Ἡ μεγαλύτερη ἀλλαγή πού γνώρισε ποτέ ὁ κόσμος συντελέσθηκε στό ξύλο τοῦ σταυροῦ. Ἀπό τήν ὥρα πού πάνω στό Γολγοθᾶ ποτίσθηκε μέ τό αἷμα τοῦ ἀναμαρτήτου Θεανθρώπου, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ σταυρός, τό πιό ἀπαίσιο βασανιστικό ξύλο, ἡ πιό αὐθεντική ἔκφραση τῆς ἁμαρτίας, μετασχηματίσθηκε σέ ἱερό σύμβολο, ἔγινε ἡ ἔκφραση τῆς ἁγιότητος, ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ.
 Ἀπό τότε ὁ σταυρός διακρίνει τούς ἀνθρώπους μέ Χριστό ἀπό τούς χωρίς Χριστό. Οἱ τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἄνθρωποι τοῦ σταυροῦ. Ἡ ζωή τους ὅλη διαγράφει τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ, καθώς καθημερινά τό γήϊνο θέλημά τους διασταυρώνεται μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ κι ἡ ψυχή τους, ὅσο κι ἄν πονᾶ καί ματώνει, σκύβει ὑποτακτικά γιά νά πεῖ «γενηθήτω τό θέλημά σου».
 Σ᾿ αὐτή τήν ὑποταγή βρίσκουν τήν εἰρήνη καί τήν πληρότητα καθώς ἔχουν "κοινωνία τῶν παθημάτων" (Φι 3,10) τοῦ Χριστοῦ, βιώνουν τήν μακαριότητα, διότι διά τῶν παθημάτων "μεταλαμβάνουν τῆς ἁγιότητος αὐτοῦ" (Ἐβ 12,10).
 Κρύβει τό πιό γλυκό μυστικό τῆς χριστιανικῆς ζωῆς ὁ σταυρός. Εἶναι αὐτός τό μηχάνημα πού μᾶς χάρισε ὁ Θεός γιά νά μετασχηματίζει τόν πόνο μας  σέ χαρά, τήν πικρία σέ γλυκύτητα, τό μῖσος σέ ἀγάπη, τήν ἐκδικητικότητα σέ συγχώρηση, τήν ἀγανάκτηση σέ ἀνοχή, τήν ἀπελπισία σέ ἐλπίδα, τό σκοτάδι σέ φῶς, τήν κόλαση σέ παράδεισο. Ἔτσι στά δυό του χέρια, πού σάν φτεροῦγες ἁπλωμένες ἀγκαλιάζουν τήν οἰκουμένη, βρίσκουν ἀνάπαυση καί τά πιό πικρά δάκρυα, κουρνιάζουν καί οἱ σκληρότεροι πόνοι. Πάνω στό σῶμα του, πού ἑνώνει τόν οὐρανό μέ τή γῆ, ἀντιφεγγίζει τό φῶς τῆς ἀναστάσεως καί διαλύει τόν σκοτεινό φόβο τοῦ θανάτου. Στήν καρδιά του ἀναβλύζει πηγή ζωῆς καί νᾶμα ζείδωρο, τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ, πού ἀναγεννᾶ καί μεταμορφώνει.
 Ἄς θεωρεῖ ἀδυναμία τήν ἀγάπη καί ἀνοησία τή θυσία ὁ μακράν τοῦ Χριστοῦ κόσμος. Ἄς ἀποφαίνεται πικρόχολα ὅτι «δέν μπορεῖς νά ζήσεις μέ τό σταυρό στό χέρι». Σεμνά καί δυναμικά ἡ Ἐκκλησία ἀντιπαραθέτει τά ἀνά τούς αἰῶνες πιστά παιδιά της, πού μέ τό σταυρό στό χέρι καί στήν καρδιά, λυτρωμένα καί ζωογονούμενα μέ τοῦ Χριστοῦ τό αἷμα, φωτισμένα καί καθοδηγούμενα ἀπό τά μαθήματα τοῦ Εὐαγγελίου, ἀναδείχθηκαν οἱ νικηταί τῆς ζωῆς.
 Σ᾿ αὐτά τά παιδιά της, ἀλλά καί στόν κόσμο ὅλο κάθε Σεπτέμβριο -πρῶτο μῆνα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους- προβάλλει ἡ Ἐκκλησία τόν τίμιο σταυρό. Εἶναι ὑπόμνηση ὅτι διά τοῦ σταυροῦ προσφέρεται ἡ ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, πού ἐξαφανίζει ἀπό τήν καρδιά τήν πικρία τῆς ἁμαρτίας. Εἶνε ἐνίσχυση, γιά νά μένουμε ἄγρυπνοι καί ἀνυποχώρητοι στά θελήματα τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου. Εἶνε διαβεβαίωση ὅτι «τοῖς ἀγαπῶσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν». Ποιός πόνος καί ποιά ἀσθένεια, ποιά θλῖψη καί ποιά δοκιμασία μπορεῖ νά καταβάλει τόν πιστό, πού γνωρίζει ὅτι ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἄγνωστα στόν Θεό, τόν ὁποῖον ἀγαπᾶ καί γιά τοῦ ὁποίου τήν ἀγάπη εἶναι βέβαιος; Ἀλλά καί ποιά ἀνθρώπινη κακία, ἐπιβουλή ἤ συκοφαντία μπορεῖ νά τόν ξεγελάσει γιά νά ἀνταποδώσει τό κακό;
 Τά μεταβάλει ὅλα ὁ μετασχηματιστής τοῦ σταυροῦ καί τά καθιστᾶ ἀφορμές πνευματικῶν πτήσεων καί ἀγαπητικῶν περιπτύξεων πρός τόν Ἐσταυρωμένο Κύριο, ὁ ὁποῖος «λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπείλει». Καί γίνεται ὁ σταυρός τό ἄγιο σκαλί, ὅπου ὑψώνονται οἱ πιστοί γιά νά πάρουν καί νά δώσουν τό φίλημα τοῦ οὐρανοῦ, γιά νά ἀναπαυθοῦν καί νά ἀνανεωθοῦν στήν ἀγκαλιά τοῦ οὐρανίου Πατέρα.

Στέργιος Σάκκος

Ἀπολύτρωσις 52 (1997) 171