Οἱ ἅγιοι, οἱ κριτές μας (Μθ 19,28)
Γνωρίζουμε ὅτι ὁ μόνος κριτής εἶναι ὁ Θεός. Ὁ Θεός εἶναι ὁ δημιουργός τοῦ κόσμου, ὁ κυβερνήτης, ὁ νομοθέτης καί αὐτός εἶναι καί ὁ μόνος κριτής. Ὅμως ὁ Θεός ἔδωσε τό δικαίωμα τῆς κρίσης στόν Ἰησοῦ Χριστό ὡς ἄνθρωπο, διότι ὁ Χριστός μας εἶναι Θεός καί ἄνθρωπος. Ὡς Θεός εἶναι ὁ κριτής, ἀλλά λαμβάνει τήν ἐξουσία καί ὡς ἄνθρωπος. Ὡς ἐνανθρωπήσας Θεός κρίνει τόν κόσμο. Γι’ αὐτό λέγει ὁ Κύριος μετά τήν ἀνάσταση: «ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς» (Μθ 28, 18). Καί ἀλλοῦ: «οὐδὲ γὰρ ὁ πατὴρ κρίνει οὐδένα, ἀλλὰ τὴν κρίσιν πᾶσαν δέδωκε τῷ υἱῷ» (Ἰω 5,22). Καί ἐνῶ ὁ Ἰησοῦς Χριστός ὡς Θεάνθρωπος εἶναι αὐτός πού θά κρίνει τόν κόσμο, τόν ἀκούσαμε σήμερα στό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα νά λέγει ὅτι τήν ἴδια ἐξουσία, τήν ἐξουσία τοῦ κριτῆ, δίδει καί στούς μαθητές του: «Καθίσεσθε καὶ ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ ᾿Ισραήλ» (Μθ 19,28).
Μᾶς διδάσκει, λοιπόν, ὁ λόγος τοῦ Κυρίου ὅτι ὅλοι οἱ ἅγιοι, πού εἶναι μέλη τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, ἀποκτοῦν δικαιώματα καί τά χαρακτηριστικά γνωρίσματα τοῦ θεανθρώπου Κυρίου μας. Πρῶτα ἀπ᾽ ὅλα βλέπουμε ὅτι ὀνομάζονται μέσα στήν ἁγία Γραφή ἅγιοι. Ἅγιος ἀπόλυτα εἶναι μόνον ὁ Θεός. «Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος Ἰησοῦς Χριστός», ἀπαντᾶ τό ἐκκλησίασμα, ὅταν ὁ ἱερεύς λέγει: «Πρόσχωμεν, τὰ ἅγια τοῖς ἁγίοις». Κι ὅμως, καί ὅλοι οἱ ἐκλεκτοί τοῦ Χριστοῦ ὀνομάζονται ἅγιοι.
Ἡ μητέρα του, μάλιστα, ὀνομάζεται Παναγία, ἀνώτερη ἀπό ὅλους τούς ἁγίους. Οἱ αἱρετικοί βέβαια, οἱ ὁποῖοι ὑποτιμοῦν τό πρόσωπο τῆς Παναγίας, λένε εἰρωνικά: «Ὁ Θεός εἶναι ἁπλῶς ἅγιος, ἐνῶ ἡ μητέρα του εἶναι ἀνώτερη, Παναγία;». Ὁ Θεός εἶναι ἀπόλυτα ἅγιος, ὅπως πολλές φορές τό ἐξήγησα. Οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, οἱ βαπτισμένοι, οἱ χαριτωμένοι, πού τρέφονται καί ἁγιάζονται μέ τά Μυστήρια εἶναι σχετικά ἅγιοι. Ὅπως, ἐνῶ ἕνας εἶναι ὁ πατέρας καί ὁ διδάσκαλος, ὁ Θεός, ὅμως ὀνομάζονται καί οἱ πιστοί πατέρες καί διδάσκαλοι, ἔτσι ὀνομάζονται καί ἅγιοι, ἐνῶ ἕνας εἶναι ὁ ἅγιος. Καί ἡ παρθένος Μαρία εἶναι μοναδική ἀνάμεσα στούς ἁγίους. Εἶναι ἡ Θεοτόκος, ἡ μία μετά τόν ἕνα Κύριό μας, γι’ αὐτό ὀνομάζεται Παναγία.
Στή σημερινή εὐαγγελική περικοπή ἔχουμε καί ἕναν ἀκόμη χαρακτηρισμό γιά τούς ἁγίους· εἶναι καί κριτές τοῦ κόσμου. Τό ἴδιο λέει καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «οὐκ οἴδατε ὅτι οἱ ἅγιοι τὸν κόσμον κρινοῦσι;» (Α΄ Κο 6,2). Πῶς, λοιπόν, ὁ Κύριος, ὁ μοναδικός κριτής, δίδει τήν ἐξουσία του στούς ἀποστόλους καί στή συνέχεια στούς διαδόχους τους καί σ’ ὅλους τούς ἁγίους καί ἐκλεκτούς του νά κρίνουν τόν κόσμο; Μέ τήν ἔννοια ὅτι θά εἶναι τά κριτήρια στήν κρίση. Οἱ ἅγιοι νίκησαν τόν κόσμο, τόν ἑαυτό τους, τά πάθη τους. Γι᾽ αὐτό θά ἀποτελέσουν ἕνα κριτήριο κατά τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως, ὥστε νά εἴμαστε ἀδικαιολόγητοι οἱ ἄνθρωποι ἐνώπιον τοῦ φοβεροῦ κριτηρίου γιά τίς παραβάσεις μας. Δέν μποροῦμε νά δικαιολογηθοῦμε ὅτι ὁ κόσμος ἦταν φωτιά καί ἔκαιγε καί ἐμεῖς καψαλιστήκαμε καί καήκαμε. Καί οἱ ἅγιοι μέσα στή φωτιά ζοῦσαν. Ἤ ὅτι ὁ κόσμος ἦταν βρομιά καί λερώσαμε, ὁ κόσμος ἦταν πλημμύρα καί παρασυρθήκαμε. Ὄχι, διότι καί οἱ ἅγιοι ἔζησαν στόν ἴδιο κόσμο, ἔζησαν μέσα στήν ἴδια τρικυμισμένη θάλασσα, μέσα στήν ἴδια διακεκαυμένη ζώνη, μέσα στόν ἴδιο βοῦρκο, κι ὅμως ἔγιναν ἅγιοι.
Πῶς κατόρθωσαν ἐκεῖνοι νά εἶναι ἅγιοι; Ἄρα θά μπορούσαμε ὅλοι νά γίνουμε ἅγιοι, ἄν ἀκολουθούσαμε τό δικό τους παράδειγμα. Ἄν εἴχαμε τήν πίστη τους, τήν ἀγάπη τους, τήν ἐλπίδα τους, θά μπορούσαμε κι ἐμεῖς νά νικήσουμε τόν κόσμο. Ἄν εἴχαμε πίστη ὅπως οἱ ἅγιοι, θά ἤμασταν θριαμβευτές καί νικητές: «Καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τὸν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν» (Α΄ Ἰω 5,4). Ὅταν ἕνας ἔχει πίστη, εἶναι ζωντανός. Τά ψόφια ψάρια τά παίρνει τό ρεῦμα, τά ζωντανά πηγαίνουν κόντρα πρός τό ρεῦμα. Ὅταν ἕνας ἔχει πίστη, μπορεῖ νά λερώνεται ἀπό τή βρομιά τοῦ κόσμου, ἀλλά ὁδηγεῖται μέ τή μετάνοια, τή συντριβή, τά δάκρυα στήν Ἐξομολόγηση, στό θυσιαστήριο καί παίρνει τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ πού «καθαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας» (Α´ Ἰω 1,7).
Γνωρίζουμε μάλιστα ὅτι πολλοί ἅγιοι ἦσαν ἅγιοι ἐκ κοιλίας μητρός καί δέν παρασύρθηκαν ἀπό τά πάθη τοῦ κόσμου καί δέν κυριεύθηκαν ἀπό τήν ἀδυναμία τῆς σάρκας. Ἀλλά εἶναι κι ἐκεῖνοι πού δούλεψαν στήν ἁμαρτία, νικήθηκαν ἀπό τή σάρκα καί ἀπό τά πάθη. Εἶναι κι αὐτοί ἅγιοι; Βεβαίως. Κι αὐτοί θά γίνουν κριτές; Ναί, κι αὐτοί κριτές, ἅγιοι πού θά κρίνουν τόν κόσμο. Καί θά κρίνουν τόν κόσμο, γιατί αὐτοί ἐνῶ παρασύρθηκαν ἀπό τήν ἁμαρτία περισσότερο ἀπό ὅλους, ὅμως καθαρίστηκαν καί ἁγίασαν. Πῶς; Πίστεψαν στόν Ἰησοῦ Χριστό, τόν ἀγάπησαν ὡς λυτρωτή τους καί πῆραν τό αἷμα του. Μέ τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ καί τά δάκρυα τῆς μετανοίας καί τῆς Ἐξομολογήσεως ξεπλύθηκαν καί ἁγίασαν καί εἶναι κριτές τοῦ κόσμου.
Ὅλοι ὅσοι πίστεψαν, ἀπό ὅλες τίς τάξεις καί τίς καταστάσεις, ἀπ’ ὅλα τά ἐπαγγέλματα, ὅλοι μέ τή δύναμη τοῦ Χριστοῦ, μέ τήν πίστη καί τή βοήθεια τῆς Ἐκκλησίας, πού εἶναι ἡ κιβωτός πού σώζει μέσα ἀπό τόν κατακλυσμό τούς ἀνθρώπους, ὁδηγήθηκαν στήν εἰρήνη καί στή χαρά καί στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Αὐτοί μέ τή μετάνοιά τους, μέ τήν ἁγία ζωή τους, μᾶς καλοῦν καί μᾶς ἐνθαρρύνουν νά τούς μιμηθοῦμε. Νά πᾶμε κόντρα στό ρεῦμα, στόν κόσμο, στά πάθη μας καί νά περάσουμε στήν ἀντίπερα ὄχθη, νά χαιρόμαστε μαζί τους στήν αἰώνια χαρά τοῦ Κυρίου μας. Ἀμήν.
Στέργιος Ν. Σάκκος
Κυριακή 30-5-2010, ἱ. ναός Ἀναλήψεως, Φίλυρο