Δικαιοσύνη καί ἀγάπη τοῦ Θεοῦ
Σύμφωνα μέ τήν κρίση τῶν ἀνθρώπων εἶναι δίκαιο νά τιμωροῦνται μέ θλίψεις ἐκεῖνοι πού προξενοῦν στούς ἄλλους θλίψη. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει στούς Θεσσαλονικεῖς ὅτι πολύ περισσότερο φαίνεται δίκαιο γιά τόν Θεό νά ἀνταποδίδει θλίψη σέ ὅσους προξένησαν θλίψη: «Εἴπερ δίκαιον παρὰ Θεῷ ἀνταποδοῦναι τοῖς θλίβουσιν ὑμᾶς θλῖψιν» (1,6).
᾿Επιβάλλεται νά τιμωρηθοῦν ὅσοι θλίβουν τούς χριστιανούς γιά τήν πίστη τους, ἐπειδή μ᾽ αὐτή τή στάση τους προσβάλλουν τόν ἴδιο τόν Θεό καί ἀρνοῦνται τό εὐαγγέλιο (βλ. στ. 8). Τονίζοντας αὐτή τήν ἀλήθεια ὁ ἀπόστολος ἐνισχύει τή χαρά τῶν πιστῶν, διότι τούς δείχνει πόσο ὁ Θεός τούς τιμᾶ, ἐφόσον προσωπικά ἀναλαμβάνει τήν ὑπεράσπισή τους καί ἐνισχύει τήν πίστη τους γιά τήν ἀναπόφευκτη τιμωρία. «Αὐτά ἁρμόζει καί σέ μᾶς», σχολιάζει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, «νά τά σκεφτόμαστε, ὅταν εἴμαστε σέ θλίψη».
῾Η θλίψη τήν ὁποία θά λάβουν οἱ θλίβοντες εἶναι ὁ αἰώνιος χωρισμός τους ἀπό τόν ᾿Ιησοῦ Χριστό, τόν ὁποῖο ἀπέρριψαν. Αὐτό εἶναι τό ἀπόλυτα δίκαιο. Αὐτό εἶναι καί ἡ πιό μεγάλη δυστυχία· ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἀπό τήν ἀνείπωτη εὐτυχία πού θά ζοῦν οἱ πιστοί (βλ. Α´ Θε 4, 17). ῾Η ἀδικία τῶν ἀνθρώπων ἀπαιτεῖ τήν ἐπέμβαση τῆς θείας δικαιοσύνης. Συχνά κάποιοι ἄνθρωποι προβάλλουν τόν προβληματισμό: Πῶς συμβιβάζεται ἡ καταδίκη τῶν ἀμετανόητων ἁμαρτωλῶν καί ἡ αἰώνια κόλαση μέ τήν ἀγαθότητα καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ; Λένε ὅτι ἡ φωτιά τῆς κολάσεως καί οἱ ἄλλες τιμωρίες εἶναι ἐπινοήσεις τῶν θεολόγων καί τῶν ἱερέων, γιά νά τρομοκρατοῦν τόν κόσμο καί νά τόν καταδυναστεύουν πνευματικά. ᾿Αλλά ἔχουν δίκαιο;
῾Η ἁγία Γραφή μᾶς πληροφορεῖ ὅτι «ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστὶ» (Α´ ᾿Ιω 4,8.16) καί δέν τιμωρεῖ οὔτε προξενεῖ θλίψη στούς ἀνθρώπους, διότι τούς ἀγαπᾶ (πρβλ. ᾿Ια 1, 13). ῾Ωστόσο, ὁ πάνσοφος καί πανάγαθος Θεός εἶναι ἐπίσης ἀμερόληπτος καί ἀκριβοδίκαιος κριτής (βλ. Ρω 2,11· Α´ Πέ 1,17). Τήν κρίση καί τήν καταδίκη τῶν ἀδίκων τή δίδαξε ὁ Κύριός μας πολύ ξεκάθαρα μέ τήν παραβολή τοῦ φτωχοῦ Λαζάρου καί τοῦ ἄσπλαγχνου πλουσίου.
Εἶναι μιά προκλητική πραγματικότητα ὅτι συνήθως στόν κόσμο αὐτό οἱ ἀπατεῶνες, οἱ ἐκμεταλλευτές, οἱ κακοί ἀπολαμβάνουν, ἐνῶ οἱ δίκαιοι, οἱ ἀθῶοι καί ἀνυπεράσπιστοι ὑποφέρουν. Ἡ ἀνθρώπινη δικαιοσύνη, ὄχι μόνο τῶν πρωτόγονων λαῶν ἀλλά καί αὐτῶν τῶν πολιτισμένων, μοιάζει μέ τόν ἱστό τῆς ἀράχνης. Ὅπως ἐκεῖνος συλλαμβάνει τά μικρά ἔντομα, δέν ἔχει ὅμως τή δύναμη νά πιάσει τά ἁρπακτικά πουλιά, τά θηρία καί τά ἀγρίμια, διότι αὐτά μποροῦν νά τόν καταστρέψουν, ἔτσι καί ἡ ἀνθρώπινη δικαιοσύνη ἀρκεῖται στή σύλληψη καί στόν σωφρονισμό τῶν μικροαπατεώνων καί τῶν μικροεγκληματιῶν. Οἱ μεγάλοι παραβάτες τοῦ δικαίου, οἱ πιό βδελυροί καί αἱμοσταγεῖς κακοῦργοι, παραμένουν ἀσύλληπτοι καί ἀτιμώρητοι.
Ἔζησαν στόν κόσμο αὐτό ἄνθρωποι πού ἀναστάτωσαν τήν ἀνθρωπότητα, πού πέρασαν σάν μία θύελλα ἀπό τή γῆ, ἀφήνοντας πίσω τους μνήματα, χῆρες καί ὀρφανά καί δημιουργώντας πάνω στήν ἐπιφάνεια τῆς γῆς δύο φρικτές λίμνες: μία κόκκινη λίμνη, μέ τά αἵματα τῶν ἀδικοσκοτωμένων, καί μία ἄλλη μέ τά δάκρυα τῶν ὀρφανῶν καί τῶν ἀδικημένων. Ὑπῆρξαν ἄδικοι καί ἄτιμοι πού ἤπιαν τόν ἱδρώτα καί τό αἷμα τῶν πτωχῶν ἐργατῶν, οἱ ὁποῖοι δούλεψαν σκληρά χωρίς νά πάρουν τήν ἀμοιβή τους. Ὑπῆρξαν ἐκμεταλλευτές καί διεφθαρμένοι. Κι ὅλοι αὐτοί ὄχι μόνο δέν τιμωρήθηκαν γιά τά ἀδικήματά τους, ἀλλά πέρασαν μία εὐχάριστη καί ἄνετη ζωή, μέ τιμές καί δόξες. Ἀντίθετα, ἄνθρωποι τίμιοι καί εἰλικρινεῖς, πραγματικοί ἥρωες, πού ἔλαμψαν μέ τή ζωή τους, ὄχι μόνο δέν τιμήθηκαν, δέν δοξάσθηκαν, ἀλλά πολλοί ἀπ’ αὐτούς καταδιώχθηκαν, συκοφαντήθηκαν, πολεμήθηκαν σκληρά, σάπισαν στίς φυλακές ἤ πέθαναν στίς ἐξορίες, βασανίσθηκαν καί πότισαν τή γῆ μέ τό αἷμα τους. Ἄν ὁ θάνατος σημειώνει τό τέρμα τῆς ζωῆς μας, ποῦ εἶναι ἡ δικαιοσύνη καί πῶς ἐξηγεῖται ἡ σιωπή τοῦ Θεοῦ ἔναντι τῆς τόσης ἀδικίας;
Πιστεύουμε, βέβαια, ὅτι ὁ Θεός δέν κάνει λάθος, οὔτε κακό σέ κανένα ἀπό τά πλάσματά του, ὡστόσο, ἀναζητοῦμε τό νόημα τῶν ἐνεργειῶν του. Τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ εἶναι πράγματι ἀνεξερεύνητο καί ἀνεξιχνίαστο. Δέν μπορεῖ νά ἐξηγηθεῖ μέ ὅσα ἀντιλαμβανόμαστε στή ζωή αὐτή. Μόνον ἡ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ μέ τήν προοπτική τῆς αἰωνιότητος λύνει καί ἑρμηνεύει τό δράμα τῆς παρούσης ζωῆς.
Ἡ σκληρή πραγματικότητα τῆς ἐπίγειας ζωῆς ἐπιβεβαιώνει τήν ἀλήθεια τῆς ἁγίας Γραφῆς. ᾿Αποτελεῖ ἀπόδειξη καί μαρτυρία γιά τή μέλλουσα κρίση. Διότι μᾶς ἀναγκάζει νά κάνουμε τούς ἑξῆς συλλογισμούς: α) Δέν ὑπάρχει Θεός, β) ὑπάρχει Θεός ἄδικος ἤ ἀδιάφορος, γ) ὑπάρχει δίκαιος Θεός, ἀλλά ἀκόμη δέν ἔκρινε. ῎Αν ἰσχυρισθοῦμε ὅτι δέν ὑπάρχει Θεός, ἡ δημιουργία ὅλη μέ τήν τάξη καί τήν ἁρμονία της θά μᾶς διαψεύσει. ῎Αν ποῦμε ὅτι ὁ Θεός εἶναι σκληρός καί ἄδικος, διαμαρτύρονται τά λουλούδια καί τά πουλιά, πού τόσο στοργικά τά φροντίζει. ῾Επομένως, ἰσχύει ἡ τρίτη ἐκδοχή: ῾Υπάρχει Θεός δίκαιος, ἀλλά ἀκόμη δέν ἔκρινε. Θά ἔρθει ὅμως ὁπωσδήποτε ἡ ὥρα τῆς μελλούσης κρίσεως (βλ. Ρω 2,6· Β´ Κο 5,10· Κλ 3,24) καί ὅλοι ὀφείλουμε νά ἑτοιμαζόμαστε γι᾿ αὐτήν.
Τόν χειμώνα, λέει ἕνας ἀπό τούς μεγαλύτερους νεότερους θεολόγους, ὁ Κωνσταντῖνος Καλλίνικος, τό χιόνι σκεπάζει τά πάντα. Ὅταν ὅμως τήν ἄνοιξη ὁ ἥλιος τό λειώνει, ἐμφανίζονται λουλούδια καί ἀγκάθια, εὐωδιαστοί κῆποι καί σκουπίδια καί κοπριές. Ἔτσι μιά μέρα θά λειώσει τό κάλυμμα αὐτῆς τῆς ζωῆς, θά σηκωθεῖ ἡ αὐλαία καί τότε ὅλα θά ἐμφανισθοῦν γυμνά καί τετραχηλισμένα.
Στέργιος Ν. Σάκκος
"Ἀπολύτρωσις",
Τεῡχος "Αὐγούστου-Σεπτεμβρίου", 2024
ΤΟ ΚΑΝΑΛΙ ΜΑΣ
