Μία ὑπερκόσμια, μεγαλειώδης παρέλαση προβάλλει στό πνευματικό στερέωμα τῆς Ἐκκλησίας τήν Κυριακή τῶν Ἁγίων Πάντων. Εἶναι ἡ στρατιά τῶν ἁγίων μας, πού παρελαύνει θριαμβευτικά μπροστά στό θρόνο τῆς Ἁγίας Τριάδος. Τήν καμαρώνουν οἱ ἀγγελικές δυνάμεις, τή χειροκροτεῖ ὁ οὐράνιος κόσμος. Ἀλλά καί τά βλέμματα ἐκείνων πού ἐπιμένουν νά μή συμβιβάζονται μέ τό πεπερασμένο, πού παραμένουν λάτρεις τοῦ Θεοῦ καί νοσταλγοί τοῦ οὐρανοῦ, στυλώνονται θαυμαστικά στήν ὑπερκόσμια παρέλαση τῶν ἁγίων.
Πρώτη ἡ Παναγία Μητέρα τοῦ Κυρίου μας καί πίσω της ὁ τίμιος Πρόδρομος, οἱ προφῆτες καί οἱ δίκαιοι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ, οἱ πατέρες, οἱ διδάσκαλοι, οἱ μάρτυρες, οἱ ὅσιοι, οἱ ἀσκητές, οἱ ὁμολογητές, οἱ νεομάρτυρες· οἱ ἅγιοι τῶν πρώτων αἰώνων ἀλλά καί τῶν ἡμερῶν μας, ὅλοι μαζί συναπαρτίζουν τή θριαμβεύουσα Ἐκκλησία καί μετέχουν στήν ὑπερκόσμια παρέλαση. Εἶναι ὅλοι αὐτοί οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ, οἱ συνεργάτες του στό ἔργο τῆς σωτηρίας. Ὁ Θεός, πού ἐκ τοῦ μηδενός ἔπλασε τά σύμπαντα καί μόνος του ἔκανε τά πάντα «καλά λίαν», γιά τήν ἀνάπλαση τοῦ πεσμένου κόσμου ζήτησε καί χρησιμοποίησε τή συνεργασία τῶν ἀνθρώπων:
- Δανείσθηκε ὁ ἄυλος Θεός τήν ἀνθρώπινη σάρκα ἀπό τήν Παναγία Παρθένο, γιά νά γίνει Θεάνθρωπος. Καί κατέστησε τή Μητέρα του τόν πρῶτο θεωμένο ἄνθρωπο, τόν πρῶτο ἀνθρωπόθεο, τό νδαλμα καί πρότυπο τῶν ἐν Χριστῷ λυτρωμένων.
Ἀλλά καί ὅλοι οἱ ἄλλοι, τούς ὁποίους θαυμάζουμε καί τιμοῦμε, ἀναγνωρίζοντάς τους τήν ἰδιότητα τοῦ ἁγίου, κάτι ἔχουν προσφέρει γιά τήν πραγματοποίηση τοῦ σχεδίου τοῦ Θεοῦ:
- Τόν ἱδρώτα, τόν κόπο, τήν ἀγωνία καί τήν ὅλη προσπάθειά τους οἱ ἀπόστολοι καί ἱεραπόστολοι, πού ἀγωνίσθηκαν, γιά νά σπείρουν τό λόγο τοῦ Εὐαγγελίου σέ ὅλη τή γῆ.
- Τό αἷμα τους οἱ μάρτυρες, πού πότισαν μέ αὐτό τό δένδρο τῆς πίστεως καί στερέωσαν καί ἅπλωσαν μέσα στόν κόσμο τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ.
- Τό μελάνι τῶν φωτισμένων συγγραμμάτων τους οἱ πατέρες. Μέ τή σοφή διδαχή τους ὁδήγησαν τίς ψυχές στό φῶς τῆς ἀλήθειας. Μέ τόν ἀγώνα τους κράτησαν ἀλώβητη ἀπό τίς αἱρετικές κακοδοξίες τήν «ἅπαξ παραδοθεῖσα» πίστη, γιά νά τήν κληροδοτήσουν στίς ἐπερχόμενες γενεές ἀκέραιη καί ζωντανή.
- Τό δάκρυ τῆς μετάνοιας ὅλοι. Μέ τή συγκλονιστική μετάνοια ἄλλαξαν ζωή οἱ ἁμαρτωλοί, ἀποδέχθηκαν τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί ἔγιναν ἅγιοι. Μέ τή διά βίου μετάνοια ἔλαμψαν οἱ ἀσκητές καί «ἐγεώργησαν τῆς ἐρήμου τό ἄγονον».
Ἁγιασμένοι ἀπό τή μετάνοια καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ οἱ ἅγιοι ἔγιναν οἱ ἀδιάψευστοι μάρτυρες τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ἄν ὁ Χριστός δέν ἀναστήθηκε, ποιό νόημα θά εἶχαν οἱ ἑκατόμβες τῶν μαρτύρων τῆς πίστεως; Γιά ποιό λόγο θά ὑπέμεναν τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως δουλαγωγώντας τό σῶμα καί ὑποτάσσοντάς το στίς προσταγές τοῦ Χριστοῦ; Οἱ ἅγιοι μαρτυροῦν τήν ἀλήθεια τῆς Ἀναστάσεως μέ τήν ἀναστημένη ζωή τους, τήν ὁποία πολλοί ἀπό αὐτούς ἐπισφράγισαν μέ τό μαρτύριο. Τήν ὑπογράφουν μέ τά τίμια λείψανά τους, αὐτή τήν ἀκλόνητη μαρτυρία τῆς ἀφθαρτοποίησης τοῦ θνητοῦ ἀνθρώπινου σώματος.
Εἶναι οἱ ἅγιοι τό ζωντανό καί ἐφαρμοσμένο Εὐαγγέλιο. Ἡ ζωή καί ἡ ἱστορία τους ἀποδεικνύει ὅτι τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι μία ἀνεφάρμοστη οὐτοπία ἀλλά μία χειροπιαστή πραγματικότητα. Ὅσο ἀκατάληπτα κι ἄν ἠχοῦν στά αὐτιά τῆς παραστρατημένης κοινωνίας μας ἔννοιες ὅπως ἡ ἀγάπη, ἡ ἁγνότητα, ἡ ἀνεκτικότητα, ἡ συγχωρητικότητα, ἡ θυσία, καί ὅλα τά μεγάλα καί ὑψηλά πού κηρύττει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι ἀνεδαφικά καί ἀνεφάρμοστα. Τά ἐφήρμοσαν οἱ ἅγιοί μας. Μποροῦμε καί ὀφείλουμε νά τά ἐφαρμόσουμε καί ἐμεῖς, ὅσοι ἀναγνωρίζουμε ὡς λόγο Θεοῦ τό Εὐαγγέλιο.
Εἶναι ἀκόμη οἱ ἅγιοι ἐγγύηση ὅτι ἡ Ἐκκλησία θά νικήσει. Ὅσο κι ἄν μαίνεται ὁ ἀντίθεος κόσμος, ὅσο κι ἄν λυσσομανᾶ ἡ θύελλα τῆς ἀπιστίας, ὅσο κι ἄν θριαμβολογοῦν οἱ σκοτεινές δυνάμεις, ἡ νίκη ἀνήκει στήν πίστη. Ὅλοι οἱ ἐχθροί τῆς πίστεως ὑπῆρχαν καί στά χρόνια τῶν ἁγίων καί τούς πολέμησαν λυσσαλέα. Τούς ταλαιπώρησαν καί τούς κακοποίησαν μέ κάθε τρόπο, μά τελικά οἱ διῶκτες ὁμολόγησαν τήν ἥττα τους, καί ἡ πίστη τῶν ἁγίων θριάμβευσε.
Μέ δεδομένη τή δική τους καταξίωση οἱ ἅγιοι στέκουν ὁδοδεῖκτες στήν πορεία μας γιά τόν οὐρανό. Εἶναι οἱ ἔμπειροι διαβάτες, πού ἀκολουθώντας τά χνη τοῦ Χριστοῦ ἔφθασαν νικητές στό οὐράνιο τέρμα. Αὐτοί ξέρουν καί μποροῦν νά μᾶς κατευθύνουν ἀλάνθαστα. Μποροῦν νά γίνουν τό κριτήριο τῆς πίστεως καί ἡ λυδία λίθος γιά τόν ἔλεγχο τῆς πνευματικῆς μας πορείας. Καί εἶναι τόσο προσιτοί σέ ὅλα τά φύλα, σέ ὅλες τίς ἡλικίες, σέ ὅλες τίς φυλές , καί σέ ὅλες τίς τάξεις τῶν ἀνθρώπων. Στή χορεία τους καταλέγονται ἄνδρες καί γυναῖκες, σεβάσμιοι γέροντες καί μικρά παιδιά καί ἔφηβοι. Ἄνθρωποι ἀπ᾿ ὅλα τά ἐπαγγέλματα: πάμπλουτοι ἄρχοντες, ἐπιφανεῖς ἀξιωματοῦχοι, ἔνδοξοι στρατηγοί, φημισμένοι ἐπιστήμονες ἀλλά καί φτωχοί, ἄσημοι καί ἀγράμματοι πού θάμπωσαν τήν ἀνθρωπότητα μέ τήν ἁγιότητά τους. Ὑπάρχουν ἅγιοι ἁγιασμένοι ἀπό τήν ὥρα πού συνελήφθησαν στά σπλάχνα τῆς μάνας τους καί ἄλλοι οἱ ὁποῖοι κυλίσθηκαν στό βόρβορο τῆς ἁμαρτίας καί πληγώθηκαν κατάστηθα ἀπό τά βέλη της, τελικά ὅμως ἀνένηψαν καί ἀναδείχθηκαν ἅγιοι.
Εἶναι σφάλμα σοβαρό νά βγάζουμε τούς ἁγίους ἔξω ἀπό τό χῶρο μας, νά τούς τοποθετοῦμε σέ ἕνα βάθρο ἀπροσπέλαστο καί συνήθως ἀδιάφορο γιά τόν κοινό ἄνθρωπο. Στέκουν κοντά, πολύ κοντά μας οἱ ἅγιοι καί μεσιτεύουν στόν Κύριο γιά μᾶς. Στό βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως παρουσιάζεται μία θαυμάσια εἰκόνα: Μπροστά στό θρόνο τοῦ τριαδικοῦ Θεοῦ φθάνει ὡς θυμίαμα ἡ προσευχή τῶν μελῶν τῆς στρατευομένης Ἐκκλησίας. Ἐκεῖ ἑνώνεται μέ τήν προσευχή τῶν «πεπελεκημένων» μαρτύρων τῆς θριαμβεύουσας Ἐκκλησίας, πού βρίσκονται κάτω ἀπό τό θυσιαστήριο καί ἀκατάπαυστα κραυγάζουν πρός τόν Κύριο ζητώντας τήν παρέμβασή του.
Οἱ ἅγιοι, οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ, εἶναι καί οἱ δικοί μας καλοί φίλοι. Μᾶς παραστέκουν στόν ἀγώνα τῆς ζωῆς, μᾶς παρηγοροῦν, μᾶς συμβουλεύουν, μᾶς ἐνθαρρύνουν καί μᾶς ἐμπνέουν. Μετάνοια καί πίστη στό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, προσπάθεια καί ἀγώνας ἀκατάπαυστος γιά τήν ἐφαρμογή τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ εἶναι τό μήνυμά τους γιά μᾶς. Κι ὅταν σ᾿ αὐτόν τόν ἀγώνα ἀποκάμουμε, μήν ξεχνοῦμε πώς οἱ ἅγιοι ἀναφέρουν στόν Κύριο τά αἰτήματά μας. Ἄν εἶναι τιμή καί χαρά νά ἔχεις ἕναν φίλο, ἕναν δικό σου ἄνθρωπο στή Βουλή, καί σοῦ δίνει θάρρος ἡ σκέψη ὅτι αὐτός θά ὑποστηρίξει τά θέματά σου, πόσο μεγαλύτερη χαρά, τιμή καί ἄνεση εἶναι ἡ πρεσβεία τῶν ἁγίων! Μᾶς ἐκπροσωποῦν στή «Βουλή» τοῦ Θεοῦ καί μέ ἐνδιαφέρον παρακολουθοῦν τόν ἀγώνα μας σ᾿ αὐτή τή ζωή, περιμένοντας νά χαροῦμε μαζί τους τή δόξα τοῦ παραδείσου.