Ὁ φρουρός τοῦ λαοῦ 

  Στό τρίτο κεφάλαιο τοῦ βιβλίου τοῦ προφήτη Ἰεζεκιήλ ὑπάρχει μία περικοπή (στ. 18-21) πού θυμίζει ἐν μέ­ρει τήν παραβολή τοῦ καλοῦ σπο­ρέ­ως. Ὁ Κύριος παρουσιάζει στόν προφήτη τέσσερις περιπτώ­σεις πού μπορεῖ νά συναντήσει στήν κηρυκτική του διακονία καί τοῦ ὑποδεικνύει ποιά εἶναι ἡ προσωπική του εὐθύνη. Ἡ ἀπώλεια τοῦ ἁμαρτωλοῦ εἶ­ναι βέβαια ἀποτέλεσμα τῶν δικῶν του ἐσφαλμένων ἐπιλογῶν, ὡστόσο ἔχει τή δική του εὐθύνη κι ἐκεῖνος πού μποροῦ­σε νά τόν  ἀποτρέψει καί δέν τό ἔκανε.

Κείμενο
18. ᾿Εν τῷ λέγειν με τῷ ἀνόμῳ· θανάτῳ θανατωθήσῃ, καὶ οὐ διεστείλω αὐτῷ οὐδὲ ἐλάλησας τοῦ διαστείλασθαι τῷ ἀνόμῳ ἀποστρέψαι ἀπὸ τῶν ὁδῶν αὐ­τοῦ τοῦ ζῆσαι αὐτόν, ὁ ἄνομος ἐκεῖ­νος τῇ ἀδικίᾳ αὐτοῦ ἀποθανεῖται, καὶ τὸ αἷ­μα αὐτοῦ ἐκ τῆς χειρός σου ἐκ­ζη­τήσω.
19. Καὶ σὺ ἐὰν διαστείλῃ τῷ ἀνόμῳ, καὶ μὴ ἀποστρέψῃ ἀπὸ τῆς ἀνομίας αὐτοῦ καὶ ἀπὸ τῆς ὁδοῦ αὐτοῦ, ὁ ἄ­νομος ἐ­κεῖ­νος ἐν τῇ ἀδικίᾳ αὐτοῦ ἀ­ποθανεῖται, καὶ σὺ τὴν ψυχήν σου ῥύ­­σῃ.
20. Καὶ ἐν τῷ ἀποστρέφειν δίκαιον ἀπὸ τῶν δικαιοσυνῶν αὐτοῦ καὶ ποιή­σει πα­ράπτωμα καὶ δώσω τὴν βάσανον εἰς πρόσωπον αὐτοῦ, αὐτὸς ἀποθανεῖται, ὅτι οὐ διεστείλω αὐτῷ, καὶ ἐν ταῖς ἁ­μαρ­τίαις αὐτοῦ ἀποθανεῖται, διότι οὐ μὴ μνη­σθῶσιν αἱ δικαιοσύναι αὐτοῦ, ἃς ἐ­ποίησε, καὶ τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐκ τῆς χει­ρός σου ἐκζητήσω.
21. Σὺ δὲ ἐὰν διαστείλῃ τῷ δικαίῳ τοῦ μὴ ἁμαρτεῖν, καὶ αὐτὸς μὴ ἁμάρτῃ, ὁ δίκαιος ζωῇ ζήσεται, ὅτι διεστείλω αὐ­τῷ, καὶ σὺ τὴν σεαυτοῦ ψυχὴν ῥύσῃ.

Μετάφραση
18. Σέ περίπτωση πού ἐγώ λέω στόν πα­ράνομο «ἀσφαλῶς θά θανατωθεῖς», καί σύ δέν τόν ἔχεις ἀποτρέψει (ἀπό τήν πα­ρανομία) οὔτε κήρυξες γιά νά ἐμποδίσεις τόν παράνομο, ὥστε νά ἀλλάξει τόν δρό­μο τῆς ζωῆς του, ὁ παράνομος ἐκεῖνος θά πεθάνει ἐξαιτίας τῆς ἀδικίας του, ἀλ­λά θά ἀπαιτήσω τό αἷμα του ἀπό τό χέρι σου.
19. Ἀντίθετα, ἄν ἐσύ ἀποτρέψεις τόν παράνομο, καί δέν ἀλλάξει τόν παρά­νο­μο δρόμο του, ὁ παράνομος ἐκεῖνος θά πεθάνει ἐξαιτίας τῆς ἀδικίας του, ἀλλά ἐσύ θά σώσεις τή ζωή σου.
20. Καί στήν περίπτωση πού κάποιος δί­καιος ἐγκαταλείψει τή δικαιοσύνη του καί διαπράξει παράπτωμα, θά ἀπο­δώσω τι­μωρία σ᾽ αὐτόν, αὐτός θά πε­θά­νει. Ἀλ­λά ἐπειδή ἐσύ δέν τόν ἀπέτρε­ψες καί θά πε­θάνει ἐξαιτίας τῶν ἁμαρτι­ῶν του, διότι δέν θά λογαριασθοῦν οἱ δικαιο­σύ­νες πού ἔκανε, τό αἷμα του ἀπό τό χέρι σου θά ἀπαιτήσω.
21. Ἄν ὅμως ἐσύ ἀποτρέψεις τόν δίκαιο ἀπό τήν ἁμαρτία, καί αὐτός δέν ἁ­μαρ­τήσει, ὁ δίκαιος ἀναμφίβολα θά ζήσει· καί σύ θά σώσεις τή ζωή σου, ἐπειδή τόν ἀ­π­έτρεψες.

   Καί στίς τέσσερις περιπτώσεις βλέ­πουμε νά δίδεται ὡς βραβεῖο ἤ τιμωρία, ἀντίστοιχα, ἡ ζωή ἤ ὁ θάνατος. Αὐτό συμβαίνει διότι βρισκόμαστε στόν χῶρο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅπου δέν εἶναι σαφής ἡ ἀναφορά στή μετά θάνατον ζωή. ῾Η εὐτυχία καί ἡ μακροημέρευση στήν ἐπίγεια ζωή ἦταν ἡ κατεξοχήν ὑ­πό­σχεση τοῦ Θεοῦ στούς δικαίους.
   ῾Η πρώτη περίπτωση ἀναφέρεται στόν ἁμαρτωλό πού πεθαίνει ἀμε­τανό­ητος, χωρίς νά τοῦ ἔχει μιλήσει ὁ προ­φήτης γιά τίς φοβερές συνέπειες τῆς ἁμαρτίας του. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι νά τιμωρηθεῖ γιά τήν ἀνομία του. Ἀλλά ὑ­πεύθυνος θεωρεῖται καί ὁ προφήτης, ἐ­φόσον ἀμέλησε νά τόν ἐνημερώσει γιά τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτό ἡ θεί­α δι­καιοσύνη ἀπαιτεῖ ἀπό τόν προφή­τη τό αἷμα τοῦ νεκροῦ. ῾Ο ἅγιος Χρυ­σόστομος τονίζει: «Βλέπεις τόν ἀδελφό σου ὅτι ὁ­δηγεῖται στόν γκρεμό, ὅτι ζεῖ ζωή ἀ­κα­τάστατη, καί δέν ἁ­πλώ­νεις τό χέρι σου νά τόν βοηθήσεις, δέν τόν μαλώνεις καί δέν τόν συμβου­λεύ­εις; ῞Ωστε προτιμᾶς ἀπό τή σωτηρία του τό νά μήν τόν πι­κράνεις καί νά μή φανεῖς δυσάρεστος σ᾿ αὐτόν;».
   ῾Η δεύτερη περίπτωση ἀφορᾶ στόν ἁμαρτωλό τόν ὁποῖο ὁ προφήτης προ­ειδοποίησε γιά τίς φοβερές συνέπειες πού θά τοῦ ἐπιφέρει ἡ ἐμμονή του στήν ἁμαρτία, ἀλλά ἐκεῖνος δέν με­τα­νόησε. Ὁ ἄνομος αὐτός ἔχει ἀκέραιη τήν εὐ­θύ­νη τῆς καταδίκης του. ῾Ο προ­φήτης δέν θά ὑποστεῖ καμία τιμωρία. Ὁ ἅγιος Χρυ­σόστομος ὑποδεικνύει τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο μποροῦμε νά βοη­θοῦμε ἕναν ἁ­μαρτωλό καί ἐπισημαίνει τήν ἐπιμονή πού πρέπει νά δείξουμε σ᾿ αὐ­τό τό ἔργο: «Κλάψε, προσευχήσου στόν Θεό καί, ἀ­φοῦ τόν πάρεις ἰδιαιτέρως, νουθέτησέ τον, δεῖξε του ἀγάπη. Πεῖσε τον ὅτι ἐν­διαφέρεσαι γι᾿ αὐτόν... Καί ἄν δέν τόν πείσεις σήμερα, ἴσως τόν πεί­σεις αὔριο... Καί ἄν δέν κατορθώσεις νά τούς πείσεις ὅλους, λίγους ἀπό τούς πολλούς θά μπορέσεις νά πείσεις. Διότι καί οἱ ἀπό­στολοι δέν ἔπεισαν τούς πά­ντες νά ἀκο­λουθήσουν τόν Χριστό, ἀλ­λά ἔλαβαν τόν μισθό τόν ὁποῖο δικαιοῦνταν, διότι κή­ρυ­ξαν σέ ὅλους... ᾿Αλλά καί ἐάν κανέναν δέν πείσεις, σύ θά λά­βεις μεγάλο μισθό, διότι ἐκτελεῖς τό κα­θῆκον σου στό ἀκέ­ραιο, χωρίς νά ἔ­χεις καί τήν παρηγορία τῆς ὑπα­κοῆς ἐκεί­νων».
   ῾Η τρίτη περίπτωση ἀ­ναφέ­ρε­­ται σέ ἕναν ἄν­θρω­πο δίκαιο, ὁ ὁ­ποῖος δέν στη­ρί­ζεται ἀπό τόν προ­­φήτη στήν ἀρε­τή καί ἐγκα­τα­λείπει τήν ἐνάρετη ζωή. Σ᾿ αὐτόν θά ἐπιτρέψει ὁ Θεός βάσανα. Καί ἄν δέν συνετισθεῖ, θά τι­μωρηθεῖ. Δέν θά μετρή­σουν ὅσα κα­λά ἔκα­νε προ­ηγουμέ­νως. Ὅσο γιά τόν προ­­φή­τη πού δέν προ­φύ­λα­ξε τόν δί­καιο ἀπό τό παρα­στρά­τημα, ἔ­χει μεγάλη εὐ­θύ­νη. ῎Εργο τοῦ πνευ­μα­τι­κοῦ διδασκά­λου δέν εἶναι μόνον ὁ ἔλεγ­χος τῆς ἁμαρ­τίας, ἀλ­λά καί ὁ στηριγμός στήν πίστη, ἡ πνευ­ματική καλλι­έρ­γεια. Αὐ­­­τό βέ­βαια ση­­μαί­νει δι­πλό κό­πο καί ἐ­παγρύπνη­ση γιά τήν κάθε ψυχή ξεχω­ριστά.
   ῾Η τελευταία περίπτω­ση ἀν­αφέρε­ται σέ ἕναν δί­καιο ὁ ὁ­ποῖ­ος παραμένει σταθερά ἐν­άρετος ἐξαι­τί­ας τῆς φρο­ντί­δας τοῦ προ­­φήτη γιά τήν πνευ­ματική του προκοπή. Ἀ­ναμ­φί­βολα καί ὁ δί­και­ος θά ἔχει εὐτυ­χισμένη μακρο­ζωία, ἀλ­λά καί ὁ προφήτης πού στάθηκε φρου­ρός του θά λά­βει πλούσια ἀμοι­βή. ῾Ο ἀ­δελφόθεος ᾿Ιάκω­βος γρά­-φει στήν Ἐπι­στολή του· «ὁ ἐπι­στρέψας ἁμαρτωλὸν ἐκ πλά­­­νης ὁδοῦ αὐτοῦ σώσει ψυχὴν ἐκ θανάτου καὶ κα­λύ­ψει πλῆθος ἁμαρτιῶν» (5,20).

Στέργιος Ν. Σάκκος