Σταθερότητα καί ἀγάπη
Ὑπάρχουν συμπεριφορές ἀπό τίς ὁποῖες ὀφείλουμε νά ἀποτρέψουμε τό παιδί μας θέτοντας ὁρισμένα ὅρια. Αὐτά λειτουργοῦν ἀποτελεσματικότερα, ὅταν τό παιδί αἰσθάνεται ὅτι τό ἀγαποῦμε εἰλικρινά καί συνδέεται μαζί μας. Δέν συζητοῦμε γιά ὅρια, ὅταν τό παιδί εἶναι ἀναστατωμένο καί δέν μπορεῖ νά ἀκούσει στήν κατάσταση πού βρίσκεται. Περιμένουμε νά ἠρεμήσει, τό παίρνουμε κοντά μας, τό ἀγκαλιάζουμε καί μέ ἤρεμη καί σταθερή φωνή τοῦ ἐξηγοῦμε γιατί θέσαμε τό συγκεκριμένο ὅριο. Συνετό εἶναι νά ἀκολουθήσουμε ὁρισμένα βήματα στή θέσπιση τῶν ὁρίων ὥστε νά εἶναι ἀποδοτικά καί νά μή δημιουργήσουν προβλήματα.
1ο βῆμα. Ἡ συμμετοχή τοῦ παιδιοῦ. Θέτουμε ὅρια, πρίν συμβεῖ ἡ ἀνάρμοστη συμπεριφορά τοῦ παιδιοῦ. Τοῦ ἐξηγοῦμε ἁπλά καί ἤρεμα γιατί θέσαμε τά συγκεκριμένα ὅρια. Ἄν τό παιδί μας εἶναι ἡλικίας τριῶν ἐτῶν καί ἄνω, τοῦ ζητοῦμε νά ἐπαναλάβει τά ὅρια.
2ο βῆμα. Ἔχουμε ἕναν μικρό ἀριθμό κανόνων. Πάρα πολλοί κανόνες θά προκαλέσουν σύγχυση στό παιδί καί ἀναστάτωση.
Οἱ κανόνες νά εἶναι δίκαιοι, σαφεῖς καί τό παιδί μας νά μπορεῖ εὔκολα νά τούς ἀκολουθήσει. Ἐκφράζουμε μέ θετικό τρόπο τί θέλουμε καί ὄχι τί δέν θέλουμε.
3ο βῆμα. Ὅταν θέτουμε τά ὅρια, καθορίζουμε μέ τό παιδί μας καί τίς συνέπειες πού θά ἔχει, ἄν τά παραβεῖ. Ἡ πειθαρχία λειτουργεῖ καλύτερα, ἄν τό παιδί μας ξέρει τί νά περιμένει ὅταν ἀθετήσει τόν κανόνα.
4ο βῆμα. Ἀποδεχόμαστε καί σεβόμαστε τά δικά μας ὅρια. Ἄν δέν τηρήσουμε τά ὅρια πού ἔχουμε θέσει, οὔτε τό παιδί μας θά μᾶς σεβαστεῖ καί θά ἔχουμε δημιουργήσει ἕναν φαῦλο κύκλο. Ἄς μάθουμε νά λέμε «ὄχι» μέ ἕναν ζεστό, ἁπλό τρόπο πού νά φανερώνει τή φροντίδα μας, παραμένοντας ἤρεμοι καί σταθεροί στά ὅρια πού ἔχουμε θέσει.
5ο βῆμα. Νά εἴμαστε εὐέλικτοι. Ἄν δοῦμε ὅτι τά ὅριά μας δέν γίνονται ἀποδεκτά καί προκαλοῦν ἀντιδράσεις, δέν ἐπιμένουμε στήν ἐπι- βολή τους. Ἄν δέν εἶναι κατάλληλα, ἁπλῶς τό ἀναγνωρίζουμε καί τό ξανασυζητοῦμε μέ τό παιδί μας. Ἴσως νά εἶναι μία καλή εὐκαιρία, ἐάν τά παιδιά μας βρίσκονται στό γυμνάσιο ἤ φοιτοῦν στό λύκειο, νά στρέψουμε τή σκέψη καί τήν προσοχή μας μαζί τους στόν λόγο τοῦ σοφοῦ Σειράχ• «Ὀπίσω τῶν ἐπιθυμιῶν σου μὴ πορεύου καὶ ἀπὸ τῶν ὀρέξεών σου κωλύου. Ἐὰν χορηγήσῃς τῇ ψυχῇ σου εὐδοκίαν ἐπιθυμίας, ποιήσει σὲ ἐπίχαρμα τῶν ἐχθρῶν σου» (18,30-31). Ἀπό τίς ἐπιθυμίες σου μήν παρασύρεσαι, στίς ὀρέξεις σου ἀντιστάσου. Ἄν δώσεις στόν ἑαυτό σου τήν ἀπόλαυση κάθε ἐπιθυμίας, θά γίνεις τῶν ἐχθρῶν σου περίγελως.
Καθώς τό παιδί μας μεγαλώνει καί ὡριμάζει, ἀπομακρύνουμε τά ὅρια, τά μειώνουμε, τά ἐλαχιστοποιοῦμε καί στό τέλος μέ τόν διάλογο τά καταργοῦμε. Ἡ ἀγάπη μας καί τό ἐνδιαφέρον μας ὅμως παραμένουν ἀμείωτα καί ἡ προσευχή μας πρός τόν Κύριο ἐξακολουθεῖ θερμή καί ἐκτενής, ὥστε νά «φυλάσσει εἰσόδους καί ἐξόδους» του.
Ἀθανάσιος Γκάτζιος
Ἀπολύτρωσις 70 (2015) 143