Ἀγώνας ποδοσφαίρου στό σχολεῖο… Στό ἄκουσμα τῆς ἀνακοίνωσης οἱ μαθητές ἠλεκτρίζονται! Ξεκινοῦν ἀμέσως οἱ ἑτοιμασίες καί τά σχέδια, τό στήσιμο τῆς ὁμάδας, τά ὄνειρα… Σκέφτονται νά φτιάξουν ἐγκαίρως καί ἀντίστοιχες φανέλες… Κάποιοι καλλιτέχνες στά τελευταῖα θρανία ἤδη σχεδιάζουν καί τή στάμπα πού θά ἔχουνε! Ὀνειρεύονται τήν ὥρα πού θά μποῦν στό γήπεδο, ἤδη κάποιοι κρατοῦν στά χέρια τους τό κύπελλο…

 Κι ἐγώ μέσα στήν προετοιμασία καί στήν ἀνυπομονησία τους προσπαθῶ νά βρῶ τρόπους νά τραβήξω τό ἐνδιαφέρον τους στό μάθημα τῆς Ἱστορίας! Μέσα στήν ἀναζήτησή μου στό διαδίκτυο ὁ τί­τλος ἑνός κειμένου, «Ἀπαγχονίστηκαν γιά νά τιμήσουν τή φανέλα τους», μέ προ­καλεῖ νά τό διαβάσω καί τήν ἑπόμενη ἡμέρα ξεκινῶ τό μάθημα μέ τήν παραπάνω φωτογραφία καί τό ἄρθρο, πού περιμένω ὅτι θά τούς συγκινήσει:
«Αὐτοί ἀληθινά ἤτανε πραγματικοί ἥ­ρωες τοῦ ποδοσφαίρου. Ἦταν παιδιά τῆς γῆς τοῦ Πόντου. Δέν ἔπαιξαν ποτέ σέ μεγάλες διοργανώσεις. Δέν λατρεύτηκαν πο­τέ σάν θεοί ἀπό τό ἀφιονισμένο πλῆ­θος, δέν εἶδαν ποτέ τούς ὀπαδούς νά γεμί­ζουν πλατεῖες καί νά κλείνουν δρόμους γιά νά ἐκδηλώσουν τήν ὑποστήριξή τους, γιά νά τιμήσουν τήν ὁμάδα τους.
  Ὁ Ἑλληνικός Ἀθλητικός Σύλλογος Μερζιφούντας “Πόντος” ἱδρύθηκε τό 1903 ἀπό μαθητές καί ἀποφοίτους τοῦ Κολεγίου “Ἀνατόλια”, τό ὁποῖο τό 1924 διέκοψε τή λειτουργία του καί μεταφέρθηκε στή Θεσσαλονίκη, ὅπου καί λειτουργεῖ ὥς σήμερα. Στή διοίκηση τοῦ “Πόντου” συμμετεῖχαν τόσο οἱ μαθητές ὅσο καί οἱ καθηγητές τοῦ Κολεγίου καί ἡ δραστηριότητά του ἀφοροῦσε στούς τομεῖς τοῦ ἀ­θλητι­σμοῦ, τοῦ πνεύματος, τῆς τέχνης. Ἐπίσης, ὁ Σύλλογος διοργάνωνε ἐρα­σιτεχνικές θεατρικές παραστάσεις, δημιούργησε ἐξαιρετική βιβλιοθήκη, ἐνῶ τό 1910 ἀνέλαβε τήν ἔκδο­ση τοῦ περιοδικοῦ “Πόν­τος- Μηνιαῖον δημοσίευμα φιλολογικόν, ἐπιστημονικόν καί παιδαγωγικόν”.
  Στίς τελευταῖες ἐκλογές, πού ἔγιναν τόν Μάιο τοῦ 1920, στό ἀξίωμα τοῦ προέ­δρου ἀναδείχθηκε ὁ καθηγητής Δ. Θεο­χα­ρί­δης, στή θέση τοῦ ἀντιπροέδρου ὁ Χα­ρά­λαμπος Εὐσταθιάδης, γραμματέας ὁ Ἀ­να­στάσιος Παυλίδης, ταμίας ὁ Συμεών Ἀ­να­νιάδης, καί ὑπεύθυνος γιά τό ἀθλητικό τμῆ­μα ὁ Γρηγόριος Τσακάλωφ. Ὁ ταμίας καί κορυφαῖος ἀθλητής τοῦ συλ­λόγου Συ­μεών Ἀνανιάδης ἦταν πολύ κα­λός δρο­μέας ταχύτητας καί φιλοδοξοῦσε νά σπάσει τό παγκόσμιο ρεκόρ τῶν 100 μέ­τρων. Ὅλοι τους ὀχτώ μῆνες ἀργότερα συν­­ε­λήφθηκαν ἀπό τούς Τούρκους καί, μέ ἐξ­αίρεση τόν Τσακάλωφ ὁ ὁποῖος ἦ­­­­ταν ρῶ­σος πολίτης, δολοφονήθηκαν στήν Ἀμάσεια τό καλοκαίρι καί τό φθι­νόπωρο τοῦ 1921.
  Στίς 12 Φεβρουαρίου 1921 οἱ Τοῦρκοι περικύκλωσαν τό “Ἀνατόλια”. Ἀρχικά ἔψαχναν γιά ὅπλα καί ἐκρηκτικά καί στή συνέχεια, ἀφοῦ δεν βρῆκαν τίποτα, κατευθύνθηκαν στό γραφεῖο τοῦ προέδρου τοῦ Κολεγίου Τζ. Γουάιτ. Ἐκεῖ οἱ Τοῦρκοι εἶδαν δύο χάρτες πού ἀπεικόνιζαν τήν περιοχή τοῦ Πόντου, σύμφωνα μέ τούς ἀρ­χαίους Ἕλληνες καί τούς Ρωμαίους. Ἡ εὕρεση τῶν χαρτῶν ὁδήγησε τούς Τούρκους νά ζητήσουν νά δοῦν τή βιβλιοθήκη τοῦ συλλόγου “Πόντος”. Στή βιβλιοθήκη ὑπῆρχαν ἑκατοντάδες βιβλία στήν ἑλληνική καί εἰδικότερα στήν ἀρχαιοελληνική γλῶσσα, ἔργα κλασικῶν συγγραφέων τυπωμένα τά περισσότερα στήν Ἀθήνα. Ἀ­νάμεσά τους βρῆκαν καί ἕνα σημειω­ματάριο μέ τίς δραστηριότητες τοῦ Συλλόγου, τό ὁποῖο θεωρήθηκε “ἐπαναστατι­κό”. Ἡ φωτογραφία τοῦ ποδοσφαιρικοῦ τμήματος τοῦ Συλλόγου ἐρέθισε ἀκόμη περισσότερό τούς Τούρκους. Οἱ ἀθλητές τῆς πο­­­δοσφαιρι­κῆς ὁ­μάδας “Πόντος” εἶχαν τά χρώματα τῆς γαλανόλευκης στίς φανέλες τους -ἄσ­πρες καί μπλέ ὁ­ριζόντιες ρίγες- καί τό γράμμα “Π” στό στῆ­­θος. Αὐ­τό θά ἀποτελέσει τή βασική κα­­­τηγορία τῶν Κεμαλικῶν, οἱ ὁποῖοι θά ὁ­δηγήσουν τήν ἴδια μέρα τούς ἕλληνες ἀθλητές στό “δικαστήριο” μέ τήν κατηγορία τῆς ἐσχάτης προδοσίας. Τόν Ἰούνιο τοῦ 1921 θά ἀ­παγχονιστοῦν στήν Ἀμάσεια».
  Σιγή στήν τάξη… Κάποια μάτια βούρκωσαν. Κοιτῶ τούς μαθητές ἕναν ἕναν καί μέ δάκρυα στά μάτια ρωτῶ:
 - Στ᾽ ἀλήθεια, παιδιά, μιλᾶνε γιά αὐ­τούς τούς ἥρωες τοῦ ποδοσφαίρου καί τῆς πατρίδας στίς δεκάδες τηλεοπτικές καί ραδιοφωνικές ἐκπομπές; Μήπως τούς ἀναφέρουν σέ ἕνα μονόστηλο οἱ δεκάδες ἀ­θλητικές ἐφημερίδες ἤ τά ἀτελείωτα παρά­θυρα τοῦ διαδικτύου; Μήπως τούς μνημο­νεύουν ἐκεῖνα τά «τέρατα» τῆς μνή­­μης, πού θυμοῦνται ἀκόμα καί τό δευτερόλεπτο πού σημειώθηκε κάποιο γκόλ σέ κάποιον ἀγώνα; Μήπως κάποια κι­νη­μα­το­γραφική ταινία, κάποιο βιβλίο ἤ ἔ­στω κάποιο τραγουδάκι ἔχει γραφτεῖ γι᾽ αὐ­τούς; Σᾶς διαβάζω ξανά τά ὀνόματα, μή­πως καί τά ἔχετε ἀκούσει σέ κάποια ἰ­α­χή τῶν φιλάθλων: Γ. Θεοχαρίδης, Χ. Εὐ­στα­θιάδης, Ἀ. Συμεών, Ἀ. Παυλίδης, Σ. Ἀ­­­να­νιάδης…
Ἡσυχία ἀλλιώτικη στό τμῆμα. Κάποιο χέρι σηκώνεται στά πίσω θρανία.
 - Κυρία, τί κρίμα πού ἑτοιμάσαμε ἤδη τίς φανέλες μας! Ἄν μᾶς τό εἴχατε διαβάσει λίγο νωρίτερα αὐτό τό ἄρθρο, θά πρότεινα στούς συμμαθητές μου νά ἀγω­νι­στοῦμε φορώντας τή φανέλα ἐκείνων τῶν ἀγωνιστῶν τοῦ Πόντου, πρός τιμή καί μνήμη τῆς θυσίας τους…
 Χαμογελῶ μέ νόημα:
 - Λοιπόν, κάποιοι τό σκέφτηκαν καί τό πραγματοποίησαν νωρίτερα ἀπό ἐ­σέ­να, Δημήτρη… Τόν Δεκέμβριο τοῦ 2008 ἡ «Ποντι­ακή Ἀδελφότητα Ἀδελαΐδας» Αὐ­στραλίας καί ἡ ποδοσφαιρική ὁμάδα τῆς Ἀδελφότητας «Ποντιακοί Ἀετοί» ἀποφάσισαν νά τιμήσουν τή μνήμη τῶν θυμάτων τοῦ ποντιακοῦ συλλόγου τῆς Μερζιφούντας. Διοργάνωσαν ποδοσφαιρικό ἀγώνα μέ ἀντιπάλους μία μεικτή ἐπίλεκτων τῆς Μελ­βούρνης, στόν ὁποῖο ἀγωνίστηκαν μέ τήν ἱστορική ριγέ γαλα­νόλευκη φανέλα τοῦ «Πόντου» Μερζιφούν­τας. Ἐπίσης, τόν Μάιο τοῦ 2009 διοργανώθηκε ἀγώνας παλαιμάχων τῆς Κα­βάλας, οἱ ὁποῖοι ἀγωνίστηκαν μέ τήν ἱστορική φανέλα τοῦ «Πόντου» Μερζιφούντας. Τόν Μάιο τοῦ 2013 ὑπῆρξε ἀγώνας μεταξύ της Ἐθνικῆς Ἑλλάδος τοῦ 2004 πού ἔπαιξε στό EURO μέ παλαίμαχους πόντιους ποδοσφαιριστές οἱ ὁποῖοι φοροῦσαν τίς φανέλες τοῦ «Πόντου» Μερζιφούντας. Στό 1ο ἡμίχρονο τή γαλα­νό­λευκη καί μετά τήν πορτοκαλί.
 - Κυρία, στόν ἑπόμενο ἀγώνα νομίζω πώς, ἄν δέν κρατῶ τό κύπελλο, θά μοῦ ἀρ­κεῖ πού θά φορῶ τή φανέλα τοῦ «Πόντου» καί θά τήν τιμήσω! Τοῦ χρόνου μέ γαλανόλευκη στό γήπεδο ἡ τάξη μας! Τί λέτε παιδιά; φωνάζει χαρούμενα ὁ Δημήτρης.
 - Ναί, ναί…, ἡ τάξη ἔχει πάρει φω­τιά!...
 - Νά παίξουν καί οἱ καθηγητές μαζί μας! Ὅπως στόν Πόντο…
 - Νά διαβάσουμε τό κείμενο καί στό ἀ­φιέρωμα γιά τή γενοκτονία τῶν Ποντί­ων, κυρία! Πρέπει νά τό ἀκούσουν ὅλοι οἱ μαθητές τοῦ σχολείου μας. Αὐτοί ἦταν ἀληθινοί ἀθλητές καί ἀξίζουν τόν θαυμασμό μας.
   Χαμογελῶ καί μεγεθύνω τή φωτογραφία τους στήν ὀθόνη. Ναί, αὐτοί ἀλήθεια ἀξίζουν τόν θαυμασμό μας!

Μ.Ε.Χ.

"Ἀπολύτρωσις", Ἰούνιος-Ἰούλιος 2017