Στήν ἐποχή τῆς μαζοποίησης, τῆς μαζικῆς κατανάλωσης, τῆς μαζικῆς διασκέδασης, τῆς μαζικῆς ἐνημέρωσης, προβάλλει ὅλο καί πιό ἐ­πιτακτική ἡ ἀ­νάγκη τῆς ἐξατομικευμένης προσέγγισης τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Πέρα ἀπό ἕνα ἄψυχο νούμερο ἤ ἕνα ἀπρόσωπο ΑΜΚΑ, ὁ κά­­θε ἄνθρωπος εἶναι ξεχωριστός καί μοναδικός.
Στόν χῶρο τῆς ψυχολογίας αὐτό τό αἴτημα ἐκφράζεται μέ τήν ἐνσυναίσθη­ση: νά βάλω τόν ἑαυτό μου στή θέση τοῦ ἄλλου, «νά μπῶ στά παπούτσια του». Νά μπορέσω νά ἀφουγκραστῶ τά συναισθήματά του, νά κατανοήσω τή συμπεριφορά καί τά κίνητρά του.
Στήν ἰατρική, ἡ θεραπευτική προ­σέγ­γιση εἶ­ναι ὁλοένα καί περισσότερο ἐξατομικευμένη (personalized medici­ne). Μέ βάση τά ἀνοσολογικά καί γονιδιακά χαρακτηριστικά τοῦ κάθε ἀ­σθενῆ, χορηγοῦνται πλέον στοχευμένες θεραπεῖες (targeted therapies) μέ πολύ καλύτερη ἀντα­πόκριση καί πορεία τῆς νό­σου. Ἰδιαίτερα στήν ὀγκολογία, ὁ κανόνας «one drug fits all» (ἕνα φάρμακο γιά ὅλους) δέν ἔχει πλέον ἰσχύ. Ἀ­κόμα καί στά πλαίσια τῆς ἴδιας νόσου, ἕνα φάρ­μα­κο πού ἐνεργεῖ στόν ἕναν ἀσθενῆ, μπορεῖ νά μή λειτουργεῖ στόν ἄλλον.
  Ἄν ὅμως ἀνάγκη ἐξατομικευμένης προσέγγισης ἔχει τό ἀνθρώπινο σῶμα, πολύ περισσότερο αὐτή χρειάζεται στή μονογενῆ καί μοναδική ψυχή πού φέρει ὁ κάθε ἄνθρωπος. Ὁ Θεός, πού γνωρίζει πολύ καλύτερα ἀπό ἐμᾶς τόν κρυφό ἄνθρωπο τῆς καρδιᾶς μας (βλ. Α΄ Πέ 3,4) καί τίς πιό μύχιες ἐπιθυμίες τοῦ ἀνθρώπου (βλ. Ἰε 17, 19), ὡς τέλειος Ψυχολόγος καί Θεραπευτής, αὐ­τή τήν ἀνάγκη καλύπτει ἀπόλυτα μέ τό σχέδιο τῆς θείας Οἰκονομίας του. Ἡ κάθε ψυχή εἶναι γιά τόν Θεό πολύτιμη, ἐνδιαφέρεται γιά τόν κάθε ἄνθρωπο ξεχωριστά, γνωρίζει τό ὄ­νομά μας, ἀσχολεῖται μέ τά προβλήμα­τά μας καί μᾶς βεβαιώνει ὅτι «ὑμῶν καὶ αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς πᾶσαι ἠριθμημέναι εἰσί» (Μθ 10,30). Δεν μᾶς ἔριξε σέ μιά γω­νιά τοῦ ἀχανοῦς σύμπαντος νά παλεύ­ουμε μόνοι μας. Εἶναι Θεός πατέρας, πού κρατᾶ στά χέρια του καί τήν πνοή τοῦ καθενός μας! Οἱ θεῖες δωρεές παρέχονται «κατὰ τὴν ἑκάστου ἰδίαν χρεί­αν».
  Μπορεῖ ἡ Ἐκκλησία νά εἶναι αὐλή λογικῶν προβάτων, ἀλλά ὁ Κύριος ἀφήνει τά ἐνενήντα ἐννιά γιά νά βρεῖ τό ἕνα καί μοναδικό πού χάνεται. Κατά τήν ἀν­θρώπινη δράση του, ὁ Κύριος μιλάει καί θεραπεύει τόν ὄχλο, ἀλλά ἀπευθύνεται ἰδιαίτερα στόν Ζακχαῖο, στή Χανα­ναί­α, στή Σαμαρείτισσα. Ὁ Ἰησοῦς χτυπάει τήν πόρτα τῆς κάθε ψυχῆς ξεχωριστά, ἀπευθύνει ἀποκλειστικό κάλεσμα στόν καθέ­να καί προσκαλεῖ σέ μία «μό­νος μό­νῳ Θεῷ» συνάντηση. Μέσα στήν Ἐκ­κλησία ζοῦμε τό κοινό βίωμα καί τήν κοινωνία τῶν προσώπων, ἄν ὅμως δέν Τόν γνωρίσουμε προσωπικά, δέν θά καταλάβουμε ποτέ τί σημαίνει νά εἴμαστε χριστιανοί (A. Bloom). Ἡ πίστη ἐξάλλου εἶναι σχέση· προσωπική, σχέση ἀγάπης καί ἐμπιστο­σύ­νης μέ τόν Χριστό.
  Ἡ ἀπόλυτη ἔκφραση ὅμως αὐτῆς τῆς προσωπικῆς σχέσης ἀπαντᾶται στόν Σταυρό. «Συνίστησι δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ Θεός, ὅτι ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν, Χριστὸς ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέ­θα­νεν» (Ρω 5,8). Ὁ Θεός ὄχι μόνο προ­σφέ­ρει ἕνα ξεχωριστό φάρμακο στόν κα­θένα, ὄχι μόνο «μπαίνει στά παπούτσια μας», ἀλλά στέλνει τόν Υἱό του νά φορέ­σει τή σάρκα μας, νά σηκώσει τά κρίματά μας καί νά πάθει γιά μᾶς! «Τίνος χάριν τὸν ταχὺν δρόμον ἐπιτελεῖς;», ρωτάει ὁ ψαλμωδός στόν Οἶκο τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, γιά νά ψάλλει ὁ κάθε πιστός «Ἐσταυρώθης δι᾽ ἐμέ, ἵνα ἐμοὶ πηγάσεις τὴν ἄφεσιν». Λέγεται ὅτι καί μία ψυχή ἄν εἶχε ἀνάγκη σωτηρίας, ὁ Χριστός θά ἐρ­χόταν καί θά σταυρωνόταν μόνο γι᾽ αὐ­τήν!
  Μπροστά στόν Ἐσταυρωμένο τῆς Με­γάλης Πέμπτης, ὅπου ἡ λογική σιω­πᾶ καί τό συναίσθημα δέν ἀρκεῖ, μιά συγκλονιστική πραγματικότητα κυριαρχεῖ στήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη: Σταυρώθηκες μόνο γιά μένα!

Εὔφημη Μπούτσικου-Ρίζου

"Ἀπολύτρωσις",

Τεῡχος Ἀπριλίου 2025