Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή ἀνοίγει τόν μήνα αὐτό τίς πύλες της καί μᾶς καλεῖ νά εἰσέλθουμε στό ἱερό της στάδιο· «τὸ στάδιο τῶν ἀρετῶν ἠνέῳκται· οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε». Τό ἀγώνισμα καί τό ἔπαθλό της μοναδικά, ἀσύγκριτα: Ἡ ἔμπονη αὐτή πορεία τῶν σαράντα ἡμερῶν ἀποβλέπει στήν κατάλληλη ἐσωτερική προετοιμασία τῶν πιστῶν ὥστε νά μετάσχουν στό πάθος τοῦ Κυρίου, γιά νά γίνουν καί κοινωνοί τῆς ἀναστάσεώς του καί τῆς δόξας του.
Ἡ σταυρική θυσία τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ κατά τήν ἁγία Γραφή τήν ἐπισφράγιση καί ὑπογραφή τῆς καινούργιας συμφωνίας πού κλείνει ὁ Θεός μέ τόν ἄνθρωπο. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος παραδίδοντας στούς μαθητές του τό μυστήριο τοῦ σώματος καί τοῦ αἵματός του κατά τήν νύχτα τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου εἶπε ὅτι τό αἷμα του εἶναι «τὸ τῆς καινῆς διαθήκης» (Μθ 26,28). Ἐννοοῦσε ὅτι, ὅπως ἡ παλαιά διαθήκη, ἡ παλιά συμφωνία μεταξύ Γιαχβέ καί Ἰσραήλ, σφραγίσθηκε ἀπό τόν Μωυσῆ μέ τό αἷμα τῶν ζώων πού θυσίασε γι’ αὐτό τόν σκοπό (βλ. Ἔξ 24,4-8), ἔτσι καί ἡ καινή, ἡ καινούργια, σφραγίζεται μέ τό αἷμα «τοῦ ἀμνοῦ τοῦ Θεοῦ» (Ἰω 1,29). Καί βέβαια, ὅπως ἐπισημαίνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν πρός Ἑβραίους Ἐπιστολή του, ὅσο ἀνώτερο εἶναι τό αἷμα τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ἀπό τό αἷμα τῶν μόσχων καί τῶν τράγων, τόσο ἀνώτερη εἶναι καί ἡ καινή διαθήκη ἀπό τήν παλαιά (βλ. Ἑβ κεφ. 9-10).
Ὡστόσο, ὁ θάνατος τοῦ Κυρίου δέν ἀποτελεῖ μόνο σφραγίδα ἐπικύρωσης, ἀλλά καί τήν ἀδιάσειστη ἀπόδειξη τῆς ἄπειρης ἀγάπης του. Ὁ ἅγιος Θεός πεθαίνει γιά νά ζήσουμε ἐμεῖς, οἱ ἀσεβεῖς καί ἀρνητές. Ὑπάρχει ἄλλη ἀγάπη ὅμοια ἤ ἔστω συγκρίσιμη μ’ αὐτήν; Καί δέν συγκλονίζει τό γεγονός μόνον ὅτι ὁ Δίκαιος θυ- σιάζεται γιά τούς ἀδίκους, ἀλλά καί τό ὅτι ὁ τέλειος καί παντοδύναμος καί μόνος ἀθάνατος Κύριος προσφέρει τό αἷμα του σπονδή γιά τό κτιστό, ἀδύναμο καί ἐφήμερο πλάσμα του. Καί ἀκόμη περισσότερο: Μέ τόν τρόπο αὐτό, ὅπως καί πάλι τονίζει ἡ Γραφή, ὁ Θεός δέν προσκαλεῖ τόν ἄνθρωπο στήν συνομολόγηση ἁπλῶς μιᾶς συμφωνίας, ἀλλά ἑνός γαμήλιου συμβολαίου· θέλει δηλαδή νά ἑνωθεῖ μαζί του ὄχι ἐξωτερικά, ἀλλά τόσο στενά καί οὐσιωδῶς, ὅσο ὁ γαμπρός μέ τήν νύφη.
Αὐτή ἡ ἐπιθυμία του ἐκφράζεται ἤδη στήν Παλαιά Διαθήκη. Ὁ Ἰσραήλ, πού εἰκονίζει προφητικά τήν Ἐκκλησία, τόν ἀληθινό λαό τοῦ Θεοῦ, θεωρεῖται ὡς ἡ νύμ- φη τοῦ Γιαχβέ καί κάθε ἐκτροπή του στήν εἰδωλολατρία τιμωρεῖται ἀπό τόν Κύριο ὡς μοιχεία· «ὅτι ἰδοὺ οἱ μακρύνοντες ἑαυτοὺς ἀπὸ σοῦ ἀπολοῦνται, ἐξωλόθρευσας πάντα τὸν πορνεύοντα ἀπὸ σοῦ» (Ψα 72, 27).
Στήν συνέχεια, στήν Καινή Διαθήκη πραγματοποιεῖται ὅ,τι προαναγγέλθηκε. Ἡ σκιά τῆς Παλαιᾶς παραχωρεῖ τήν θέση της στήν ἀλήθεια. Μιά ἀλήθεια, ὡστόσο, ἐντελῶς ἀπροσδόκητη καί ἀνατρεπτική. Διότι ἄν στήν Παλαιά Διαθήκη ἡ ἕνωση νυμφίου-Γιαχβέ καί νύμφης-Ἰσραήλ εἶχε συμβολικό χαρακτήρα καί περιοριζόταν σέ εἰκόνες καί τύπους, στήν Καινή Διαθήκη ἔχει διάσταση ἱστορική, εἶναι ἐμπειρία. Ὁ Χριστός Ἰησοῦς, ὁ Θεός πού ἔγινε ἄνθρωπος, νυμφεύεται τήν Ἐκκλησία. Δέν ἀξίζαμε αὐτή τήν τιμή. Ὑποταχθήκαμε στό κέλευσμα τοῦ σατανᾶ καί στήν ἁμαρτία καί, ἀφοῦ ἀρνηθήκαμε τόν ζωοδότη Κύριο, ἔπρεπε νά ἀφανισθοῦμε ὡς γενιά ἀπό τό πρόσωπο τῆς γῆς. Ὅμως δέν ἔγινε ἔτσι. Ὁ Θεός πού εἶναι ἀγάπη ἔρριξε τό στοργικό του βλέμμα πάνω στήν ἀλλοτριωμένη ἀνθρωπότητα, τήν ἀνέσυρε ἀπό τόν βυθό τῆς πτώσης της καί τῆς πρότεινε νά γίνει ἡ ἔνδοξη σύζυγός του. Ἀλλά πόσο διαφορετικός εἶναι αὐτός ὁ γάμος σέ σχέση μέ τό παλαιό ἐκεῖνο σύμβολο τοῦ Ἰσραήλ! Αὐτή τήν φορά ὁ Κύριος δέν ἑνώ- νεται μέ τήν ἀνθρωπότητα συμβολικά, ὅπως τότε, ἀλλά ἀληθινά, φύση μέ φύση, ὕπαρξη μέ ὕπαρξη! Χαρίζει στόν ἄνθρωπο τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του, δέν θεσμοθετεῖ ἁπλῶς νέους νόμους καί κανόνες, ὅπως στό Σινά. Διότι κάθε φορά πού ἐπαναλαμβάνεται μυστικά ἡ θυσία του καί κοινωνοῦμε τό σῶμα του καί τό αἷμα του, γινόμαστε μαζί του πραγματικά «σύσσωμοι» καὶ «σύναιμοι», «ἕν πνεῦμα» (Α΄ Κο 6,17), ἐγκεντριζόμαστε στήν ὕπαρξή του. Καί ἔτσι -καί μόνον ἔτσι-, οἱ κατάκριτοι καί ἀπολω- λότες ἀναδεικνυόμαστε κληρονόμοι τῆς βασιλείας του.
Αὐτή εἶναι ἡ σωτηρία πού προσφέρει ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ: ἡ θεία συζυγία. Τίποτε περισσότερο καί τίποτε λιγότερο. Ὡστόσο, πόσο ἕτοιμοι εἴμαστε νά τήν δεχθοῦμε; Ἡ νύμφη Ἐκκλησία ἐκτείνεται στόν κόσμο ἀλλά καί στήν ὕπαρξη τοῦ κάθε πιστοῦ. Ἄραγε ἡ ψυχή μας «ἡτοίμασεν ἑαυτήν» (Ἀπ 19,7) γιά τόν οὐράνιο γάμο της; Εἴμαστε νηφάλιοι καί ξεμέθυστοι ἀπό τίς κοσμικές ἐπιθυμίες καί ἡδονές ἤ ἔχουμε αὐτοπαγιδευθεῖ στά δεσμά τους; Προσοχή! Νά μήν περιφρονήσουμε ἕνα τέτοιο ἀνεκτίμητο δῶρο! Δέν θά ἔχουμε ἄλλη εὐκαιρία, «οὐκέτι περὶ ἁμαρτιῶν ἀπολείπεται θυσία» (Ἑβ 10,26).
Ἄς προσπαθήσουμε μέ τήν χάρη τοῦ Κυρίου, ἰδιαίτερα ἡ φετινή Μεγάλη Τεσσαρακοστή νά καλλιεργήσει μέσα μας αὐτή τήν ἱερή καί εὐλογημένη συνείδηση.
Εὐ. Ἀ. Δάκας