Τήν καθολική χρησιμότητα τῶν λόγων τῆς ἁγίας Γραφῆς καί τήν ἄμεση χρηστικότητα καί ὠφέλειά τους γιά κάθε περίπτωση προβάλλει μέ τρόπο πειστικό ἡ ὁσιακή μορφή τοῦ ἁγίου ᾿Ισιδώρου τοῦ Πηλουσιώτη (4 Φεβρουαρίου). Στό πρόσωπο τοῦ ἁγίου συναρμόζονται θαυμαστά τό ἀπόκοσμο τοῦ ἐρημίτη καί ἡ προσήνεια τοῦ κοινωνικοῦ ἐργάτη· ἡ εὐρυμάθεια τοῦ ἐπιστήμονα καί ἡ ἁπλότητα τοῦ ἁγίου· ἡ αὐστηρότητα τοῦ ἀσκητῆ καί ἡ τρυφερότητα τοῦ πνευματικοῦ πατέρα. Καί ὅλα αὐτά ἐμπνέονται καί τροφοδοτοῦνται ἀπό τήν ἁγία Γραφή κι ἀκτινοβολοῦν ὄχι μόνο στό ἱστορικό Πηλούσιο τῆς ἀνατολικῆς Αἰγύπτου ὅπου ἔζησε (360-440 μ.Χ.), ἀλλά σέ ὅλο τόν κόσμο.
Μένει δέ ἀμείωτη κι ἀθάμπωτη ἡ ἀκτινοβολία αὐτή μές στούς αἰῶνες, ἀποτυπωμένη στίς χιλιάδες τῶν ἐπιστολῶν πού ἔγραψε ὁ ἅγιος. Καταλαμβάνουν τόν 78ο τόμο τῆς Πατρολογίας τοῦ Μigne κι εἶναι εὐτύχημα ὅτι στίς μέρες μας κυκλοφοροῦν μεταφρασμένες στή νεοελληνική, καί ἔτσι γίνονται προσιτές σέ ὅλους. ᾿Εκτός ἀπό τά ἄλλα σπάνια χαρίσματά τους οἱ ἐπιστολές αὐτές ἔχουν καί τοῦτο τό μοναδικό· Χειραγωγοῦν τούς παραλῆπτες στή βίωση καί ἐφαρμογή τῶν εὐαγγελικῶν ἀληθειῶν. ᾿Εφαρμόζουν τήν ἁγία Γραφή στά ἐνδιαφέροντα καί τίς ἀπορίες τοῦ φιλομαθοῦς μελετητῆ, στά ἐρωτήματα τοῦ θεολόγου, στίς δογματικές καί διοικητικές ἀπορίες τοῦ ἐπισκόπου, στόν καταρτισμό τοῦ κληρικοῦ, στά ζητήματα τοῦ πολιτικοῦ ἄρχοντα -ὁ αὐτοκράτορας Θεοδόσιος Β´ καί πολλοί κρατικοί λειτουργοί εἶναι παραλῆπτες ἐπιστολῶν-, στά ποικίλα προβλήματα τοῦ ἀγωνιζόμενου χριστιανοῦ.
Κάτοχος τῆς σοφίας τοῦ κόσμου ἀλλά καί τῆς ἁγιοπατερικῆς γραμματείας ὁ ἅγιος ᾿Ισίδωρος σκύβει μέ περίσκεψη στή ζωοδότρα πηγή τῆς ἁγίας Γραφῆς, γιά νά ἀντλήσει ἀπό ἐκεῖ ἀπαντήσεις γιά ὅλα τά θέματα· ἑρμηνευτικά, δογματικά, ἀπολογητικά, πνευματικά, ἠθικά, κοινωνικά. Μέ τά μαθήματα τῆς ἁγίας Γραφῆς διδάσκει καί καθοδηγεῖ πλήθη ἀνθρώπων, πού προέρχονται ἀπό ποικίλα κοινωνικά στρώματα καί μορφωτικά ἐπίπεδα. Μέ τίς δικές της ἀλήθειες συμβουλεύει τόν πολιτικό ἄρχοντα, ἐπαινεῖ τόν δίκαιο, ἐλέγχει τόν παραβάτη, συζητᾶ μέ τόν φιλόλογο, διδάσκει τόν ἐπίσκοπο, στηρίζει τόν ἱερέα, ἐνισχύει τόν διάκονο, ἀπαντᾶ στόν μοναχό, νουθετεῖ τόν ἀναγνώστη, ἐνθαρρύνει τόν πνευματικό ἀγωνιστή, χειραγωγεῖ τόν ἁπλό χριστιανό.
Αὐτό εἶναι τό μήνυμα πού ἀπευθύνει ὁ ἅγιος σέ ὅλους ἐκείνους πού τάχθηκαν νά παιδαγωγοῦν καί νά καλλιεργοῦν τό λαό τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί στόν κάθε χριστιανό, ἀφοῦ ὁ καθένας ὀφείλει πρῶτα ἀπ᾿ ὅλα νά εἶναι δάσκαλος τοῦ ἑαυτοῦ του. ῾Ο λόγος τοῦ Θεοῦ, πού μᾶς προσφέρεται πλουσιοπάροχα μέ τήν αὐθεντική ἑρμηνεία τῆς ἁγίας μας ᾿Εκκλησίας, εἶναι ὁδηγός ζωῆς. Χύνει ἐλπίδα καί φῶς στά ἀδιέξοδα κι ἀνοίγει ὁρίζοντες ἐκεῖ πού ἡ ἀνθρώπινη σκέψη σταματᾶ ἀνίκανη καί ἡ ἀνθρώπινη σοφία σιωπᾶ νικημένη. Εἶναι ὁδηγός γιά τήν τέλεια ζωή πού ποθοῦμε. ᾿Απαιτεῖ ὅμως τό ἐνδιαφέρον τῆς προσεκτικῆς μελέτης, τήν ἐμπιστοσύνη στή διδαχή του καί τή φιλότιμη προσπάθεια γιά τήν ἐφαρμογή του.
Στ. Σάκκος
Ἀπολύτρωσις 59 (2004) 27