Στέργιος Σάκκος (1930-2012)

Σχεδίασμα ζωῆς

 Στό ὀρεινό Πολυνέρι τῶν Γρεβενῶν τό βράδυ τῆς 12ης πρός 13η Νοεμβρίου 1930 γεννήθηκε ὁ Στέργιος, τό τέταρτο καί τελευταῖο παιδί τοῦ Νικολάου καί τῆς Γιαννούλας Σάκκου. Ἀπό τούς ἁγνούς καί λεβεντόκορμους, τούς προικισμένους μέ τή βουνήσια καθαρότητα γονεῖς του, κληρονόμησε τή γερή κράση καί τήν ἀγαθή φύση, πού τήν ἐνίσχυσε ὁ ἴδιος μέ τή διά βίου σκληρή ἄσκηση. Καί τά δύο, φύση καί ἄσκηση, τά πλούτισε, τά ἀξιοποίησε καί τά ἐξαγίασε ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ. Καί μέσα στή χάρη ξεχώριζε, θαρρεῖς, ἡ εὔνοια τῶν δύο ἁγίων, πού στή μνήμη τους εἶδε τό φῶς τῆς ζωῆς: Ὁ Στέργιος εἶχε φιλάνθρωπη καρδιά σάν τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Ἐλεήμονα· εἶχε ἐπίσης ἔρωτα γιά τήν ἁγία Γραφή καί τήν ἑρμήνευε μέ φλεγόμενη καρδιά καί χρυσό στόμα σάν τόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Χρυσόστομο.

 17 Ἰουλίου 1945: Ἀκούει τό πρῶτο κήρυγμα ἀπό τόν τότε ἱεροκήρυκα Γρεβενῶν καί κατόπιν μητροπολίτη Φλωρίνης, τόν μακαριστό π. Αὐγουστῖνο Καντιώτη. Ὁ ζωηρός ἔφηβος μέ τό σπινθηροβόλο πνεῦμα καί τήν ἰδιαίτερη κλίση στά Μαθηματικά αἰχμαλωτίζεται ἀπό τόν μεγάλο ἱερα­πό­στολο· καί παρά τίς προτροπές τῶν καθηγητῶν, καί αὐτοῦ τοῦ π. Αὐγουστίνου, νά ὑπηρετήσει τήν ἐπιστήμη τῶν Μαθηματικῶν, ἀποφασίζει νά ἀφοσιωθεῖ στή Θεολογία.

 1949: Εἰσάγεται μεταξύ τῶν πρώτων στή Θεολογική Σχολή τοῦ Α.Π.Θ.

 1953: Λαμβάνει τό πτυχίο μέ πλῆ­ρες «ἄριστα 10».

 1954-56: Ὑπηρετεῖ τή στρατιωτική του θητεία. Ὡς ἔφεδρος ἀνθυπολοχαγός τῆς Θρησκευτικῆς Ὑπηρεσίας τοῦ Γ.Ε.Σ. ἐπισκέπτεται ὅλα τά Κέντρα Στρατοῦ, καθώς καί τά φυλάκια τῆς παραμεθορίου, ὅπου ἐκφωνεῖ χριστιανι­κές ὁμιλίες. Κατά τήν ἀποστράτευσή του λαμβάνει «εὔφημον μνεία» τοῦ Γ.Ε.Σ.

 1957: Μετά ἀπό διαγωνισμό, στόν ὁ­ποῖο ἀριστεύει, προσλαμβάνεται βοηθός στήν ἕδρα τῆς Ἑρμηνείας τῆς Καινῆς Διαθήκης στήν Θεολογική Σχολή τοῦ Α.Π.Θ.

 1958ἑ.: Συνεργάζεται μέ τόν πατρολόγο Π. Χρήστου γιά τήν ἔκδοση τῶν ἔργων τοῦ Νικήτα Στηθάτου καί τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ.

 1958-1967: Ἱδρύει καί διευθύνει ἰδιωτικό ἑξατάξιο Γυμνάσιο στόν Ἅγιο Ἀθανάσιο Θεσσαλονίκης· παράλληλα λειτουργεῖ ἐκεῖ ὑπό τήν ἐπίβλεψή του καί μαθητικό οἰκοτροφεῖο. Χάρη σέ ἐκείνη τήν προσπάθεια ἑκατοντάδες ἀγροτόπαιδα ἀναδείχθηκαν σπουδαῖοι ἐπιστήμονες καί σημαντικές προσωπικότητες στήν κοινωνία.

 1965: Ἀναγορεύεται διδάκτωρ τῆς Θεολογίας. Ἡ διδακτορική διατριβή του μέ θέμα «Περί Ἀναστασίων Σιναϊτῶν» ἀπέσπασε ἰδιαίτερα εὐμενεῖς κρίσεις ὄχι μόνον ἀπό ἕλληνες ἀλλά καί ἀπό ξένους κορυφαίους ἐρευνητές.

 1966-1968: Μεταβαίνει στή Γερμανία γιά μεταδιδακτορικές σπουδές.

 1970-1975: Ἐκλέγεται καί ὑπηρετεῖ ὡς ἔκτακτος καθηγητής τῆς Εἰσαγωγῆς καί Ἑρμηνείας τῆς Καινῆς Διαθήκης στή Θεολογική Σχολή τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

 1971 ἑ.: Ἱδρύει καί διευθύνει στή Θεσσαλονίκη Ἀντιαιρετική Σχολή, ὅπου καταρτίζονται στελέχη γιά τήν ἀντιμετώπιση διαφόρων αἱρέσεων.

 1972 ἑ.: Σέ συνεργασία μέ τόν μα­καριστό καθηγητή Π. Χρήστου φιλοπονεῖ ἐκδόσεις πατερικῶν κειμένων καί μεταφράσεις αὐτῶν, στή σειρά Ε.Π.Ε.

 1983-1998: Ὑπηρετεῖ ὡς τακτικός καθηγητής στό Τμῆμα Ποιμαντικῆς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

 1987-1989: Διατελεῖ πρόεδρος τοῦ Τμήματος Ποιμαντικῆς.

 1987-2007: Συνεργάζεται μέ τόν π. Ἰωάννη Διώτη γιά τήν ἐπανέκδοση τῆς μεγάλης Πατρολογίας τοῦ Migne καί καταρτίζει τούς πίνακες χωρίων τῆς ἁ­γίας Γραφῆς.

 1991-1994: Διδάσκει στήν Ἀνωτέ­ρα Ἐκκλησιαστική Σχολή τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης.

 Κατά τή διάρκεια τῆς πανεπιστημι­ακῆς του θητείας καί μετά τήν ἀφυ­πηρέτησή του ἔδινε διαλέξεις στό Ἀνοιχτό Πανεπιστήμιο. Συμμετεῖχε δέ ὡς εἰσηγητής σέ πολλά Θεολογικά Συνέδρια στήν πατρίδα μας καί στό Ἐξωτερικό (Κύπρο, Βουλγαρία, Ρουμανία).

 Τό πλούσιο συγγραφικό ἔργο του ὑπερβαίνει τά 80 συγγράμματα μέ χιλιάδες σελίδες, ἐνῶ ἄφησε καί δεκάδες ἀνέκδοτα ἔργα. Τά συγγράμματά του καλύπτουν ὅλους τούς τομεῖς τῆς Θεολογίας: ἑρμηνευτική, δογματική, ἁγιολογία, ἀπολογητική, κατηχητική. Δια­κρίνονται γιά τήν πρωτοτυπία, τή σαφήνεια, τίς ὀρθόδοξες καί πατερικές θέσεις. Ἕλληνες καί ξένοι θεολόγοι ἀναφέρονται σέ αὐτά μέ θαυμασμό.

 Παράλληλα μέ τήν ἐπιστημονική του δραστηριότητα ὁ σοφός καί χαρισματικός καθηγητής ἀνέπτυξε πλούσια ἐκκλησιαστική, κηρυκτική καί κατηχητική δράση. Τά Χριστούγεννα τοῦ 1949 ὡς πρωτοετής φοιτητής πραγματοποίησε τό πρῶτο του κήρυγμα στόν μητροπολιτικό ναό τῶν Γρεβενῶν καί 18 Μαρτίου 2012 τό τελευταῖο στόν ἱ. ναό Ἀναλήψεως τοῦ Κυρίου τῆς «Χριστιανικῆς Ἐλπίδος». Ἀνάμεσα στά δύο ὁριακά κηρύγματα ἐκτείνεται ἡ κηρυκτική διακονία του, πού ἀναμφι­σβήτητα ὑπῆρξε ἡ πρώτη του προτεραιότητα καί ὁ ἀσίγαστος πόθος τῆς καρδιᾶς του. Πραγματοποίησε χιλιάδες ὁμιλίες καί διαλέξεις σέ πολλές πόλεις τῆς Ἑλλάδος, καθώς καί στούς ὁμογενεῖς τοῦ ἐξωτερικοῦ, στή Γερμανία (1966-1968, 1987, 1988-1989), Ἀγγλία (1982-1983) καί Αὐστραλία (1985). Ὡς συνεργάτης ραδιοφωνικῶν καί τηλεοπτικῶν σταθμῶν ἐπί σειρά ἐτῶν παρουσίασε θέματα ἐκλαϊκευμένης θεολογίας.

 Ὑπῆρξε ὁ πνευματικός ἡγέτης καί δι­δάσκαλος τῶν χριστιανικῶν Ἀδελφοτήτων τῆς Θεσσαλονίκης «ΑΠΟΛΥΤΡΩΣΙΣ», «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΕΛΠΙΣ», «ΘΕΟΤΟΚΟΣ» καί τοῦ συνδέσμου χριστιανῶν νέων «ΛΥΧΝΟΣ», καθώς καί τῆς Ἀδελφότητος «Η ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑ­ΡΑ» στά Γρεβενά.

 Ἀπό τίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ 1970 καί ἑξῆς εἶχε τήν εὐθύνη καί τήν καθοδήγηση τῶν κύκλων μελέτης τῆς ἁγίας Γραφῆς πού λειτουργεῖ ἡ Ἀδελφότητα «ΑΠΟΛΥΤΡΩΣΙΣ» στή Θεσσαλο­ νί­κη καί σέ ἄλλες περιοχές μέ τήν εὐλογία τῶν οἰκείων Μητροπολιτῶν. Ἔχει δέ καταρτίσει βοηθήματα γιά τούς κυκλάρχες, ὅπου ἑρμηνεύει ὁλόκληρα βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης καί ἐκλεκτές περικοπές τῆς Παλαιᾶς. Ἑκατοντάδες εἶναι ἐπίσης οἱ εἰσηγήσεις του σέ Ἱερατικά Συνέδρια διαφόρων Μητροπόλεων.

 Ὡς φοιτητής ἀκόμη διηύθυνε χριστιανική κατασκήνωση μαθητῶν στό Πήλιο. Στή συνέχεια, ἐπί σαράντα καί πλέον ἔτη διατέλεσε ἀρχηγός χριστιανικῶν κατασκηνώσεων, ὅπου ἔδωσε ὁλόψυχα τόν ἑαυτό του κατηχώντας καί νουθετώντας νυχθημερόν παιδιά, νέους ἀλλά καί οἰκογενειάρχες.

 Στήν κοινωνική καί φιλανθρωπική δράση ὑπῆρξε ἐπίσης ἀξιοθαύμαστος. Συμμετέχοντας στά προβλήματα τῶν χειμαζομένων ὀρθοδόξων ἀδελφῶν πραγματοποίησε ἐπισκέψεις στήν περιοχή τῆς Ἀλβανίας καί τῆς Βοσνίας.

 Καί ποιός δέν ἔχει νά καταθέσει γιά τόν κόπο του, τή θυσία του, τό στοργικό του ἐνδιαφέρον, τήν πατρική του καρδιά! Χωρίς ποτέ νά ὑπολογίσει τόν ἑαυτό του, ὁ ἴδιος πολλές φορές ἄγρυπνος, κατάκοπος, ἐμπερίστατος, ἔσπευδε, διανύοντας ἀκόμη καί πολλά χιλιόμετρα, νά βρε θεῖ κοντά σέ ὅσους εἶχαν ἀνάγκη, νά γίνει πράγματι Κυρηναῖος τους. Ἔτρεχε νά ἐπισκεφθεῖ ἀρρώστους, νά συνδράμει ἐνδεεῖς, νά ἀποφυλακίσει φυλακισμένους μεταγγίζοντάς τους τήν ἐλπίδα πού πηγάζει ἀπό τή μετάνοια· μεριμνοῦσε νά παρηγορήσει πενθοῦντες καί θλιμμένους, νά στηρίξει κλονιζομένους, νά μονοιάσει οἰκογένειες, νά χειραγωγήσει στήν πίστη νέους, νά ἐπαναφέρει πλανεμένους στήν Ἐκκλησία. Ἀλλά καί πλῆθος μαθητῶν του θά ἔχουν νά θυμοῦνται μέ εὐγνωμοσύνη τήν ἀνθοδέσμη τῶν θείων μηνυμάτων πού τούς προσέφερε στό μυστή­ριο τῶν γάμων τους, καθώς καί στίς βαπτίσεις τῶν παιδιῶν τους.

 Καλοκαίρι 2011: Ὑφίσταται σοβαρό κλονισμό ἡ ὑγεία του. Ὑπέμεινε καρτερικά τή δοκιμασία, δίνοντας μάθημα γιά τό πῶς ἀντιμετωπίζει τόν σταυρό τῆς ἀρρώστιας ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Μέχρι καί τήν τελευταία στιγμή δέν ἔπαυσε νά κηρύττει, νά γράφει, νά ὑπαγορεύει, νά διορθώνει, νά κατευθύνει, νά ἐπικοινωνεῖ καί νά ἐνδιαφέρεται γιά τίς ἀνάγκες ἐν­δεῶν ἀδελφῶν.

 Στό διάστημα αὐτό συμπληρώνει τό συγγραφικό του ἔργο μέ τρία νέα βιβλία: «Ὁ ἀντίχριστος καί τό 666» (ἀρχές καλοκαιριοῦ 2011), «Ἡ Ἀποκάλυψις τοῦ Ἰωάννου τόμος Α΄ , εἰσαγωγικά καί ἑρμηνεία κεφ. 13» (Νοέμβριος 2011), «Αὐγή μυστικῆς ἡμέρας» (Μάρτιος 2012). Παράλληλα συγκέντρωνε τήν ὕλη τοῦ τρίτου βιβλίου τῆς σειρᾶς γιά τό πρόσωπο τῆς Παναγίας καί παρέδιδε γιά ἐκτύπωση τόν τρίτο τόμο τῆς «Ἑρμηνείας στό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιο».

 25 Μαρτίου: Παρακολουθεῖ τό θεατρικό «Κατσαντώνης» πού ἀνέβασαν οἱ νέοι τοῦ συνδέσμου «ΛΥΧΝΟΣ» στήν αἴθουσα τῆς Ἀδελφότητος «Ἀπολύτρωσις».

 31 Μαρτίου: Παρότι οἱ σωματικές του δυνάμεις εἶχαν ἀρχίσει νά τόν ἐγκαταλείπουν, καλεῖ τά στελέχη καί τακτοποιεῖ ἐκκρεμότητες σχετικά μέ δραστη­ ριότητες τοῦ πνευματικοῦ του ἔργου.

 Ξημέρωμα τῆς Κυριακῆς τοῦ Πάσχα (15-4-2012): Μέσα στήν ἀναστάσιμη χαρά ὁ ἀναστημένος Κύριος καλεῖ τόν διαπρύσιο κήρυκα τῆς Ἀναστάσεως κοντά του, γιά νά γιορτάσει «ἐκτυπώτερον» τό Πάσχα μαζί του.

 Μνησθείη Κύριος τοῦ κόπου τῆς ἀγάπης του καί τῶν ποικίλων θυσιῶν γιά τήν οἰκοδομή καί τόν καταρτισμό τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ!

ΙΚΕΣΙΑ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ
'Εξόδιος Ἀκολουθία ὁμοτίμου Καθηγητοῦ Στεργίου Σάκκου	Σύντομο βιογραφικό Στεργίου Σάκκου
Ἀξία τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ	20 Χρόνια Κατασκήνωση Ζιάκα σέ 20 λεπτά
Ἐπιστολές	Μετοχή τῆς Ἀδελφότητός μας στήν Θριαμβεύουσα Ἐκκλησία
Ἀναμνήσεις φίλων	Ἕνας σύγχρονος μάρτυρας τῆς Ἀναστάσεως
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ 2014	ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ 2015
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ 2016 Παιδαγωγός τῶν νέων...	Πενταετές Μνημόσυνο Στεργίου Σάκκου (2017)
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ 2018 Ἐραστής καί ἑρμηνευτής τῆς Ἁγίας Γραφῆς	ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΥΡΟΦΟΡΩΝ, 12-5-2019
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ 2022 Ἄνθρωπος ἀγάπης Τραγούδι: "Στόν δάσκαλο" (Χορωδία ΛΥΧΝΟΣ)