Ἀποκριά εἶναι ἡ νεοελληνική ἀπόδοση τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς λέξης «ἀπόκρεω» καί σημαίνει ἀποχή ἀπό τήν κρεοφαγία. Ἐλάχιστοι γνωρίζουμε ὅτι τό ἴδιο ἀκριβῶς σημαίνει καί ἡ ἰταλική carnivale, ἀπό τήν ὁποία προέρχεται τό γνωστό μας καρναβάλι.
Μέ τήν εἴσοδο στό Τριώδιο παρατηρεῖται ἔντονη δραστηριότητα σχετικά μέ τό καρναβάλι. Ἰδιῶτες, σύλλογοι καί δημοτικοί φορεῖς «φιλοτιμοῦνται» νά ἀναβιώσουν τήν «παράδοση τοῦ καρναβαλιοῦ». Συχνά κινοῦνται μέ τόση φόρα, ὥστε ἐνοχλοῦνται τά μέγιστα καί ἐκφράζονται ὄχι μόνον ἄκομψα ἀλλά καί βλάσφημα, ὅταν ἡ Ἐκκλησία ὑπενθυμίζει τό πραγματικό νόημα τοῦ Τριωδίου.
Εἶναι γεγονός ὅτι «παίζει» πολύ στό «χρηματιστήριο ἀξιῶν» τοῦ Νεοέλληνα ἡ λέξη «παράδοση». Ἐκεῖνο πού δέν συνειδητοποιοῦμε ὅμως ἀρκούντως εἶναι ἡ ἐπιλεκτικότητα ἐκ μέρους ὀργανωμένων κύκλων νά ἐνισχύουν δρώμενα τά ὁποῖα ἔχουν καταδικαστεῖ ἀπό αἰῶνες ἐκ μέρους τῆς Ἐκκλησίας. Τά ἀποκριάτικα δρώμενα εἶναι ἀφροδισιακά καί διονυσιακά, γι’ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία τά ἔχει καταδικάσει ἀμετάκλητα.
Κάποιοι στήν ἐπιβίωση τῶν δρωμένων στηρίζουν πολλές ἐλπίδες γιά νίκη ἐπί τῆς Ἐκκλησίας, ὄχι σέ ἐπίπεδο ἰδεολογικῆς ἀντιπαράθεσης ἀλλά πρακτικοῦ βίου. Ὄντες ἄσπονδοι ἐχθροί τῆς Ἐκκλησίας προβάλλουν, μανικῶς κάποιες φορές, ὅ,τι αὐτή καταδικάζει. Ὄχι γιατί ἐπιδιώκουν ἐπάνοδο στή λατρεία τῶν προγόνων μας μέ προσφορές σπονδῶν στήν Ἀφροδίτη καί στόν Διόνυσο, ἀλλά ἐπειδή αὐτές οἱ ψευδοθεότητες ταυτίζονται κατά τά πάθη μέ τούς ὑπέρμαχους τῶν «παραδόσεων». Σάν νά μᾶς ἔχουν κληρονομήσει οἱ πρόγονοί μας μόνον αὐτά τά δρώμενα καί καί ὄχι στοχασμό, ἦθος καί φρόνημα! Αὐτοί θεωροῦν τόν Χριστό ἐνοχλητικό στό ἔπακρο καί κινοῦνται στόν χῶρο τοῦ βεβήλου μέ στόχο νά πλήξουν τό αἰώνιο Πρότυπο, ἐλλοχεύοντας προκειμένου νά ἀντιληφθοῦν «στραβοπατήματα» σ’ ἐκείνους πού δηλώνουν πιστοί του. Ἡ προβολή σκανδάλου κληρικοῦ εἶναι τό πλέον ἑλκυστικό «ἅρμα» τῆς μόνης παρέλασης πού θά μᾶς ἀπομείνει σέ λίγο.
Οἱ πολλοί κινούμαστε μέ τό ἕνα πόδι στόν ναό τοῦ Θεοῦ καί τό ἄλλο στόν «ναό» τῶν εἰδώλων. Ἄνθρωποι μέ ἀδυναμίες καί πάθη ἀδυνατοῦμε νά ἀντισταθοῦμε στούς πειρασμούς τῶν αἰσθήσεων καί πιστεύουμε ὅτι θά ἐπανορθώσουμε μέ κάποιες «θυσίες» κατά τήν ἐπακόλουθη περίοδο τῆς Σαρακοστῆς τίς ὅποιες παρεκτροπές μας κατά τήν Ἀποκριά. Μέσα μας γίνεται ἡ πάλη πού τόσο εὔστοχα καί ὀδυνηρά περιέγραψε ὁ Καζαντζάκης στήν εἰσαγωγή του στόν «Τελευταῖο πειρασμό»: ἡ μάχη τῆς σάρκας μέ τό πνεῦμα. Μόνο πού ὁ τραγικός συγγραφέας δέν εἶχε κατανοήσει σ’ ὅλη του τή ζωή τί εἶναι τό πνεῦμα. Καί οἱ πολλοί δείχνουμε νά μήν ἔχουμε κατανοήσει τί ἐννοεῖ ὁ Χριστός στόν λόγο του «οὐδεὶς δύναται δυσὶν κυρίοις δουλεύειν» (Μθ 6,24).
Λίγοι ἀκούγοντας τή φωνή τῆς Ἐκκλησίας ἀπέχουν ἀπό ὅλες τίς εἰδωλολατρικές ἐκδηλώσεις. Τολμοῦν ὅμως νά θέσουν στόν Θεό τό ἐρώτημα: «Γιατί δέν στέλνεις τόν κεραυνό σου νά κάψεις τούς ἐχθρούς σου;»! Εἶναι ἐκεῖνοι πού χωρίς νά τό ἔχουν συνειδητοποιήσει ὑποκατέστησαν τόν Θεό τῆς ἀγάπης μέ τόν Δία τῶν κεραυνῶν, πού ὅμως «παρίσταται» στήν καρναβαλική παρέλαση! Κατέχονται ἀπό τό ἰδιότυπο πάθος τοῦ φθόνου, ἐπειδή δέν μποροῦν καί αὐτοί νά «ἀπολαύσουν» ὅσα οἱ ἄλλοι. Ὁ χαρακτήρας αὐτός εἶναι ἰδιαίτερα ἀξιοπρόσεκτος μεταξύ τῶν ἐχθρῶν τῆς Ἐκκλησίας καί προβάλλεται ὡς ὁ γνήσιος τύπος τοῦ πιστοῦ, ὄχι ἀπό ἄγνοια ἀλλά ἀπό ἐμπαθῆ σκοπιμότητα νά πληγεῖ ἡ Ἐκκλησία.
Τέλος εἶναι καί κάποιοι πού σιωπηλά καί μυστικά ἔχουν ἤδη σηκώσει τόν σταυρό τους καί πορεύονται πρός τόν «Γολγοθᾶ». Μέ ταπείνωση, αἰσθανόμενοι τό βάρος τῶν κριμάτων τους, καί μέ ἀγάπη πρός τόν πάσχοντα ὑπό τήν ἐπήρεια τῆς ἁμαρτίας συνάνθρωπό τους, προσεύχονται ὁ Θεός νά ἐλεήσει καί τούς ἴδιους ἀλλά καί ὅλους τούς συνανθρώπους τους. Εἶναι ὁ χορός τῶν ἐν τῷ κόσμῳ ἁγίων.
Τό καρναβάλι θά γίνει καί ἐφέτος. Ἰδιαίτερα «φαντασμαγορικό» θά εἶναι ἐκεῖνο τῆς Πάτρας, καθ’ ὅτι καί πολυδάπανο. Οἱ κάτοικοι τῆς πόλης ἀλλά καί πολλοί ἄλλοι ἀπ’ ὅλη τή χώρα θά συρρεύσουν νά παρακολουθήσουν τό θέαμα. Ἐκείνη τήν ἡμέρα δέν θά ὑπάρξει οἰκονομική ὕφεση. Θά περάσουν μπροστά ἀπό τά κλειστά ἐργοστάσια-φαντάσματα τῆς Πειραϊκῆς-Πατραϊκῆς, τοῦ Λαδόπουλου, τῆς Pirelli, γιά νά ἀναφέρω λίγα πού θυμοῦμαι, καί θά προσπαθήσουν νά ξεχάσουν μέ ἄφθονο κρασί καί λάγνο βλέμμα.
Ἀπό τήν ἑπομένη περισσότεροι θά εἶναι ἐκεῖνοι πού θά ἔχουν ἀνάγκη ἑνός πιάτου φαγητοῦ ἀπό τό ἐνοριακό συσσίτιο! Ἡ Ἐκκλησία πρέπει νά ἑτοιμάζεται, ὥστε νά ἀνταποκριθεῖ στίς ὁλοένα αὐξανόμενες ἀνάγκες τοῦ λαοῦ πού προδόθηκε ἀπό ἐκείνους πού πίστεψε ἔχοντας προηγουμένως προδώσει Ἐκεῖνον πού θυσιάστηκε γι’ αὐτόν! Ἀλλά ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι πρωτίστως τροφέας τῶν πεινασμένων, χωρίς νά σημαίνει ὅτι δέν εἶναι χρέος τῶν ἐνοριῶν ἡ παροχή τροφῆς πρός τούς πεινῶντες. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι πρωτίστως θεραπευτήριο ψυχῶν. Ἑτοιμάζονται οἱ αὐξημένες κλίνες πού θά ἀπαιτοῦνται στά χρόνια πού ἔρχονται;
Ἀπ. Παπαδημητρίου
Ἀπολύτρωσις, Φεβρ. 2017