Βλέπουμε πολλές μνῆμες ἁγίων στόν ἡμεροδείκτη τοῦ Σεπτεμβρίου. Εἶναι μία πολύφωτη καί πολύφωνη δέσμη μηνυμάτων, μία πολύχρωμη πνευματική ἀνθοδέσμη, πού εὐφραίνει τήν ψυχή τοῦ πιστοῦ καί τοῦ προτείνει ἐφόδια γιά τήν πορεία τῆς ζωῆς. Ἀξίζει, ὡστόσο, νά δώσουμε προτεραιότητα σέ μία προφητική μορφή. Νά ἀκούσουμε τό μήνυμα τοῦ μήνα ἀπό τά προφητικά χείλη τοῦ Βαρούχ (28/9), μαθητῆ καί συνεργάτη τοῦ προφήτη τῶν δακρύων, τοῦ Ἰερεμία.
Ἀπό τή νεότητά του ὁ Βαρούχ εἶδε τήν οἰκονομική, ἠθική καί ἐθνική κατάπτωση τοῦ λαοῦ του. Γνώρισε τόν πόλεμο, τήν αἰχμαλωσία, τόν ἐκπατρισμό, τή στέρηση, τήν ταλαιπωρία. Δέν μπόρεσαν ὅμως ὅλες αὐτές οἱ συμφορές νά καταβάλουν τό φρόνημά του. Εἶχε τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ, ὅπως δηλώνει τό ἴδιο τό ὄνομά του, πού στά ἑλληνικά μεταφράζεται «Εὐλογημένος». Αὐτή τήν εὐλογία μεταφέρει καί μεταδίδει καί σέ μᾶς μέσα ἀπό τά πέντε κεφάλαια τοῦ προφητικοῦ βιβλίου του.
Ροδίζει ἡ ἐλπίδα γιά τήν ἀποκατάσταση τοῦ Ἰσραήλ μέσα στήν προφητεία τοῦ Βαρούχ. Αἰτία τῆς ἐρημώσεως τῆς Ἰερουσαλήμ (586 π.Χ.) καί τῆς αἰχμαλωσίας τῶν κατοίκων της, λέγει, εἶναι ἡ παράβαση τοῦ νόμου, ἡ περιφρόνηση τοῦ κηρύγματος τῶν προφητῶν. Μποροῦν ὅμως ὅλα νά διορθωθοῦν, ἄν ὁ λαός μετανοήσει εἰλικρινά καί ἀλλάξει ζωή. Ὁ Θεός μᾶς ἀγαπᾶ! Τό μαρτυρεῖ ἡ φυσική δημιουργία. Τό δείχνει ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ στόν περιούσιο λαό του, τόν Ἰσραήλ. Ἀλλά καί μετά τήν ἀποστασία τοῦ Ἰσραήλ ὁ Θεός ἐξακολουθεῖ νά ἀγαπᾶ τόν κόσμο. Γι᾿ αὐτό θά κατεβεῖ ὁ ἴδιος στή γῆ!
Ὁ Θεός «ἐπί τῆς γῆς ὤφθη καί ἐν τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη» (Βρ 3, 38)! Τό προφητικό βλέμμα βλέπει ἤδη πραγματοποιημένη τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ. Ἔγινε ἄνθρωπος ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ καί κατασκήνωσε ἀνάμεσά μας, θά γράψει μετά ἀπό ἕξι αἰῶνες ὁ εὐαγγελιστής Ἰωάννης (βλ. Ἰω 1,14). Καί σήμερα, πού μᾶς χωρίζουν εἰκοσιένας αἰῶνες ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Ἰωάννη καί εἰκοσιεφτά ἀπό ἐκείνη τοῦ Βαρούχ, ἡ Ἐκκλησία παρουσιάζει ζωντανή στόν κόσμο τή μορφή τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὁ Ἰησοῦς, ὁ λυτρωτής τοῦ κόσμου, ἀλλά καί ὁ Ἐμμανουήλ, ὁ Θεός μαζί μας! Μᾶς σώζει ἀλλά καί μᾶς συντροφεύει σέ κάθε βῆμα αὐτῆς τῆς ζωῆς.
Ὑποφέρεις πραγματικά καί θλίβεσαι, ὅταν μετά ἀπό ὅλα αὐτά βλέπεις τή ζωή τῶν σημερινῶν χριστιανῶν. Συχνά μοιάζουμε νά ἀγνοοῦμε καί τό προφητικό μήνυμα καί τήν εὐαγγελική διαβεβαίωση καί τήν ἱστορία ὅλη. Σάν νά μή γεννήθηκε γιά μᾶς ὁ Ἰησοῦς Χριστός, σάν νά μήν ὑπάρχει ὁ Θεός! Αὐτό δείχνει ἡ ἀσέβεια, ἡ ἀδικία, ἡ μιζέρια πού χαρακτηρίζει τή ζωή μας, κι ἄς ἀναφέρουμε πολλές φορές στή ροή τοῦ λόγου φράσεις ὅπως «μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ» ἤ «πρῶτα ὁ Θεός».
«Χωρίς Θεό ὅλα ἐπιτρέπονται», λέγει κάποιος, ἀλλά τίποτε καλό δέν γίνεται. Κι αὐτές οἱ ἐπιτυχίες μας λειτουργοῦν ἀρνητικά χωρίς Θεό. Εἶναι μαζί μας ὁ Θεός. Ἐμεῖς ὅμως θέλουμε νά εἴμαστε μαζί του; Παίρνουμε θάρρος κι ἐλπίδα ἀπό τή ζωντανή παρουσία του; Ὑπολογίζουμε τό θέλημά του; Ἀναγνωρίζουμε τό νόμο του ρυθμιστή τῆς καθημερινῆς μας ζωῆς; Τότε χαιρόμαστε τήν εὐλογία του, γινόμαστε οἱ εὐλογημένοι τοῦ Θεοῦ.
Στέργιος Ν. Σάκκος
Ἀπολύτρωσις 60 (2005) 227