Συμπληρώθηκαν ἑβδομήντα ἔτη ἀπό τή λήξη τοῦ Β΄ παγκοσμίου πολέμου στό εὐρωπαϊκό ἔδαφος (1945-2015). Οἱ λαοί καταπληγωμένοι ἀπό τίς συρράξεις θρηνοῦσαν πενηνταπέντε περίπου ἑκατομμύρια νεκρούς καί ἦσαν ὑποχρεωμένοι νά ἀνασυγκροτηθοῦν, καθώς σχεδόν ὅλες οἱ ὑποδομές εἶχαν καταστραφεῖ καί τό ζωικό κεφάλαιο εἶχε ἀφανιστεῖ.
Οἱ ἀναλυτές, ὑπό τήν ἐπήρεια τῆς ὑλιστικῆς φιλοσοφίας, ἑρμηνεύουν τίς ἀνθρώπινες ἐνέργειες προβάλλοντας ὡς μόνο κίνητρο τό οἰκονομικό! Μέ αὐτόν τόν τρόπο σκέψης ὅμως καί ὁ πόλεμος εἶναι λογική ἐνέργεια, ἄν κομίζει ὀφέλη σ’ ἐκεῖνον πού τόν κηρύσσει! Ὅσο καί ἄν φαίνεται ἀστεῖος ὁ συλλογισμός, ἐξέταση σέ βάθος φανερώνει περίτρανα ὅτι ἡ λογική δικαιώνει ἀκόμη καί τήν ἀθλιότερη κίνηση τοῦ ἀνθρώπου, ἄν ἀπό τήν ἀνάλυση ἀπουσιάζει τό ἠθικό κριτήριο τῆς ἐνέργειας. Βέβαια, ἀντιμέτωπος ὁ ἄνθρωπος μέ τή συμφορά τοῦ πολέμου σπεύδει ἐκ τῶν ὑστέρων νά καταδικάσει τήν ἀγριότητα πού πολλοί ἐπιδεικνύουν κατά τή διεξαγωγή του, πέφτοντας ἀπό ἀντίφαση σέ ἀντίφαση.
Ἄς ἐξετάσουμε τά συμβαίνοντα μέ νηφαλιότητα καί χωρίς προκατάληψη. Ὁ ἄνθρωπος τῆς νεωτερικότητας καυχᾶται ὄχι μόνο γιά τή λογική συγκρότηση τῆς σκέψης του ἀλλά καί γιά τήν ἀνακάλυψη καί διατύπωση τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀτόμου (καθώς ἀγνοεῖ τό πρόσωπο), τῶν στερημένων κατά βάναυσο τρόπο κατά τό παρελθόν! Σύμφωνα μέ τήν ἀστική ὑλιστική φιλοσοφία, τήν ὁποία ἐν πολλοῖς ἀντιγράφει καί ἡ μαρξιστική, τά δικαιώματα εἶναι θεμελιωμένα στό φυσικό δίκαιο! Αὐτή εἶναι ἡ κορύφωση τῆς τραγωδίας τοῦ ἀνθρώπου τῆς ἀποστασίας καί τῆς ἀπόρριψης τοῦ θείου δικαίου στό ὄνομα τῆς λογικῆς. Τό φυσικό δίκαιο εἶναι ἀνύπαρκτο καί τά πάντα γύρω ἀπό αὐτό αἴωλα, ἔπεα πτερόεντα. Τό φυσικό δίκαιο εἶναι ἡ συγκαλυμμένη μορφή τοῦ δικαίου τοῦ ἰσχυροῦ, τό ὁποῖο, ἄν καί διαχρονικά καταγγέλλεται, εἶναι τό μόνο σέ ἰσχύ. Ὁ Φιοντόρ Ντοστογιέφσκυ ἔγραψε ὅτι «χωρίς Θεό ὅλα ἐπιτρέπονται» (Ἀδελφοί Καραμαζώφ). Ἀσφαλῶς θά τόν ἀντικρούσουν ἐκεῖνοι πού ὑπεραμύνονται τῆς διακήρυξης τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων καί τῶν καταστατικῶν ἀρχῶν τῶν διεθνῶν ὀργανισμῶν (ΚΤΕ, ΟΗΕ)! Ὅμως μόνον ἄνθρωποι ἀπό ἄλλον πλανήτη, ἀγνοοῦντες τή γήινη ἱστορία τῶν τελευταίων αἰώνων, θά ἐντυπωσιάζονταν ἀπό τίς ἀρχές αὐτές καί τίς διακηρύξεις. Ὁ λογικός ἄνθρωπος χωρίς ἠθική συγκρότηση ὄχι μόνο ἀπέτυχε παταγωδῶς νά βελτιώσει τά πράγματα, ἀλλά ἀπεναντίας ἔδωσε τό δικαίωμα σέ κάποιους νεότερους φιλοσόφους νά διατυπώσουν τή θεωρία τοῦ παραλόγου. Ἀλλά μ’ αὐτήν δίδεται πρώτης τάξεως συγχωροχάρτι στούς δράστες πληθώρας ἐγκλημάτων κατά τῆς ἀνθρωπότητας. Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος δέν εἶναι παράλογος, εἶναι ἐμπαθής.
Εὐτυχῶς ὑπάρχουν κάποιοι διανοητές οἱ ὁποῖοι ἀποφεύγουν νά ἐκτίθενται ἀνεπανόρθωτα προβάλλοντας ἀπόψεις εὐτελεῖς καί φαιδρές. Ἕνας ἀπό αὐτούς εἶναι ὁ διαπρεπής γάλλος ὑλιστής διανοητής καί φιλόσοφος Ἀλμπέρ Καμύ (τιμημένος μέ τό βραβεῖο Nobel λογοτεχνίας). Ἀποσπάσματα τοῦ ἔργου του «Ὁ ἐπαναστατημένος ἄνθρωπος» παραθέτουμε στή συνέχεια:
«Θά μπορούσαμε ν’ ἀποδείξουμε ἐπίσης ὅτι δέν ὑπάρχουν παρά μόνο δυό δυνατοί κόσμοι γιά τό ἀνθρώπινο πνεῦμα, ὁ ἱερός (ἤ γιά νά μιλήσουμε μέ χριστιανικό λεξιλόγιο ὁ κόσμος τῆς θείας χάρης) κι ὁ κόσμος τῆς ἐξέγερσης. Ἡ ἐξαφάνιση τοῦ ἑνός ἰσοδυναμεῖ μέ τήν ἐμφάνιση τοῦ ἄλλου... Ζοῦμε σέ μία δίχως ἱερό καί ἀπαραβίαστο ἱστορία… Μποροῦμε, μακριά ἀπό τό ἱερό καί τίς ἀπόλυτες ἀξίες, νά βροῦμε κανόνες μίας συμπεριφορᾶς; Αὐτή εἶναι ἡ ἐρώτηση πού θέτει ἡ ἐξέγερση».
Τήν ἀπάντηση τῶν πλείστων τή δώσαμε ἤδη: Εἶναι τό φυσικό δίκαιο τῶν ἀρχῶν καί τῶν διακηρύξεων. Ὅμως ὁ Καμύ δέν ἱκανοποιεῖται μ’ αὐτήν τήν ἀπόκριση καί συνεχίζει μέ τίς ἀκόλουθες σκέψεις:
«Ἀπό τή στιγμή πού ὁ ἄνθρωπος ὑποβάλλει τόν Θεό σέ ἠθική κρίση, τόν σκοτώνει μέσα του. Ποιό εἶναι τότε τό θεμέλιο τῆς ἠθικῆς; Ἀρνοῦνται τόν Θεό στό ὄνομα τῆς δικαιοσύνης, νοεῖται ὅμως ἡ ἰδέα τῆς δικαιοσύνης χωρίς τήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ; Μήπως βρισκόμαστε σέ παραλογισμό;
Ἄν δέν νοεῖται, καί πράγματι δέν νοεῖται, δικαιοσύνη χωρίς τήν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ, ἀσφαλῶς εἶναι χωρίς θεμελίωση καί σαθρό ὅσο καί ὁ ἱστός τῆς ἀράχνης τό φυσικό δίκαιο. Ἡ ὅποια ἠθική τῶν ἀρχῶν καί διακηρύξεων ὑποκρύπτει, κατά τόν Νίτσε, μεταφυσική πίστη καί πρέπει νά καταπολεμηθεῖ. Αὐτό ἐπιχείρησαν οἱ ἐγκληματίες Ναζί, χωρίς βέβαια νά θεωρεῖται ὁ Νίτσε ξεκάθαρα ἠθικός αὐτουργός τῶν κακουργημάτων πού διέπραξαν κατά τῆς ἀνθρωπότητας.
Στόν ὀρυμαγδό τῶν γεγονότων μέ τήν ἀποχώρηση τῶν «χριστιανῶν» ἀπό τό προσκήνιο τῆς ἱστορίας (ἄρνηση τοῦ ἱεροῦ) κάποιοι, ἐλάχιστοι ἔστω, παρέμειναν πιστοί στό χρέος καταθέτοντας τή μαρτυρία τους καί ὁδηγούμενοι στό μαρτύριο. Παραθέτω ἐπιστολή πρός τούς γονεῖς του τοῦ μελλοθανάτου Ἀλεξίου Σμορέλ, ὀρθοδόξου φοιτητοῦ καί μέλους τῆς ἀντιναζιστικῆς ὀργάνωσης τῆς Γερμανίας «Λευκό ρόδο»: «Ἀγαπητοί μου πατέρα καί μητέρα. Μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ σήμερα ἡ ἐπίγεια ζωή μου θά κλείσει γιά νά πάω σέ μία ἄλλη, ἡ ὁποία δέν θά ἔχει τέλος καί στήν ὁποία θά ξανασυναντηθοῦμε. Ἄς εἶναι αὐτή ἡ μελλοντική συνάντηση ἡ παρηγοριά καί ἡ ἐλπίδα σας. Δυστυχῶς αὐτό τό χτύπημα θά εἶναι πολύ βαρύτερο γιά σᾶς παρά γιά μένα, διότι φεύγω μέ τή βεβαιότητα ὅτι μέ βαθειά πεποίθηση ὑπηρέτησα τήν ἀλήθεια. Ὅλα αὐτά μέ ἀφήνουν μέ ἤρεμη συνείδηση, παρ’ ὅλο πού ἡ ὥρα τοῦ θανάτου μου πλησιάζει. Σκεφθεῖτε τά ἑκατομμύρια τῶν νέων πού ἔ χασαν τή ζωή τους ἔξω στά πεδία (τῶν μαχῶν). Ἡ μοίρα τους εἶναι ἐξίσου καί δική μου...».
Ὄχι, ἅγιε πλέον (τῆς ρωσικῆς Ἐκκλησίας) Ἀλέξιε Σμορέλ! Ἡ μοίρα τους δέν ἦταν καί δική σου. Οἱ πλεῖστοι ἀπό ἐκείνους ἔπεσαν χωρίς νόημα, γιατί δέν τούς δίδαξαν τόν Θεό ὡς ἀγάπη. Ἐσύ θυσιάστηκες ἀπό ἀγάπη στό ἀνθρώπινο πρόσωπο, ὅπως σοῦ εἶχε διδάξει ἡ εὐσεβής μητέρα σου.
Ἀπόστολος Παπαδημητρίου