Ἡ ἀνάσταση τοῦ Κυρίου εἶναι ἕνα παγκοσμίων διαστάσεων γεγονός· λούζει μέ τό φῶς του ὁλόκληρο τόν κόσμο. Ὁ λόγος εἶναι ὅτι πρόκειται γιά τό μόνο γε­γο­νός πού ἔχει ἀνατρέψει ἐκ βάθρων τά δεδομένα τῆς ζωῆς μας καί τίς ἰσορρο­πίες τῶν δυνάμεων πού ἐνεργοῦν σ᾽ αὐτήν.
  Ἡ μεγάλη ἀλλαγή ἀφορᾶ στήν κατάργηση τοῦ θανάτου. Ὁ θάνατος δέν εἶναι ἕνα μεμονωμένο γεγονός, ἀλλά ἀγκαλιάζει κάθε ἐκδήλωση καί πτυχή τῆς ζωῆς, ἀφοῦ συνιστᾶ ὁριστική διακοπή κάθε δραστηριότητας καί μόνιμη ἀπώλεια κάθε ἀγαθοῦ πού βρίσκεται στήν κατοχή καί χρήση τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτή ἡ διακοπή μπορεῖ νά εἶναι ὁλοκληρωτική ἤ μερική καί νά γίνει ἀπότομα ἤ σταδιακά μέ μιά διαδικασία φθορᾶς. Πρίν φθάσει κανείς στήν ἀναστολή τῆς φυσικῆς του ζωῆς, μπορεῖ νά βιώσει σταδιακό «θάνατο» γιά κάθε κεκτημένο οἱουδήποτε εἴδους πού χάνεται, γεγονός πού προκαλεῖ ὀδύνη ἀνάλογη τῆς ἀπώλειας.
  Ἡ μεγαλύτερη ἀπώλεια βέβαια εἶναι αὐτή τῆς φυσικῆς ζωῆς καί γι’ αὐτό ἡ κατάργησή της παραμένει τό μεγάλο πανανθρώπινο ζητούμενο. Ὁ φυσικός θά­νατος εἶναι ὁ ἀπόλυτος νικητής εἰς βάρος ὅλων τῶν ἀνθρώπων, πλήν ἑνός: τοῦ Ἰη­σοῦ Χριστοῦ, τοῦ μοναδικοῦ ἀνθρώπου, πού ἐγκατέλειψε τόν τάφο του ἑ­κου­σίως, διότι ἐκτός ἀπό τέλειος ἄνθρωπος εἶναι καί τέλειος Θεός. Ψάλλοντας ἡ Ἐκ­κλησία τό «Χριστός ἀνέστη» ὁμολογεῖ τήν ἐμπειρία τῆς ζωῆς μαζί του μετά τήν ἐπιστροφή του ἀπό τούς νεκρούς. Μέ τό «θανάτῳ θάνατον πατήσας» περιγράφει τήν πλήρη ἀνατροπή τῆς διαδικασίας τῆς φθορᾶς στή ζωή τοῦ ἀνθρώπου,  καί μάλιστα στό τελευταῖο καί δυσκολότερο στάδιό της, τόν φυσικό θάνατο.
  Εὔλογο βέβαια τό ἐρώτημα: «Γιατί οἱ ἄνθρωποι συνεχίζουμε νά πεθαίνουμε, ἀφοῦ ὁ Χριστός κατήργησε τόν θάνατο;». Ἡ ἀπάντηση βρίσκεται στό γεγονός ὅτι ἡ κατάργηση τοῦ θανάτου μπορεῖ νά ἰσχύσει καθολικά στό ἀνθρώπινο γένος μόνον ὑπό τήν προϋ­πόθεση τῆς προηγούμενης ἐξάλειψης τοῦ κακοῦ σέ ὅλες του τίς μορφές. Οἱ πα­τέρες διδάσκουν ὅτι ὁ θάνατος εἶναι ἡ εὐεργεσία τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἁμαρτωλό ἄνθρωπο, «ἵνα μὴ τὸ κακὸν ἀθάνατον γένηται». Ἐάν ὁ θά­νατος καταργηθεῖ κα­θο­λικά ἀπό τήν ἀνθρώπινη ζωή χωρίς προηγουμένως νά ἔχει ἐξαφανισθεῖ τό κακό, αὐτό θά σημαίνει ὅτι κάποιοι θά συνεχίσουν νά κακοποιοῦν τούς ἄλλους καί δέν θά ὑπάρχει καμιά δύναμη νά τούς σταματήσει. Οὔτε ὁ ἴδιος ὁ Θεός μπορεῖ νά τήν ἀναστείλει, διότι ἡ διάπραξη τοῦ κακοῦ εἶναι ἑκούσια καί ὁ Θεός δέν παραβιάζει τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου.
  Συνεπῶς, γιά νά ἀπολαύσει ὁ ἄνθρωπος τή φυσική κατάργηση τοῦ ἀκούσιου θανάτου διά τῆς ἀναστάσεως, εἶναι ἀνάγκη πρῶτα νά ἐπιλέξει τήν κατάργηση τοῦ κακοῦ ἀπό τή ζωή του, πού γίνεται μέ δύο τρόπους: μέ τή διακοπή τῆς διάπραξης τοῦ κακοῦ καί μέ τή μετατροπή τοῦ «κακοῦ» σέ «καλό». Πῶς γίνεται αὐτό; Ὅταν ἀρχίσει νά ἀντιμετωπίζει μέ διαφορετικό τρόπο τά πράγματα καί νά βλέπει τόν κόσμο «μέ ἄλλη ματιά»: ὅταν, δηλαδή, βλέπουμε μέσα ἀπό τόν φωταγωγό τοῦ κενοῦ μνήματος τοῦ Κυρίου.
  Ἡ ἀναπηρία, γιά παράδειγμα, εἶναι ἕνα κρίσιμο καί εὐαίσθητο θέμα τῆς ζωῆς. Στό περιστατικό τῆς θεραπείας τοῦ ἐκ γενετῆς τυφλοῦ συναντῶνται δύο δια­φο­ρετικές «ματιές». Γιά τούς μαθητές ἡ τύφλωση εἶναι κατάρα γιά τίς ἁμαρτίες τοῦ τυφλοῦ καί τῶν γονέων του· γιά τόν Κύριο, ὅμως, εἶναι ἀφορμή γιά τή φανέρωση τῶν ἔργων τοῦ Θεοῦ (βλ. Ἰω 9,2-3). Στό περιστατικό αὐτό μάλιστα ὑπάρχουν πολ­λές διαφορετικές «ματιές»: τῶν μαθητῶν, τῆς ἰουδαϊκῆς κοινωνίας, τῶν φα­ρι­σαί­ων, τοῦ ἴδιου τοῦ τυφλοῦ καί τῶν γονέων του καί φυσικά τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριος προσπαθεῖ νά ἀλλάξει τόν τρόπο πού οἱ ἄνθρωποι βλέπουν τή ζωή, «ἵνα οἱ μὴ βλέποντες βλέπωσι καὶ οἱ βλέποντες τυφλοὶ γένωνται» (Ἰω 9,39). Χρησι­μο­ποιεῖ τά ἀνύπαρκτα μάτια ἑνός τυφλοῦ, γιά νά ἀντιληφθοῦμε ὅτι δέν εἶναι ἀρκετοί οἱ ὀφθαλμοί γιά νά βλέπουμε, οὔτε ἡ ἱκανότητά μας νά ἐπεξεργαζόμαστε τίς εἰκόνες τους ἀρκετή γιά νά ἔχουμε τήν ὀρθή «ματιά» στή ζωή.
  Σέ αὐτό ἀκριβῶς τό σημεῖο ἔγκειται καί ἡ μετοχή στήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, πού ἀρχίζει μέ τήν «ἄλλη ματιά» στή ζωή. Στό ἑκούσιο προσωπικό κακό ἡ ἄλλη ματιά εἶναι ἡ μετάνοια· στό ἀκούσιο ἐξωγενές κακό εἶναι ἡ δόξα καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ὅλα ὅσα χωρίς τόν ἀναστάντα Χριστό βιώνονται ὡς θάνατος, μαζί του γίνονται πορεία πρός τή Ζωή. Ὅταν αὐτή ἡ ματιά κυριαρχήσει στό φρόνημα καί καλύψει ὁλόκληρη τή ζωή τοῦ ἀνθρώπου, τότε ὁ θάνατος ἔχει de facto κα­ταρ­γηθεῖ καί, ὅταν ἔρθει, εἶναι ἀνίσχυρος. Χριστός ἀνέστη!

Ἀθανάσιος Γ. Παπαρνάκης

"Ἀπολύτρωσις"

Τεῡχος Μαϊου, 2025