Τό γενικό θέμα τῶν κηρυγμάτων τοῦ Ἠσαΐα πού περιέχονται στά τελευταῖα κεφάλαια τοῦ βιβλίου του (40-66) εἶναι ἡ παρηγοριά τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ καί ἡ λύτρωση πού θά χαρίσει ἡ θυσία τοῦ Μεσσία.
Κείμενο
1. Ἐξεγείρου ἐξεγείρου, Σιών, ἔνδυσαι τὴν ἰσχύν σου, Σιών, καὶ ἔνδυσαι τὴν δόξαν σου, Ἰερουσαλὴμ πόλις ἡ ἁγία· οὐκέτι προστεθήσεται διελθεῖν διὰ σοῦ ἀπερίτμητος καὶ ἀκάθαρτος.
2. Ἐκτίναξαι τὸν χοῦν καὶ ἀνάστηθι, κάθισον, Ἰερουσαλήμ· ἔκδυσαι τὸν δεσμόν τοῦ τραχήλου σου, ἡ αἰχμάλωτος θυγάτηρ Σιών.
3. Ὅτι τάδε λέγει Κύριος· δωρεὰν ἐπράθητε καὶ οὐ μετὰ ἀργυρίου λυτρωθήσεσθε.
4. Οὕτως λέγει Κύριος· εἰς Αἴγυπτον κατέβη ὁ λαός μου τὸ πρότερον παροικῆσαι ἐκεῖ, καὶ εἰς ᾿Ασσυρίους βίᾳ ἤχθησαν·
5. καὶ νῦν τί ἐστὲ ὧδε; Τάδε λέγει Κύριος· ὅτι ἐλήφθη ὁ λαός μου δωρεάν, θαυμάζετε καὶ ὀλολύζετε. Τάδε λέγει Κύριος· δι᾿ ὑμᾶς διαπαντὸς τὸ ὄνομά μου βλασφημεῖται ἐν τοῖς ἔθνεσι.
6. Διὰ τοῦτο γνώσεται ὁ λαός μου τὸ ὄνομά μου ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ὅτι ἐγώ εἰμι αὐτὸς ὁ λαλῶν· πάρειμι
7. ὡς ὥρα ἐπὶ τῶν ὀρέων, ὡς πόδες εὐαγγελιζομένου ἀκοὴν εἰρήνης, ὡς εὐαγγελιζόμενος ἀγαθά, ὅτι ἀκουστὴν ποιήσω τὴν σωτηρίαν σου λέγων Σιών· βασιλεύσει σου ὁ Θεός.
Μετάφραση
1. Σήκω, σήκω, Σιών! Ντύσου τήν δυναμή σου, Σιών, καί ντύσου τήν δόξα σου, Ἰερουσαλήμ, πόλη ἁγία! Δέν θά ξαναπεράσει πλέον μέσα ἀπό σένα ἀπερίτμητος καί ἀκάθαρτος.
2. Σήκω, τίναξε ἀπό πάνω σου τό χῶμα καί κάθισε, Ἰερουσαλήμ! Ἀφαίρεσε τήν θηλειά ἀπό τόν τράχηλό σου, αἰχμάλωτη θυγατέρα μου Σιών!
3. Διότι αὐτά λέγει ὁ Κύριος: «Δωρεάν πουληθήκατε καί δίχως χρήματα θά ἐξαγορασθεῖτε».
4. Ἔτσι λέγει ὁ Κύριος: «Στήν Αἴγυπτο κατέβηκε ὁ λαός μου παλαιότερα, γιά νά μείνει ἐκεῖ ὡς πάροικος, καί στούς Ἀσσυρίους μέ τήν βία ὁδηγήθηκαν».
5. Καί τώρα γιατί εἶστε ἐδῶ; Αὐτά λέγει ὁ Κύριος: «Ἐπειδή αἰχμαλωτίσθηκε ὁ λαός μου δωρεάν, ἀπορεῖτε καί θρηνεῖτε». Αὐτά λέγει ὁ Κύριος: «Ἐξαιτίας σας συνεχῶς τό ὄνομά μου συκοφαντεῖται ἀνάμεσα στά ἔθνη».
6. Γι’ αὐτό θά γνωρίσει ὁ λαός μου τό ὄνομά μου τήν ἡμέρα ἐκείνη, ὅτι δηλαδή εἶμαι ἐγώ ὁ ἴδιος πού μιλάω· καταφθάνω
7. σάν τήν ἄνοιξη πάνω στά βουνά, σάν τά πόδια ἐκείνου πού ἀναγγέλλει χαρούμενο μήνυμα εἰρήνης, σάν ἐκεῖνον πού ἀναγγέλλει ἀγαθά. Διότι θά κάνω ξακουστή τήν σωτηρία σου λέγοντας στήν Σιών· «βασιλιάς σου θά εἶναι ὁ Θεός».
Ὁ προφήτης Ἠσαΐας παρομοιάζει τήν Σιών μέ αἰχμαλωτισμένη βασιλοπούλα, τήν ὁποία ἔχει καταβάλει ἡ θλίψη καί ἡ ἐξουθένωση καί τήν ἔχει ρίξει σέ κατάσταση ἀδυναμίας καί ἀδράνειας. Μέ τήν ἐπίμονη προτροπή «ἐξεγείρου ἐξεγείρου» τήν καλεῖ νά σηκωθεῖ καί τήν ἐνθαρρύνει, διότι δέν εἶναι πλέον ἡ ρυπαρή καί ἁλυσοδεμένη σκλάβα· ἦρθε ἡ ὥρα τῆς λύτρωσής της. Τώρα εἶναι ἀνάγκη νά νικήσει τήν ἀπογοήτευσή της. Νά πάρει θάρρος καί σάν μαχητής νά περιβληθεῖ τήν δύναμή της καί τήν δόξα της, νά ἀρχίσει νέα ζωή τελείως διαφορετική ἀπό τήν προηγούμενη.
Μέ τήν προσφώνηση «Ἰερουσαλήμ πόλις ἡ ἁγία» ὁ προφήτης ὑπαινίσσεται τόν ἡγεμονικό ρόλο πού θά συνεχίσει νά ἔχει ἡ Ἰερουσαλήμ ἀνάμεσα στίς ἄλλες πόλεις. Αὐτή εἶναι ἁγία, ξεχωρισμένη καί δοσμένη στόν Θεό. Πολλές φορές μέχρι τώρα ἡ ἁγιότητά της βεβηλώθηκε ἀπό ἀπερίτμητους εἰδωλολάτρες καί ἀκάθαρτους Ἰουδαίους πού τήν μόλυναν μέ τήν ἀσεβῆ ζωή τους. Ὅλα αὐτά ὅμως ἀνήκουν στό παρελθόν. Ἡ ἁγιότητά της θά μείνει στό ἑξῆς ἀκηλίδωτη.
Αὐτή ἡ νέα Σιών ἡ ἁγία εἶναι ἡ Ἐκκλησία, πού ἁγιάσθηκε μέ τό Πνεῦμα τό ἅγιο. Ὁ Θεός δέν θά ἐπιτρέψει νά βλάψουν τήν ἁγιότητά της ἡ ἀποστασία καί ἡ ἠθική ἀκαθαρσία οὔτε ὁποιαδήποτε ἀδικία καί πονηριά.
Μέ τό στόμα τοῦ Ἠσαΐα ὁ Κύριος διαβεβαιώνει ὅτι δέν πούλησε τήν Σιών στούς ξένους, ἀλλά τήν παρέδωσε δωρεάν. Μέ τήν ἔκφραση αὐτή ἐννοεῖ ὅτι δέν τούς παραχώρησε τά δικαιώματά του πάνω της. Τήν παρέδωσε στά χέρια τους προσωρινά, μόνο γιά νά τήν παιδαγωγήσει. Ἔχει, ἑπομένως, δικαίωμα νά τήν ἐλευθερώσει ὅποτε θελήσει. Παρακολουθεῖ τήν ἱστορία καί θά ἐπέμβει ὅταν ὁ Ἴδιος κρίνει, ὅπως ἔκανε καί παλαιότερα, ὅταν ὁ λαός του ἦταν ὑπόδουλος στούς Αἰγυπτίους.
Στά χρόνια τοῦ Ἠσαΐα «εἰς ᾿Ασσυρίους βίᾳ ἤχθησαν»· τό βόρειο βασίλειο, τοῦ Ἰσραήλ, καταλύθηκε ὁριστικά (722 π.Χ.) ἀπό τούς Ἀσσυρίους καί οἱ Ἰσραηλίτες σύρθηκαν στά βάθη τῆς Ἀσσυρίας. Ἀλλά καί στό νότιο βασίλειο, τοῦ Ἰούδα, κυριεύθηκαν ὀχυρωμένες πόλεις καί κινδύνευσε ἡ ἴδια ἡ Ἰερουσαλήμ. Θαυματουργικά ὁ Θεός τήν ἔσωσε.
Τό βλέμμα τοῦ Ἠσαΐα ἀτενίζει ἀκόμη βαθύτερα στό μέλλον: τήν κατάλυση τοῦ βασιλείου τοῦ Ἰούδα ἀπό τούς Βαβυλωνίους καί τήν Βαβυλώνια Αἰχμαλωσία (606-538 π.Χ.). Ὁ Κύριος, ὡστόσο, βεβαιώνει ὅτι δέν θά ἐγκαταλείψει αἰχμάλωτους τούς Ἰουδαίους. Ἡ θεία παρέμβασή του θά κλείσει τό στόμα τῶν ἀσεβῶν πού βλασφημοῦν τό ὄνομά του, καθώς τόν χλευάζουν ὡς δῆθεν ἀνίσχυρο νά σώσει τόν λαό του, καί θά πλημμυρίσει μέ εὐφροσύνη τούς πιστούς. Θά ἀντιληφθοῦν τήν σωτήρια παρουσία του, ὅπως ἀντιλαμβάνονται τόν ἐρχομό τῆς ἄνοιξης πού πρασινίζει τά βουνά. Θά σκιρτήσουν ἀπό χαρά, ὅπως ὅταν δέχονται σέ καιρό πολέμου τόν ἀγγελιοφόρο τῆς εἰρήνης.
Τά προφητικά αὐτά λόγια δέν ἀναφέρονται μόνο στήν εὐχάριστη εἴδηση τῆς ἀπελευθέρωσης τῶν Ἰουδαίων ἀπό τούς Βαβυλωνίους, ἀλλά κυρίως στόν ἐρχομό τοῦ Μεσσία. Μέ αὐτά ἐκφράζεται ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅταν ἀναφέρεται στό ἔργο πού ἐπιτελοῦν οἱ κήρυκες τοῦ εὐαγγελίου, καθώς μεταφέρουν τό ἄγγελμα τῆς σωτηρίας· «ὡς ὡραῖοι (ἀνοιξιάτικοι*) οἱ πόδες τῶν εὐαγγελιζομένων εἰρήνην, τῶν εὐαγγελιζομένων τὰ ἀγαθά» (Ρω 10,15).
Στεργίου Ν. Σάκκου
• Βλ. Στ. Ν. Σάκκου, Περί μεταφράσεως, σσ. 58-61.Ἡ ἄνοιξη τῆς μεσσιακῆς ἐποχῆς
ΤΟ ΚΑΝΑΛΙ ΜΑΣ
