ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ

   Μετά την επανάσταση του 1821 η Νότια Ελλάδα ελευθερώθηκε από τους Τούρκους, αλλά η Μακεδονία παρέμεινε για άλλα ενενήντα χρόνια σκλαβωμένη. Και σαν να μην έφτανε η τουρκική σκλαβιά, από το 1870 ήρθε να προστεθεί ένας καινούριος, πιο άγριος εχθρός, οι Βούλγαροι. Μετά το 1903, οι Βούλγαροι άρχισαν να καίνε τα ελληνικά χωριά, να τρομοκρατούν τους Έλληνες με δολοφονίες, αρπάζοντας τα σπίτια τους, και εγκαθιστώντας στα σπίτια τους βουλγαρικές οικογένειες. Στην πατρίδα τους ίδρυσαν το Επαναστατικό Μακεδονικό Κομιτάτο που έστελνε στην Ελλάδα τα μέλη τους, τους Κομιτατζήδες, οι οποίοι είχαν σκοπό να κάνουν τη Μακεδονία βουλγαρική. Η κατάσταση ήταν τραγική για τους Έλληνες.
  Το ελληνικό έθνος εκδήλωσε τότε την αντίστασή του και ιδρύθηκε στο Μοναστήρι της Γιουγκοσλαβίας η Μακεδονική Φιλική Εταιρεία, με πρωτεργάτη τον Ίωνα Δραγούμη. Απ’ αυτήν δημιουργήθηκαν τα πρώτα ένοπλα σώματα των Μακεδόνων οι περίφημοι ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ, που είχαν δύο γενναίους αρχηγούς, τον καπετάν Κώττα από Ρούλια των Κορεστίων της Καστοριάς και τον καπετάν Βαγγέλη από το Στρέμπενο Καστοριάς.
  Για να ενισχύσουν τους Μακεδόνες άρχισαν να καταφτάνουν από όλη την Ελλάδα γενναία παλικάρια. Από την Κρήτη, από την Πελοπόννησο, από την Κύπρο και από άλλες περιοχές της Ελλάδας έρχονταν εθελοντές να βοηθήσουν στον αγώνα.
Όλοι βοήθησαν στον αγώνα για να προστατέψουν την ελληνικότητά τους, τα σχολεία και τις εκκλησιές τους:άνδρες, γυναίκες και παιδιά, νέοι και γέροι, πλούσιοι και φτωχοί, οικογενειάρχες, έμποροι, σιδηροδρομικοί αγωνίστηκαν να ελευθερώσουν την πατρίδα. Σημαντικότατη ήταν η συμβολή των ιερέων και των δασκάλων αφυπνίζοντας τα παιδιά, αλλά και συμμετέχοντας στον αγώνα μεταφέροντας μηνύματα, βοηθώντας τους αγωνιστές με πολλούς τρόπους.
  Μια ένδοξη σελίδα του Μακεδονικού αγώνα ήταν η προσπάθεια των Ελλήνων να κρατήσουν τη λίμνη των Γιαννιτσών. Είχε στρατηγική θέση για τους Έλληνες και δεν έπρεπε να την πάρουν οι Βούλγαροι. Δύσκολος ο αγώνας στο βάλτο αλλά οι Μακεδονομάχοι αντιστάθηκαν με γενναιότητα. Ο πιο γνωστός Μακεδονομάχος στη λίμνη των Γιαννιτσών είναι ο Τέλος Άγρας, τον οποίο οι Βούλγαροι τον έπιασαν με πονηριά και τον κρέμασαν το 1907.
  Ο Μακεδονικός αγώνας συνδέεται ιδιαίτερα με ένα όνομα που έγινε θρύλος και τραγούδι, το όνομα του Παύλου Μελά, ο οποίος καταγόταν από επίσημη οικογένεια της Αθήνας. Μεγάλωσε με την επιθυμία να ελευθερώσει την Μακεδονία και όταν έγινε αξιωματικός, ορίστηκε αρχηγός όλων των στρατιωτικών σωμάτων της περιοχής Καστοριάς- Μοναστηρίου. Πολεμιστής με γενναιότητα και μεγαλοψυχία. Πολλές φορές χάριζε  τη ζωή σε Βουλγάρους όταν δεν ήταν σίγουρος για την ενοχή τους. Δυστυχώς η δράση του δεν κράτησε πολύ. Ήταν  13 Οκτωβρίου 1904. Ο θάνατός του συντάραξε το έθνος, αλλά και το ξεσήκωσε να αγωνιστεί με θάρρος να διώξει τον εχθρό και τα κατάφερε ως το 1908. Η Μακεδονία ελευθερώθηκε οριστικά από τους Τούρκους το 1912. Οι θυσίες όλων των αγωνιστών δεν πήγαν χαμένες. Ο Μακεδονικός αγώνας έδειξε σε όλους πολύ καλά πως Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΗΤΑΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ!
  Χρέος δικό μας είναι να γνωρίζουμε την ιστορία της πατρίδας μας για να κρατήσουμε τον τόπο ελεύθερο. Με ευγνωμοσύνη στεκόμαστε στους προγόνους μας που αγωνίστηκαν και τώρα είμαστε ελεύθεροι.

Πελαγία Σαρησάββα
Μαθηματικός