος τῆς ἐπί τοῦ ὄρους ὁμιλίας τοῦ Ἰησοῦ, λέει· «Καί ὅτε συνετέλεσεν ὁ Ἰησοῦς τούς λόγους τούτους, ἐξεπλήσσοντο οἰ ὄχλοι» (7,28). Συνετέλεσε, λοιπόν, θά πεῖ τελείωσε, τερμάτισε τήν ὁμιλία του. Ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς, ἀφοῦ ἀναφέρει ὅτι ὁ Ἰησοῦς νήστεψε 40 μέρες, λέει· «Καί συντελεσθεισῶν αὐτῶν τῶν ἡμερῶν, ὕστερον ἐπείνασεν» (4,2). Ὄχι μόνο τό τελείωμα τῶν 40 ἡμερῶν ἀλλά καί ἡ λέξη «ὕστερον» μᾶς δείχνει καθαρά τή σημασία τοῦ συντελῶ, πού θά πεῖ ἀκριβῶς τερματίζω, καί ὄχι κάνω κάτι σέ μιά χρονική διάρκεια. Ἐρχόμαστε τώρα στή λέξη «συντέλεια». Αὐτή στήν Κ. Διαθήκη χρησιμοποιεῖται πάντοτε στή φράση «συντέλεια τοῦ αἰῶνος». Στό κατά Ματθαῖον (13,39) λέει ὁ Ἰησοῦς τήν παραβολή τοῦ θερισμοῦ, καί ἑρμηνεύει: «Ὁ δέ θερισμός συντέλεια τοῦ αἰῶνός ἐστιν». Ὥστε ἡ παραστατική εἰκόνα πού ἐκφράζει τή συντέλεια εἶναι ὁ θερισμός, ἡ κοπή, ἡ διακοπή τῆς ζωῆς τοῦ σίτου, ὅλων τῶν ριζῶν τοῦ σίτου. Καί παρακάτω (στό 13,40) λέει· «Ὥσπερ οὖν συλλέγεται τά ζιζάνια ἐν πυρί καί καίεται, οὕτως ἔσται ἐν τῇ συντελείᾳ τοῦ αἰώνος τούτου». Πάλι ἡ παραστατική εἰκόνα τῆς συντελείας εἶναι ὁ τερματισμός τῆς ζωῆς τῶν ζιζανίων μέ τή φωτιά. Τά παραδείγματα μᾶς τό λένε σαφῶς καί κατηγορηματικῶς. Ἡ συντέλεια εἶναι μία στιγμή, ἕνα σημεῖο χρόνου χωρίς καμία διάσταση καί διάρκεια, τό τελευταῖο σημεῖο, τό τέρμα. Μόνο ἄνθρωποι πού δέν ἔχουν ἰδέα ἀπό ἀρχαία ἑλληνική γλῶσσα οὔτε ἔμαθαν τά πιό ἁπλᾶ μαθήματα τῆς ἁγίας Γραφῆς μποροῦν νά ὑποστηρίζουν αὐτό πού ἰσχυρίζονται οἱ μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ.
    ΕΡΩΤΗΣΗ: Καί τολμοῦν νά γράψουν ὅτι ἡ λέξη «συντέλεια» σημαίνει χρονική περίοδο;

    ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μέ πολλή θρασύτητα μάλιστα. Τό γράφουν σ’ ὅλα τους τά βιβλία καί περιοδικά καί πολλές φορές μάλιστα. Στό βιβλίο πού ἀνέφερα στήν προηγούμενη συνέντευξη «Ἀπό τόν ἀπολεσθέντα παράδεισο στόν ἀποκαταστημένο παράδεισο», σελ. 174, τό γράφουν 3 φορές. Σᾶς διαβάζω τήν παράγραφο 31· «Γνωρίζομε ὅτι ἡ "συντέλεια τοῦ αἰῶνος" σημαίνει μιά ὡρισμένη ἔκταση χρόνου ἀπό ὅ,τι εἶπε ὁ προφήτης Δανιήλ. Αὐτός ἀπεκάλεσε "ἔσχατον καιρόν" τή χρονική περίοδο πού ἄρχισε τό ἔτος 1914. –Δανιήλ ιβ΄ 4».
    ΕΡΩΤΗΣΗ: Ἀκούω ὅτι παραπέμπουν στό Δανιήλ 12,4. Ἄρα στηρίζονται στό Δανιήλ.

    ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Νά σᾶς διαβάσω ὅμως τί γράφει ὁ Δανιήλ. «Καί σύ, Δανιήλ, ἔμφραξον τούς λόγους καί σφράγισον τό βιβλίον ἕως καιροῦ συντελείας, ἕως διδαχθώσι πολλοί καί πληθυνθῇ ἡ γνῶσις». Τό «συντελείας», ὅπως καταλαβαίνετε, σημαίνει καί ἐδῶ ὅπως καί σ’ ὅλη τή Γραφή, σ’ ὅλα τά κείμενα, τό τέλος, τό τέρμα τοῦ καιροῦ, «ἕως συντελείας καιροῦ». Νά γιατί τούς χατακτηρίζω διαστρεβλωτές τῆς Γραφῆς. Φτιάχνουν μιά ψεύτικη καί ἀπατηλή θεωρία καί προσπαθοῦν σώνει καί καλά νά τήν ὑποστηρίξουν μέ χωρία τῆς Γραφῆς. Ὅταν δέν ὑπάρχουν, παίρνουν ὅσα κατορθώνουν νά διαστρεβλώσουν καί τά χρησιμοποιοῦν γιά στηρίγματα τῆς πλάνης τους. Καί πολλές φορές, ὅπως στήν περικοπή πού σᾶς διάβασα, ἰσχυρίζονται ὅτι τό «συντέλεια αἰῶνος» στή Γραφή θά πεῖ χρονική περίοδος. Ἀπόδειξη; Νά! Δανιήλ 12,4. Οἱ ἀφελεῖς τό χαύτουν. Ἀλλά ἔλα δῶ, ἄνθρωπε, σύ πού λέγεσαι σπουδαστής τῆς Γραφῆς. Πῶς πιστεύεις καί ἀκολουθεῖς ἀνθρώπους πού σέ ἐξαπατοῦν τόσο φοβερά καί διαστρεβλώνουν τή Γραφή τόσο ἄτιμα; Καί μόνο αὐτό δέν φτάνει νά σέ πείσει νά τούς ἐγκαταλείψεις καί νά φύγεις; Καί δέν εἶναι μόνο αὐτό!

    ΕΡΩΤΗΣΗ: Πολύ πειστικό τό παράδειγμα, κ. καθηγητά, καί πολύ χαρακτηριστικό, γιά νά φανερώσει πῶς καί πόσο διαστρεβλώνουν τή Γραφή καί τήν ἀλήθεια οἱ μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ. Ἔχετε καί ἄλλα τέτοια παραδείγματα;

   ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἔχω, καί πάρα πολλά μάλιστα. Στό ἴδιο βιβλίο πού ἀνέφερα καί στήν ἴδια σελίδα 174, στήν παράγραφο 29, χρησιμοποιοῦν τήν παραβολή τῶν ζιζανίων. Σᾶς διαβάζω ἕνα τμῆμα· «Οὕτως ἔσται ἐν τῇ συντελείᾳ τοῦ αἰῶνος· ἐξελεύσονται οἱ ἄγγελοι καί ἀφοριοῦσι τούς πονηρούς ἐκ μέσου τῶν δικαίων, καί βαλοῦσιν αὐτούς εἰς τήν κάμινον τοῦ πυρός· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμός καί ὁ βρυγμός τῶν ὀδόντων» (Μθ 13, 49-50). Νομίζω, μπορεῖτε νά μοῦ πεῖτε τό νόημα.

     ΕΡΩΤΗΣΗ: Εὐχαρίστως. Εἶναι τόσο γνωστή ἡ παραβολή, καί τό νόημα τόσο ἁπλό, ἀφοῦ εἶναι ἀπό τίς παραβολές ἐκεῖνες πού ἐξήγησε ὁ ἴδιος ὀ Κύριος. Μ’ αὐτήν διδάσκει ὁ Κύριος ὅτι ἡ «συντέλεια τοῦ αἰῶνος», δηλ. τό τέλος τοῦ κόσμου, θά γίνει σάν τό θερισμό. Τότε στή συντέλεια, δηλαδή στό τέλος, οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ θά κάψουν τά ζιζάνια, τούς κακούς.

    ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πολύ καλά. Ἀκοῦστε τώρα καί τήν ἑρμηνεία τῶν σπουδαστῶν τῆς Γραφῆς. Στή συντέλεια, ἤτοι τή χρονική περίοδο ἀπό τό 1914 καί μετά, θά στείλει ὁ Ἰεχωβᾶ τούς ἀγγέλους του, δηλ. τούς μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ, γιά ν’ ἀναγγείλουν στό λίγο αὐτό διάστημα σ’ ὅλη τή γῆ ὅτι ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἱδρύθηκε στόν οὐρανό.
    ΕΡΩΤΗΣΗ: Καί ποῦ τό στηρίζουν αὐτό;

    ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἐδῶ δέν βρίσκουν κανένα χωρίο· γράφουν μόνο ἕνα λογικό ἐπιχείρημα πού τό θεωροῦν ἀτράνταχτο. Ἀλλά διαμαρτύρεται ἡ λογική, γιατί στηρίζονται σέ κεῖνο πού θέλουν ν’ ἀποδείξουν. Καί γιά νά μή νομίσει κανείς ὅτι τά παραλέω, σᾶς διαβάζω αὐτούσιο τό ἐπιχείρημα πού χρησιμοποιοῦν: «Ἀπαιτεῖται χρόνος γιά νά κηρυχθοῦν τά ἀγαθά νέα σέ ὅλα τά ἔθνη. Ὥστε ἡ "συντέλεια τοῦ αἰῶνος" δέν σημαίνει τό τέλος τοῦ παρόντος κόσμου σέ καταστροφή. Ἄν ἐσήμαινε αὐτό, δέν θά ὑπῆρχε ἀνάγκη νά ἐγείρει ὁ Θεός μάρτυρας τῆς "συντελείας τοῦ αἰῶνος"». Ὁ βιβλικός ὅρος «συντέλεια τοῦ αἰῶνος» σημαίνει ἐδῶ μιά νέα χρονική περίοδο, τόν «ἔσχατον καιρόν» τοῦ παλαιοῦ αὐτοῦ κόσμου. Ἡ χρονική αὐτή περίοδος εἶχε τήν ἀρχή της στό ἔτος 1914· θά λήξει δέ ὅταν αὐτός ὁ κόσμος τελειώσει μέ καταστροφή. Ἔτσι, τό ἔτος 1914 ἐσήμανε τήν ἀρχή τοῦ «ἐσχάτου καιροῦ» γιά τόν παρόντα κόσμον. Καί τό συμπέρασμά τους, στήν ἴδια σελίδα, εἶναι ὅτι τό 1914 ἄρχισαν δύο πράγματα: 1) Ἡ οὐράνια βασιλεία τοῦ Θεοῦ, μέ τό Χριστό ἐνθρονισμένο ὡς βασιλέα καί 2) ὁ «ἔσχατος καιρός» τοῦ παλαιοῦ αὐτοῦ κόσμου.

Ἀπολύτρωσις 29 (1974) 154-156