Στήν ἐποχή μας, πού τά πάντα τά μετρᾶ κανείς μέ τό χρῆμα κι ὅλα ἀποκτοῦν ἀξία μόνον ἐφόσον ἔχουν οἰκονομικῆς φύσεως ἐκτόπισμα, οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ συνιστοῦν τή δική τους οἰκονομική πολιτική. Κάνουν λόγο γιά μετοχές, ἐμπορικές συναλλαγές, μεταπώληση, συνάλλαγμα καί χρέη, ἐντάσσοντας τίς πολυσυζητημένες αὐτές ἕννοιες στήν πνευματική σφαίρα.
 Ἄριστοι ἔμποροι, οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ στέκουν ὁλόρθοι διδάσκοντάς μας τούς χρηματιστηριακούς ὅρους τοῦ ὑπέρτατου χρηματιστηρίου τοῦ Θεοῦ. Ἀτενίζοντας τούς μάρτυρες, τούς «ἐν ταῖς βασάνοις ὄντας», ὁ ὑμνωδός ζητᾶ τίς δεήσεις τους, διότι κατόρθωσαν τή βέλτιστη συναλλαγή: «ἀντὶ τῶν μωλώπων τοῦ σώματος» ἔλαβαν «φωτεινὸν ἔνδυμα», «ἀντὶ τῆς ἀτιμίας» φόρεσαν τά στέφανα τῆς δόξας, ἀντί «τῶν δεσμωτηρίων» καί «τῆς μετὰ τῶν κακούργων καταδίκης» κέρδισαν τόν Παράδεισο καί τή «μετὰ ἀγγέλων διαγωγή»¹. Καί ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνογράφος: «Ὤ τῆς καλῆς ὑμῶν πραγματείας ἅγιοι!», δώσατε αἷμα καί πήρατε οὐρανό! Πόσο καλή συναλλαγή κάνατε! Ὄντως «καλὸν ὑμῶν τὸ ἐμπόρευμα»!²  Δώσατε φθορά καί πήρατε τά ἄφθαρτα!
  Προτρέπει, λοιπόν, ὁ ἐκκλησιαστικός ποιητής τόν πιστό, μιμούμενος τούς ἁγίους, νά γίνει «μεγαλέμπορος»³, ἀνταλλάσσοντας τά γήινα μέ τά οὐράνια. Πῶς ὅμως θά ἐπιτύχει κανείς τή θεϊκή αὐτή συναλλαγή; Κάθε μέρα, σημειώνει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, εἶναι ἀνοικτό τό «ἐμπορεῖον», τό ἐμπορικό κατάστημα, τῆς ἐλεημοσύνης. Ἐκεῖ καλεῖται ὁ πιστός νά ἐπιτύχει τήν πιό συμφέρουσα συναλλαγή: ἐλεώντας τόν φτωχό νά καταστήσει τόν ἴδιο τόν Κύριο, «τὸν τῆς πνευματικῆς ἐμπορίας διδάσκαλον», ὀφειλέτη του· καί ἔτσι, διά τῆς ἐλεημοσύνης, νά ἀγοράσει τή σωτηρία⁴. Ἀλλά καί ἕνα ἄλλο «ἐμπορεῖον» προτείνει ὁ χρυσορρόας πατέρας: τή μελέτη τῆς Γραφῆς. Προτρέπει μάλιστα τούς πιστούς νά ἐρευνοῦν τή Γραφή, ὥστε «ὡς ἔμποροι τῆς ἀληθείας» νά πλουτίσουν «ἐν εὐσεβείᾳ»⁵. Πλουτίζοντες μάλιστα στήν εὐσέβεια θά ἀγοράζουν σ᾽ αὐτή τή ζωή ἀρετές «ὀλίγου», σέ συμφέρουσα δηλαδή τιμή, γιά νά τίς μεταπωλήσουν «πολλοῦ», σέ μεγαλύτερη τιμή, στή μέλλουσα ζωή⁶.
  Ποῦ ὅμως βρῆκαν τό θάρρος οἱ ἅγιοι νά κάνουν τήν εὐλογημένη αὐτή συναλλαγή; «Οἰκείᾳ δυνάμει»; Τί ἔθρεψε τόν πόθο τους γιά τόν Κύριο, ὥστε νά ἀγνοήσουν τό ὅποιο πάθος γιά χάρη Του; Καί σήμερα, ποῦ θά βρεῖ ὁ πιστός τή δύναμη νά κάνει αὐτές τίς εὐλογημένες συναλλαγές, νά ἐμπορεύεται τούς πειρασμούς; Στό «γραμματεῖον» πού κρατᾶ στά χέρια του, τονίζει ὁ ἱερός Χρυσόστομος. Ποιό εἶναι αὐτό τό γραμμάτιο; Ἡ ὑπόσχεση τοῦ Ἀναστημένου «καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Μθ 28,20). Ἡ ὑπόσχεση αὐτή τοῦ Κυρίου εἶναι ἡ «βακτηρία» καί ἡ «ἀσφάλεια» τοῦ πιστοῦ σ’ ὅποιον καιρό καί χρόνο, καί τότε καί σήμερα.
  Καί συνεχίζει ἐμφατικά ὁ ἅγιος πατέρας: Kι ἄν ἀκόμη «ἡ οἰκουμένη ταράττηται, τό γραμματεῖον κατέχω»· εἴτε κύματα σηκώνονται ἐναντίον μου εἴτε πελάγη, ὅλα γιά μένα εἶναι «ἀράχνης εὐτελέστερα»· διότι «Χριστὸς μετ’ ἐμοῦ καὶ τίνα φοβηθήσομαι;»⁷. Κι ἄν ἀκόμη ταράζεται συθέμελα ἡ οἰκουμένη, ὅπως σήμερα, ἔχουμε τό γραμμάτιο στά χέρια μας, τήν ὑπόσχεση τοῦ ἀναστημένου Κυρίου μας, «λιμάνι ἀκύμαντο», στήριγμα καί ἀσφάλεια· ποιόν νά φοβηθοῦμε;

Δ. Καλογεράκη

Δρ Θεολογίας

"Ἀπολύτρωσις", Μάιος 2022

    1. Τριῴδιο, Πέμπτη πρό τῶν Βαΐων πρωί.
    2. Τριῴδιο, Τετάρτη πρό τῶν Βαΐων πρωί.
    3. Τριῴδιο, Τρίτη Α΄ Ἑβδομάδος ἐσπέρας.
    4. Ἰω. Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 30,272.
    5. Ἰω. Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 36,252.
    6. Ἰω. Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 30,270 «ὀλίγου τὰς δικαιοσύνας ἀγόρασον, ἵνα πολλοῦ μεταπωλήσῃς ἐν τῷ     μέλλοντι».
    7. Ἰω. Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 33,390.