῾Ο ᾿Ιεζεκιήλ εἶναι ὁ πρῶτος προφήτης πού ἔδρασε ἔξω ἀπό τήν ᾿Ιουδαία. Κλήθηκε στό προφητικό ἀξίωμα πέντε χρόνια μετά τήν ἐξορία του στή Βαβυλώνα, σέ ἡλικία τριάντα ἐτῶν. ᾿Από τήν ἡμέρα ἐκείνη ἔδρασε γιά 22 περίπου χρόνια ἀνάμεσα στούς ἐξόριστους ᾿Ιουδαίους ὡς ἀφοσιωμένος δοῦλος τοῦ Θεοῦ. ῾Υπῆρξε ὁ πνευματικός ἡγέτης τῶν αἰχμαλώτων.
Μέ ὁράματα, συμβολικές πράξεις, ἀλλά καί μέ εὔγλωττη σιωπή ὁ Ἰεζεκιήλ μεταφέρει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μέ θεῖο φωτισμό πληροφορεῖται γεγονότα πού συμβαίνουν στήν Παλαιστίνη καί ἐνημερώνει τούς ἐξορίστους, ὥστε νά μήν ἀποξενωθοῦν ἀπό τούς ὑπόλοιπους ᾿Ιουδαίους. ᾿Ενισχύει τήν πίστη τους στόν Θεό καί τούς βεβαιώνει ὅτι ἡ ἐθνική σωτηρία τους θά πραγματοποιηθεῖ ὄχι μέ τίς δικές τους δυνάμεις ἀλλά μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Προαναγγέλλει τή νεκρανάσταση τοῦ ᾿Ισραήλ, τήν ἐπιστροφή του στή γῆ τῶν πατέρων του, μέ ἀπαραίτητη ὅμως προϋπόθεση τή μετάνοια καί τήν ἐσωτερική ἀνακαίνισή του. ᾿Επιπλέον, πέρα ἀπό τήν ἀνασύσταση καί τήν ἐπάνοδο ἀπό τήν ἐξορία, ὁ προφήτης βλέπει τήν αἰώνια καί ἔνδοξη ἀποκατάσταση τῶν πιστῶν στήν ἐποχή τοῦ Μεσσία. Τό βιβλίο του ἀποτελεῖται ἀπό 48 κεφάλαια καί διαιρεῖται σέ τρία μέρη:
Α´. Προφητεῖες πρός τήν ᾿Ιουδαία καί τήν ᾿Ιερουσαλήμ (κεφ. 1-24)
Κεφ. 1-3: ῾Η κλήση τοῦ ᾿Ιεζεκιήλ στό προφητικό ἀξίωμα.
Κεφ. 4-11: Προφητεία γιά τήν καταστροφή καί τήν αἰχμαλωσία.
Κεφ. 12-24: Αἰτία τῆς τιμωρίας ἡ ἀποστασία τοῦ λαοῦ καί τῆς ἡγεσίας τῶν ᾿Ιουδαίων.
Β´. Προφητεῖες πρός τά ἔθνη
(κεφ. 25-32)
᾿Ελέγχει καί προλέγει τά μέλλοντα γιά τούς ᾿Αμμωνίτες, Μωαβίτες, ᾿Εδωμίτες, Φιλισταίους, Αἰγυπτίους καί γιά τίς πόλεις Τύρο καί Σιδώνα.
Γ´. Προφητεῖες γιά
τήν ἀποκατάσταση καί τό ἔνδοξο μέλλον τοῦ ᾿Ισραήλ (κεφ. 33-48)
Κεφ. 33-39: Η ἀνασύσταση τοῦ ᾿Ισραήλ.
Κεφ. 40-48: Τό ὅραμα τοῦ νέου Ναοῦ τῆς ᾿Ιερουσαλήμ καί ἡ καινούργια λατρεία.
Στό πρῶτο κεφάλαιο τοῦ βιβλίου περιγράφεται ἕνα καταπληκτικό ὅραμα. Ὁ Κύριος ἐμφανίστηκε στόν Ἰεζεκιήλ, γιά νά τόν ἐνισχύσει στήν πίστη τῆς πανταχοῦ παρουσίας του. Νά τόν διαβεβαιώσει ὅτι δέν ἐγκατέλειψε τόν ἀποστάτη λαό του, ἀλλά καί μετά τήν καταστροφή τοῦ Ναοῦ ἐξακολουθεῖ νά εἶναι μαζί του καί στόν τόπο τῆς ἐξορίας.
Στά δύο ἑπόμενα κεφάλαια ὁ προφήτης παραθέτει τά λόγια μέ τά ὁποῖα ὁ Κύριος τόν καλεῖ στό προφητικό ἔργο. Τόν ἐνθαρρύνει διαβεβαιώνοντάς τον ὅτι θά εἶναι σημαντική καί γλυκειά ἡ ἀποστολή πού τοῦ ἀναθέτει. Θά τόν γεμίσει ἀγαλλίαση καί εὐφροσύνη κατά τήν ἐπιτέλεσή της. Τόν προειδοποιεῖ ὅμως καί γιά τή σκληρή ἀντίδραση πού θά συναντήσει ἀπό τούς πωρωμένους ᾿Ιουδαίους.
Κείμενο
8. Καί σύ, υἱὲ ἀνθρώπου, ἄκουε τοῦ λαλοῦντος πρὸς σέ, μὴ γίνου παραπικραίνων καθὼς ὁ οἶκος ὁ παραπικραίνων· χάνε τὸ στόμα σου καὶ φάγε ὃ ἐγὼ δίδωμί σοι.
9. Καὶ εἶδον καὶ ἰδοὺ χεὶρ ἐκτεταμένη πρός με, καὶ ἐν αὐτῇ κεφαλὶς βιβλίου.
10. Καὶ ἀνείλησεν αὐτὴν ἐνώπιόν μου, καὶ ἦν ἐν αὐτῇ γεγραμμένα τὰ ἔμπροσθεν καὶ τὰ ὄπισθεν, καὶ ἐγέγραπτο ἐπ᾿ αὐτὴν θρῆνος καὶ μέλος καὶ οὐαί.
Μετάφραση
8. Καί σύ, ἄνθρωπέ μου, ἄκου αὐτόν πού σοῦ μιλάει. Μή γίνεσαι πικρόχολος, ὅπως τό ἔθνος σου τό πικρόχολο. Ἄνοιξε πλατιά τό στόμα σου καί φάε αὐτό πού ἐγώ σοῦ δίνω.
9. Καί εἶδα, καί νά, ἕνα χέρι ἁπλωμένο πρός ἐμένα, καί σ’ αὐτό ἕνα εἰλητάριο.
10. Καί τό ξετύλιξε μπροστά μου, καί ἦταν γραμμένο μπροστά καί πίσω. Καί ἦταν γραμμένα σ’ αὐτό θρῆνος καί μοιρολόγι καί ἀλίμονο.
Μέσα σέ ἕξι στίχους (2,3-8) ὁ Κύριος χρησιμοποιεῖ ἕξι φορές τή μετοχή «παραπικραίνων», γιά νά χαρακτηρίσει τόν ἰουδαϊκό λαό, διότι, παρά τίς πλούσιες εὐλογίες πού ἔλαβε ἀπό τόν Θεό, κατ᾿ ἐξακολούθηση τόν πικραίνει καί τόν ἐξοργίζει μέ τήν ἀσέβεια, τήν ἀπείθεια καί τήν ἐκτροπή του στήν εἰδωλολατρία. Ἀκόμη καί στόν τόπο τῆς ἐξορίας παραμένει γογγυστής καί ἀπειθής· συνεχίζει νά εἶναι «ὁ οἶκος ὁ παραπικραίνων». Γι᾿ αὐτό ὁ Κύριος ζητᾶ ἀπό τόν δοῦλο του ᾿Ιεζεκιήλ νά ἀκούσει μέ προσοχή τή συμβουλή του: «᾿Εσύ, υἱέ ἀνθρώπου, νά μήν ἐπηρεαστεῖς ἀπό τούς παραπικραίνοντας. Νά παραμείνεις υἱός ἀνθρώπου, ὄνομα καί πράγμα ἄνθρωπος, καί νά ὑπακοῦς στόν λόγο μου. Ἄνοιξε πλατιά τό στόμα σου, γιά νά δεχθεῖς μέσα σου ὅ,τι σοῦ προσφέρω ἐγώ, ὁ Κύριος καί Θεός σου».
Ἕνα χέρι ἁπλώνεται πρός τόν προφήτη· δηλώνει τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Κρατᾶ ἕνα εἰλητάριο. Ἔτσι ὀνομαζόταν τό βιβλίο ἐκείνης τῆς ἐποχῆς. Ἦταν μιά μεμβράνη -περγαμηνή ἤ πάπυρος- τυλιγμένη γύρω ἀπό ἕνα κυλινδρικό ξύλο, τόν «κοντό». ῾Η μία ἄκρη τῆς μεμβράνης ἦταν κολλημένη πάνω στό ξύλο καί τό ὑπόλοιπο μέρος της τυλιγόταν σάν ρολό γύρω ἀπό αὐτό. Γιά νά τό διαβάσουν, μέ τό ἕνα χέρι κρατοῦσαν τό ξύλο καί μέ τό ἄλλο τραβοῦσαν τή μεμβράνη. Συνήθως ἔγραφαν μόνο ἀπό τή μία πλευρά τῆς μεμβράνης, γιά νά διευκολύνεται ὁ ἀναγνώστης.
῾Ο Κύριος ξεδιπλώνει τή μεμβράνη καί ὁ προφήτης παρατηρεῖ ὅτι εἶναι γραμμένη καί ἀπό τίς δυό μεριές. Γιά τόν λόγο αὐτό ἀντιλαμβάνεται ὅτι περιέχει πολλές καί σοβαρές ἀποκαλύψεις. Μέ ἕνα μόνο βλέμμα διαβάζει τό περιεχόμενό της καί ἀνακοινώνει τά τρία θέματά της: θρῆνος, μοιρολόγι, ταλανισμοί. Ὁ λαός θά κλάψει καί θά μοιρολογήσει γιά τά δεινά πού θά τόν βροῦν. Ἀλλά καί ὁ προφήτης δέν πρόκειται νά μείνει ἀμέτοχος στή μεγάλη αὐτή θλίψη.
Στέργιος Ν. Σάκκος