Κάθε Αὔγουστο πού οἱ Παρακλήσεις στήν ὑπεραγία Θεοτόκο ἀντηχοῦν σέ ὅλες τίς γωνιές τῆς πατρίδας μας ἔρχεται ἀβίαστα στή σκέψη ἡ γιαγιά μου. Ὅσο ζοῦσε, ἄκουγα ἀπό τά χείλη της καθημερινά τόν Παρακλητικό Κανόνα στήν Παναγία καί συχνά καθόμουν καί τόν ἔψαλλα μαζί της.
Ὑπῆρχε ὅμως ἕνα σημεῖο πού μέ ἔκανε νά γελῶ μέ τήν «ἀγραμματοσύνη» της. Σέ κάθε ἐπαναλαμβανόμενο «Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς» ἐκείνη πρόσθετε στό τέλος «κι αὐτούς». Κι ὅταν τή ρωτοῦσα γιατί πλάι σέ κάθε αἴτημα προσθέτει «καί αὐτούς», ἐκείνη ἀπαντοῦσε ὅτι περιλαμβάνει ὅλους ὅσους γνώριζε, ὅσους δέν γνώριζε ἀλλά τῆς ζήτησαν νά προσεύχεται καί ὅσους εἶχαν ἰδιαίτερη ἀνάγκη προσευχῆς.
Στό τέλος τῆς Παράκλησης, ἔπαιρνε τό ἑκατοστάρι κομποσχοίνι της καί ἄρχιζε νά μνημονεύει ἕναν-ἕναν ὀνομαστικά ὅλους τούς «αὐτούς». Ὅλοι εἶχαν μία θέση στό κομποσχοίνι τῆς γιαγιᾶς: ἀπό τόν ἐπίσκοπο μέχρι τό ἐγγονάκι τῆς γειτόνισσας, πού ἦταν ἄρρωστο. Καί ἐπειδή τό κομποσχοίνι γυρνοῦσε πολλούς γύρους, κουραζόμουν καί διακριτικά ἔφευγα. Αὐτό τό χιλιοχρησιμοποιημένο κομποσχοίνι μέ τούς λειωμένους κόμπους μᾶς τό ἄφησε κειμήλιο ἱερό καί χρέος μαζί.
Τά χρόνια πέρασαν, ἡ γιαγιά ἔφυγε -γιά ἄλλης μορφῆς συνομιλίες μέ τήν ἀγαπημένη της Παναγία- καί ἐγώ βρέθηκα νά διαβάζω τό βιβλίο «Περί προσευχῆς» τοῦ σύγχρονου ἁγίου Σωφρονίου. Ὁ Ἅγιος τοῦ Ἔσσεξ, ἀναφερόμενος στήν προσευχή τοῦ Ἰησοῦ σέ κάθε καιρό καί περίσταση, συστήνει ἡ ψυχή νά προσεύχεται: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησον ἡμᾶς καί τόν κόσμο σου». Ἔτσι ἡ προσευχή δίνει στήν ψυχή δύναμη νά ἐπιδράσει στό περιβάλλον στό ὁποῖο ζεῖ, νά κοινωνήσει μέ τούς ἀδερφούς καί νά ἀγκαλιάσει ὅλη τήν κτίση.
Θυμήθηκα τότε τό «καί αὐτούς» τῆς γιαγιᾶς καί ἦρθε ἡ ὥρα νά γελάσω μέ τή δική μου «γραμματοσύνη». Αὐτό πού ὁ ἅγιος Σωφρόνιος ἐξηγοῦσε θεολογικά, ἡ ἁπλή γιαγιά μου τό ζοῦσε βιωματικά στή ζωή της.
Ὁ κόσμος Του, «οἱ αὐτοί», οἱ ἄλλοι… Μιά προσευχή, πού σπάει τά στενά ἀτομικά ὅρια, πλαταίνει τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, παίρνει παγκόσμιες σχεδόν διαστάσεις. Μία προσευχή πού ἁπλώνεται στούς ἐγγύς καί τούς μακράν, καί ἀκουμπᾶ στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ πατέρα καί τῆς μητέρας Παναγιᾶς ὅλους τούς ἀνθρώπους. Μιά προσευχή μέ τή δική της πνευματική ἔνταση, χωρίς τήν ἔνταση τῆς ἐποχῆς μας καί τῶν ἰντερνετικῶν ταχυτήτων τῆς καθημερινότητάς μας. Τέτοια προσευχή χρειάζεται ἐπειγόντως ὁ κόσμος μας…
Εὔφημη Μπούτσικου-Ρίζου